آیه 116 سوره بقره
<<115 | آیه 116 سوره بقره | 117>> | ||||||||||||||
|
محتویات
ترجمه های فارسی
گروهی گفتند: خدا دارای فرزند است. او پاک و منزه از آن است، بلکه هر چه در آسمانها و زمین است ملک اوست و همه فرمانبردار اویند.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
سبحانه: به قول طبرسى اسم مصدر و به قولى مصدر است مثل غفران، نصب آن براى مفعول مطلق بودن است، سبحان اللَّه يعنى خدا را از هر بدى كنار مى دانم (پاكست او).
قانتون: قنوت: طاعت دائمى، قانتون: پيوسته مطيعان. [۱]
نزول
محل نزول:
این آیه در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. [۲]
شأن نزول:
اين آيه درباره يهوديان نازل گرديده كه مىگفتند: عزير پسر خدا است و نيز درباره مسيحيان نزول يافته كه مىگفتند: مسيح پسر خدا است و همچنين درباره مشركين بوده كه معتقد بودند فرشتگان دختران خدايند[۳][۴].[۵]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
«116» وَ قالُوا اتَّخَذَ اللَّهُ وَلَداً سُبْحانَهُ بَلْ لَهُ ما فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ كُلٌّ لَهُ قانِتُونَ
و (برخى از اهل كتاب و مشركان) گفتند: خداوند فرزندى براى خود اختيار كرده است. منزّه است او، بلكه آنچه در آسمانها و زمين است از آن اوست و همه در برابر او فرمانبرند.
نکته ها
اهل كتاب و مشركان، هركدام به نوعى براى خداوند فرزندى مىپنداشتند؛ يهوديان
«1». آلعمران، 191.
«2». بقره، 177.
«3». حج، 40.
جلد 1 - صفحه 188
مىگفت: عُزَير فرزند خداست. «وَ قالَتِ الْيَهُودُ عُزَيْرٌ ابْنُ اللَّهِ» «1» مسيحيان نيز حضرت عيسى را فرزند خدا معرّفى مىكردند، «وَ قالَتِ النَّصارى الْمَسِيحُ ابْنُ اللَّهِ» «2» و مشركان، فرشتگان را فرزندان خدا مىدانستند. «يَجْعَلُونَ لِلَّهِ الْبَناتِ» «3» اين آيه ردّى است بر اين توهّم غلط ونابجا، وذات خداوند را از چنين نسبتىهايى منزّه مىداند.
خدا را با خود مقايسه نكنيم. اگر انسان نياز به فرزند دارد بخاطر موارد ذيل است:
1. عمرش محدود است و ميل به بقاى خويش و نسل خويش دارد.
2. قدرتش محدود است و به معاون و كمك كننده نياز دارد.
3. نيازمند محبّت و عاطفه است و لازم است مونسى داشته باشد.
ولى خداوند از همهى اين كمبودها و نيازها منزّه است، بلكه هرچه در آسمانها و زمين است، همه در برابر او متواضعند.
پیام ها
1- خدايى كه همه آسمانها و زمين در برابر او تسليم هستند، چه كمبودى دارد تا از طريق فرزند گرفتن آنرا جبران كند؟! «بَلْ لَهُ ما فِي السَّماواتِ»
2- خشوع وتواضع، در برابر كسى سزاوار است كه تمام هستى از آن اوست، نه بتها و طاغوتهايى كه از آفريدن حتّى يك مگس نيز عاجزند و قدرت نفع و ضررى ندارند. «كُلٌّ لَهُ قانِتُونَ»
پانویس
- پرش به بالا ↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
- پرش به بالا ↑ طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج 1، ص 111.
- پرش به بالا ↑ تفسير روض الجنان و تفسير مجمع البيان.
- پرش به بالا ↑ شيخ بزرگوار در تفسير تبيان و نيز صاحب تفسير كشف الاسرار اين موضوع را به عنوان شأن و نزول نياورده بلكه ضمن تفسير و معنى آيه آن را ذكر نموده اند و شيخ آن را از قول زجاج آورده و در تفسير كشف الاسرار چنين افزوده شده كه يهوديان مزبور از يهوديان مدينه و مسيحيان مزبور از نجران و مشركين مزبور از عرب بوده اند.
- پرش به بالا ↑ محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 33.
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
- محمدباقر محقق، نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه.