سید محمد حسینی شاهرودی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
(←‏آرشیو عکس و تصویر)
 
(۳۵ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
−
{{مقاله از یک نشریه}}
+
'''آیت‌ الله‌ العظمی سید محمد حسینی شاهرودى''' (۱۳۰۴ - ۱۳۹۸ ش) فرزند [[سید محمود حسینی شاهرودی|سید محمود شاهرودی]]، از [[فقیه|فقها]] و مراجع [[شیعه]] معاصر و از شاگردان آیت الله [[میرزا هاشم آملی]] بود. وی سالها در [[مسجد هندی]] در حوزۀ علمیۀ [[نجف]] و بعد از آن در حوزه [[قم]]، دروس خارج [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] تدریس می‌کرد. کمک به ساخت [[مسجد|مساجد]]، [[حسینیه|حسینیه‌ها]]، مدارس علمیه، کتابخانه‌ها، و مراکز بهداشتى، از جمله خدمات اجتماعی مرحوم شاهرودى است. 
−
'''منبع:''' [http://shahroudi.com/Portal.aspx?pid=71243&CaseID=67717 سایت حضرت آيت الله العظمی‌‌ حاج سيد محمد حسينى شاهرودى دام ظله]
 
  
−
'''فرازهايى از زندگانى حضرت آيت الله العظمی ‌‌حاج سيد محمد حسينى شاهرودى دام ظله'''
+
{{شناسنامه عالم
 +
||نام کامل = سید محمد حسینى شاهرودى
 +
||تصویر=[[پرونده:Shahrudi.jpg|۲۲۰px|center]]
 +
||زادروز = ۱۳۰۴ شمسی
 +
|زادگاه = [[نجف]]
 +
|وفات = ۱۳۹۸ شمسی 
 +
|مدفن =  [[قم]]، [[حرم حضرت معصومه علیها السلام|حرم حضرت معصومه سلام الله علیها]]
 +
|اساتید =  [[سید محمود شاهرودی]]، [[میرزا هاشم آملی|آیت الله میرزا هاشم آملی]]، شیخ عبدالحسین رشتى،...
 +
|آثار = توضیح مناسک حج، رساله توضیح المسائل، کتاب الصوم، دروس فی احکام النساء،...
 +
}}
  
−
'''<I>ولادت و خانواده معظم‌له:</I>'''
+
==ولادت و خاندان==
 +
سید محمد حسینى شاهرودى، در ماه [[جمادى الاول]] سال ۱۳۴۴ هجرى قمرى، در [[نجف]] اشرف دیده به جهان گشود.
  
−
حضرت آيت الله العظمی ‌‌حاج سيد محمد حسينى شاهرودى، در ماه [[جمادى الاول]] سال 1344 هجرى قمرى، در [[نجف]] اشرف ديده به جهان گشودند و در خانواده‌اى رشد و نمو كردند كه از متدين‌ترين و باتقواترين بيوت علمی ‌‌نجف اشرف به شمار می‌‌رفت، چه آن كه از طرف پدرى، والدى همچون مرحوم آيت الله العظمی‌‌ حاج سيد محمود حسينى شاهرودى داشتند كه مستغنى از تعريف و بى‌نياز از توصيف می‌‌باشند.‌‌
+
پدرش مرحوم [[آیت الله سید محمود شاهرودی]]، از لحاظ [[عدالت]] و [[زهد]] و فقاهت، زبانزد خاص و عام بود و پس از فوت مرحوم آیت الله [[سید ابوالحسن اصفهانی|سید ابوالحسن اصفهانی]]، سال‌هاى متمادى زعامت دینى و علمی ‌‌و [[مرجعیت]] عامه [[حوزه علمیه|حوزه‌هاى علمیه]] و جهان [[شیعه|تشیع]] را بر عهده داشت.  
  
−
آن شخصيت بزرگ از لحاظ [[عدالت]] و [[تقوا]] و [[زهد]] و ورع و فقاهت زبانزد خاص و عام بودند و پس از فوت مرحوم آيت الله العظمی ‌‌سيد ابوالحسن اصفهاني قدس سره سال‌هاى متمادى زعامت دينى و علمی ‌‌و مرجعيت عامه حوزه‌هاى علميه و جهان تشيع را بر عهده داشتند.‌‌ ذكر احوال ايشان از عهده اين جزوه مختصر خارج است و در كتب مفصله زندگينامه آن مرجع عظيم الشأن همانند كتاب «الامام الشاهرودى» به رشته تحرير درآمده است.‌‌
+
==تحصیل و اساتید==
  
−
و اما والده حضرت آيت الله العظمی ‌‌حاج سيد محمد شاهرودى صبيه مرحوم آيت الله شيخ محمدرضا فاضل نيشابورى بود كه از زهّاد معروف و از مدرسين عقائد و [[اخلاق]] در حوزه نجف اشرف بشمار می‌‌رفت و روحانيون و فضلاء در جلسه ايشان شركت نموده و از بيانات گوهربار ايشان استفاده می‌‌بردند.‌ والده ماجده معظم‌له بانويى بود مشهور به ترك زرق و برق و زخارف دنيوى و هيچ‌گاه در مقابل سختي‌ها و مرارت‌هايى كه زندگى در نجف اشرف به ويژه در آن زمان داشت خم به ابرو نياورد و با [[ايمان]] كامل و با توكل به خدا در كنار همسر عظيم‌الشأن خود زندگى می‌‌كرد و حتى در اواخر ايام [[مرجعيت]] عامه مرحوم آيت الله العظمی‌‌ شاهرودى قدس سره دست از ساده‌زيستى و ترك دنيا بر نداشته به همان رويه حسنه و خداپسندانه ادامه داد.‌‌
+
سید محمد شاهرودى مقدمات را نزد والد بزرگوار خود و همچنین شیخ على شهر بابکى و شیخ شمس زنجانى که از اساتید مبرز علم [[منطق]] بود فراگرفت.‌‌ بعضى از دروس سطح مانند [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]] و [[مکاسب|مکاسب]] را نزد پدرش به صورت خصوصى فراگرفت و کتاب [[کفایة الاصول|کفایة الاصول]] را نزد آیت الله [[میرزا هاشم آملی]] و آیت الله شیخ عبدالحسین رشتى حاضر شد.
  
−
آن مرحومه در كنار تقوى و تدين داراى مدارج علمی و مراتبى از فضل و كمال بود و منزل ايشان همواره محل تردد بانوان مسلمان بود كه قرائت [[قرآن]] و [[نماز]] خود را تصحيح نموده و [[احكام]] شرعى و مسائل دينى را از ايشان فرامی‌‌گرفتند و حتى فرزندان و نوادگانشان مقدار زيادى از مقدمات و مسائل شرعى و احكام اسلامی و روايات اخلاقى را نزد ايشان فرامی‌‌گرفتند.‌‌
+
وی در سال ۱۳۶۰ هجرى قمرى، در سن شانزده سالگى به آخرین مرحله دروس حوزوى یعنى درس خارج قدم نهاد و از محضر درس آیت الله سید محمود شاهرودى بهره کافى برد، تا این که خود به درجات عالیه [[اجتهاد]] نائل آمد و در عین حال تا آخرین جلسات درس والد معظم خود شرکت نمود و تقریرات درس [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] و [[فقه]] ایشان را به رشته تحریر درآورد.
  
−
حضرت آيت الله العظمی‌‌ حاج سيد محمد شاهرودى در سايه اين محيط معنوى و پاك تعليمات اوليه و دروس ابتدائى و مقدماتى را نزد والد ماجد و والده ماجده خويش فراگرفتند و ريشه‌هاى [[ايمان]] و تقوى و تعاليم اسلامی‌‌ در وجودشان مستحكم گرديد.‌‌
+
ایشان همچنین از آیت الله [[سید جمال الدین گلپایگانی|سید جمال الدین گلپایگانى]]، اجازه اجتهاد دریافت نمود.
  
−
از مرحوم آيت الله العظمی‌‌ حاج سيد محمود شاهرودى قدس سره چنين نقل شده است كه فرمودند: «من سيد محمد را تا بيست و يك سالگى از خود دور ننمودم» و آن مرحوم چنان تعاليم اسلامی‌‌ و احكام [[حرام]] و [[حلال]] را در قلب فرزندان خود جاى داده و راسخ نموده بودند كه آنان ضرب المثل در تطبيق اخلاقيات و احكام اسلامی‌‌ بودند.‌‌ به همين لحاظ بود كه حضرت آيت الله العظمی‌‌ حاج سيد محمد شاهرودى در زمان صباوت اشتهار به صدق لهجه و خلوص نيت داشتند و والد معظم ايشان عقيده كاملى به صفاى روح و طينت پاك ميوه زندگى خود داشتند، ولذا در مواقع شدت و بروز بعض گرفتاري‌ها و ناملايمات به ايشان دستور می‌‌فرمودند كه وضو ساخته در بالاى بام زير آسمان با توجه تمام يك [[زيارت عاشورا]]ى كامل بخواند كه شايد گشايشى در كار واقع شود و به کرّات پس از خواندن زيارات اثر آن ظاهر شده و مشكل برطرف می‌‌شد.‌‌
+
==فعالیت‌های علمی==
 +
'''<I>تقریرات درس خارج:</I>'''
  
−
'''گوشه‌هايى از اشتغالات علمی‌‌ حضرت آيت الله العظمی‌‌ حاج سيد محمد شاهرودى دام‌ظله'''
+
سید محمد شاهرودى هر روزه پس از اتمام درس خارج پدرش آیت الله [[سید محمود حسینی شاهرودی|سید محمود شاهرودى]]، بلافاصله جلسه دیگرى تشکیل داده و درس را از ابتدا شرح می‌‌نمود و کاملاً توضیح می‌‌داد و عده زیادى از بیانات ایشان استفاده می‌‌بردند.
  
−
'''<I>مقدمات و سطوح:</I>'''
+
'''<I>شرکت در مجلس استفتاء:</I>'''
  
−
معظم‌له مقدمات را نزد والد بزرگوار خود و همچنين مرحوم شيخ على شهر بابكى و مرحوم شيخ شمس زنجانى كه از اساتيد مبرز علم منطق بود فراگرفتند.‌‌ بعضى از دروس سطح مانند رسائل و مكاسب را نزد والد معظم‌شان به صورت خصوصى فراگرفتند و كتاب كفاية الاصول را نزد مرحوم آيت الله العظمی‌ ‌ميرزا هاشم آملى قدس سره و مرحوم آيت الله شيخ عبدالحسين رشتى قدس سره حاضر شدند.‌‌
+
وی همچنین از ارکان مجلس [[فتوا|استفتاء]] مرحوم والدش بود، که در این مجلس استفتاءاتى که از طرف [[شیعه|شیعیان]] نقاط مختلف جهان که از مقلدین آن مرحوم بودند می‌‌رسید پاسخ داده می‌‌شد.‌‌ مرحوم آیت الله شاهرودى ایشان را شایسته تقلید دیدند و در سال ۱۳۸۸ هجرى قمرى مقلدین خود را در احتیاطات مسائل شرعى به فرزند برومند خود ارجاع دادند و بدین جهت بود که عده‌اى از مؤمنین پس از ارتحال آن مرجع عالیقدر در سال ۱۳۹۴ هجرى قمرى، به [[تقلید]] فرزند ایشان گرویدند.‌‌ پس از آن به درخواست عده کثیرى از مؤمنین از [[ایران|ایران]] و [[عراق]] و کشورهاى دیگر در سال ۱۳۹۸ هجرى قمرى، [[رساله]] عملیه ایشان به زبان فارسى و عربى، در نجف اشرف به چاپ رسید.
  
−
'''<I>تدريس سطوح عاليه:</I>'''
+
'''<I>تدریس خارج فقه و اصول:</I>'''
  
−
معظم‌له در ابتدای جوانى از مدرسين سطوح عاليه دروس حوزوى بشمار می‌‌رفتند و رموز و معضلات و مطالب سخت و دشوار كتب درسى را به خوبى براى شاگردان شرح داده و روشن می‌‌نمودند و اين امر همزمان بود با ابتداى حضور ايشان در درس خارج.‌‌
+
سید محمد شاهرودى اولین جلسات تدریس خارج را تقریباً در سال ۱۳۸۳ هجرى قمرى، در سن ۳۹ سالگى و در [[مسجد هندی|مسجد هندى]] که از مهمترین مراکز تدریس در حوزه علمیه [[نجف]] اشرف به شمار می‌‌رفت شروع کرد. ایشان در سال ۱۴۰۰ قمرى به ایران آمد و در شهر مقدس [[قم]] رحل اقامت افکند و به تدریس [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] و تربیت و تهذیب شاگردان پرداخت و منشأ خیرات و برکات و خدمات کثیره و حل مشکلات شرعى و اجتماعى شد.
  
−
'''<I>حضور در درس خارج:</I>'''
+
==خدمات اجتماعى==
 +
آیت الله سید محمد شاهرودى در زمان [[مرجعیت]] مرحوم والد خود به موازات اشتغالات علمی‌‌، در خدمات وسیعى که از سوى بیت رفیع آن مرحوم به جهان [[شیعه|تشیع]] ارائه می‌‌شد، نقش بسزائى داشت. برخی از خدمات ایشان براى جامعه اسلامی‌‌ عبارت است از:
  
−
ايشان در سال 1360 هجرى قمرى، در سن شانزده سالگى به آخرين مرحله دروس حوزوى يعنى درس خارج قدم نهادند و در اين سن و سال كم شروع در درس خارج بى‌سابقه يا كم‌نظير بوده است. ولى ايشان به بركت استعداد خدادادى و نبوغ و ذكاوت فوق‌العاده كه باري تعالى به ايشان عنايت فرموده بود و نيز به سبب تربيت و خط مشى صحيحى كه والد بزرگوارشان ترسيم نموده بودند و به خصوص تأكيد داشتند كه ايشان متمحّض در درس و بحث باشند و از اشتغالات ديگر برحذر باشند، از عمر گرانبها استفاده كامل برده و اوقات خود را با جدّ و جهد فراوان در راه تحصيل و تعليم صرف می‌‌نمودند.‌‌
+
*کمک به طلاب حوزه‌هاى علمیه؛
 +
*واگذارى اراضى جهت منزل مسکونى طلاب؛
 +
*کمک به ساخت [[مسجد|مساجد]]، [[حسینیه|حسینیه‌ها]]، مدارس علمیه، کتابخانه‌ها، بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتى مثل حمام و غیره بخصوص در روستاها و مناطق محروم؛
 +
*کمک به مجالس تعظیم شعائر مانند مجالس سوگوارى و اعیاد و کمک به مراکز مذهبى فرهنگى و مجتمع‌هاى اسلامی‌‌ در داخل و خارج‌‌ کشور.
  
−
ايشان مدت مديدى در جلسات درس خارج شركت نموده و از محضر درس آيت الله العظمی ‌‌حاج سيد محمود شاهرودى قدس سره بهره كافى برده و از علوم ايشان استفاده كامل می‌‌نمودند. تا اين كه خود به درجات عاليه اجتهاد نائل آمدند و در عين حال تا آخرين جلسات درس والد معظم خود شركت نمودند و تقريرات درس اصول و فقه ايشان را به رشته تحرير درآوردند.‌‌
 
  
−
'''<I>تقريرات درس خارج:</I>'''
+
==آثار و تألیفات==
 +
'''<I>تألیفات چاپ شده:</I>'''
 +
[[پرونده:Dars%.jpg|thumb|left|درس هایى ویژه بانوان - یکی از آثار آیت الله حسینی شاهرودی]]
  
−
درس خارج داراى مفاهيم مشكل و اصطلاحات دشوار و معانى عميق می‌‌باشد كه دقت بسزائى را می‌‌طلبد و بخصوص در زمان سابق كه بسيارى از كتاب‌ها و شرح‌هاى فعلى موجود نبود بسيارى از مطالب غامض اين علم شريف در اجمال و ابهام قرار می‌‌گرفت.‌‌
+
#«ذخیرة المؤمنین لیوم الدین» [[رساله]] عملیه به زبان عربى؛
 +
#«توضیح مناسک الحج» مناسک [[حج]] به زبان عربى؛
 +
#«دروس فی احکام النساء» به زبان عربى؛
 +
#«کتاب الطهارة» تقریرات بحث خارج [[فقه]] ایشان است.
 +
#«کتاب الصوم» احکام [[روزه]] به زبان عربى؛
 +
#«رساله توضیح المسائل» رساله عملیه به زبان فارسى؛
 +
#«توضیح مناسک حج» احکام حج به زبان فارسى؛
 +
#«رساله توضیح المسائل» به زبان اردو؛
 +
#کتاب استفتائات فارسى؛
 +
#کتاب درس‌هایى ویژه بانوان؛
 +
#«رساله مختصر الاحکام» به زبان اردو.
  
−
در چنين شرايطى روشن است كه بسيارى از پويندگان معرفت و طالبان علوم آل محمد صلى الله عليه و آله كه تازه در اين وادى قدم گذاشته‌اند كاملاً به عمق مطالب پى نبرده و مقصود استاد بر آن‌ها روشن نمی‌‌شود و در اينجاست كه اهميت مجلس تقرير دوباره درس خارج نمودار می‌‌گردد.‌‌ به همين جهت معظم‌له هر روزه پس از اتمام درس خارج والد معظم، بلافاصله جلسه ديگرى تشكيل داده و درس را از ابتدا شرح می‌‌نمودند و كاملاً توضيح می‌‌دادند. و عده زيادى از بيانات ايشان استفاده می‌‌بردند.‌‌
+
'''<I>تألیفات مخطوط:</I>'''
  
−
'''<I>شركت در مجلس استفتاء:</I>'''
+
#حاشیه بر [[عروة الوثقى]]؛
 +
#کتاب فى الحدود؛
 +
#تقریرات مرحوم آیت الله [[سید محمود حسینی شاهرودی|سید محمود شاهرودى]]؛
 +
#کتاب استفتاءات به زبان عربى که در دست چاپ است.
  
−
معظم‌له از اركان مجلس استفتاء مرحوم آيت الله العظمی‌‌ حاج سيد محمود شاهرودى قدس سره بودند، كه در اين مجلس استفتاءاتى كه از طرف شيعيان نقاط مختلف جهان كه از مقلدين آن مرحوم بودند می‌‌رسيد پاسخ داده می‌‌شد.‌‌
+
==ویژگی‌هاى اخلاقى==
 +
ایشان اسوه [[زهد]]، [[اخلاص]]، [[تقوا|تقوى]]، [[حسن خلق]]، برخورد خوب و گشاده روئى با مردم بودند و از هرگونه [[تکبر|تکبّر]] و توجّه به مادّیات منزّه بودند، در مقابل مؤمنین به قدرى [[تواضع|متواضع]] و فروتن بودند که هر شخصى در اوّلین برخورد مجذوب اخلاق ایشان مى شد. معظّم له همواره به کوچک و بزرگ ابتدا به سلام کرده، و کراراً مشاهده می شد که با خادمان خود بر سر یک سفره می نشستند. هیچ گاه از همنشینى و هم صحبت شدن با فقرا و مستضعفین دورى نمى کردند و در مجالس آنها شرکت مى کردند. در مباحثات علمى به طرف مقابل احترام گذاشته و در کمال صبر و متانت به سخنان وى گوش مى دادند و پس از اتمام با لحنى آرام شروع به جواب مى کردند. در برخورد با مشکلات و گرفتاریهاى مردم با صبر و حوصله بسیار به حلّ و فصل آنها مى پرداختند.
  
−
اين مجلس استفتاء با حضور جمعى از بارزترين فضلاء و علماء حوزه علميه نجف اشرف برگزار می‌‌گرديد و مسائل مهم و بغرنج در آن جلسه مطرح می‌‌شد و پس از بحث و بررسى لازم آن‌ها را به نظر مبارك مرحوم آيت الله العظمی‌‌ شاهرودى قدس سره می‌‌رساندند و ايشان آخرين حكم را صادر می‌‌فرمودند.‌‌
+
معظّم له به تبعیّت از سیره [[ائمه اطهار]] (علیهم السلام) از قدیم الایّام به اکرام و مهمان نوازى اهتمام ورزیده و در منزل خود را باز گذارده بودند. ایشان ملجأ و مأواى مستضعفین و درماندگان بودند و لذا بیت رفیع ایشان همواره پذیراى عده زیادى از گرفتاران و مبتلایان و ابناء السبیل بود که هر کدام را به فراخور حال و به حسب امکانات مساعدت کرده و گرفتارى آنها را حل مى کردند.
  
−
'''<I>كسب اجازه اجتهاد:</I>'''
+
از خصوصیات بارز ایشان، اهتمام به شؤون طلاب علوم دینى بود که تا حدّ توان از هر نحو کمک به آنان مضایقه نمى کردند، و در صرف سهم مبارک امام (علیه السلام) مى فرمودند: اولویت با طلاّب فقیر و محصّل است، و هر گاه مبالغى از حقوق شرعیّه را نزد ایشان مى آوردند فوراً آن را به مستحقّین از روحانیون و پس از آن به موارد مقرّره شرعیّه تقسیم مى کردند.
  
−
معظم‌له در سال 1375 هجرى قمرى، پس از بروز مدارج علمی ‌و كمالى و پس از امتحان‌هاى متعددى كه از ايشان به عمل آمد موفق به كسب اجازه اجتهاد از مرحوم آيت الله العظمی‌‌ حاج سيد محمود شاهرودى قدس سره شدند، با توجه به آن كه آن مرحوم در زمينه اعطاء اجازه اجتهاد در [[حوزه علميه]] [[نجف]] اشرف معروف به «ذوالشهادتين» بودند، يعنى در امتحان اجتهاد چنان سختگيرى و دقتى می‌‌كردند كه اجازه اجتهاد ايشان ارزش اجازه اجتهاد از دو نفر از علماء را داشت.‌‌ همچنين معظم‌له از مرحوم آيت الله العظمی ‌‌سيد جمال الدين گلپايگانى قدس سره كه از شاگردان مبرّز ميرزاى نائينى قدس سره بودند اجازه اجتهاد دريافت نمودند.‌‌
+
از صفات حسنه ایشان مداومت بر [[مستحب|مستحبّات]] و ترک [[مکروه|مکروهات]] و صبر در [[عبادت]] و اقامه نمازهاى مستحبّى و [[تلاوت قرآن]] و خواندن ادعیه مأثوره و [[زیارت|زیارات]] و توسّلات به معصومین (علیهم السلام) بود. عشق و علاقه بى حدّ ایشان نسبت به [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] (صلى الله علیه وآله) و [[اهل البیت|اهل بیت]] (علیهم السلام) زبانزد خاص و عام است. ایشان از ایام قدیمه در [[نجف]] اشرف علاوه بر آنکه ملتزم به شرکت در مجلس هفتگى [[توسّل‌‌‌‌‌|توسّل]] به [[امام حسین علیه السلام|ابا عبدالله الحسین]] (علیه السلام) بودند، در منزل خود نیز شب هاى جمعه مجلس عزادارى و توسل برقرار کرده و تعظیم شعائر اسلامى مى کردند.
  
−
'''<I>تدريس خارج فقه و اصول:</I>'''
+
==وفات==
 +
مرحوم آیت‌الله حسینی شاهرودی در ۱۶ تیر ۱۳۹۸ شمسی در سن ۹۴ سالگی در [[تهران]] درگذشت. پیکر ایشان به [[قم]] منتقل گردید و در [[حرم حضرت معصومه علیها السلام|حرم حضرت معصومه]] (سلام الله علیها) به خاک سپرده شد.
  
−
معظم‌له اولين جلسات تدريس خارج را تقريباً در سال 1383 هجرى قمرى، در سن سى و نه سالگى و در مسجد هندى كه از مهمترين مراكز تدريس در حوزه علميه [[نجف]] اشرف به شمار می‌‌رفت شروع نمودند و همچنان در مجلس درس والد معظم شركت می‌‌جستند و تاكنون در كنار خدمات اجتماعى و اشتغالات علمی‌‌، روزى دو جلسه بحث خارج فقه و اصول ايراد می‌‌نمايند، و شاگردانى مبرز و با فضل به جامعه اسلامی‌‌ تحويل داده‌اند و در حال حاضر عده زيادى از شخصیت هاى علمی و دينى كه در بلاد مختلف مشغول به خدمت و ترويج [[احكام]] و تدريس در حوزه‌هاى علميه و دانشگاه‌ها و ارائه خدمات در مسئوليت‌هاى مختلف هستند از شاگردان ايشان می‌‌باشند.‌‌
+
==منابع==
  
−
'''<I>ارجاع احتياطات:</I>'''
+
*[http://shahroudi.com/Portal.aspx?pid=71243&CaseID=67717 سایت آيت الله سيد محمد حسينى شاهرودى]
  
−
معظم‌له پس از سال‌ها تدريس فقه و اصول و در كنار آن شركت در درس والد معظم خويش و به لحاظ عوامل متعددى همچون نبوغ خدادادى و توفيقات ربانى و سعى و كوشش در تعليم و تعلم و شركت فعال در مجالس استفتاءات و مباحثات علمی ‌‌به بالاترين درجات علم و كمال نائل آمدند و رفته رفته رشد فكرى و سطح علمی ‌‌و مراتب اجتهاد و تقواى ايشان بر همگان روشن شده و ظاهر گرديد، لذا مرحوم آيت الله العظمی ‌‌شاهرودى ايشان را شايسته تقليد ديدند و در سال 1388 هجرى قمرى مقلدين خود را در احتياطات مسائل شرعى به فرزند برومند خود ارجاع دادند و بدين جهت بود كه عده‌اى از مؤمنين پس از ارتحال آن مرجع عاليقدر در سال 1394 هجرى قمرى، به تقليد فرزند ايشان گرويدند.‌‌ پس از آن به درخواست عده كثيرى از مؤمنين از ايران و عراق و كشورهاى ديگر در سال 1398 هجرى قمرى، رساله عمليه ايشان به زبان فارسى و عربى، در نجف اشرف به چاپ رسيد.‌‌
+
==آرشیو عکس و تصویر==
 +
<gallery mode="packed" heights="170">
 +
پرونده:ح شاهرودی (1).jpg|سید محمد حسینی شاهرودی و فرزندانشان
 +
پرونده:ح شاهرودی (2).jpg|سید محمد حسینی شاهرودی در لباس احرام حج
 +
پرونده:ح شاهرودی (3).jpg|سید محمد حسینی شاهرودی
 +
پرونده:ح شاهرودی (4).jpg|تدریس درس خارج توسط سید محمد حسینی شاهرودی
 +
پرونده:ح شاهرودی (5).jpg|سید محمد حسینی شاهرودی در مسیر پیاده روی [[کربلا]]
 +
پرونده:حسن علی مروارید5.jpg|alt=آیت الله مروارید و شاهرودی و استاد فلسفی|از راست: علی فلسفی تنکابنی، [[حسن‌علی مروارید]]، سید حسین موسوی شاهرودی و سید محمد حسینی شاهرودی
 +
پرونده:ح شاهرودی (6).jpg|[[سید محمود حسینی شاهرودی]] و سید محمد حسینی شاهرودی
 +
پرونده:ح شاهرودی (7).jpg|alt=آیت الله خویی، سیستانی و شاهرودی|از راست: [[سید علی حسینی سیستانی]]، [[سید ابوالقاسم خویی|سید ابوالقاسم موسوی خویی]]، ناشناس و سید محمد حسینی شاهرودی
 +
پرونده:شاهرودی (13).jpg|از راست: سید محمد حسینی شاهرودی، شهید سید محمدباقر حکیم، سید علیرضا حائری، [[ناصر مکارم شیرازی]]، ناشناس و [[سید محمود هاشمی شاهرودی]]
 +
پرونده:سیدرضا11.jpg|[[سید رضا صدر|سید رضا موسوی صدر]] و سید محمد حسینی شاهرودی
 +
پرونده:شاهرودی01.jpg|از راست: محمد رحمتی، محمدمهدی شمس الدین، سید محمد حسینی شاهرودی و ناشناس
 +
پرونده:شاهرودی0.jpg|سید محمد حسینی شاهرودی
 +
پرونده:ح شاهرودی (88).jpg|تشییع پیکر سید محمد حسینی شاهرودی در [[قم]]
 +
</gallery>
  
−
'''<I>هجرت به حوزه علميه قم:</I>'''
+
[[رده:علمای معاصر|شاهرودى،سيد محمد حسينى]]
−
 
+
[[رده:مراجع تقلید]]
−
در پى اخراج معظم‌له توسط رژيم بعث [[عراق]] از [[نجف]] اشرف به جمهورى اسلامی ‌‌ايران در سال 1400 هجرى قمرى، ايشان در شهر مقدس [[قم]] رحل اقامت افكندند و همچنان به تدريس فقه و اصول و تربيت و تهذيب شاگردان پرداخته و منشأ خيرات و بركات و خدمات كثيره و حل مشكلات شرعى و اجتماعى می‌‌باشند.‌‌ همچنين در مجلس استفتاء ايشان كه هر هفته با حضور عده‌اى از مجتهدين و علماء برجسته [[حوزه علميه]] [[قم]] برقرار می‌‌شود، سؤالات شرعى كه به صورت كتبى از داخل و خارج كشور می‌‌رسد پاسخ داده می‌‌شود.‌‌
+
[[رده:فقیهان]]
−
 
+
[[رده:مدفونین در حرم حضرت معصومه (س)]]
−
'''تأليفات معظم‌له'''
 
−
 
 
−
'''<I>تأليفات مطبوع:</I>'''
 
−
 
 
−
# «ذخيرة المؤمنين ليوم الدين» رساله عمليه به زبان عربى؛
 
−
# «توضيح مناسك الحج» مناسك حج به زبان عربى؛
 
−
# «دروس في احكام النساء» به زبان عربى؛
 
−
# «كتاب الطهارة» تقريرات بحث خارج فقه ايشان است كه توسط اخوى گرانقدرشان جناب آيت الله حاج سيد حسين حسينى شاهرودى كه از علماء برجسته و مدرسين حوزه علميه قم می‌‌باشد، به رشته تحرير درآمده است.‌‌
 
−
# «كتاب الصوم» احكام روزه به زبان عربى؛
 
−
# «رساله توضيح المسائل» رساله عمليه به زبان فارسى؛
 
−
# «توضيح مناسك حج» [[احكام]] حج به زبان فارسى؛
 
−
# «رساله توضيح المسائل» به زبان اردو؛
 
−
# كتاب استفتائات فارسى؛
 
−
# كتاب درس‌هايى ويژه بانوان؛
 
−
# «رساله مختصر الاحكام» به زبان اردو.‌‌
 
−
 
 
−
'''<I>تأليفات مخطوط:</I>'''
 
−
 
 
−
# حاشيه بر عروة الوثقى؛
 
−
# كتاب فى الحدود؛
 
−
# تقريرات مرحوم آيت الله العظمی ‌‌حاج سيد محمود شاهرودى قدس سره؛
 
−
# كتاب استفتاءات به زبان عربى كه در دست چاپ است.‌‌
 
−
 
 
−
'''سجاياى روحى و مزاياى اخلاقى حضرت آيت الله العظمی ‌‌حاج سيد محمد شاهرودى دام‌ظله'''
 
−
 
 
−
معظم‌له با آن كه در جميع امور، متخلق به اخلاق اسلامی ‌و متمسك به روش [[ائمه اطهار]] عليهم السلام هستند ولى بعضى صفات حسنه ايشان بارزتر است كه ذيلاً به پاره‌اى از آن‌ها اشاره می‌‌شود:
 
−
 
 
−
ايشان اسوه [[زهد]]، [[اخلاص]]، تقوى، حسن خلق، برخورد خوب و گشاده‌روئى با مردم هستند و از هر گونه تكبر و توجه به ماديات منزه می‌‌باشند، در مقابل مؤمنين به قدرى متواضع و فروتن می‌‌باشند كه هر شخصى در اولين برخورد مجذوب اخلاق ايشان می‌‌شود.‌‌
 
−
 
 
−
معظم‌له همواره به كوچك و بزرگ ابتدا سلام نموده و كراراً مشاهده شده كه با خادمان خود بر سر يك سفره نشسته‌اند.‌‌ هيچ‌گاه از همنشينى و هم‌صحبت‌ شدن با فقرا و مستضعفين دورى نمی‌‌نمايند و در مجالس آن‌ها شركت می‌‌كنند. در مباحثات علمی‌‌ به طرف مقابل احترام گذاشته و در كمال صبر و متانت به سخنان وى گوش می‌‌دهند و پس از اتمام با لحنى آرام شروع به جواب می‌‌نمايند.
 
−
 
 
−
گاهى كه در مسير راهى می‌‌روند و شخصى مسأله‌اى سؤال می‌‌كند و يا اين كه حاجت ديگرى دارد، به قدرى ايشان را سرپا معطل می‌‌كند كه همراهان خسته شده و به ستوه می‌‌آيند ولى خود آن جناب با كمال صبر و متانت به سؤالات طرف پاسخ می‌‌گويند و مشكل او را برطرف می‌‌كنند.‌‌ در برخورد با مشكلات و گرفتاري‌هاى مردم با صبر و حوصله بسيار به حل و فصل آن‌ها می‌‌پردازند و به خاطر چنين صفاتى است كه در قلوب مؤمنين جاى گرفته و از محبوبيت فوق العاده‌اى در ميان اجتماع برخوردارند.‌‌
 
−
 
 
−
و از صفات حسنه ايشان مداومت بر مستحبات و ترك مكروهات و صبر در [[عبادت]] و اقامه نمازهاى مستحبى و تلاوت [[قرآن]] و خواندن ادعيه مأثوره و زيارات و توسلات به معصومين عليهم‌السلام است.‌‌
 
−
 
 
−
[[عدالت]] و [[تقوا]]ی ايشان به پايه‌اى است كه مرحوم آيت الله العظمی ‌‌حاج سيد محمود شاهرودى قدس سره در مواقع كسالت و در زمان كهولت سن، ايشان را به جاى خود به اقامه [[نماز جماعت]] می‌‌گماردند و بارها ديده شده بود كه پس از آن كه ايشان [[نماز]] را شروع می‌‌كردند آن مرجع والامقام به مسجد آمده و به ايشان اقتدا می‌‌نمودند.‌‌
 
−
 
 
−
معظم‌له به تبعيت از سيره [[ائمه اطهار]] عليهم‌السلام از قديم‌الايام به اكرام ضيف و مهمان‌نوازى اهتمام ورزيده و درب منزل خود را باز گذارده‌اند.‌‌ ايشان ملجأ و مأواى مستضعفين و درماندگان می‌‌باشند. ولذا بيت رفيع ايشان همواره پذيراى عده زيادى از گرفتاران و مبتلايان و ابناء السبيل است كه هر كدام را به فراخور حال و به حسب امكانات مساعدت نموده و گرفتارى آن‌ها را حل می‌‌نمايند.‌‌
 
−
 
 
−
از خصوصيات بارز معظم‌له اهتمام به شئون طلاب علوم دينى است كه تا حد توان از هر نحو كمك به آنان مضايقه نمی‌‌نمايند و در صرف سهم مبارك امام عليه السلام می‌‌فرمايند: اولويت با طلاب فقير و محصل است و هرگاه مبالغى از حقوق شرعيه را نزد ايشان می‌‌آورند. فوراً آن را به مستحقين از روحانيون و پس از آن به موارد مقرره شرعيه تقسيم می‌‌نمايند.‌‌
 
−
 
 
−
معظم‌له با نصايح حكيمانه خود راهنما و مشعل هدايتى به [[اخلاص]] است و همواره به مؤمنين و دوستان مي‌فرمايند كه جميع اعمال و رفتار خود را قربةً الى الله و به جهت كسب ثواب اخروى انجام دهيد و حتى كارهاى روزمره و عادى را مقدمه براى انجام وظائف شرعى و طاعات و عبادات و براى جلب رضاى الهى قرار دهيد.‌‌
 
−
 
 
−
از جمله نصايح ايشان و دستورالعملى كه نسبت به خصوص طلاب علوم دينى دارند آنست كه دروس علمی‌‌ خود را مقدم همه كارها قرار دهند و بيشتر همت و وقت خود را صرف آن نمايند، على الخصوص تعليم فقه آل محمد صلى الله عليه و آله كه مبين و راهنماى [[حلال]] و [[حرام]] الهى بوده و دستور العملي‌ست كه شامل تمام ابعاد زندگى بشرى در جميع مراحل و زمان‌ها می‌‌باشد.‌‌
 
−
 
 
−
عشق و علاقه بى‌حد ايشان نسبت به پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و اهل بيت عصمت و طهارت عليهم السلام زبانزد خاص و عام می‌‌باشد.‌‌ ايشان از ايام قديمه در [[نجف]] اشرف علاوه بر آن كه ملتزم به شركت در مجلس هفتگى توسل به ابا عبد الله الحسين عليه السلام در بيت رفيع والد معظم خود و سایر مجالس ذكر [[اهل بيت]] عليهم‌السلام  بودند، در منزل خود نيز شب‌هاى جمعه مجلس عزادارى و توسل به [[ائمه اطهار]] عليهم‌السلام برقرار نموده و تعظيم شعائر اسلامی ‌‌می‌‌نمودند.‌‌ و به قدرى بر مصائب جد بزرگوارشان حضرت ابا عبدالله الحسين عليهم‌السلام گريه می‌‌نمايند كه همچون والد گراميشان جزو بكائين بر [[سيدالشهداء]] عليه السلام شمرده می‌‌شوند.‌‌
 
−
 
 
−
محبت اهل بيت عليهم‌السلام چنان با وجود ايشان ممزوج شده كه تا زمانى كه در [[نجف]] اشرف اقامت داشتند هر روزه به [[زيارت]] مولى المتقين حضرت [[امیرالمومنین]] عليه السلام مشرف می‌‌شدند و همچنين بيش از صد بار با پاى پياده به [[كربلا]]ى حسينى مشرف شدند‌‌ و همواره به [[زيارت]] ديگر عتبات مقدسه [[عراق]] مشرف می‌‌شدند.‌‌ و پس از اخراج از عراق به همين رويه حسنه ادامه داده و ملتزم می‌‌باشند كه هر روز به زيارت مرقد مطهر [[حضرت معصومه]] عليهاالسلام دخت گرامی‌‌ امام موسى بن جعفر عليه السلام در شهر مقدس [[قم]] مشرف شوند.‌‌
 
−
 
 
−
و در بيت رفيعشان هر هفته روزهاى جمعه و در ايام وفات، مجلس عزادارى و در ايام [[محرم]] و [[صفر]] مجلس سوگوارى حضرت ابا عبدالله الحسين عليه السلام برقرار می‌‌باشد.‌‌ و نيز در ايام مواليد اهل بيت و اعياد مذهبى مجالس باشكوهى در بيت معظم‌له برقرار می‌‌شود‌‌ و همچنين در عين كثرت اشتغالات در سال چندين بار به زيارت امام على بن موسى الرضا عليه السلام مشرف می‌‌شوند و از انوار مقدسه آن حضرت كسب فيض می‌‌نمايند.‌‌
 
−
 
 
−
'''خدمات اجتماعى حضرت آيت الله العظمی ‌‌حاج سيد محمد شاهرودى دام ظله'''
 
−
 
 
−
معظم‌له در زمان مرجعيت مرحوم والد خود به موازات اشتغالات علمی‌‌، در خدمات وسيعى كه از سوى بيت رفيع آن مرحوم به جهان تشيع ارائه می‌‌شد، نقش بسزائى داشتند و در كنار برادر مكرمشان جناب مستطاب آيت الله حاج سيد على حسينى شاهرودى كه همواره يار و ياور مرحوم آيت الله العظمی‌‌ حاج سيد محمود شاهرودى قدس سره بود، گام‌هاى بلندى در اين راه برمی‌‌داشتند كه ذكر اين خدمات در اين جزوه مختصر ميسر نيست.‌‌
 
−
 
 
−
معظم‌له پس از رحلت والد معظمشان به چنين رويه‌اى ادامه داده و تاكنون منشأ خدمات بسيارى براى جامعه اسلامی‌‌ بوده‌اند كه در اينجا به گوشه‌اى از آن‌ها به صورت فهرست اشاره می‌‌شود: كمك به طلاب حوزه‌هاى علميه به طرق مختلف مثل پرداخت شهريه در مقاطع مختلف به طلاب، پرداخت شهريه حوزه‌هاى علميه بعض شهرستان‌ها، كمك به هزينه‌هاى مختلف روحانيون، واگذارى اراضى جهت منزل مسكونى طلاب، اعطاى اجازه براى صرف حقوق شرعيه در مدارس علميه و مراكز اسلامی‌‌ در ايران و كشورهاى ديگر.‌‌
 
−
 
 
−
فرستادن وكلا و مبلغين و تشويق آن‌ها براى ترويج [[احكام]] اسلامی‌‌ به نقاط مختلف ايران و كشورهاى ديگر، اعزام مبلغين و روحانيون به مناطق محروم [[شيعه]]‌نشين كه در معرض هجوم دينى و اعتقادى دشمنان هستند و اعطاى كمك‌هاى اقتصادى به ساكنان آن مناطق، كمك به گرفتاران، مستضعفين و فقراء در زمينه‌هاى مختلف مثل هزينه معالجه، سفر، تعمير و خريد منزل، ازدواج و غيره و حل و فصل نزاع‌ها و مشكلات اجتماعى، تاسيس مجتمع مسكونى جهت اسكان طلاب، كمك به ابناءالسبيل و آوارگان و كسانى كه از وطن خود دور مانده‌اند، تأسيس حسينيه و كمك به ساخت مساجد، حسينيه‌ها، مدارس علميه، كتابخانه‌ها، بيمارستان‌ها، درمانگاه‌ها و مراكز بهداشتى مثل حمام و غيره بخصوص در روستاها و مناطق محروم، كمك به مجالس تعظيم شعائر مانند مجالس سوگوارى و اعياد و كمك به مراكز مذهبى فرهنگى و مجتمع‌هاى اسلامی‌‌ در داخل و خارج‌‌ و بسيارى خدمات ديگر كه ذكر يكايك آن‌ها موجب تطويل می‌‌شود.‌‌
 
−
 
 
−
در پايان اميد است با مسطور نمودن اين كلمات قليله توانسته باشيم گوشه‌اى گرچه اندك از زندگانى پرعظمت حضرت آيت الله العظمی‌‌ حاج سيد محمد حسينى شاهرودى دام‌ظله و همچنين بيت رفيع مرحوم آيت الله العظمی ‌‌حاج سيد محمود حسينى شاهرودى قدس سره را تبيين نموده و اين هاديان شيعيان در زمان غيبت حضرت ولى عصر حجة بن الحسن عجل الله تعالى فرجه الشريف را بهتر بشناسانيم.‌‌
 
−
 
 
−
[[رده:علماء به تفکیک قرن حیات]]
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۷ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۴۱

آیت‌ الله‌ العظمی سید محمد حسینی شاهرودى (۱۳۰۴ - ۱۳۹۸ ش) فرزند سید محمود شاهرودی، از فقها و مراجع شیعه معاصر و از شاگردان آیت الله میرزا هاشم آملی بود. وی سالها در مسجد هندی در حوزۀ علمیۀ نجف و بعد از آن در حوزه قم، دروس خارج فقه و اصول تدریس می‌کرد. کمک به ساخت مساجد، حسینیه‌ها، مدارس علمیه، کتابخانه‌ها، و مراکز بهداشتى، از جمله خدمات اجتماعی مرحوم شاهرودى است.

۲۲۰px
نام کامل سید محمد حسینى شاهرودى
زادروز ۱۳۰۴ شمسی
زادگاه نجف
وفات ۱۳۹۸ شمسی
مدفن قم، حرم حضرت معصومه سلام الله علیها

Line.png

اساتید

سید محمود شاهرودی، آیت الله میرزا هاشم آملی، شیخ عبدالحسین رشتى،...

شاگردان
آثار

توضیح مناسک حج، رساله توضیح المسائل، کتاب الصوم، دروس فی احکام النساء،...


ولادت و خاندان

سید محمد حسینى شاهرودى، در ماه جمادى الاول سال ۱۳۴۴ هجرى قمرى، در نجف اشرف دیده به جهان گشود.

پدرش مرحوم آیت الله سید محمود شاهرودی، از لحاظ عدالت و زهد و فقاهت، زبانزد خاص و عام بود و پس از فوت مرحوم آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی، سال‌هاى متمادى زعامت دینى و علمی ‌‌و مرجعیت عامه حوزه‌هاى علمیه و جهان تشیع را بر عهده داشت.

تحصیل و اساتید

سید محمد شاهرودى مقدمات را نزد والد بزرگوار خود و همچنین شیخ على شهر بابکى و شیخ شمس زنجانى که از اساتید مبرز علم منطق بود فراگرفت.‌‌ بعضى از دروس سطح مانند رسائل و مکاسب را نزد پدرش به صورت خصوصى فراگرفت و کتاب کفایة الاصول را نزد آیت الله میرزا هاشم آملی و آیت الله شیخ عبدالحسین رشتى حاضر شد.

وی در سال ۱۳۶۰ هجرى قمرى، در سن شانزده سالگى به آخرین مرحله دروس حوزوى یعنى درس خارج قدم نهاد و از محضر درس آیت الله سید محمود شاهرودى بهره کافى برد، تا این که خود به درجات عالیه اجتهاد نائل آمد و در عین حال تا آخرین جلسات درس والد معظم خود شرکت نمود و تقریرات درس اصول و فقه ایشان را به رشته تحریر درآورد.

ایشان همچنین از آیت الله سید جمال الدین گلپایگانى، اجازه اجتهاد دریافت نمود.

فعالیت‌های علمی

تقریرات درس خارج:

سید محمد شاهرودى هر روزه پس از اتمام درس خارج پدرش آیت الله سید محمود شاهرودى، بلافاصله جلسه دیگرى تشکیل داده و درس را از ابتدا شرح می‌‌نمود و کاملاً توضیح می‌‌داد و عده زیادى از بیانات ایشان استفاده می‌‌بردند.

شرکت در مجلس استفتاء:

وی همچنین از ارکان مجلس استفتاء مرحوم والدش بود، که در این مجلس استفتاءاتى که از طرف شیعیان نقاط مختلف جهان که از مقلدین آن مرحوم بودند می‌‌رسید پاسخ داده می‌‌شد.‌‌ مرحوم آیت الله شاهرودى ایشان را شایسته تقلید دیدند و در سال ۱۳۸۸ هجرى قمرى مقلدین خود را در احتیاطات مسائل شرعى به فرزند برومند خود ارجاع دادند و بدین جهت بود که عده‌اى از مؤمنین پس از ارتحال آن مرجع عالیقدر در سال ۱۳۹۴ هجرى قمرى، به تقلید فرزند ایشان گرویدند.‌‌ پس از آن به درخواست عده کثیرى از مؤمنین از ایران و عراق و کشورهاى دیگر در سال ۱۳۹۸ هجرى قمرى، رساله عملیه ایشان به زبان فارسى و عربى، در نجف اشرف به چاپ رسید.

تدریس خارج فقه و اصول:

سید محمد شاهرودى اولین جلسات تدریس خارج را تقریباً در سال ۱۳۸۳ هجرى قمرى، در سن ۳۹ سالگى و در مسجد هندى که از مهمترین مراکز تدریس در حوزه علمیه نجف اشرف به شمار می‌‌رفت شروع کرد. ایشان در سال ۱۴۰۰ قمرى به ایران آمد و در شهر مقدس قم رحل اقامت افکند و به تدریس فقه و اصول و تربیت و تهذیب شاگردان پرداخت و منشأ خیرات و برکات و خدمات کثیره و حل مشکلات شرعى و اجتماعى شد.

خدمات اجتماعى

آیت الله سید محمد شاهرودى در زمان مرجعیت مرحوم والد خود به موازات اشتغالات علمی‌‌، در خدمات وسیعى که از سوى بیت رفیع آن مرحوم به جهان تشیع ارائه می‌‌شد، نقش بسزائى داشت. برخی از خدمات ایشان براى جامعه اسلامی‌‌ عبارت است از:

  • کمک به طلاب حوزه‌هاى علمیه؛
  • واگذارى اراضى جهت منزل مسکونى طلاب؛
  • کمک به ساخت مساجد، حسینیه‌ها، مدارس علمیه، کتابخانه‌ها، بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتى مثل حمام و غیره بخصوص در روستاها و مناطق محروم؛
  • کمک به مجالس تعظیم شعائر مانند مجالس سوگوارى و اعیاد و کمک به مراکز مذهبى فرهنگى و مجتمع‌هاى اسلامی‌‌ در داخل و خارج‌‌ کشور.


آثار و تألیفات

تألیفات چاپ شده:

درس هایى ویژه بانوان - یکی از آثار آیت الله حسینی شاهرودی
  1. «ذخیرة المؤمنین لیوم الدین» رساله عملیه به زبان عربى؛
  2. «توضیح مناسک الحج» مناسک حج به زبان عربى؛
  3. «دروس فی احکام النساء» به زبان عربى؛
  4. «کتاب الطهارة» تقریرات بحث خارج فقه ایشان است.
  5. «کتاب الصوم» احکام روزه به زبان عربى؛
  6. «رساله توضیح المسائل» رساله عملیه به زبان فارسى؛
  7. «توضیح مناسک حج» احکام حج به زبان فارسى؛
  8. «رساله توضیح المسائل» به زبان اردو؛
  9. کتاب استفتائات فارسى؛
  10. کتاب درس‌هایى ویژه بانوان؛
  11. «رساله مختصر الاحکام» به زبان اردو.

تألیفات مخطوط:

  1. حاشیه بر عروة الوثقى؛
  2. کتاب فى الحدود؛
  3. تقریرات مرحوم آیت الله سید محمود شاهرودى؛
  4. کتاب استفتاءات به زبان عربى که در دست چاپ است.

ویژگی‌هاى اخلاقى

ایشان اسوه زهد، اخلاص، تقوى، حسن خلق، برخورد خوب و گشاده روئى با مردم بودند و از هرگونه تکبّر و توجّه به مادّیات منزّه بودند، در مقابل مؤمنین به قدرى متواضع و فروتن بودند که هر شخصى در اوّلین برخورد مجذوب اخلاق ایشان مى شد. معظّم له همواره به کوچک و بزرگ ابتدا به سلام کرده، و کراراً مشاهده می شد که با خادمان خود بر سر یک سفره می نشستند. هیچ گاه از همنشینى و هم صحبت شدن با فقرا و مستضعفین دورى نمى کردند و در مجالس آنها شرکت مى کردند. در مباحثات علمى به طرف مقابل احترام گذاشته و در کمال صبر و متانت به سخنان وى گوش مى دادند و پس از اتمام با لحنى آرام شروع به جواب مى کردند. در برخورد با مشکلات و گرفتاریهاى مردم با صبر و حوصله بسیار به حلّ و فصل آنها مى پرداختند.

معظّم له به تبعیّت از سیره ائمه اطهار (علیهم السلام) از قدیم الایّام به اکرام و مهمان نوازى اهتمام ورزیده و در منزل خود را باز گذارده بودند. ایشان ملجأ و مأواى مستضعفین و درماندگان بودند و لذا بیت رفیع ایشان همواره پذیراى عده زیادى از گرفتاران و مبتلایان و ابناء السبیل بود که هر کدام را به فراخور حال و به حسب امکانات مساعدت کرده و گرفتارى آنها را حل مى کردند.

از خصوصیات بارز ایشان، اهتمام به شؤون طلاب علوم دینى بود که تا حدّ توان از هر نحو کمک به آنان مضایقه نمى کردند، و در صرف سهم مبارک امام (علیه السلام) مى فرمودند: اولویت با طلاّب فقیر و محصّل است، و هر گاه مبالغى از حقوق شرعیّه را نزد ایشان مى آوردند فوراً آن را به مستحقّین از روحانیون و پس از آن به موارد مقرّره شرعیّه تقسیم مى کردند.

از صفات حسنه ایشان مداومت بر مستحبّات و ترک مکروهات و صبر در عبادت و اقامه نمازهاى مستحبّى و تلاوت قرآن و خواندن ادعیه مأثوره و زیارات و توسّلات به معصومین (علیهم السلام) بود. عشق و علاقه بى حدّ ایشان نسبت به پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) و اهل بیت (علیهم السلام) زبانزد خاص و عام است. ایشان از ایام قدیمه در نجف اشرف علاوه بر آنکه ملتزم به شرکت در مجلس هفتگى توسّل به ابا عبدالله الحسین (علیه السلام) بودند، در منزل خود نیز شب هاى جمعه مجلس عزادارى و توسل برقرار کرده و تعظیم شعائر اسلامى مى کردند.

وفات

مرحوم آیت‌الله حسینی شاهرودی در ۱۶ تیر ۱۳۹۸ شمسی در سن ۹۴ سالگی در تهران درگذشت. پیکر ایشان به قم منتقل گردید و در حرم حضرت معصومه (سلام الله علیها) به خاک سپرده شد.

منابع

آرشیو عکس و تصویر

برگرفته از «https://wiki.ahlolbait.com/index.php?title=سید_محمد_حسینی_شاهرودی&oldid=149697»
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام تلگرام قرآن و حدیث کانال قرآن و حدیث در ایتا