آیه 127 سوره بقره

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا ۖ إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ

مشاهده آیه در سوره


<<126 آیه 127 سوره بقره 128>>
سوره : سوره بقره (2)
جزء : 1
نزول : مدینه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

و (یاد آر) وقتی که ابراهیم و اسماعیل دیوارهای خانه کعبه را بر می‌افراشتند عرض کردند: پروردگارا (این خدمت) از ما قبول فرما، که تویی که (دعای خلق را) شنوا و (به اسرار همه) دانایی.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

As Abraham raised the foundations of the House with Ishmael, [they prayed]: ‘Our Lord, accept it from us! Indeed You are the All-hearing, the All-knowing.

معانی کلمات آیه

«یَرْفَعُ»: بالا می‌برد. بلند می‌کند. «الْقَوَاعِدَ»: جمع قاعدة، پایه‌ها. «تَقَبَّلْ»: بپذیر. «السَمِیعُ»: شنوا. «الْعَلِیمُ»: باخبر. آگاه.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


«127» وَ إِذْ يَرْفَعُ إِبْراهِيمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَ إِسْماعِيلُ رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ‌

و (بياد آور) هنگامى كه ابراهيم، پايه‌هاى خانه (كعبه) را با اسماعيل بالا مى‌برد (ومى‌گفتند:) پروردگارا از ما بپذير، همانا تو شنوا و دانايى.

نکته ها

از آيات و روايات متعدّد استفاده مى‌شود كه خانه كعبه، از زمان حضرت آدم بوده و حضرت ابراهيم عليه السلام آنرا تجديد بنا نموده است. چنانكه آن حضرت در موقع اسكان همسر و فرزندش در سرزمين مكّه مى‌گويد: «رَبَّنا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ» «1» خداوندا بعضى از خاندانم را در اين سرزمين خشك و بدون زراعت، در كنار خانه‌ى تو سكونت دادم. بنابراين در زمان شير خوارگى حضرت اسماعيل عليه السلام نيز اثرى از كعبه وجود داشته است. و در سوره‌ى آل عمران‌ «2» نيز از كعبه به عنوان اوّلين خانه مردم ياد شده است. در آيه مورد بحث نيز سخن از بالا بردن پايه‌هاى خانه بدست ابراهيم عليه السلام است و اين تعبير مى‌رساند كه اساس خانه كعبه، قبلًا وجود داشته و ابراهيم و اسماعيل عليهما السلام آنرا بالا برده‌اند. حضرت على عليه السلام نيز در خطبه قاصعه‌ «3» مى‌فرمايد: خداوند تمام مردم را از زمان حضرت آدم تا ابد، با همين كعبه و سنگ‌هاى آن آزمايش مى‌نمايد.

ابراهيم واسماعيل عليهما السلام در كار مساوى نبودند. در حديث مى‌خوانيم: ابراهيم بنّايى مى‌كرد واسماعيل سنگ به دست پدر مى‌داد. وشايد به سبب همين تفاوت، ميان نام آن دو بزرگوار فاصله گذاشته است. «يَرْفَعُ إِبْراهِيمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَ إِسْماعِيلُ»

«1». ابراهيم، 37.

«2». آل‌عمران، 96.

«3». نهج‌البلاغه، خطبه 192.

جلد 1 - صفحه 202

پیام ها

1- بانيان كارهاى نيك را فراموش نكنيم. «إِذْ يَرْفَعُ» «اذ» يعنى گذشته را ياد كن.

2- در مسير اهداف الهى، كار بنّايى و كارگرى نيز عبادت است. لذا از خداوند قبولى آنرا مى‌خواهند. «يَرْفَعُ إِبْراهِيمُ الْقَواعِدَ ... رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنَّا»

3- كار مهم نيست، قبول شدن آن اهميّت دارد. حتّى اگر كعبه بسازيم، ولى مورد قبول خدا قرار نگيرد، ارزش ندارد. «رَبَّنا تَقَبَّلْ»

4- كارهاى خود را در برابر عظمت خداوند، قابل ذكر ندانيم. حضرت ابراهيم نامى از كار و بنايى خود نبرد و فقط گفت: «رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنَّا»

5- در روايات آمده است: از شرايط استجابت و آداب دعا، ستايش خداوند است. ابراهيم عليه السلام دعاى خود را با ستايش پروردگار همراه ساخته است. «إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ»

روایات مرتبط با تفسیر آیه

1 - از امام صادق(ع) روایت شده است: «... فلما أمراللّه عز و جل ابراهیم ان یبنى البیت و لم یدر فى اىّ مکان یبنیه فبعث اللّه جبرئیل فخطّ له موضع البیت فانزل اللّه علیه القواعد من الجنة ... فبنى ابراهیم البیت و نقل اسماعیل الحجر من ذى طوى فرفعه الى السماء تسعة اذرع ...;[۱] ... چون خداوند عز و جل ابراهیم(ع) را مأمور بناى کعبه کرد، او نمى دانست که کعبه را در کجا بنا کند. خداوند جبرئیل را فرستاد و او در مکان کعبه، خطى روى زمین کشید. سپس خداوند، پایه هاى کعبه را از بهشت فرو فرستاد ... و ابراهیم(ع) خانه را بنا کرد و اسماعیل(ع) از «ذى طوى» سنگ آورد و ابراهیم(ع) [دیوارهاى] خانه را تا نه ذراع بالا آورد ...».

2 - «قال الحلبى: سئل ابوعبداللّه (ع) عن البیت أکان یحج قبل أن یبعث النبى(ص)؟ قال: نعم و تصدیقه فى القرآن ... و إذ یرفع ابراهیم القواعد من البیت و اسماعیل ...;[۲] حلبى گوید از امام صادق(ع) سؤال شد: آیا حج قبل از بعثت رسول خدا(ص) نیز بوده است؟ حضرت فرمود: آرى و شاهد آن در قرآن است که خدا مى فرماید: به یاد آورید آن هنگام که ابراهیم و اسماعیل(ع) پایه هاى خانه کعبه را بالا مى بردند ... ».

3 - از امام صادق(ع) روایت شده که: «... کان البیت درة بیضاء فرفعه اللّه إلى السماء و بقى أساسه ... فأمر اللّه ابراهیم و اسماعیل أن یبنیا البیت على القواعد;[۳] ... خانه کعبه چون درّ سفیدى بود، پس خداوند آن را به آسمان بالا برد و اساس آن باقى ماند ... پس خداوند ابراهیم و اسماعیل (ع) را مأمور کرد که خانه کعبه را بر همان پایه هاى قبلى بنا کنند».

پانویس

  1. پرش به بالا تفسیر قمى، ج ۱، ص ۶۲; نورالثقلین، ج ۱، ص ۱۲۸- ، ح ۳۷۶.
  2. پرش به بالا تفسیر عیاشى، ج ۱، ص ۶۰، ح ۹۹; تفسیر برهان، ج ۱، ص ۱۵۵، ح ۱۰.
  3. پرش به بالا تفسیر قمى، ج ۱، ص ۶۲; نورالثقلین، ج ۱، ص ۱۲۸- ، ح ۳۷۶.

منابع