غزوه کدر
به پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله خبر داده شد که گروهی از قبیله "غطفان" و "بنی سُلیم" در مکانی به نام "قرارة الکدر" گرد آمده و آماده نبرد با مسلمانان گردیدند. آن حضرت برای خاموش کردن شعله‌های فتنه و فساد، مسلمانان را بسیج و خود فرماندهی آنان را بر عهده گرفت و به سوی قرارة الکدر حرکت کرد. در این غزوه، پیامبر اکرم و مسلمانان، بدون هیچ گونه درگیری با دشمنان به همراه غنایم جنگی به مدینه مراجعت کردند.[۱]
مکان و زمان غزوه کدر
«کُدر» به ضم اول و سکون دال، آب‌گاهی است برای قبیله بنی سلیم و این غزوه را «غزوه قرقرة الکُدر» و «قرارة الکُدر» نیز گویند. قرارة الکدر، در ناحیه معدن است پس از سد معونه که تا مدینه منوره هشت چاپار فاصله داشت.
عده‌ای زمان این غزوه را در سال سوم هجرت ذکر کرده‌اند و عده‌ای دیگر معتقدند که این غزوه چند روزی پس از نبرد بدر و قبل از ماجرای بنی قینقاع به وقوع پیوست. ابن سعد تاریخ این غزوه را نیمه محرم سال سوم هجرت نوشته است. مدت این غزوه پانزده روز بود.
علت و شرح غزوه کدر
ابن اسحاق می گوید: رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در بازگشت از بدر، جز هفت شب در مدینه نماند که بار دیگر برای «غزوه بنی سلیم» از مدینه بیرون رفت و «سباع بن عرفطه غفاری» یا «ابن أم مکتوم» را در مدینه جانشین خود گذاشت و در رأس سپاهی به استعداد دویست رزمنده عازم شد، تا به آب‌گاهی از بنی سلیم که به آن «کُدر» می گفتند، رسید. در آنجا سه شب اقامت گزید و سپس بی آن که جنگی روی دهد یا با دشمنی برخورد کند، به مدینه بازگشت و بقیه شوال و ذی القعده را در مدینه ماند و در همین مدت بود که اسیران قریش باز خریده شدند.
گفته شده، پیامبر صلی الله علیه و آله پس از ورود به قرارة الکدر، متوجه شد که دشمنان اسلام از ترس مسلمانان از آنجا گریخته‌اند ولی نشانه‌های شتران و آبشخور آن‌ها باقی است. پیامبر اکرم یاران خود را به فراز کوه‌ها و اطراف آن منطقه برای یافتن نیروهای دشمن فرستاد ولی سپاهیان مسلمان به کسی دست نیافتند. تنها به شبانانی برخوردند که شتران قبایل بنی‌سلیم و غطفان را در آن نواحی می‌چرانیدند. مسلمانان، آنان را اسیر و چهارپایانشان را به غنیمت گرفتند. در میان شبان‌های اسیر، نوجوانی بود به نام "یسار" که در تقسیم غنایم جنگی، نصیب پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله گردید و پس از مدتی آزاد شد.
ابن سعد می نویسد: لوای رسول خدا در این جنگ به دست علی (علیه السلام) بود. و این غزوه بدان جهت روی داد که رسول خدا شنید که جمعی از «بنی سلیم» و «غطفان» بر ضد مسلمانان فراهم آمده اند، اما با کسی برخورد نکرد جز با چند شبان، از جمله: غلامی به نام «یسار» که اسیر شد و در سهم رسول خدا افتاد، و چون دید که او نماز می خواند آزادش کرد. و پانصد شتر هم در این غزوه به دست مسلمانان افتاد که پس از اخراج خمس، به هر مردی از اصحاب غزوه که دویست نفر بودند دو شتر سهم رسید. شترها را در «صرار» سه منزلی مدینه قسمت کردند.
پانویس
- ↑ المغازی (واقدی)، ج ۱، ص ۱۸۲؛ تاریخ ابن خلدون، ج ۱، ص ۴۱۴؛ فروغ ابدیت (جعفر سبحانی)، ج ۱، ص ۵۳۳.
منابع
- محمدابراهیم آیتی، تاریخ پیامبر اسلام.
- محمدمهدی توکلی، محمد پیامبر خداوند.
- سید تقى واردى، روز شمار تاریخ اسلام، جلد اول، ماه محرم.
