ملاعلی آرانی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (ویرایش Molaaliarani (بحث) به آخرین تغییری که Saeed zamani انجام داده بود واگردانده شد)
(ویرایش)
 
(۱۷ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
ملا محمدعلی بن محمدحسن مشهور به ملا علی آرانی (1177ـ1244ق)؛ از علماي بزرگ و صاحب تألیفات فراوان در [[فقه]]، [[منطق]]، نحو و ادب به زبان فارسی و عرب بوده است.
+
[[پرونده:59 full.jpg|left]]
  
==زادگاه و ولادت==
+
ملا محمدعلی بن محمدحسن مشهور به ملا علی آرانی (۱۱۷۷ـ۱۲۴۴ق)؛ از علمای بزرگ و صاحب تألیفات فراوان در [[فقه]]، [[منطق]]، [[علم نحو|نحو]] و [[ادبیات عرب|ادب]] به زبان فارسی و عربی بوده است.  
آران و بیدگل شهرستانی در شمال استان اصفهان، واقع در دوازده کیلومتری شمال خاوری شهرستان کاشان، در منطقه ای شن زار با هوایی معتدل. این شهرستان از بخش های مرکزی آران و بیدگل و نوش آباد و بخش ابوزید آباد تشکیل شده است. در این بخش، آثار معروفی چون بقعه های امامزادگان هلال بن علی و قاسم بن علی النقی و امامزاده هادی از اولاد امام زین العابدین و پنج امامزاده و چندین بقعه و اماکن مذهبی دیگر واقع شده است.
 
  
از این بخش، عالمان و دانشمندان گرانقدری در عرصه علم و دانش به ظهور رسیده که خدمات شایانی به دین و علم انجام داده اند. از جمله این دانشمندان، آخوند ملا محمدعلی آرانی است. که در سال 1177 در آران دیده به جهان گشود  
+
==ولادت==
 +
ملا محمدعلی آرانی فرزند ملامحمد حسن در سال ۱۱۷۷ ق در آران و بیدگل (شهرستانی در شمال استان [[اصفهان]]) دیده به جهان گشود.
  
==شخصیت علمی==
+
==تحصیلات==
 +
ملا علی آرانی از دانشمندان مبرز و سخت کوش سده سیزدهم است. او تحصیلات خود را نزد استادان عصر خود تکمیل کرد. بخش عمده تحصیلاتش نزد علامه دوران، حکیم و [[فقیه]] و عارف مشهور [[ملا احمد نراقی]] بوده و از او اجازه [[اجتهاد]] دریافت کرده است. نراقی مراجعات فقهی خود را به آرانی ارجاع می داده است.
  
آرانی از دانشمندان مبرز و سخت کوش سده سیزدهم است. او تحصیلات خود را نزد استادان عصر خود تکمیل کرد. بخش عمده تحصیلاتش نزد علامه دوران، حکیم و فقیه و عارف مشهور ملا احمد نراقی بوده و از او اجازه [[اجتهاد]] دریافت کرده است. نراقی مراجعات فقهی خود را به آرانی ارجاع می داده است. ملا محمدعلی آرانی نویسنده ای پرتلاش بوده و آثار وی حدود سی رساله در موضوعات صرف و نحو، فقه و اصول، دعا، تاریخ، شعر و... است.
+
== تألیفات ==
 +
ملا محمدعلی آرانی نویسنده ای پرتلاش بوده و آثار وی حدود سی رساله در موضوعات [[صرف]] و [[علم نحو|نحو]]، [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]]، [[دعا]]،
 +
[[تاریخ]]، [[شعر]] و... است. از میان تألیفات او می‌توان به کتاب‌های ذیل اشاره نمود:
  
 +
۱. جواهر السّنیّة فی شرح العوامل المحسنیّة(نحو)
  
علامه شیخ آقا بزرگ تهرانی درباره آیت الله آقا ملا محمدعلی آرانی چنین می نویسد: «...او شیخ محمدعلی فرزند ملامهدی آرانی، عالمی است بزرگ و فقیهی است ژرف اندیش وی عالمی با ورع و باتقوی است و از صالحان و عابدان می باشد. جامع علوم است و اطلاعات وسیع و گسترده دارد. در رفتار و گفتار خود مخلص است». (نقباءالبشر، جزء2، ص1540) همچنین آیت الله ملا حبیب الله شریف کاشانی، ملا محمدعلی آرانی را «اسوه مجتهدین، قدوه فقها، علامه زمان، اعجوبه دوران و عالم عامل» لقب داده است.
+
۲. مُعین المبتدی(نحو)
  
مرحوم حجت الاسلام آقای علی تشکری می نویسد: «نامبرده علاوه بر تبحر و مهارت در فقه و اصول دارای بیانی فصیح و تقریری بلیغ بوده و به همین علت در مباحثات بر علمای زمان خود تفوق و برتری داشت. گویند زمانی استاد ارجمندش عازم مشهد حضرت [[امام رضا]] علیه السلام بودند او را به معیت خود انتخاب فرمود معظم له در کلیه مباحثات علمی در مجالس مقام اول را احراز می نمود».
+
۳. الدّریة البهیة(نحو)
  
==آثار ملا علی آرانی==
+
۴. ینابیع الاصول
  
از میان تألیفات او می توان به كتابهاي ذیل اشاره نمود:
+
۵. قالعة الشبهة
  
# جواهر السّنیّة فی شرح العوامل المحسنیّة (نحو)
+
۶. الفوائد الصّادقیة(منطق)
# مُعین المبتدی (نحو)
 
# الدّريّة البهيّة (نحو)
 
# ینابیع الاصول
 
# قالعة الشبهة
 
# الفوائد الصّادقيّة (منطق)
 
# مقاصد المهمّه (اصول)
 
# فصل الخطاب (اصول)
 
# مخزن الاسرار (استفتائات)
 
# تبصرة العاقد
 
# معادن المسائل الشرعیة (فقه)
 
# منبع الاحکام الشرعیة (فقه)
 
# خلاصة المحسنیة (نحو)
 
# مناهل الشّوارد في تلخيص المقاصد (اصول)
 
# عویصات المهام فی شرح الفقه والاحکام
 
# مجمع الرسائل
 
# شرح الاحوال من البدایة الی المآل و...
 
  
اسامی این کتابها در کتاب «شرح الاحوال» ذکر شده است؛ کتابی که در حقیقت، فهرستی ترتیبی بر زمان تألیفات و تصنیفات او می باشد. البته این عالم بزرگ در کتاب «شرح الاحوال» علاوه بر این که به طور مفصّل درباره ی انگیزه، نام و موضوع تألیفات خود شرح می دهد از خاطرات زندگی پرفراز و نشیب خود نیز یاد می کند؛ خاطراتی که می تواند برای عموم خوانندگان به خصوص طلاب علوم دینی، جالب باشد. نامبرده در این رساله پس از خطبه، ابتدا اجمالی از تاریخ و جغرافیای زادگاه خویش، آران بیان نموده است.
+
۷. «مقاصد المهمّه(اصول)
  
==وفات و مدفن==
+
۸. فصل الخطاب(اصول)
  
این عالم والامقام پس از عمری تبلیغ و نشر تعالیم اسلام در سال 1327 هـ.ق به رحمت ایزدی پیوست و در حجره ای از مزار شیخان [[قم]] به خاک سپرده شد. ماده تاریخ وفات شادروان ادیب بیضایی آرانی در وفات ملا محمدعلی سروده است:
+
۹. مخزن الاسرار(استفتائات)
  
{{بیت|فقیه عصر محمدعلی که شرع رسول چنو نداشت به گیتی|مروج الاحکام امید بود که در چشم مردم آران کند}}
+
۱۰. تبصرة العاقد
{{بیت|چو مردمک دیده عن قریب مقـام که ناگهان|پی تاریخ رحلتش گفتند: «دعو الکلام و قد مات حجة الاسلام»}}
 
  
 +
۱۱. معادن المسائل الشرعیة(فقه)
 +
 +
۱۲. منبع الاحکام الشرعیة(فقه)
 +
 +
۱۳. خلاصة المحسنیة(نحو)
 +
 +
۱۴. مناهل الشّوارد فی تلخیص المقاصد (اصول)
 +
 +
۱۵. عویصات المهام فی شرح الفقه و الاحکام
 +
 +
۱۶. مجمع الرسائل
 +
 +
۱۷. شرح الاحوال من البدایة الی المآل
 +
 +
و...
 +
 +
اسامی این کتابها در کتاب «شرح الاحوال» ذکر شده است؛ کتابی که در حقیقت، فهرستی ترتیبی بر زمان تألیفات و تصنیفات او می باشد. البتّه این عالم بزرگ در کتاب «شرح الاحوال» علاوه بر این که به طور مفصّل درباره ی انگیزه، نام و موضوع تألیفات خود شرح می دهد از خاطرات زندگی پر فراز و نشیب خود نیز یاد می کند؛ خاطراتی که می تواند برای عموم خوانندگان به خصوص طلاب علوم دینی، جالب باشد. نامبرده در این رساله پس از خطبه، ابتدا اجمالی از تاریخ و جغرافیای زادگاه خویش، آران، بیان نموده است.
  
 
==منابع==
 
==منابع==
* نقباﺀالبشر، ج4، ص 1540 تاریخچه علم و ادب، ص31.
+
 
* نابغه علم و عرفان در قرن چهاردهم/ تالیف: حاج سلطان حسین تابنده گنابادی رضا علیشاه. تهران: حقیقت، ۱۳۸۴/پاورقی صفحات ۱۳۵-۱۳۷.
+
*[[نقباء البشر (کتاب)|نقباﺀالبشر]]، ج۴، ص ۱۵۴۰ تاریخچه علم و ادب، ص۳۱.
 +
*نابغه علم و عرفان در قرن چهاردهم، سلطان حسین تابنده گنابادی. تهران: حقیقت، ۱۳۸۴، پاورقی صفحات ۱۳۵-۱۳۷.
  
 
[[رده:علمای قرن چهاردهم]]
 
[[رده:علمای قرن چهاردهم]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۷ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۱۵

59 full.jpg

ملا محمدعلی بن محمدحسن مشهور به ملا علی آرانی (۱۱۷۷ـ۱۲۴۴ق)؛ از علمای بزرگ و صاحب تألیفات فراوان در فقه، منطق، نحو و ادب به زبان فارسی و عربی بوده است.

ولادت

ملا محمدعلی آرانی فرزند ملامحمد حسن در سال ۱۱۷۷ ق در آران و بیدگل (شهرستانی در شمال استان اصفهان) دیده به جهان گشود.

تحصیلات

ملا علی آرانی از دانشمندان مبرز و سخت کوش سده سیزدهم است. او تحصیلات خود را نزد استادان عصر خود تکمیل کرد. بخش عمده تحصیلاتش نزد علامه دوران، حکیم و فقیه و عارف مشهور ملا احمد نراقی بوده و از او اجازه اجتهاد دریافت کرده است. نراقی مراجعات فقهی خود را به آرانی ارجاع می داده است.

تألیفات

ملا محمدعلی آرانی نویسنده ای پرتلاش بوده و آثار وی حدود سی رساله در موضوعات صرف و نحو، فقه و اصول، دعا، تاریخ، شعر و... است. از میان تألیفات او می‌توان به کتاب‌های ذیل اشاره نمود:

۱. جواهر السّنیّة فی شرح العوامل المحسنیّة(نحو)

۲. مُعین المبتدی(نحو)

۳. الدّریة البهیة(نحو)

۴. ینابیع الاصول

۵. قالعة الشبهة

۶. الفوائد الصّادقیة(منطق)

۷. «مقاصد المهمّه(اصول)

۸. فصل الخطاب(اصول)

۹. مخزن الاسرار(استفتائات)

۱۰. تبصرة العاقد

۱۱. معادن المسائل الشرعیة(فقه)

۱۲. منبع الاحکام الشرعیة(فقه)

۱۳. خلاصة المحسنیة(نحو)

۱۴. مناهل الشّوارد فی تلخیص المقاصد (اصول)

۱۵. عویصات المهام فی شرح الفقه و الاحکام

۱۶. مجمع الرسائل

۱۷. شرح الاحوال من البدایة الی المآل

و...

اسامی این کتابها در کتاب «شرح الاحوال» ذکر شده است؛ کتابی که در حقیقت، فهرستی ترتیبی بر زمان تألیفات و تصنیفات او می باشد. البتّه این عالم بزرگ در کتاب «شرح الاحوال» علاوه بر این که به طور مفصّل درباره ی انگیزه، نام و موضوع تألیفات خود شرح می دهد از خاطرات زندگی پر فراز و نشیب خود نیز یاد می کند؛ خاطراتی که می تواند برای عموم خوانندگان به خصوص طلاب علوم دینی، جالب باشد. نامبرده در این رساله پس از خطبه، ابتدا اجمالی از تاریخ و جغرافیای زادگاه خویش، آران، بیان نموده است.

منابع

  • نقباﺀالبشر، ج۴، ص ۱۵۴۰ تاریخچه علم و ادب، ص۳۱.
  • نابغه علم و عرفان در قرن چهاردهم، سلطان حسین تابنده گنابادی. تهران: حقیقت، ۱۳۸۴، پاورقی صفحات ۱۳۵-۱۳۷.