مثیر الأحزان (کتاب)
 | |
| نویسنده | جعفر بن محمد بن نما حلی |
| موضوع | واقعه کربلا-مقتل |
| زبان | عربی |
|
| |
«مُثیر الأحزان و مُنیر سبل الأشجان» نام کتاب مقتل معروفى از «جعفر بن محمد بن نما حلی» (م، ۶۸۰ ق) است، در بررسی زندگی سیاسی امام حسین (علیه السلام) و سیر تاریخی حادثه عاشورا.
مؤلف
نجم الدین جعفر بن محمد بن جعفر بن نما حلی (م، ۶۸۰ ق) معروف به ابن نما، در حله، یکی از شهرهای عراق به دنیا آمد. پدر وی - نجیب‌الدین محمد بن جعفر بن نما حلی (م، ۶۴۵ ق) - یکی از علمای آن دیار بود.
از جمله اساتیدش محمد بن جعفر بن نما، محمد بن ادریس حلی، شیخ بن محمد بن مشهدی، و از جمله شاگردانش شخصیت های بزرگی چون علامه حلی و علی بن حسین بن حماد می باشند.
«منهج الشیعة فی فضائل وصیّ خاتم الشریعة»، «اخذ الثار فی احوال المختار» و «ذوب النضار فی شرح اخذ الثار»، از دیگر آثار اوست.
ابن نما حلی بعد از سال ها تلاش در راه خدمت به نشر آثار ائمه اطهار، در ۷۸ سالگی در شهر حله رحلت نمود.
روش و اسلوب کتاب
نویسنده محترم در این کتاب از روش تاریخ روایى بهره جسته و هیچ تحلیلى نسبت به مطالب کتاب از خود ندارد. این روش، روش معمول در تاریخ نگارى متقدمین است.
البته بسیارى از حجم کتاب شامل منقولات ابن نما حلی است که به صورت ذکر یک جریان منسجم تنها جمع بندى روایات را آورده ولى در طول کتاب اسناد روایات را به طور کامل ذکر نکرده چرا که هدفش مقتل نویسى بوده نه کتاب روایى صرف.
ابن نما خود در مقدمه کتاب می فرماید: «چون بعضی از کتب مقاتل بسیار طولانی و در مقابل بعضی بسیار مختصر بودند، این کتاب را که حد وسطی از کتب دیگر است، نوشتم که نه طولانی است که خواننده خسته شود و نه آن قدر خلاصه است که نکات مهم تاریخی در آن ذکر نشده باشد».
محتوای کتاب
این کتاب دارای یک مقدمه، در فضایل اهل بیت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و فضیلت ذکر مصائب آن بزرگواران است، و سه مقصد است:
- مقصد اول: درباره زندگی امام حسین علیه السلام و سیر تحولات تاریخی در به وجود آمدن حادثه غم انگیز کربلا می باشد.
- مقصد دوم: در مورد وقایع روز عاشورا است تا شهادت امام علیه السلام و آغاز اسارت اهل بیت آن حضرت.
- مقصد سوم: در مورد اسارت اهل بیت رسالت تا بازگشت به مدینه.
وضعیت نشر
این کتاب در یک جلد به زبان عربی، به وسیله انتشارات مدرسه امام مهدی عجل الله تعالی فرجه شریف، در قم، در سال ۱۴۰۶ ق، در قطع وزیری چاپ و منتشر شده است.
ترجمه این کتاب نیز با عنوان «در سوگ امیر آزادی، گویاترین تاریخ کربلا» توسط علی کرمی، موجود است.
منابع
- کتاب شناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، محمدرضا ضمیری، ص ۳۰۸-۳۰۹.
- نرم افزار گنجینه روایات نور، بخش کتابشناسی، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
- جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.
