ابوبصیر مرادی
این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.
محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.
(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
«ابوبصیر لیث بن بخترى مرادى» (ح، ۱۸۳ ق)، از راویان بزرگ شیعه در کوفه و از اصحاب امام باقر و امام صادق علیهماالسلام است.
معرفی اجمالی
قاضى نورالله در «مجالس المؤمنین» در ترجمه او گفته: در کتاب «خلاصه» مذکور است که کنیه او ابوبصیر و ابومحمد است و از راویان امامین الهمامین محمد بن على الباقر و جعفر بن محمدالصادق علیهماالسلام بوده و حضرت امام محمدباقر علیه السلام در شأن او فرموده که «بَشِّرِ الْمُخْبِتینَ بِالْجَنَّةِ؛ بشارت است آن کسانى را که خشوع از براى خدا مى‌کنند به دخول جنت» و از آن جمله لیث مرادی خواهد بود.
و در کتاب خلاصه از مختار کشى از جمیل بن دراج روایت نموده که گفت از امام صادق علیه السلام شنیدم که مى‌فرمود: «بَشِّرِ الْمُخْبِتِینَ بِالْجَنَّةِ بُرَیدُ بْنُ مُعاوِیةِ الْعجلى وَ اَبُوبَصیر لَیثُ بْن الْبَخْتَرى الْمُرادى وَ مُحَمَّدُ بْنُ مُسْلِمٍ وَ زُرارَةٌ نُجَباءُ اُمَناءُاللّهِ عَلى حَلالِهِ وَ حَرامِهِ لَوْلا هؤُلاءِ لاَنْقَطَعَتْ آثارُ النَّبُوَةِ وَانْدَرَسَتْ».[۱]
و از ابوبصیر روایت کرده که گفت: روزى به خدمت حضرت امام جعفر صادق علیه السلام رفتم، از من پرسیدند که در وقت موت علباء بن درّاع الاسدى حاضر شده بودى؟ گفتم: بلى، و او در آن حال مرا خبر کرد که تو ضامن دخول بهشت از براى او شده‌اى و از من استدعا کرد که این مضمون را یاد شما آورم، فرمود که راست گفته است، پس من به گریه درآمدم گفتم که جان من فداى تو باد، تقصیر من چیست که قابل این عنایت نشده‌ام مگر پیر سالخورده ضریر البصر منقطع به درگاه دین پناه شما نیستم؟ آن حضرت عنایت نموده فرمودند که از براى تو نیز ضامن بهشت شدم... .[۲]
جایگاه علمی و روایی
در کتاب رجال کشى مسطور است که «ابوبصیر یکى از آن‌ها است که اجماع نموده‌اند امامیه بر تصدیق او و اقرار کرده اند به فقه او»؛ که اصطلاحا اصحاب اجماع نامیده می شوند.
راویان بسیاری از ابوبصیر روایت می کنند، از آن جمله اند: ابوجمیله مُفضل بن صالح اسدی، عبدالله بن مسکان، عبدالله بن بکیر و عبدالکریم بن عمرو خثعمی.
تنها اثر یاد شده از ابوبصیر مرادی کتابی در مسائل فقهی است که بیشتر به روایت ابن فضال فطحی از ابوجمیله مفضل بن صالح از وی شهرت داشته است. این کتاب در سطح محدودی مورد استفادۀ محدثانی چون خالد برقی در المحاسن، شیخ کلینی در الکافی، ابن بابویه در الفقیه، شیخ طوسی در تهذیب و الاستبصار قرار گرفته و آنگونه که از موارد نقل بر می‌آید، مشتمل بر پاسخهای امام صادق(ع) به سؤالات ابوبصیر مرادی است.[۳]
البته برخی چون ابن غضائری مذهب ابوبصیر را مستقیم ندانسته اند، اما به دلیل وثاقت او، اعتبار روایی او مورد طعن نیست.
پانویس
منابع
- شیخ عباس قمی، منتهی الآمال قسمت دوم، باب نهم: در تاریخ حضرت صادق علیه السلام.
- ناصر باقری بیدهندی، اصحاب اجماع، فصلنامه علوم حدیث، شماره 9.
- "ابوبصیر"، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
