یحیی بن بطریق: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{خوب}} | {{خوب}} | ||
| − | + | '''شمس‌الدین یحیی بن حسن بن بطریق حلی''' (۶۰۰-۵۲۳ ق)، [[فقیه]]، ادیب، [[محدث]] و متکلم [[امامیه|امامی]] در قرن ششم هجری و از شاگردان [[ابن شهر آشوب|ابن شهر آشوب مازندرانی]] بود. وی آثار مهمی در منقبت [[امیرالمومنین|امیرالمؤمنین]] (علیه السلام) از جمله «[[عمدة عیون صحاح الاخبار فی مناقب امام الابرار (کتاب)|عمدة عیون صحاح الاخبار]]» و «[[خصائص الوحی المبین فی مناقب امیرالمؤمنین|خصائص الوحی المبین]]» تألیف کرده است. [[فخار بن معد موسوی|فخار بن معد موسوی]] و [[ابن مشهدی|ابن مشهدی]] از شاگردان بزرگ او هستند. | |
| + | {{شناسنامه عالم | ||
| + | ||نام کامل = '''یحیی بن حسن بن بطریق حلی''' | ||
| + | ||تصویر= | ||
| + | ||زادروز = ۵۲۳ قمری | ||
| + | |زادگاه = [[حله]] | ||
| + | |وفات = ۶۰۰ قمری | ||
| + | |مدفن = حله | ||
| + | |اساتید = [[سدیدالدین محمود حمصی]]، [[ابن شهر آشوب|ابن شهر آشوب مازندرانی]]، [[عمادالدین محمد طبری]]،... | ||
| + | |شاگردان = [[فخار بن معد موسوی|فخار بن معد موسوی]]، [[ابن مشهدی|محمد بن جعفر مشهدی]]، علی بن یحیی خیاط سورآوی،... | ||
| + | |آثار = [[عمدة عیون صحاح الاخبار فی مناقب امام الابرار (کتاب)|عمدة عیون صحاح الاخبار فی مناقب امام الابرار]]» و «[[خصائص الوحی المبین فی مناقب امیرالمؤمنین]]، ابطال شبهة المتأولین لنص ولایة امیرالمؤمنین، المناقب،... | ||
| + | }} | ||
| + | ==زندگی‌نامه== | ||
| − | + | یحیى بن حسن بن حسین بن على بن محمد بن بطریق حلى اسدى ربعى،<ref>طبقات اعلام الشیعة، ص۳۳۷؛ لسان المیزان، ج۶، ص۲۴۷.</ref> [[کنیه|مکنّا]] به ابوالحسن و ابوزکریا<ref>هدیة الاحباب، شیخ عباس قمى، ص۵۸؛ روضات الجنات به نقل از برخى کتب، ص۱۹۶.</ref> و ملقب به شرف الاسلام<ref>روضات الجنات، ص۱۹۶.</ref> و شرف الدین و شمس الدین<ref>التراث العربى، ج۴، ص۸۸؛ الذریعة، ج۱۵، ص۳۳۴؛ الکنى والالقاب، ج۱، ص۲۱۷.</ref> در سال ۵۲۳ قمری در شهر [[حله|حلّه]] به دنیا آمد. | |
| + | |||
| + | آل بطریق از خاندانهای بزرگ علم و ادب در حله بود. ابن بطریق دو فرزندش، علی و محمد از مشهورترین افراد این خاندان بزرگ [[شیعه|شیعی]] بودند. | ||
| − | + | وى در سال ۵۹۶ قمری پس از اتمام تحصیلات و حصول قوه [[اجتهاد]] به حلب بازگشت و بقیه عمر بابرکت خود را در آنجا گذراند و در مذهب [[امامیه]] به مرتبه «[[فتوا|افتاء]]» دست یافت. او همچنین مدتى را در [[بغداد]] گذراند و پس از آن در شهر [[واسط]] سکنی گزید و مشغول [[عبادت]] شد<ref>طبقات اعلام الشیعة، ص۳۳۷؛ لسان المیزان، ج۶، ص۲۴۷.</ref> و زندگانى به [[زهد]] سپرى کرد. | |
| − | + | ابن بطریق حلی سرانجام در [[شعبان]] ۶۰۰ قمری در ۷۷ سالگی درگذشت. | |
==تحصیل و استادان== | ==تحصیل و استادان== | ||
| − | یحیی بن بطریق، [[فقه]] و [[علم کلام|کلام]] را در مذهب [[امامیه]] نزد [[ | + | یحیی بن بطریق، [[فقه]] و [[علم کلام|کلام]] را در مذهب [[امامیه]] نزد [[سدیدالدین محمود حمصی]] فراگرفت و پس از آن [[علم نحو|نحو]]، [[علم لغت|لغت]]، نظم و نثر را نیز فراگرفت. |
| − | از | + | از جمله استادان روایی او از [[اهل سنت]] می توان به ابوالغنائم معمر بن محمد بن عبدالله حسینی، ابوجعفر اقبال بن مبارک بن محمد عکبری واسطی، ابوبکر عبدالله بن منصور بن عمران باقلانی، محمد بن یحیی بن محمد بن ابی السطلین علوی بغدادی، ابوالحسن محمد بن علی حسن بن علی بن وزیر ابوالعلاء واسطی اشاره کرد. |
| − | + | از [[مشایخ]] و استادان [[شیعه]] او می توان [[عمادالدین محمد طبری]] صاحب کتاب «[[بشارة المصطفی]]»، احمد بن طاهر بن علی بن طاهر حسینی و [[ابن شهر آشوب|ابن شهر آشوب مازندرانی]] را نام برد. | |
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
| سطر ۲۰: | سطر ۳۴: | ||
برخی از شاگردان و راویان ابن بطریق عبارتند از: | برخی از شاگردان و راویان ابن بطریق عبارتند از: | ||
| − | * پسرش، علی بن یحیی بن حسن بن بطریق، | + | *پسرش، علی بن یحیی بن حسن بن بطریق، |
| − | * ابوالحسن علی بن یحیی خیاط سورآوی، | + | *ابوالحسن علی بن یحیی خیاط سورآوی، |
| − | * [[فخار بن معد موسوی|سید فخار بن معد موسوی]]، | + | *[[فخار بن معد موسوی|سید فخار بن معد موسوی]]، |
| − | * نجم الدین محمد بن ابی هشام علوی، | + | *نجم الدین محمد بن ابی هشام علوی، |
| − | * صفی الدین محمد بن معد بن علی، | + | *صفی الدین محمد بن معد بن علی، |
| − | * نجم الاسلام محمد بن عبدالله | + | *نجم الاسلام محمد بن عبدالله بن زهره حلبی (برادرزاده [[ابن زهره|ابوالمکارم ابن زهره]])، |
| − | * [[ابن مشهدی|محمد بن جعفر مشهدی]]. | + | *[[ابن مشهدی|محمد بن جعفر مشهدی]]. |
==آثار و تألیفات== | ==آثار و تألیفات== | ||
| سطر ۳۲: | سطر ۴۶: | ||
از جمله آثار ابن بطریق حلی می توان موارد زیر را برشمرد: | از جمله آثار ابن بطریق حلی می توان موارد زیر را برشمرد: | ||
| − | #[[عمدة عیون صحاح الاخبار فی مناقب امام الابرار (کتاب)|عمدة عیون صحاح الاخبار فی مناقب امام الابرار]]؛ که مؤلف در این اثر، آرای [[اهل سنت]] را درباره مناقب [[امام علی]] علیه السلام از کتاب های [[صحاح سته|صحاح ستة]]، [[تفسیر ثعلبی (کتاب)|تفسیر ثعلبی]]، حلیة [[ابونعیم اصفهانی]]، [[مناقب ابن مغازلی (کتاب)|مناقب ابن مغازلی]]، فردوس ابن شیرویه، مغازی ابن اسحاق، مناقب سهائی گردآورده است. این کتاب در سال | + | #[[عمدة عیون صحاح الاخبار فی مناقب امام الابرار (کتاب)|عمدة عیون صحاح الاخبار فی مناقب امام الابرار]]؛ که مؤلف در این اثر، آرای [[اهل سنت]] را درباره مناقب [[امام علی]] علیه السلام از کتاب های [[صحاح سته|صحاح ستة]]، [[تفسیر ثعلبی (کتاب)|تفسیر ثعلبی]]، حلیة الأولیاء [[ابونعیم اصفهانی]]، [[مناقب ابن مغازلی (کتاب)|مناقب ابن مغازلی]]، فردوس ابن شیرویه، مغازی ابن اسحاق، مناقب سهائی گردآورده است. این کتاب در سال ۱۳۰۹ ق در [[تبریز]] و بعد از آن در ۱۴۰۷ ق در [[قم]] به چاپ رسید. |
| − | #[[خصائص الوحی المبین فی مناقب امیرالمؤمنین]]؛ این کتاب شامل آیاتی است که به اعتراف عامه و شهادت [[صحاح سته|صحاح ستة]] در مناقب [[امام علی علیه السلام|امام علی]] علیه السلام نازل شده است. این کتاب نخستین بار در | + | #[[خصائص الوحی المبین فی مناقب امیرالمؤمنین]]؛ این کتاب شامل آیاتی است که به اعتراف عامه و شهادت [[صحاح سته|صحاح ستة]] در مناقب [[امام علی علیه السلام|امام علی]] علیه السلام نازل شده است. این کتاب نخستین بار در ۱۳۱۱ ق به همراه «نور الهدایة» دوانی و پس از آن در ۱۴۰۶ ق به کوشش محمدباقر محمودی در تهران چاپ شد. |
| − | #ابطال شبهة المتأولین لنص ولایة [[امیرالمومنین]] | + | #ابطال شبهة المتأولین لنص ولایة [[امیرالمومنین|امیرالمؤمنین]]. |
| − | #المستدرک المختار فی مناقب وصی المختار | + | #المستدرک المختار فی مناقب وصی المختار. |
| − | #المناقب | + | #المناقب. |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references /> | <references /> | ||
| − | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | |||
*کتاب تقویم تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلام و ایران. | *کتاب تقویم تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلام و ایران. | ||
| − | *زندگى ابن | + | *زندگى ابن بطریق، [http://www.hadith.net/n382-e1617.html پایگاه اطلاع رسانی حدیث شیعه]، بازیابی: ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۳. |
| − | * | + | *تلخیص از مجموعه [[گلشن ابرار (کتاب)|گلشن ابرار]]، جلد ۴، زندگی نامه "یحیی بن بطریق" از علی کرجی. |
| − | + | == پيوندها == | |
| − | |||
| − | |||
*'''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=64705&scope=HalOLVgPCsuE6LdQ6Fd2B-YjyzCXx7A_&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%8A%20%D8%A8%D9%86%20%D8%A8%D8%B7%D8%B1%D9%8A%D9%82&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true زندگينامه]''' | *'''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=64705&scope=HalOLVgPCsuE6LdQ6Fd2B-YjyzCXx7A_&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%8A%20%D8%A8%D9%86%20%D8%A8%D8%B7%D8%B1%D9%8A%D9%82&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true زندگينامه]''' | ||
*'''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=75341&scope=HalOLVgPCsski9GHJqzuSUnGSl3fuGua&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%8A%20%D8%A8%D9%86%20%D8%A8%D8%B7%D8%B1%D9%8A%D9%82&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true کتاب العمدة]''' | *'''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=75341&scope=HalOLVgPCsski9GHJqzuSUnGSl3fuGua&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%8A%20%D8%A8%D9%86%20%D8%A8%D8%B7%D8%B1%D9%8A%D9%82&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true کتاب العمدة]''' | ||
| − | |||
{{سنجش کیفی | {{سنجش کیفی | ||
|سنجش=شده | |سنجش=شده | ||
| سطر ۶۸: | سطر ۷۴: | ||
|رده=دارد | |رده=دارد | ||
}} | }} | ||
| − | |||
[[رده: علمای قرن هفتم]] | [[رده: علمای قرن هفتم]] | ||
[[رده:ادیبان]] | [[رده:ادیبان]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ مارس ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۰۷
شمس‌الدین یحیی بن حسن بن بطریق حلی (۶۰۰-۵۲۳ ق)، فقیه، ادیب، محدث و متکلم امامی در قرن ششم هجری و از شاگردان ابن شهر آشوب مازندرانی بود. وی آثار مهمی در منقبت امیرالمؤمنین (علیه السلام) از جمله «عمدة عیون صحاح الاخبار» و «خصائص الوحی المبین» تألیف کرده است. فخار بن معد موسوی و ابن مشهدی از شاگردان بزرگ او هستند.
| نام کامل | یحیی بن حسن بن بطریق حلی |
| زادروز | ۵۲۳ قمری |
| زادگاه | حله |
| وفات | ۶۰۰ قمری |
| مدفن | حله |
|
| |
| اساتید |
سدیدالدین محمود حمصی، ابن شهر آشوب مازندرانی، عمادالدین محمد طبری،... |
| شاگردان |
فخار بن معد موسوی، محمد بن جعفر مشهدی، علی بن یحیی خیاط سورآوی،... |
| آثار |
عمدة عیون صحاح الاخبار فی مناقب امام الابرار» و «خصائص الوحی المبین فی مناقب امیرالمؤمنین، ابطال شبهة المتأولین لنص ولایة امیرالمؤمنین، المناقب،... |
زندگی‌نامه
یحیى بن حسن بن حسین بن على بن محمد بن بطریق حلى اسدى ربعى،[۱] مکنّا به ابوالحسن و ابوزکریا[۲] و ملقب به شرف الاسلام[۳] و شرف الدین و شمس الدین[۴] در سال ۵۲۳ قمری در شهر حلّه به دنیا آمد.
آل بطریق از خاندانهای بزرگ علم و ادب در حله بود. ابن بطریق دو فرزندش، علی و محمد از مشهورترین افراد این خاندان بزرگ شیعی بودند.
وى در سال ۵۹۶ قمری پس از اتمام تحصیلات و حصول قوه اجتهاد به حلب بازگشت و بقیه عمر بابرکت خود را در آنجا گذراند و در مذهب امامیه به مرتبه «افتاء» دست یافت. او همچنین مدتى را در بغداد گذراند و پس از آن در شهر واسط سکنی گزید و مشغول عبادت شد[۵] و زندگانى به زهد سپرى کرد.
ابن بطریق حلی سرانجام در شعبان ۶۰۰ قمری در ۷۷ سالگی درگذشت.
تحصیل و استادان
یحیی بن بطریق، فقه و کلام را در مذهب امامیه نزد سدیدالدین محمود حمصی فراگرفت و پس از آن نحو، لغت، نظم و نثر را نیز فراگرفت.
از جمله استادان روایی او از اهل سنت می توان به ابوالغنائم معمر بن محمد بن عبدالله حسینی، ابوجعفر اقبال بن مبارک بن محمد عکبری واسطی، ابوبکر عبدالله بن منصور بن عمران باقلانی، محمد بن یحیی بن محمد بن ابی السطلین علوی بغدادی، ابوالحسن محمد بن علی حسن بن علی بن وزیر ابوالعلاء واسطی اشاره کرد.
از مشایخ و استادان شیعه او می توان عمادالدین محمد طبری صاحب کتاب «بشارة المصطفی»، احمد بن طاهر بن علی بن طاهر حسینی و ابن شهر آشوب مازندرانی را نام برد.
شاگردان
برخی از شاگردان و راویان ابن بطریق عبارتند از:
- پسرش، علی بن یحیی بن حسن بن بطریق،
- ابوالحسن علی بن یحیی خیاط سورآوی،
- سید فخار بن معد موسوی،
- نجم الدین محمد بن ابی هشام علوی،
- صفی الدین محمد بن معد بن علی،
- نجم الاسلام محمد بن عبدالله بن زهره حلبی (برادرزاده ابوالمکارم ابن زهره)،
- محمد بن جعفر مشهدی.
آثار و تألیفات
از جمله آثار ابن بطریق حلی می توان موارد زیر را برشمرد:
- عمدة عیون صحاح الاخبار فی مناقب امام الابرار؛ که مؤلف در این اثر، آرای اهل سنت را درباره مناقب امام علی علیه السلام از کتاب های صحاح ستة، تفسیر ثعلبی، حلیة الأولیاء ابونعیم اصفهانی، مناقب ابن مغازلی، فردوس ابن شیرویه، مغازی ابن اسحاق، مناقب سهائی گردآورده است. این کتاب در سال ۱۳۰۹ ق در تبریز و بعد از آن در ۱۴۰۷ ق در قم به چاپ رسید.
- خصائص الوحی المبین فی مناقب امیرالمؤمنین؛ این کتاب شامل آیاتی است که به اعتراف عامه و شهادت صحاح ستة در مناقب امام علی علیه السلام نازل شده است. این کتاب نخستین بار در ۱۳۱۱ ق به همراه «نور الهدایة» دوانی و پس از آن در ۱۴۰۶ ق به کوشش محمدباقر محمودی در تهران چاپ شد.
- ابطال شبهة المتأولین لنص ولایة امیرالمؤمنین.
- المستدرک المختار فی مناقب وصی المختار.
- المناقب.
پانویس
منابع
- کتاب تقویم تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلام و ایران.
- زندگى ابن بطریق، پایگاه اطلاع رسانی حدیث شیعه، بازیابی: ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۳.
- تلخیص از مجموعه گلشن ابرار، جلد ۴، زندگی نامه "یحیی بن بطریق" از علی کرجی.
پيوندها
