و بترسید از روزی که هیچ کس اندکی به کار دیگری نیاید و به حال او سودی نبخشد و از هیچ کس فدایی پذیرفته نشود و شفاعت کسی او را سودمند نبود و آنان را یاوری نباشد.
و از روزی پروا کنید که نه کسی از کسی عذابی را دفع می کند، و نه از کسی [در برابر گناهانش] فدیه و عوضی می گیرند، و نه کسی را شفاعتی سود دهد، و نه [برای رهایی از آتش دوزخ] یاری می شوند.
و بترسيد از روزى كه هيچ كس چيزى [از عذاب خدا] را از كسى دفع نمى‌كند، و نه بدل و بلاگردانى از وى پذيرفته شود، و نه او را ميانجيگرى سودمند افتد، و نه يارى شوند.
و بترسيد از روزى كه هيچ كس ديگرى را به كار نيايد و فديه پذيرفته نشود و شفاعت سودشان نكند و كسى به ياريشان برنخيزد.
از روزی بترسید که هیچ کس از دیگری دفاع نمی‌کند؛ و هیچ‌گونه عوضی از او قبول نمی‌شود؛ و شفاعت، او را سود نمی‌دهد؛ و (از هیچ سوئی) یاری نمی‌شوند!
Beware of the Day when no soul will compensate for another, neither will any ransom be accepted from it, nor will any intercession benefit it, nor will they be helped.
And be on your guard against a day when no soul shall avail another in the least neither shall any compensation be accepted from it, nor shall intercession profit it, nor shall they be helped.
And guard (yourselves) against a day when no soul will in aught avail another, nor will compensation be accepted from it, nor will intercession be of use to it; nor will they be helped.
Then guard yourselves against a Day when one soul shall not avail another, nor shall compensation be accepted from her nor shall intercession profit her nor shall anyone be helped (from outside).
معانی کلمات آیه
تجزى: جزاء در اينجا به معنى دادن چيزى است، بقره/ 48.
«123» وَ اتَّقُوا يَوْماً لا تَجْزِي نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَيْئاً وَ لا يُقْبَلُ مِنْها عَدْلٌ وَ لا تَنْفَعُها شَفاعَةٌ وَ لا هُمْ يُنْصَرُونَ
«1». كافى، ج 1 ص 215.
جلد 1 - صفحه 195
وبترسيد از روزى كه هيچ‌كس چيزى (از عذاب خدا) را از ديگرى دفع نمى‌كند و هيچ‌گونه عوضى از او قبول نمى‌گردد و هيچ شفاعتى، او را سود ندهد و (از جانب هيچ‌كسى) يارى نمى‌شود.
نکته ها
اين دو آيه مشابه آيات 47 و 48 گذشته همين سوره است كه مطالبى در آنجا ذكر كرده‌ايم.
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ اتَّقُوا يَوْماً لا تَجْزِي نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَيْئاً وَ لا يُقْبَلُ مِنْها عَدْلٌ وَ لا تَنْفَعُها شَفاعَةٌ وَ لا هُمْ يُنْصَرُونَ (123)
وَ اتَّقُوا يَوْماً: و بترسيد عذاب روزى را كه، لا تَجْزِي نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَيْئاً: از هيبت آن كفايت نكند و دور ننمايد هيچ كسى از كسى چيزى را از عذاب، وَ لا يُقْبَلُ مِنْها عَدْلٌ: و قبول كرده نشود از هيچ نفسى فدائى براى او، يعنى بدلى كه به عوض او معذب شود، و يا فديه دهد و او را از عذاب برهاند.
وَ لا تَنْفَعُها شَفاعَةٌ: و فايده ندهد شفاعت هيچ شافعى بر تقدير وجود شفيع، وَ لا هُمْ يُنْصَرُونَ: و نه ايشان يارى كرده شوند در دفع عذاب، يعنى ايشان را سود ندهد نصرت هيچ ناصرى. (تفسير اين آيات قبلا بيان شد.) تبصره: در مجمع- تكرار آيه شريفه را وجوهى است: 1- چون اصول هر نعمتى از حق تعالى باشد، پس به اين دو آيه تكرير و تذكر آن فرمود به جهت مبالغه در شكر گزارى تا اقبال كنند به طاعت الهى كه نعيم او بر ايشان ظاهر است. 2- چون فاصله كلامين واقع شده، پس تنبيه و اعاده آن بر وجه حسن به جهت ابلاغ در حجت و تأكيد تذكر است. 3- چون ذكر تورات نموده كه
تفسير اثنا عشرى، ج1، ص: 247
متضمن شأن حضرت عيسى عليه السلام و بشارت حضرت خاتم صلّى اللّه عليه و آله و سلم است، پس به اين دو آيه تنبيه نمود به آنچه تفضيل داده ايشان را به سبب آن نه تذكّر نعمتهاى سابقه.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ اتَّقُوا يَوْماً لا تَجْزِي نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَيْئاً وَ لا يُقْبَلُ مِنْها عَدْلٌ وَ لا تَنْفَعُها شَفاعَةٌ وَ لا هُمْ يُنْصَرُونَ (123)
بيان
اين دو آيه شريفه آيه چهل و پنجم و چهل و ششم اين سوره مباركه بود كه ترجمه و تفسيرش گذشت گفته‌اند نكته تكرار آنستكه در ابتداء و انتهاى قصه بنى اسرائيل ذكر نعمت و قيام بحقوق آن و حذر از تضييع آن و اخافه از روز قيامت و اهوال آن شده است كه مبالغه و موقعيت تأثير حكايت در قلوب زياد شود و نتيجه مطلوبه بدست آيد و معلوم شود كه غرض از ذكر قصه آنست.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ اتَّقُوا يَوماً لا تَجزِي نَفس‌ٌ عَن نَفس‌ٍ شَيئاً وَ لا يُقبَل‌ُ مِنها عَدل‌ٌ وَ لا تَنفَعُها شَفاعَةٌ وَ لا هُم يُنصَرُون‌َ (123)
نظير اينکه آيه شريفه نيز با اندك اختلافي در الفاظ آن گذشت مثل اينكه در آيه شريفه وَ لا يُقبَل‌ُ مِنها شَفاعَةٌ بود و در اينجا وَ لا تَنفَعُها شَفاعَةٌ و در آنجا وَ لا يُؤخَذُ مِنها عَدل‌ٌ بود و در اينجا وَ لا يُقبَل‌ُ مِنها عَدل‌ٌ ميباشد و مثل تأخير
جلد 2 - صفحه 178
عدل بر شفاعت در آيه سابقه و تقديم عدل بر شفاعت در اينکه آيه و گرنه مطلب يكي است و تفسير آن همان است که بيان شد.
برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 123)- ولی از آنجا که هیچ نعمتی بدون مسؤولیّت نخواهد بود، بلکه خداوند در برابر بخشیدن هر موهبتی تکلیف و تعهّدی بر دوش انسان می‌گذارد در این آیه به آنها هشدار می‌دهد و می‌گوید: «از آن روز بترسید که هیچ کس از دیگری دفاع نمی‌کند» (وَ اتَّقُوا یَوْماً لا تَجْزِی نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَیْئاً).
«و چیزی به عنوان غرامت و یا فدیه که بلاگردان آنها باشد پذیرفته نمی‌شود» (وَ لا یُقْبَلُ مِنْها عَدْلٌ).
«و هیچ شفاعتی (جز به اذن پروردگار) او را سود ندهد» (وَ لا تَنْفَعُها شَفاعَةٌ).
و اگر فکر می‌کنید کسی در آنجا- جز خدا- می‌تواند انسان را کمک کند اشتباه است چرا که «هیچ کس در آنجا یاری نمی‌شود» (وَ لا هُمْ یُنْصَرُونَ).
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
