مسند فاطمة الزهراء(عليهاالسلام) (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«مُسنَد فاطمة الزهراء (عليهاالسلام)» تألیف عزیزالله عطاردى (م، ۱۳۹۳ ش)، کتابی است شامل گزیده‌اى از زندگى و سخنان و فضایل حضرت فاطمه (عليهاالسلام) و فهرستى از راویان حدیث از آن بزرگوار. کتاب حاضر، اثرى روایى است که در آن، احادیث به‌صورت مستند و بر اساس منابع معتبر ذکر شده است.

Ketab405.jpg
نویسنده عزیزالله عطاردی
موضوع زندگینامه و احادیث حضرت فاطمه
زبان عربی
تعداد جلد ۱

محتوای کتاب

کتاب «مسند فاطمة الزهراء عليها السلام» از مقدمه نویسنده و سه بخش به ترتیب ذیل تشکیل شده است:

  • زندگى و ویژگى و فضیلت‌هاى حضرت فاطمه(س) و اتفاقاتى که بعد از رحلت حضرت رسول اکرم(ص) رخ داد (شامل: ولادت، هجرت، اسماء و القاب، سیره و اخلاق، عبادت، ازدواج، حضور در مباهله و...)؛
  • روایات و احتجاج‌هاى آن حضرت در باره اصول و احکام و سنن (شامل: علم، امام، فضیلت اهل‌بیت(ع)، غیبت، فضیلت شیعه، قرآن، دعا و حرز، احتجاج در باره امامت و...)؛
  • روایت‌کنندگان از آن حضرت و شرح حال مختصر آنان.

نویسنده در مقدمه‌اش یادآور شده است که اثر حاضر بر اساس منابع معتبر آماده شده است. وی در این اثر، روایات مرتبط با حضرت فاطمه(س) را به‌صورت مستند و با ذکر منبع و البته بدون هیچ شرح و توضیحى آورده است؛ جز در یک مورد که با تعبیر «قال العطاردی»، به بیان اختلاف در نقل روایت پرداخته و افزون بر روایت سلیم بن قیس، روایت «إرشاد القلوب» دیلمى را نیز همراه با ذکر اضافاتش آورده است.

یکى از روایات جالب در این کتاب، روایتى طولانى است که سلمان از حضرت فاطمه(س) نقل کرده و بنا بر آن، حضرت فاطمه(س) دعایى را که از پیامبر اکرم(ص) آموخته و معروف به «دعاى نور» (بسم الله الرّحمن الرّحیم، بسم الله النور، بسم الله نور النور، بسم الله نور على نور...) است، به سلمان یاد داده است. حضرت فاطمه(س) به سلمان تأکید کرده است که: «من این دعا را هر صبح و شام مى‌خوانم» و افزوده است: «إن سرّک أن لا یمسّک أذى الحمى ما عشت فی دار الدنیا، فواظب علیه» ( اگر مى‌خواهى تا زمانى که در این دنیا هستى گرفتار تب نشوى، بر خواندن این دعا مداومت کن). سلمان می گوید من این دعا را آموختم و به بیش از هزار نفر از اهالى مکه و مدینه که گرفتار تب بودند، یاد دادم و به اذن الهى حالشان خوب شد.

مؤلف، خطبه فدکیه را در کتاب حاضر تحت عنوان احتجاج حضرت فاطمه(س) بر قوم به‌صورت دو روایت و نیز گفتار و رفتار خلیفه (ابوبکر) را در این زمینه آورده و همچنین خشم و غضب حضرت فاطمه(س) نسبت به وى را بیان کرده است.

نویسنده، اسامى ۲۹ نفر از راویان حضرت فاطمه(س) را به ترتیب الفبایى آورده است. برخى از این راویان عبارتند از امیرالمؤمنین على(ع)، امام حسن(ع)، امام حسین(ع)، امام زین‌العابدین(ع)، زینب(س)، ام‌کلثوم(س)، ابوهریره و... . همچنین نویسنده، شرح حال مختصرى براى راویان حضرت فاطمه(س) نوشته است که یا بدون ذکر منبع بوده و یا به سبک قدیم، فقط به نام نویسنده و کتابش اکتفا شده، مثل «و ذکره ابن حجر فی تهذیب التهذیب» و مشخصات و شماره جلد و صفحه مورد نظر به‌صورت دقیق نیامده است.

منابع