آیه 10 سوره حشر
<<9 | آیه 10 سوره حشر | 11>> | ||||||||||||||
|
محتویات
ترجمه های فارسی
و آنان که پس از مهاجرین و انصار آمدند (یعنی تابعین و سایر مؤمنین تا روز قیامت) دایم به درگاه خدا عرض میکنند: پروردگارا، بر ما و برادران دینیمان که در ایمان پیش از ما شتافتند ببخش و در دل ما هیچ کینه و حسد مؤمنان قرار مده، پروردگارا، تویی که بسیار رؤوف و مهربانی.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
- غل: غل و غليل: عداوت و كينه.[۱]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ الَّذِينَ جاؤُ مِنْ بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا وَ لِإِخْوانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونا بِالْإِيمانِ وَ لا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنا غِلًّا لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنا إِنَّكَ رَؤُفٌ رَحِيمٌ «10»
جلد 9 - صفحه 549
و كسانى كه بعد از مهاجرين و انصار آمدند، مىگويند: پروردگارا! ما و برادرانمان را كه در ايمان بر ما سبقت گرفتهاند، بيامرز و در دلهاى ما كينه مؤمنان را قرار نده. پرورگارا! همانا تو رئوف و مهربانى.
نکته ها
در آيات قبل، از مهاجرين و انصار ستايش شد و در اين آيه سخن از تابعين است كه تمام مسلمانان پس از پيامبر را مىتواند شامل شود.
در آيات 8 تا 10 به عوامل وحدت اشاره شده است:
1. محبّت. «يُحِبُّونَ مَنْ هاجَرَ إِلَيْهِمْ»
2. ايثار. «وَ يُؤْثِرُونَ عَلى أَنْفُسِهِمْ»
3. دعا. رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا ... رَبَّنَا
4. خدمت. «تَبَوَّؤُا الدَّارَ»
5. دورى از حرص و حسد. لا يَجِدُونَ فِي صُدُورِهِمْ حاجَةً مِمَّا أُوتُوا ...
6. دورى از بخل. «يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ»
7. اخوّت. «اغْفِرْ لَنا وَ لِإِخْوانِنَا»
8. سعه صدر و نداشتن كينه. «لا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنا غِلًّا لِلَّذِينَ آمَنُوا»
مغفرت و استغفار
بيش از دويست بار موضوع مغفرت و واژههاى آن در قرآن مطرح شده است. هم خودمان بايد استغفار كنيم و هم از اولياى خدا بخواهيم كه براى ما استغفار كنند. «يا أَبانَا اسْتَغْفِرْ لَنا» «1» حتى فرشتگان براى مؤمنان استغفار مىكنند. «وَ يَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِينَ آمَنُوا» «2»
البتّه استغفار براى مشركان و منافقان اثرى ندارد. «سَواءٌ عَلَيْهِمْ أَسْتَغْفَرْتَ لَهُمْ أَمْ لَمْ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ لَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَهُمْ» «3»، «ما كانَ لِلنَّبِيِّ وَ الَّذِينَ آمَنُوا أَنْ يَسْتَغْفِرُوا لِلْمُشْرِكِينَ» «4»
«1». يوسف، 97.
«2». غافر، 7.
«3». منافقون، 6.
«4». توبه، 113.
جلد 9 - صفحه 550
امّا عوامل مغفرت الهى عبارتند از:
1. اطاعت از رهبر آسمانى. «فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ» «1»
2. تقوا. إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ ... يَغْفِرْ لَكُمْ «2»
3. عفو و گذشت از مردم. «وَ لْيَعْفُوا وَ لْيَصْفَحُوا أَ لا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ» «3»
4. كلام مستدل و محكم. قُولُوا قَوْلًا سَدِيداً ... يَغْفِرْ لَكُمْ «4»
5. قرض الحسنه. إِنْ تُقْرِضُوا اللَّهَ ... يَغْفِرْ لَكُمْ «5»
6. توبه و استغفار. «وَ مَنْ يَعْمَلْ سُوءاً أَوْ يَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ يَسْتَغْفِرِ اللَّهَ يَجِدِ اللَّهَ غَفُوراً رَحِيماً» «6»
پیام ها
1- مكتب كامل مكتبى است كه براى پيروان آينده خود نيز طرح كمال و رشد داشته باشد. «وَ الَّذِينَ جاؤُ مِنْ بَعْدِهِمْ»
2- براى جلوگيرى از سوء تفاهم، ابتدا از لغزشهاى خود استغفار كنيم و سپس لغزشهاى ديگران. «اغْفِرْ لَنا وَ لِإِخْوانِنَا»
3- مؤمن، مصونيت از گناه ندارد، ولى هرگاه گناهى مرتكب شد، بلافاصله استغفار مىكند. «اغْفِرْ لَنا وَ لِإِخْوانِنَا»
4- دعاى خير براى گذشتگان، وظيفه آيندگان است. وَ الَّذِينَ جاؤُ مِنْ بَعْدِهِمْ يَقُولُونَ رَبَّنَا اغْفِرْ ... الَّذِينَ سَبَقُونا بِالْإِيمانِ
5- تمام مسلمانان با هم برادرند و براى يكديگر دعا مىكنند. «اغْفِرْ لَنا وَ لِإِخْوانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونا بِالْإِيمانِ»
«1». آل عمران، 31.
«2». انفال، 29.
«3». نور، 22.
«4». احزاب، 70- 71.
«5». تغابن، 17.
«6». نساء، 110.
جلد 9 - صفحه 551
6- سابقه در ايمان، يك ارزش است. «سَبَقُونا بِالْإِيمانِ»
7- برادرى واقعى، در پرتو ايمان است. «لِإِخْوانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونا بِالْإِيمانِ»
8- در اخوت و برادرى دينى، زمان و مكان و نژاد مطرح نيست. «لِإِخْوانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونا بِالْإِيمانِ»
9- با دعاى خير، كينهها را از دل دور كنيم. رَبَّنَا اغْفِرْ ... لِإِخْوانِنَا ... لا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنا غِلًّا لِلَّذِينَ آمَنُوا
10- مؤمن، بدخواه ديگران نيست. «لا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنا غِلًّا لِلَّذِينَ آمَنُوا»
11- خودسازى بدون استمداد از خداوند نمىشود. رَبَّنَا ... لا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنا غِلًّا
12- در اصلاحات بايد به سراغ ريشهها رفت. ريشه بسيارى از گناهان، كينه و حسادت ودشمنى است كه بايد ريشهكن شود. «لا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنا غِلًّا»
13- توجه به ربوبيت و رأفت و رحمت خداوند، از آداب و پشتوانه اجابت دعاهاست. رَبَّنَا اغْفِرْ ... إِنَّكَ رَؤُفٌ رَحِيمٌ
پانویس
- پرش به بالا ↑ تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی، ج11، ص91
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم