آیه 23 سوره ابراهیم
| <<22 | آیه 23 سوره ابراهیم | 24>> | |||||||||||||
| |||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
و آنان را که به خدا ایمان آورده و عمل صالح کردند در بهشتهایی برند که زیر درختانش نهرها جاری است و همیشه به فرمان خدای خود در آن بهشت مخلدند و تحیت آنان در آنجا سلام است.
و کسانی را که ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، به بهشت هایی درآورند، که از زیرِ [درختانِ] آن نهرها جاری است، در آنجا به اجازه پروردگارشان جاودانه اند، و در آنجا درود [خدا و فرشتگان] بر آنان، سلام است.
و كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده‌اند به بهشتهايى درآورده مى‌شوند كه از زير [درختان] آن جويبارها روان است كه به اذن پروردگارشان در آنجا جاودانه به سر مى‌برند، و درودشان در آنجا سلام است.
كسانى را كه ايمان آورده‌اند و كارهاى شايسته كرده‌اند، به بهشتهايى كه نهرها در آن جارى است درآورند؛ به فرمان پروردگارشان در آنجا جاودانه بمانند و به سلام، يكديگر را تحيت گويند.
و کسانی را که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، به باغهای بهشت وارد می‌کنند؛ باغهایی که نهرها از زیر درختانش جاری است؛ به اذن پروردگارشان، جاودانه در آن می‌مانند؛ و تحیّت آنها در آن، «سلام» است.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
«بِإِذْنِ رَبِّهِمْ»: با اجازه خدا و توفیق او. جار و مجرور متعلّق به (خالِدینَ) است. «تَحِیَّتُهُمْ فِیهَا سَلامٌ»: در آنجا از سوی خدا (نگا: یس / ) و از سوی فرشتگان (نگا: رعد / ) درود فرستاده می‌شوند (نگا: یونس / ).
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ أُدْخِلَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ تَحِيَّتُهُمْ فِيها سَلامٌ «23»
و كسانى‌كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده‌اند، به باغ‌هايى كه از زير درختانش نهرها جارى است داخل شوند آنان با اذن پرودگارشان براى هميشه در آن خواهند بود و تحيّت آنان به يكديگر سلام است.
نکته ها
در بهشت به هر سو بنگرى، سلام است:
سلام از طرف خداوند، به اهل بهشت: «سَلامٌ قَوْلًا مِنْ رَبٍّ رَحِيمٍ» «2»
سلام از طرف فرشتگان به مؤمنان: «سَلامٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوها» «3»
سلام از طرف خود اهل بهشت به يكديگر: «تَحِيَّتُهُمْ فِيها سَلامٌ»
گاهى انسان، خود به جايى مى‌رود و گاهى ديگران مى‌آيند و او را با تشريفاتى مخصوص به آن جا مى‌برند. خداوند در اين آيه مى‌فرمايد: «وَ أُدْخِلَ» يعنى اهل بهشت به صورت ساده و معمولى داخل نمى‌شوند، بلكه آنان را با احترام و تشريفات به بهشت مى‌برند. در آيه‌ى 72 سوره‌ى زمر نيز مى‌فرمايد: «وَ سِيقَ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً». اما درباره‌ى دوزخيان مى‌خوانيم كه آنان را با شكنجه به سوى عذاب مى‌برند: «خُذُوهُ فَغُلُّوهُ ثُمَّ الْجَحِيمَ صَلُّوهُ» «4» او را بگيريد و ببنديد و سپس به دوزخ پرتاب كنيد.
«1». بقره، 167.
«2». يس، 58.
«3». زمر، 73.
«4». الحاقه، 30- 31.
جلد 4 - صفحه 408
اهل دوزخ، از يكديگر متنفّر و بيزارند و همديگر را نفرين مى‌كنند، ولى بهشتيان به يكديگر سلام مى‌كنند.
در بهشت، نهرهاى مختلفى وجود دارد:
الف: نهر آب: «أَنْهارٌ مِنْ ماءٍ»
ب: نهر شير: «أَنْهارٌ مِنْ لَبَنٍ لَمْ يَتَغَيَّرْ طَعْمُهُ»
ج: نهر شراب بهشتى: «أَنْهارٌ مِنْ خَمْرٍ لَذَّةٍ لِلشَّارِبِينَ»
د: نهر عسل: «وَ أَنْهارٌ مِنْ عَسَلٍ مُصَفًّى» «1»
پیام ها
1- مؤمنانِ نيكوكار، همواره در بهشت خواهند بود. أُدْخِلَ الَّذِينَ آمَنُوا ... خالِدِينَ
2- بهشتيان اهل صفا و صميميّت و سلام‌اند، نه نزاع و قهر. «تَحِيَّتُهُمْ فِيها سَلامٌ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ أُدْخِلَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ تَحِيَّتُهُمْ فِيها سَلامٌ «23»
جلد 7 - صفحه 44
بعد از آن وعيد كفار و وعده مؤمنان را بيان مى‌فرمايد:
وَ أُدْخِلَ الَّذِينَ آمَنُوا: و داخل شوند آنانكه ايمان آورده‌اند به خدا و آنچه از جانب الهى است. وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ: و بجا آوردند كارهاى شايسته و پسنديده كه حق تعالى امر فرموده. آيه شريفه دليل است بر آنكه عمل صالح جزء ايمان است و ايمان فقط بدون عمل صالح فايده ندارد. جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ: در بوستانهائى كه مى‌رود زير درختان و مساكن آن جويهاى آب و شير و انگبين. خالِدِينَ فِيها: در حالتى كه جاويد باشند در آن بهشتها.
داخل كننده مؤمنان در بهشت، ملائكه باشند كه ايشان را به اكرام و تعظيم تمام به رياض دار السّلام درآورند. بِإِذْنِ رَبِّهِمْ: به فرمان و دستور پروردگارشان.
تَحِيَّتُهُمْ فِيها سَلامٌ: تحيت ملائكه به مؤمنان در بهشت يا تحيت خدا بر ايشان يا تحيت هر يك نسبت به همديگر، سلام باشد كه دال است بر سلامتى از جميع آفات و عاهات.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ أُدْخِلَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ تَحِيَّتُهُمْ فِيها سَلامٌ «23» أَ لَمْ تَرَ كَيْفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِي السَّماءِ «24» تُؤْتِي أُكُلَها كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّها وَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ «25» وَ مَثَلُ كَلِمَةٍ خَبِيثَةٍ كَشَجَرَةٍ خَبِيثَةٍ اجْتُثَّتْ مِنْ فَوْقِ الْأَرْضِ ما لَها مِنْ قَرارٍ «26»
ترجمه
و در آورده ميشوند آنانكه ايمان آوردند و بجا آوردند كارهاى شايسته را در بهشتهائيكه ميرود در زمين آنها نهرها جاودانيان در آن بدستور پروردگارشان درودشان در آنجا سلام است
آيا نديدى چگونه زد خدا مثلى را كه قرار داد كلمه پاكيزه را مانند درخت پاكيزه كه بيخش استوار باشد و شاخش در آسمان
ميدهد ميوه‌اش را در هر وقتى بدستور پروردگارش و ميزند خدا مثلها را براى مردم باشد كه ايشان دريابند
و مثل كلمه پليد مانند درخت پليد است كه ريشه كن شده از بالاى زمين نباشد مر آنرا هيچ قرارى..
تفسير
چون روز قيامت شود و مردم از حساب فارغ شوند كسانيكه اهل ايمان و اعمال صالحه باشند داخل شوند در بهشت عنبر سرشت كه در پاى درختان و از زير قصور آن نهرهاى آب جارى است و خدا و ملائكه بتحيت و سلام ايشانرا تعظيم و اكرام نمايند و باين اشارت بشارت دهند بدوام سعادت و سلامت براى ايشان بدستور خداوند سبحان چون كلمه طيبه لا اله الا اللّه و ساير اقوال حقّه ايشان مانند درخت خرما و ساير فواكه پاكيزه ريشه آن در اعماق زمين و قلوب صافيه جاى گزين و ثابت شده كه ديگر بهيچ شبهه و وسوسه و باد تندى از جاى خود حركت نميكند و كنده نميشود و شاخه‌هاى آن بآسمان صعود نموده كه از دستبرد نااهل مأمون است و در موعد مقرّر الهى ميوه پاكيزه خود را ميدهد و هميشه مردم از آن بهره مى‌برند و خداوند اين مثلها را ميزند براى مردم تا آنكه تشبيه فرمايد معقول را بمحسوس و نزديك كند معانى را بأفهام و موجب تذكر و تنبه شود در كافى از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه پرسيدند از تفسير شجره در اين آيه فرمود پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم اصل آن و امير المؤمنين عليه السّلام فرع آن و ائمه از ذريّه آندو شاخه‌هاى آن و علم ائمه ميوه آن و شيعيان مؤمنان ايشان برگهاى آنند بخدا قسم مؤمنى بدنيا مى‌آيد آندرخت برگى ميآورد و مؤمنى از دنيا ميرود از آندرخت برگى مى‌افتد و قريب باين معنى چندين روايت بمضامين مختلفه وارد شده است كه معلوم است مراد بيان مصاديق جليّه و مقاصد خفيّه است و با اهل بيت اطهار
جلد 3 صفحه 229
و شيعيان اخيار تطبيق شده و مثل كلمه كفر و قول باطل و گفتار ناشايسته مانند درخت پليد تلخ سرشت از قبيل هندوانه ابو جهل و غيره است كه ريشه آن از بالاى زمين كنده شده و قرار و ثباتى ندارد و باندك تزلزلى ساقط و زائل و نابود ميشود و در روايات ما اين شجره به بنى اميّه و اعداء اهل بيت و كفّار تفسير شده است كه بحمد اللّه تعالى ريشه آنها كنده و نامشان محو و آثارشان زائل گرديد ..
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ أُدخِل‌َ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحات‌ِ جَنّات‌ٍ تَجرِي مِن تَحتِهَا الأَنهارُ خالِدِينَ فِيها بِإِذن‌ِ رَبِّهِم تَحِيَّتُهُم فِيها سَلامٌ «23»
و داخل ميشوند كساني که ايمان آوردند و اعمال صالحه بجا آوردند بهشتهايي که جاري ميشود از زير آنها نهرهايي هميشه هستند در آن بهشتها باذن پروردگار خود تحيّت آنها در آن بهشتها سلام است.
وَ أُدخِل‌َ الَّذِينَ آمَنُوا داخل كننده ملائكه رحمت هستند که داخل ميكنند مؤمنين را وَ عَمِلُوا الصّالِحات‌ِ عبادت و بندگي پروردگار ميكنند که اصل ايمان قابليت دخول دارد و اعمال صالحه موجب ارتفاع درجات ميشود جَنّات‌ٍ تمام هشت بهشت تَجرِي مِن تَحتِهَا الأَنهارُ يعني از پاي بهشتها و انهار چهار نهر است مِن ماءٍ غَيرِ آسِن‌ٍ وَ أَنهارٌ مِن لَبَنٍ لَم يَتَغَيَّر طَعمُه‌ُ وَ أَنهارٌ مِن خَمرٍ لَذَّةٍ لِلشّارِبِين‌َ وَ أَنهارٌ مِن عَسَلٍ مُصَفًّي هميشه در آن بهشتها هستند خالِدِينَ فِيها بِإِذن‌ِ رَبِّهِم بامر پروردگار خود.
تَحِيَّتُهُم فِيها سَلامٌ که ميفرمايد وَ قال‌َ لَهُم خَزَنَتُها سَلامٌ عَلَيكُم طِبتُم فَادخُلُوها خالِدِينَ زمر آيه 73، سلامتي از کل بليات و آفات و موت که هميشه ابد الاباد متنعم هستند.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 23)- در این آیه به دنبال بیان حال جباران عنید و بی‌ایمان و سرنوشت دردناک آنها، به ذکر حال مؤمنان و سر انجام آنها پرداخته، می‌گوید: «و آنها را که
ج2، ص506
ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند به باغهای بهشت وارد می‌کنند باغهایی که نهرها از زیر درختانش جاری است» (وَ أُدْخِلَ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ).
«جاودانه به اذن پروردگارشان در آن (باغهای بهشت) می‌مانند» (خالِدِینَ فِیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ).
«و تحیت آنان در آنجا سلام است» (تَحِیَّتُهُمْ فِیها سَلامٌ).
سلامت از هرگونه ناراحتی و گزند روحی و جسمی.
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
