کاربر:سید مهدی خدایی/یادداشت

ابوالبخترى، عاص بن هشام نام یکی از سران مشرك قريش و از مخالفان دعوت پیامبر اسلام است.

نام او در شأن نزول برخی از ایات قرآن دیده می شود از جمله:

• برخى از مفسران نزول آيات 90 تا 93 از سوره حجر را درباره او و برخی دیگر از مشرکان قریش دانسته اند. در این آیات آمده است: «كَما أَنْزَلْنا عَلَى الْمُقْتَسِمينَ.الَّذينَ جَعَلُوا الْقُرْآنَ عِضينَ. فَوَ رَبِّكَ لَنَسْئَلَنَّهُمْ أَجْمَعينَ. عَمَّا كانُوا يَعْمَلُونَ»؛همانگونه كه(عذاب را) به آن تقسيم كنندگان فرود آورديم. آنكسان كه قرآن را به چند پاره تقسيم كردند. پس سوگند به پروردگارت كه از همه شان بگرد هم بازخواست كنيم. در باره كارى كه می کردند

در این آیات خداوند «مقتسمین» را مذمت فرموده است.در باره اینکه «مقتسمین» به چه معناست اقوال مختلفی بیان شده از جمله:

• سران کفّار باشند که نیروهایى را در ایام حج بر سر جاده ‏ها و ورودى‏ هاى مکّه تقسیم مى ‏کردند، تا به مسافران بگویند که شخصى به نام محمّد (ص) ادّعاهایى دارد، مبادا به سخنان او گوش فرا دهید. آنان پیامبر را کاهن و ساحر و مجنون معرّفى مى‏ کردند.
• گروهى که قرآن را در میان خود تقسیم کردند، تا هر یک مشابه بخشى از قرآن را بیاورند.
• کسانى که به بخشى از قرآن عمل و بخشى را رها مى‏ کردند.

برخی مفسران ابوالبخترى را یکی از همین مقنسمین دانسته اند

گفته شده: آيات 90 ـ 95 درباره وى و ديگر سران شرك، آيه 66 سوره حج(22) در ناسپاسى و انكار نشانه‌هاى قدرت و وحدانيت خداوند از سوى ايشان،

آيات 4 تا 10 سوره ص(38) درباره سخنان‌ كفرآميز وى و انكار نبوت پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شده‌است. بر اساس اقوالى، آيات 30 و 36 سوره انفال(8)، 4‌سوره عنكبوت(29)، 1 سوره محمد(47) و 29 سوره مطففين(83) نيز در شأن وى و هم‌فكرانش نازل شده است.

منابع

فرهنگ قرآن، ج2.