برهان بلخی: تفاوت بین نسخه‌ها
(←منابع) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | '''برهانالدین مظفر بلخی''' (م، ۷۸۸ ق)، [[تخلص|متخلّص]] به «برهان»، از شاعران و [[تصوف|صوفیان]] قرن هشتم قمری و اهل بلخ بود. | |
| − | + | خاندان وى از اعقاب [[ابراهیم ادهم|ابراهیم بن ادهم بلخى]]، صوفى نامدار [[ایران|ایرانى]] در قرن دوم هجری بود و نسب برهان بلخى به هفت واسطه به ابراهیم ادهم مى‌رسد. برهانالدین مظفر در بلخ ولادت یافت. پدرش، سلطان شمس بلخی، او را در زمان سلطنت سلطان محمد بن تغلق (حک: ۷۲۵ـ۷۵۲) در دهلی، به هند برد و پس از اقامتی کوتاه در دهلی، به بِهار، شهر کوچکی در هشتاد کیلومتری جنوب پَتْنَه، نقل مکان کرد و تا پایان عمر در آنجا ماند. | |
| − | + | برهان بلخی، که در آن هنگام (۷۵۵ یا ۷۵۶) جوان و علم آموخته بود، به حلقه مریدان شرف‌الدین احمدبن یحیی، از مشایخ صوفیان آن سامان پیوست و بعدها جانشین او شد. چند سال در بنگال و [[مکه|مکه]] بود، ولی سرانجام به شهری که در آن ارشاد شده بود بازگشت و تا هنگام مرگ در ۷۸۸ ق (یا به گفته برخی منابع: در ۸۰۳ ق) در آنجا ماند. جانشین او، برادرزاده‌اش، حسین بن معزّالدین بود. | |
| − | + | بلخی، «برهان» [[تخلص|تخلّص]] می‌کرد و [[شعر|اشعاری]] از حیث ارزش ادبى متوسّط، در صورت [[غزل|غزلهاى]] عاشقانه یا صوفیانه و بیشتر بر بیان مطالب [[عرفان|عرفانى]] به زبان فارسی سروده است. از برهان بلخی «دیوان» اشعار؛ «مجموعه‌ى نامه‌ها» و «رساله‌اى در بدایت و نهایت درویشى» باقى مانده و جز اینها کتب و رسالاتى داشته که از میان رفته است. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | |||
| − | |||
| + | *[https://rch.ac.ir/article/Details/6510 "برهان بلخی مظفر"، دانشنامه جهان اسلام]. | ||
| + | *[[اثرآفرینان]]، [[انجمن مفاخر فرهنگی]]، ج۲، ص۵۱. | ||
| + | [[رده: شعرا]] | ||
[[رده:شعرای پارسی گوی قرن هشتم]] | [[رده:شعرای پارسی گوی قرن هشتم]] | ||
[[رده:عارفان]] | [[رده:عارفان]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۴۹
برهانالدین مظفر بلخی (م، ۷۸۸ ق)، متخلّص به «برهان»، از شاعران و صوفیان قرن هشتم قمری و اهل بلخ بود.
خاندان وى از اعقاب ابراهیم بن ادهم بلخى، صوفى نامدار ایرانى در قرن دوم هجری بود و نسب برهان بلخى به هفت واسطه به ابراهیم ادهم مى‌رسد. برهانالدین مظفر در بلخ ولادت یافت. پدرش، سلطان شمس بلخی، او را در زمان سلطنت سلطان محمد بن تغلق (حک: ۷۲۵ـ۷۵۲) در دهلی، به هند برد و پس از اقامتی کوتاه در دهلی، به بِهار، شهر کوچکی در هشتاد کیلومتری جنوب پَتْنَه، نقل مکان کرد و تا پایان عمر در آنجا ماند.
برهان بلخی، که در آن هنگام (۷۵۵ یا ۷۵۶) جوان و علم آموخته بود، به حلقه مریدان شرف‌الدین احمدبن یحیی، از مشایخ صوفیان آن سامان پیوست و بعدها جانشین او شد. چند سال در بنگال و مکه بود، ولی سرانجام به شهری که در آن ارشاد شده بود بازگشت و تا هنگام مرگ در ۷۸۸ ق (یا به گفته برخی منابع: در ۸۰۳ ق) در آنجا ماند. جانشین او، برادرزاده‌اش، حسین بن معزّالدین بود.
بلخی، «برهان» تخلّص می‌کرد و اشعاری از حیث ارزش ادبى متوسّط، در صورت غزلهاى عاشقانه یا صوفیانه و بیشتر بر بیان مطالب عرفانى به زبان فارسی سروده است. از برهان بلخی «دیوان» اشعار؛ «مجموعه‌ى نامه‌ها» و «رساله‌اى در بدایت و نهایت درویشى» باقى مانده و جز اینها کتب و رسالاتى داشته که از میان رفته است.
منابع
