آیه 1 سوره هود

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ الر ۚ كِتَابٌ أُحْكِمَتْ آيَاتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ خَبِيرٍ

[11–1] (مشاهده آیه در سوره)

<<1	آیه 1 سوره هود	2>>
سوره : سوره هود (11) جزء : 11 نزول : مکه ترتیل ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

• الهی قمشه‌ای
• انصاریان
• فولادوند
• آیتی
• مکارم شیرازی

الر (اسرار این حرف نزد خدا و رسول است)، این قرآن کتابی است دارای آیاتی محکم که از جانب خدایی حکیم و آگاه به تفصیل و بسیار روشن بیان گردیده است.

الر ـ [این] کتابی [با عظمت] است که آیاتش [به صورت حقیقتی واحد] استواری واستحکام یافته، سپس از سوی حکیمی آگاه [در قالب سوره ها، آیه ها، حقایق اعتقادی، اخلاقی و عملی] تفصیل داده شده است.

الف، لام، راء. كتابى است كه آيات آن استحكام يافته، سپس از جانب حكيمى آگاه، به روشنى بيان شده است:

الف، لام، را. كتابى است با آياتى استوار و روشن از جانب حكيمى آگاه.

الر، این کتابی است که آیاتش استحکام یافته؛ سپس تشریح شده و از نزد خداوند حکیم و آگاه (نازل گردیده) است!

ترجمه های انگلیسی(English translations)

• Qarai
• Shakir
• Pickthall
• yusufali

Alif, Lam Ra. [This is] a Book, whose signs have been made definitive and then elaborated, from One [who is] all-wise, all-aware,

Alif Lam Ra (This is) a Book, whose verses are made decisive, then are they made plain, from the Wise, All-aware:

Alif. Lam. Ra. (This is) a Scripture the revelations whereof are perfected and then expounded. (It cometh) from One Wise, Informed,

A. L. R. (This is) a Book, with verses basic or fundamental (of established meaning), further explained in detail,- from One Who is Wise and Well-acquainted (with all things):

معانی کلمات آیه

«الر»: الف. لام. را (نگا: بقره / . «أُحْکِمَتْ»: محکم و استوار و متقن و منظّم گردیده است. «ثُمَّ»: علاوه از آن. سپس. با توجّه به معنی اوّل بیانگر ترتیب اخباری، و با توجّه به معنی دوم، بیانگر ترتیب زمانی است. «فُصِّلَت»: شرح و بیان شده است. تدریجاً سوره سوره و آیه آیه برحسب وقائع و مصالح نازل شده است (نگا: إسراء / فرقان / ). همچون گردنبند، درّ و گوهرهای دلائل توحید، احکام، مواعظ، قصص، صفات حق تعالی، و وعد و وعیدها در آن به رشته کشیده شده است و با الفاظ زیبا و معانی والا آراسته و پیراسته گشته است. «مِن لَّدُنْ»: از جانب. از سوی.

تفسیر آیه

• تفسیر نور
• اثنی عشری
• روان جاوید
• اطیب البیان
• برگزیده تفسیر نمونه
• سایر تفاسیر

تفسیر نور (محسن قرائتی)

---

الر كِتابٌ أُحْكِمَتْ آياتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ خَبِيرٍ «1»

الف لام را، (قرآن) كتابى است كه آيات آن استوار گشته، آنگاه از جانب حكيمى آگاه، شرح و تفصيل داده شده است.

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

---

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌

الر كِتابٌ أُحْكِمَتْ آياتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ خَبِيرٍ «1»

الر: در تفسير فواتح سور قرآنيه، مفصّلا در سوره بقره مذكور شد و اينجا به‌

«1» مدرك سابق.

«2» جلد 2 ص 206.

جلد 6 - صفحه 11

ذكر اجمالى بعض اقوال اشعار مى‌رود:

1- اسامى سور.

2- دالّ بر اسماء الهى.

3- اسامى قرآن.

4- قسمهاى سبحانى.

5- هر حرف آن مفتاح اسمى است از اسماء الهى.

6- مدت بقاى امت پيغمبر.

7- تسكيت براى كفار.

8- معناى آن نزد خدا و رسول و ائمه معصومين سلام اللّه عليهم اجمعين مى‌باشد كه امناء وحى الهى و مستودعان علم سبحانى هستند. و ضرر و منافاتى هم ندارد كه در قرآن مجيد محاوراتى باشد از اسرار خاصه بين خدا و پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله. و چون مورد تكليف نيست دانستن آن لزومى نخواهد داشت.

كِتابٌ أُحْكِمَتْ آياتُهُ‌: قرآن كتابى است كه محكم و متقن است آيات آن؛ يعنى نسخ نشود چيزى از احكام و شرايع آن، چنانچه نسخ شد كتب و شرايع پيغمبران سلف؛ بلكه باقى باشد تا قيام قيامت و كتابى ناسخ آن نخواهد بود. ثُمَّ فُصِّلَتْ‌: 1- پس تفصيل داده شد به بيان حلال و حرام و ساير احكام.

2- محكم است آيات آن به امر و نهى. بعد تفصيل داده شد به وعد و وعيد و ثواب و عقاب.

3- محكم است آيات آن به تمامه؛ بعد تفرقه شد در انزال آيه‌اى بعد از آيه‌اى تا مكلّف، متمكن شود در تفكّر و تدبّر در آن.

4- محكم است در نظم و ترتيب به غايت وجوه فصاحت، بحدى كه معجزه باشد. پس تفصيل داده شد به شرع و بيان. بعبارة اخرى: محكم النظم و مفصّل الايات است.

5- متقن است آيات آن، پس نيست در آن خلل و نه باطلى. زيرا فعل محكم آن است كه فاعلش آن را در نهايت اتقان و احكام و استحكام نموده بطورى كه ابدا خلل و نقصى راه ندارد. بعد تفصيل داد آن را به اينكه قرار داد

جلد 6 - صفحه 12

آيات را متابع بعضى در عقب بعضى. «1» بيان: علوم دينيه كه موجب سعادت و ترقيات انسانى است يا نظريه باشد يا عمليه؛ اما نظريه: عبارت است از معرفت الهى و انبياء و ملائكه و كتب منزله و روز قيامت؛ و قرآن مشتمل است بر شرايف اين علوم و لطائف آن، به دلائل واضحه و شواهد هاديه، به طرق مختلفه و اقسام متفاوته، به بيانات شافيه.

اما عمليه: و آن عبارت است از تهذيب اعمال ظاهره، يعنى فقه كه احكام خمسه تكليفيه از واجب و حرام و مستحب و مكروه و مباح باشد در عبادات و معاملات و عقود و ايقاعات. و يا عبارت است از تهذيب اخلاق، و آن علم تصفيه باطن از رذائل و تحليه به فضائل و ترك صفات ذميمه و درك ملكات حميده باشد. و شخص عاقل منصف وقتى تأمل و تدبر در قرآن مجيد نمايد هر آينه دريابد كه اين كتاب سبحانيه مشتمل است بر اشرف مطالب روحانيه و اعلا مباحث الهيه. پس كتابى باشد محكم كه قابل نقض و هدم و تغيير و تبديل نخواهد بود.

مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ خَبِيرٍ: اين كتاب نازل شده از جانب ذاتى كه حكيم است در افعال و تدابير خود. آگاه است به احوال خلق و مصالح ايشان از جزئى و كلى.

تبصره: آيه شريفه دلالت دارد بر حدوث قرآن به سه وجه:

1- قوله تعالى‌ «كِتابٌ أُحْكِمَتْ آياتُهُ» وصف فرموده قرآن را كه محكم است آيات آن. و احكام و اتقان ممكن نباشد مگر در چيزى كه حادث باشد؛ زيرا اين دو از صفت فعل و ملازم با حدوث است.

2- قوله تعالى‌ «ثُمَّ فُصِّلَتْ» و تفصيل منوط به تصرف و انفصال و افتراق، و آن تحقق نيابد مگر به جعل جاعل و ايجاد موجدى؛ و البته اين قسمت حدوث قرآن را ثابت نمايد.

«1» در تفسير مجمع البيان ج 5 ص 141 گفته.

جلد 6 - صفحه 13

3- قوله تعالى‌ «مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ خَبِيرٍ» نازل شده از جانب حكيم خبير، و اين اضافه صحيح نباشد مگر در حادث؛ زيرا قديم محال است كه از غير صادر شده باشد. پس صدور قرآن ملازم با حدوث خواهد بود. «1»

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

---

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ‌

الر كِتابٌ أُحْكِمَتْ آياتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ خَبِيرٍ «1» أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ اللَّهَ إِنَّنِي لَكُمْ مِنْهُ نَذِيرٌ وَ بَشِيرٌ «2» وَ أَنِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُمَتِّعْكُمْ مَتاعاً حَسَناً إِلى‌ أَجَلٍ مُسَمًّى وَ يُؤْتِ كُلَّ ذِي فَضْلٍ فَضْلَهُ وَ إِنْ تَوَلَّوْا فَإِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ كَبِيرٍ «3» إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُكُمْ وَ هُوَ عَلى‌ كُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ «4»

ترجمه‌

كتابيست كه محكم شده است آيتهاى آن پس تفصيل داده شده است از نزد درست كردار آگاه‌

كه نپرستيد مگر خدا را همانا من شما را از او ترساننده و مژده دهنده‌ام‌

و آنكه آمرزش خواهيد از پروردگارتان پس بازگشت كنيد بسوى او برخوردار ميكند شما را برخوردارى نيكوئى تا مدّتى نام برده شده و ميدهد به هر صاحب مزيّتى مزيّتش را و اگر رو گردانيد پس همانا من ميترسم بر شما عذاب روزى را بزرگ‌

بسوى خدا است بازگشت شما و او بر هر چيزى توانا است.

تفسير

راجع به الربيانى در اوّل سوره يونس گذشت و محكم بودن آيات قرآن از حيث نظم و ترتيب و لفظ و معنى و حجّت و دليل و مطابقه با حقّ و حقيقت و مأمون بودن از نقص و خلل و بطلان و نسخ و زوال واضح و مبرهن است و بنابراين كتاب خبر مبتداء محذوف است كه قرآن باشد چنانچه قمّى از امام باقر عليه السّلام نقل نموده كه آن قرآن است و نيز تفصيل داده شده است آيات قرآنيّه به بيان توحيد و نبوّت و امامت و معاد و دلائل آنها و مواعظ و نصايح و قصص و حكايات و بشارت و انذار و بيان هر حقّ و حقيقتى و بتدريج نازل شده است بر پيغمبر اكرم و آنحضرت قرائت فرموده است بر امّت بهمان نحو كه نازل شده است حتّى با فواصل آيات و بنابراين ممكن است اين جمله‌

جلد 3 صفحه 58

اشاره باشد بآنكه فواصل آيات و سور هم از قبل خداوند است چنانچه در اواخر تفسير سوره فاتحة الكتاب مفصّلا بيان شد و در هر صورت به اقتضاء حكمت و خبرويّت مفصّل و مرتّب شده است و كلمه ثمّ براى تراخى حالى است نه زمانى يعنى خصوصيّت و حالت تفصيل با حالت و خصوصيّت احكام متفاوت است و افتراق واضحى دارد و مقصود از انزال كتاب و احكام آيات و تفصيل آن آنستكه بندگان نپرستند جز خداوند يگانه را و بدانند كه پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم منذر است بعقاب و مبشّر است بثواب از طرف خداوند اهل شرك و توحيد را و آنكه استغفار نمايند و توبه كنند از عقائد و اعمال ناشايسته خودشان تا خداوند در دنيا مدّت عمرشان بآنها امنيّت و وسعت و نعمت عنايت فرمايد و همه را بكمال لايق بحالشان برساند و در آخرت به اجر جزيل و جزاى جميل فائز شوند و بدانند كه در صورت مخالفت و اعراض از امتثال اوامر الهى بعذاب روز قيامت كه از هر جهت روز بزرگى است گرفتار خواهند شد و ممكن است مراد عذاب دنيوى از قبيل خسف و صاعقه باشد و در هر حال بازگشت خلق بخالق است و او بر هر امر و هر نوع عذاب و هر مرتبه از آن قادر است و بنابراين بزرگى و عظمت چنين روزى بر كسى كه اندك توجّهى كند و از وادى غفلت بيرون آيد واضح و آشكار است و محتاج بتوضيح و بيان نيست.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

---

بِسم‌ِ اللّه‌ِ الرَّحمن‌ِ الرَّحِيم‌ِ

الر كِتاب‌ٌ أُحكِمَت‌ آياتُه‌ُ ثُم‌َّ فُصِّلَت‌ مِن‌ لَدُن‌ حَكِيم‌ٍ خَبِيرٍ «1»

‌در‌ اول‌ سوره‌ بقره‌ گفتيم‌ ‌که‌ ‌اينکه‌ حروف‌ مقطعه‌ قرآن‌ رموزي‌ ‌است‌ ‌بين‌ ‌خدا‌ و ‌رسول‌ و فقط اهل‌ بيت‌ ميدانند و جزو متشابهات‌ قرآني‌ ‌است‌ و ‌هر‌ چه‌ گفته‌ شود تفسير برأي‌ ‌است‌ فقط ‌در‌ برهان‌ ‌از‌ ‌إبن‌ بابويه‌ نقل‌ نموده‌ ‌که‌ ‌گفت‌

(‌قال‌ الصادق‌ ‌عليه‌ السّلام‌ الر انا اللّه‌ الرؤف‌)

و همين‌ حديث‌ ‌را‌ ‌از‌ سفيان‌ ثوري‌ ‌از‌ حضرت‌ صادق‌ ‌عليه‌ السّلام‌ نيز روايت‌ كرده‌ و اللّه‌ العالم‌.

كِتاب‌ٌ أُحكِمَت‌ آياتُه‌ُ كتاب‌ قرآن‌ مجيد ‌است‌ ‌که‌ يكي‌ ‌از‌ اسامي‌ قرآن‌ كتاب‌ ‌است‌ بمناسبت‌ آنكه‌ ‌در‌ لوح‌ محفوظ ثبت‌ ‌شده‌ إِنَّه‌ُ لَقُرآن‌ٌ كَرِيم‌ٌ فِي‌ كِتاب‌ٍ مَكنُون‌ٍ لا يَمَسُّه‌ُ إِلَّا المُطَهَّرُون‌َ واقعه‌ ‌آيه‌ 76‌-‌ 78. احكام‌ اتقان‌ و اثبات‌ ‌است‌ مقابل‌ سستي‌ و زوال‌ آيات‌، آيات‌ كتاب‌ ‌است‌ و اطلاق‌ ‌آيه‌ ‌بر‌ ‌اينکه‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌هر‌ ‌آيه‌ دليل‌ و برهان‌ و حجت‌ قاطعي‌ ‌است‌ ‌براي‌ حق‌ و واقع‌ و معجزه‌ ‌است‌ ‌براي‌ نبوّت‌.

ثُم‌َّ فُصِّلَت‌ فصل‌ مقابل‌ وصل‌ ‌است‌ ‌يعني‌ مشتمل‌ ‌بر‌ عقائد حقه‌ و اخلاق‌ فاضله‌ و مواعظ كافيه‌ و احكام‌ متقنه‌ موافق‌ حكم‌ و مصالح‌ لازمه‌ دنيويه‌ و اخرويه‌ و احوال‌ امم‌ ماضيه‌ و ‌غير‌ اينها ‌که‌ ‌هر‌ كدام‌ مستقل‌ و مجزي‌ ‌از‌ ديگري‌ ‌است‌.

مِن‌ لَدُن‌ حَكِيم‌ٍ خَبِيرٍ نظر ‌به‌ اينكه‌ قرآن‌ مجيد مشتمل‌ ‌بر‌ دو جمله‌ ‌است‌ انشائيات‌ و اخباريات‌ لذا ‌براي‌ انشائيات‌ صفت‌ حكمت‌ ‌را‌ ذكر فرمود ‌که‌ ‌اينکه‌ قرآن‌

جلد 11 - صفحه 4

‌از‌ جانب‌ خداوندي‌ ‌است‌ ‌که‌ عالم‌ بجميع‌ مصالح‌ و مفاسد و منافع‌ و مضار و خيرات‌ و شرور و محاسن‌ و مقابح‌ ‌است‌ و تمام‌ دستورات‌ ‌او‌ موافق‌ ‌با‌ حكم‌ و مصالح‌ ‌است‌ ‌که‌ قدر جامع‌ ‌آن‌ حكيم‌ ‌است‌. و ‌براي‌ اخباريات‌ صفت‌ خبير ذكر فرمود ‌که‌ عالم‌ بتمام‌ جزئيات‌ و قضايا و وقايعي‌ ‌که‌ ‌از‌ بدو خلقت‌ ‌تا‌ زمان‌ نزول‌ واقع‌ ‌شده‌ و آنچه‌ ‌تا‌ انتهاء خلقت‌ واقع‌ ميشود نازل‌ ‌شده‌ ‌که‌ تمام‌ صدق‌ و مطابق‌ ‌با‌ واقع‌ و حقيقت‌ ‌است‌ و كذب‌ و خلاف‌ واقع‌ و سهو و اشتباه‌ و نسيان‌ و جهل‌ و شك‌ ‌در‌ مبدء راه‌ ندارد

برگزیده تفسیر نمونه

---

]

(آیه 1)- چهار اصل مهم در دعوت انبیاء: این سوره با بیان اهمیت این کتاب بزرگ آسمانی شروع می‌شود، تا مردم به محتویات آن بیشتر توجه کنند.

ذکر حروف مقطعه خود دلیلی است بر اهمیت این کتاب بزرگ آسمانی که با تمام اعجاز و عظمتش از حروف مقطعه ساده‌ای که در اختیار همگان است همچون «الف، لام، راء» تشکیل شده است (الر).

و به دنبال این حروف مقطعه یکی از ویژگیهای قرآن مجید را با دو جمله بیان می‌کند، نخست این که: «کتابی است که تمام آیاتش متقن و مستحکم است» (کِتابٌ أُحْکِمَتْ آیاتُهُ).

و «سپس شرح و تفصیل (تمام نیازمندیهای انسان در زمینه زندگی فردی

ج2، ص323

و اجتماعی، مادی و معنوی، در آن) بیان شده است» (ثُمَّ فُصِّلَتْ).

این کتاب بزرگ با این ویژگی از سوی چه کسی نازل شده است؟ «از نزد خدایی که هم حکیم است و هم آگاه» (مِنْ لَدُنْ حَکِیمٍ خَبِیرٍ).

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

منابع

• تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
• اطیب البیان فی تفسیر القرآن‌، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام‌، 1378 ش‌، چاپ دوم‌
• تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
• تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
• برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
• تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش‌، چاپ پنجم‌