آیه 146 سوره نساء
| <<145 | آیه 146 سوره نساء | 147>> | |||||||||||||
| |||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
مگر آنها که توبه نموده و تباهکاری خود را اصلاح کردند و به (دین) خدا در آویختند (و به کتاب حق متوسل شدند) و دین خود را برای خدا خالص گردانیدند، پس این گروه در صف مؤمنان باشند و به زودی خدا به مؤمنان اجر بزرگ عطا خواهد فرمود.
مگر کسانی که [از گناه بزرگ نفاق] توبه کردند، و [مفاسد خود را] اصلاح نمودند، و به خدا تمسّک جستند، وعبادتشان را برای خدا خالص ساختند؛ پس آنان در زمره مؤمنان اند، وخدا به مؤمنان پاداشی بزرگ خواهد داد.
مگر كسانى كه توبه كردند و [عمل خود را] اصلاح نمودند و به خدا تمسّك جُستند و دين خود را براى خدا خالص گردانيدند كه [در نتيجه] آنان با مؤمنان خواهند بود، و به زودى خدا مؤمنان را پاداشى بزرگ خواهد بخشيد.
مگر آنان كه توبه كرده‌اند و از تباهى بازآمده‌اند و به خدا توسل جسته‌اند و براى خدا از روى اخلاص به دين گرويده‌اند. اينان در زمره مؤمنانند و خدا به مؤمنان اجرى عظيم خواهد داد.
مگر آنها که توبه کنند، و جبران و اصلاح نمایند، به (دامن لطف) خدا، چنگ زنند، و دین خود را برای خدا خالص کنند؛ آنها با مؤمنان خواهند بود؛ و خداوند به افراد باایمان، پاداش عظیمی خواهد داد.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
اعتصموا: عصم (بر وزن عقل): نگاه داشتن. اعتصام: چنگ زدن.
اخلصوا: خلوص: صاف شدن. اخلاص: خالص و صاف كردن. «اخلاص دين» پاك كردن آن است از شرك و ريا و غيره و خالص و مخصوص كردن براى خدا.[۱]
نزول
محل نزول:
این آیه همچون دیگر آیات سوره نساء در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. [۲]
شأن نزول آیات 145 و 146:
«شیخ طوسی» گوید: ابن جريج گويد: اين آيات درباره عبدالله بن ابى و ياران او نازل گرديده است[۳].[۴]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِلَّا الَّذِينَ تابُوا وَ أَصْلَحُوا وَ اعْتَصَمُوا بِاللَّهِ وَ أَخْلَصُوا دِينَهُمْ لِلَّهِ فَأُولئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ وَ سَوْفَ يُؤْتِ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ أَجْراً عَظِيماً «146»
مگر آنان كه توبه كرده و (گذشته‌ى خود را) اصلاح نموده و به (دامن لطف) خدا پناه برده و براى خدا از روى اخلاص به دين گرويده‌اند، پس اينان در زمره‌ى مؤمنان هستند وبزودى خداوند به مؤمنان، پاداشى بزرگ خواهد داد.
پیام ها
1- راه توبه، براى همه حتّى منافقان باز است و آنان را از «درك اسفل» به بهشت اعلا مى‌رساند. «إِلَّا الَّذِينَ تابُوا»
2- انسان آزاد است و مى‌تواند آگاهانه تغيير جهت دهد. «تابُوا»
3- همراه با شديدترين تهديدها، به مردم اميد هم بدهيد. فِي الدَّرْكِ الْأَسْفَلِ ... إِلَّا الَّذِينَ تابُوا
4- توبه تنها يك اظهار پشيمانى نيست، بلكه بازسازى همه جانبه است. «أَصْلَحُوا، اعْتَصَمُوا، أَخْلَصُوا»
5- توبه‌ى هر گناهى، به شكلى است. توبه‌ى نفاق، اصلاح به جاى تخريب، اعتصام به خداوند به جاى وابستگى به اين و آن، و اخلاص به جاى ناخالصى است. «أَصْلَحُوا و اعْتَصَمُوا و أَخْلَصُوا»
6- التقاط در عقايد و انديشه، ممنوع است. «أَخْلَصُوا دِينَهُمْ لِلَّهِ»
7- منافقانِ توّاب، در جدا شدن از هم‌فكرانشان احساس غربت نكنند. چون دوستان بهترى مى‌يابند. «فَأُولئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ»
8- مؤمنان، از توبه كنندگان واقعى استقبال كنند و آنان را از خود بدانند. «فَأُولئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ»
جلد 2 - صفحه 196
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
إِلاَّ الَّذِينَ تابُوا وَ أَصْلَحُوا وَ اعْتَصَمُوا بِاللَّهِ وَ أَخْلَصُوا دِينَهُمْ لِلَّهِ فَأُولئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ وَ سَوْفَ يُؤْتِ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ أَجْراً عَظِيماً (146)
إِلَّا الَّذِينَ تابُوا: مگر آنان كه از نفاق توبه كنند، وَ أَصْلَحُوا: و به اصلاح آرند آنچه فاسد گردانيده باشند از اسرار و احوال و خبث عقايد در حال نفاق، وَ اعْتَصَمُوا بِاللَّهِ: و تمسك جويند و چنگ زنند به دين حقّه الهيه و سنت سنيّه نبويه صلّى اللّه عليه و آله و سلّم، وَ أَخْلَصُوا دِينَهُمْ لِلَّهِ: و خالص و پاكيزه گردانند دين خود را براى خدا، يعنى طاعت نكنند، مگر براى رضاى الهى، بر خلاف آنكه در هنگام نفاق قصد مى‌كردند از ريا و سمعه. حاصل آنكه على الحقيقه رجوع كنند از كفر به ايمان، و نفاق به اخلاص، و معصيت به طاعت. فَأُولئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ: پس آن گروه كه به توبه و اصلاح و اعتصام و اخلاص موصوفند، با مؤمنان باشند در هر دو سراى. و نفرموده: فاولئك المؤمنون
«1» منهج الصادقين، جلد 3، صفحه 138.
تفسير اثنا عشرى، ج2، ص: 624
يا: من المؤمنين، به جهت غيظ و غضب بر ايشان. وَ سَوْفَ يُؤْتِ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ أَجْراً عَظِيماً: و زود باشد كه عطا فرمايد خداوند مؤمنان را مزدى بزرگ و ثوابى جميل، و اينان با ايشان شريك باشند.
تنبيه: توبه به منزله ترياقى است براى سموم مهلكه معاصى.
در جامع الاخبار- جابر بن عبد اللّه انصارى روايت نموده كه: زنى آمد خدمت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم عرض كرد: اى نبى خدا، زنى كشت پسر خود را، آيا براى او توبه هست؟ رسول اكرم صلّى اللّه عليه و آله و سلّم فرمود: قسم به آن كسى كه جان محمد به دست اوست، اگر كسى بكشد هفتاد پيغمبر را، پس توبه كند و نادم شود و بداند خدا قلب او را كه رجوع نمى‌كند به معصيت ابدا، قبول مى‌فرمايد خدا توبه او را و عفو فرمايد از او. بدرستى كه باب توبه مفتوح است ما بين مشرق و مغرب، و بتحقيق تائب از گناه، مثل كسى است كه گناهى بر او نباشد.
و ايضا فرمود: آيا مى‌دانيد تائب كيست؟ عرض كردند: نه. فرمود: وقتى بنده توبه كند و راضى نگرداند خصماء را، پس نيست تائب. و هر كه توبه كند و تغيير ندهد مجلس و طعامش را، پس تائب نيست. و هر كه توبه نمايد و تغيير ندهد رفقاى خود را، پس تائب نيست. و هر كه توبه كند و زياد ننمايد عبادت خود را، پس تائب نيست. و هر كه توبه كند و تغيير ندهد لباسش را، پس تائب نيست. و هر كه توبه كند و تغيير ندهد فراش خود را، پس تائب نيست. و هر كه توبه كند و باز نشود قلبش و وسيع نگردد دستش، پس تائب نيست. و هر كه توبه كند و آرزوى خود را كوتاه نكند و حفظ ننمايد زبان خود را، پس نيست تائب. و هر كه توبه كند و پيش نفرستد فضل قوت خود را به دستش، پس نيست تائب. و زمانى كه استقامت پيدا كرد بر اين صفات، پس او تائب خواهد بود. «1»
«1» بحار الانوار، جلد 6، صفحه 35 و 36، حديث 52. با اضافه بودن چند عبارت.
تفسير اثنا عشرى، ج2، ص: 625
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
إِلاَّ الَّذِينَ تابُوا وَ أَصْلَحُوا وَ اعْتَصَمُوا بِاللَّهِ وَ أَخْلَصُوا دِينَهُمْ لِلَّهِ فَأُولئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ وَ سَوْفَ يُؤْتِ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ أَجْراً عَظِيماً (146)
ترجمه
مگر آنانكه توبه كردند و اصلاح نمودند و توسل جستند بخدا و خالص كردند دينشان را از براى خدا پس آنها با مؤمنانند و زود باشد كه بدهد خدا مؤمنان را مزدى بزرگ..
تفسير
در دستگاه الهى هميشه و براى هر كس در توبه باز است اگر چه منافق باشد كه بدتر از كافر است همينكه توبه كرد و اصلاح نمود مفاسد سابقه خود را و اعتصام و تمسك جست بدين حق و متوسل شد باولياء خدا و خالص نمود دين خود را از شرك و عمل خود را از ريا و هر چه غير خدا باشد با اهل ايمان شريك خواهد بود در رتبه و اجر در دنيا و آخرت.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
إِلاَّ الَّذِينَ تابُوا وَ أَصلَحُوا وَ اعتَصَمُوا بِاللّهِ وَ أَخلَصُوا دِينَهُم لِلّهِ فَأُولئِكَ مَعَ المُؤمِنِين‌َ وَ سَوفَ يُؤت‌ِ اللّهُ المُؤمِنِين‌َ أَجراً عَظِيماً (146)
مگر كساني که توبه كردند از نفاق و اعمال صالحه بجا آورند و چنگ زدند بدستورات الهي و خالص كردند دين حق را از اديان باطله پس اينها با مؤمنين هستند و بزودي خداوند بآنها اجر عظيم عنايت ميفرمايد.
إِلَّا الَّذِينَ تابُوا توبه از نفاق ايمان بدين حق است قلبا که باطن موافق با ظاهر باشد وَ أَصلَحُوا که ظاهر هم موافق با باطن باشد عكس نفاق مثل فسّاق مؤمنين نباشند که قلبا معتقد هستند ولي عملا مرتكب معاصي ميشوند.
وَ اعتَصَمُوا بِاللّهِ که ترك آميزش كنند با كفار و معاندين و دين مقدّس اسلام را محكم بگيرند و پاي بند بآن باشند وَ أَخلَصُوا دِينَهُم لِلّهِ که هيچ رائحه شرك و كفر در او نباشد و فقط خداپرست و مطيع اوامر و نواهي او باشند.
فَأُولئِكَ مَعَ المُؤمِنِين‌َ يعني در حزب مؤمنين وارد ميشوند و جزو آنها ميشوند و در عداد آنها محسوب ميگردند.
وَ سَوفَ يُؤت‌ِ اللّهُ المُؤمِنِين‌َ أَجراً عَظِيماً از فوائد ايمان و مثوبات اخروي و دنيوي آن بهره‌مند ميشوند، و تفسير به اينكه در مثوبات با مؤمنين شركت ميكنند خلاف ظاهر است زيرا قطعا اينها مؤمن ميشوند با اينکه خصوصيات در آيه.
252
برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 146)
اما برای این که روشن شود حتی این افراد فوق العاده آلوده، راه بازگشت به سوی خدا و اصلاح موقعیت خویشتن دارند، اضافه می کند: «مگر آنها که توبه کرده و اعمال خود را اصلاح نمایند (و گذشته را جبران کنند) و به دامن لطف پروردگار چنگ بزنند و دین و ایمان خود را برای خدا خالص گردانند» (إِلَّا الَّذِینَ تابُوا وَ أَصلَحُوا وَ اعتَصَمُوا بِاللّهِ وَ أَخلَصُوا دِینَهُم لِلّهِ). «چنین کسانی (سر انجام اهل نجات خواهند شد) و با مؤمنان قرین می گردند» (فَأُولئِکَ مَعَ المُؤمِنِینَ). «و خداوند پاداش عظیمی به همه افراد با ایمان خواهد داد» (وَ سَوفَ یؤتِ اللّهُ المُؤمِنِینَ أَجراً عَظِیماً).
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
- ↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
- ↑ طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 3، ص 3.
- ↑ در تفسير برهان نيز از على بن ابراهيم نقل شده كه اين آيه درباره عبدالله بن ابى نازل شده و سپس درباره هر منافق و مشرك كشانيده شده و جريان پيدا كرده است.
- ↑ محمدباقر محقق، نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه، ص 256.
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
- محمدباقر محقق، نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه.
