ابراهیم پسر پیامبر اکرم

پيامبر اكرم (صلی الله علیه وآله) به غیر از حضرت خديجه كبری، از سایر همسران خود، تنها از ماريه قبطيه صاحب فرزندی به نام «ابراهیم» شد، که در سنین خردسالی از دنیا رفت.

ولادت ابراهیم

مقوقس پادشاه مصر در سال هفتم قمری به همراه پاسخ نامه پيامبر اسلام صلی الله علیه وآله، كنيزی به نام «ماریة» را برای آن حضرت ارسال نمود. اين كنيز كه به همسری پيامبر صلی الله علیه وآله افتخار يافت، در سال هشتم قمری، در مکانی به نام «مشربه ام ابراهیم»، فرزندی پسر به نام «ابراهيم» برای آن حضرت به دنیا آورد.

در روایتی آمده است که جبرئیل بر پیامبر اكرم صلی الله علیه وآله نازل شد و آن حضرت را با عنوان «أبا ابراهیم» سلام داد.

وفات ابراهیم

پيامبر صلی الله علیه وآله ابراهیم را بسيار دوست می داشت، اما اين كودک، عمر چندانی نكرد و در كمتر از دو سالگی (حدود يک سال و ده ماهگی) بيمار شد و در 18 رجب سال دهم قمری بدرود حيات گفت.

قبر ابراهیم پسر پیامبر اکرم در بقیع بعد از تخریب

پيامبر صلی الله علیه وآله در مرگ ابراهیم، بسيار اندوهگين شد. از امام جعفر صادق علیه السلام روايت شده: هنگامي كه ابراهيم رحلت كرد، اشك از ديدگان پيامبر جاری شد و در آن حال فرمود: ديده می گريد و دل اندوهناك است، ولي چيزی كه باعث خشم پروردگار گردد، نمي گوييم. سپس به فرزندش ابراهيم فرمود: اي ابراهيم! در مرگ تو ما اندوهگين هستيم.

برخي از صحابه كه شاهد حالت اندوه و گريه رسول خدا صلی الله علیه وآله بودند، تعجب كرده و زبان به اعتراض گشودند و به آن حضرت عرض كردند: شما ما را از گريه بر مردگان نهی می نموديد، اكنون چگونه در سوگ فرزند خود اشک می ريزيد؟

پيامبر اكرم صلی الله علیه وآله در پاسخ آنان فرمود: من هرگز نگفته ام كه در مرگ عزيزان خود گريه نكنيد، زيرا اين احساسات نشانه دلسوزی و مهربانی و ترحم است و شخصی كه دلش بر حال ديگران نسوزد، مورد رحمت الهي قرار نمی گيرد. من گفته ام كه در مرگ عزيزان، شيون نكنيد و سخنان كفرآميز و يا سخنانی كه بوی اعتراض می دهد نگوييد و از شدت اندوه، لباس های خود را پاره ننماييد.

علی بن ابی طالب علیه السلام به دستور رسول اكرم صلی الله علیه وآله، بدن ابراهيم را غسل داد و كفن نمود. آن گاه گروهی از اصحاب پيامبر صلی الله علیه وآله، جنازه ابراهيم را تشييع كرده و در قبرستان بقيع به خاک سپردند.

ابن جریج و ابوایوب گویند: هنگامى که ابراهیم فرزند رسول خدا صلى الله علیه وآله وفات یافت، مشرکین که به یکدیگر می‌رسیدند، مى گفتند: محمد دیشب ابتر شده است؛ پس «سوره کوثر» نازل گردید. بر اساس روايات دیگر شأن نزول، پس از آنكه پسران پيامبر از دنيا رفتند و آن حضرت ديگر پسرى نداشت، عاص بن وائل از روى طعنه و زخم زبان، پيامبر را ابتر و بدون دنباله خواند. خداوند براى تسلّى خاطر پيامبر و پاسخ به اين سخن نابجا، سوره كوثر را نازل فرمود و ناكام بودن دشمنان و دوام و بقاى نسل و فكر پيامبر را خبر داد.

منابع

• نرم‌افزار دایرة‌المعارف چهارده معصوم علیهم‌السلام،‌ مؤسسه تبیان.
• نمونه بینات در شأن نزول آیات، محمدباقر محقق.