سوره حدید
سوره «حديد» مدنی است.
عدد آیات
تعداد آيات آن بيست و نه آيه عراقى و بیست و هشت آيه از نظر ديگران است. اختلاف آن در دو آيه است: آیه «مِنْ قِبَلِهِ الْعَذابُ» (آیه 13) كوفى و «الْإِنْجِيلَ» (آیه 27) بصرى است.
فضيلت سوره
ابى بن كعب از پیامبر صلّى اللَّه عليه و آله روايت كرده كه فرمودند هر كس سوره «حديد» را بخواند نوشته مي شود از كسانى كه ايمان بخدا و پيامبران او آورده‌اند.
عرباض بن ساريه گويد كه پيامبر صلی الله علیه و آله قبل از آن كه بخوابد «مسبّحات» [۱] را مي خواند و مي فرمود در آنها آيه‌اى هست كه از هزار آيه افضل است.
و عمر بن شمر از جابر بن يزيد جعفى از امام باقر عليه السلام روايت كرده كه فرمود: كسى كه تمام مسبحات را پيش از خوابيدن بخواند، نميرد تا اينكه درك كند حضرت قائم عليه السلام را و اگر بميرد در جوار حضرت رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله خواهد بود.
حسين بن ابى العلاء از امام صادق عليه السلام روايت كرده كه فرمود هر كس كه سوره «حديد» و «مجادله» را در نماز واجب بخواند و آن را ادامه دهد خداوند ابدا او را عذاب نكند تا بميرد و در خودش و خاندانش ابدا بدى نبيند و هيچ بيمارى به بدنش نرسد.
هدف سوره
غرض اين سوره تحريك و تشويق مؤمنين به انفاق در راه خداست، هم چنان كه تكرار امر صريح به اين معنا در خلال آياتش اشعار بدان دارد، يك جا می‌فرمايد:" آمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ أَنْفِقُوا مِمَّا جَعَلَكُمْ مُسْتَخْلَفِينَ فِيهِ ..." و جاى ديگر می‌فرمايد:" مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً ..." و باز جاى ديگر می‌فرمايد:" إِنَّ الْمُصَّدِّقِينَ وَ الْمُصَّدِّقاتِ وَ أَقْرَضُوا اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً" و در تشويق مردم به اين عمل همين بس كه انفاق مردم را قرض دادن آنان به خداى عز اسمه دانسته، و معلوم است كه خداى عز و جل عالیترين و مقدس‌ترين و بهترين مطلوبست، او هرگز خلف وعده نمیكند، و او وعده‌شان داده كه اگر به وى قرض بدهند مضاعف و چند برابر بر مى‌گرداند، و نيز وعده داده كه در عوض انفاقشان اجرى كريم و بسيار زياد بدهد.
و نيز اشاره كرده به اينكه اين انفاق منشاش تقوا و ايمان به رسول است، و اثر آمرزش گناهان و داشتن دو برابر از رحمت و ملازمت با نور، و بلكه ملحق شدن به صديقين و شهداء در نزد خداى سبحان است. و در خلال آيات سوره معارفى هم راجع به مبدأ و معاد آمده، و دعوت به تقوا و اخلاص ايمان و زهد دارد، و نيز مشتمل بر مواعظى است [۲]
پانویس
منابع
- فضل بن حسن طبرسی، ترجمه مجمع البيان في تفسير القرآن، ج24، ص194.
- محمد حسین طباطبایی، ترجمه تفسیر المیزان،ج19، ص: 251، قم 1374.
پیوست
