فهرست حکومت های اسلامی
نسخهٔ تاریخ ۲۹ ژانویهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۳:۲۹ توسط Ali hoghooghi (بحث | مشارکتها) (←فهرست حکومت های اسلامی در شبه قاره هند)
حکومت های اسلامی، آن دسته از حکومت هایی هستند که توسط مسلمانان در مناطق مختلف جهان، به وجود آمده و اقدام به حکومت رانی بر مسلمانان و غیرمسلمانان آن مناطق می نموده اند. این مناطق اغلباً مکان هایی بوده اند که در قرون اولیه اسلامی توسط جنگجویان مسلمان فتح می شده و مردمان آنجا به مرور مسلمان می گشتند. اما مردمان برخی از این مناطق نیز، پیش از آنکه سرزمین های آنان توسط جنگجویان مسلمان فتح شوند، توسط بازرگانان و مبلغان و روحانیون، به دین اسلام در می آمدند. این مناطق و حکومت های آنان را می توان به چند ناحیه تقسیم کرد:
- حکومت های اسلامی در ناحیه ایران
- حکومت های اسلامی در آسیای میانه و ماوراءالنهر
- حکومت های اسلامی در شبه قاره هند
- حکومت های اسلامی در شامات، مصر و آناتولی
- حکومت های اسلامی در شمال آفریقا و آندلس
محتویات
فهرست حکومت های اسلامی در ایران
نام حکومت | مدت زمان حکومت (میلادی) | مدت زمان حکومت (قمری) | بنیان گذار | پایتخت | محدوده حکومت |
طاهریان | 821 - 873 | 205 - 259 ه.ق | طاهر بن حسین (ذوالیمینین) | مرو، نیشابور و بلخ | |
صفاریان | 867 - 1002 | 247 - 287 ه.ق | یعقوب لیث | زرنج | |
سامانیان | 875 - 999 | 261 - 389 ه.ق | نصر بن احمد | بلخ و بخارا | |
علویان طبرستان | 864 - 928 | 250 - 316 ه.ق | حسن بن زید علوی | آمل،ساری و استرآباد | |
زیاریان | 928 - 1043 | 315 - 434 ه.ق | مرداویج بن زیار | اصفهان، شیراز، گرگان، رودسر، ری و آمل | |
آل بویه | 934 - 1055 | 320 - 440 ه.ق | علی بن بویه (عمادالدوله) | بغداد، اصفهان، ری، شیراز و همدان | |
آل حسنویه | 934 - 1055 | 348 - 405 ه.ق | حسنویه پسر حسین برزکانی | قلعه سرماح | |
غزنویان | 963 - 1186 | 351 - 581 ه.ق | سبکتکین (ناصرالدین) | غزنین و لاهور | |
سلجوقیان | 1037 - 1194 | 428 - 590 ه.ق | طغرل بیگ | نیشابور، اصفهان، ری، مرو و همدان | |
غوریان | 1148 - 1215 | 542 - 611 ه.ق | قطب الدین محمد | هرات و غزنین | |
اتابکان (اتابکان آذربایجان، اتابکان فارس، اتابکان یزد، اتابکان مراغه، اتابکان موصل و اتابکان لرستان | ـــــــ | ــــ | ـــــــ | ــــــــ | ــــــــــــ |
خوارزمشاهیان | 1077 - 1231 | 470 - 628 ه.ق | انوشتکین غرجه | گرگانچ، غزنی، سمرقند و تبریز | |
ایلخانیان | 1256 - 1335 | 654 - 736 ه.ق | هلاکوخان | تبریز، مراغه و سلطانیه | |
چوپانیان | 1335 - 1357 | 736 - 759 ه.ق | شیخ حسن چوپانی | تبریز | |
مظفریان | 1335 - 1393 | 736 - 796 ه.ق | مبارزدالدین محمد | کرمان، شیراز و یزد | |
جلایریان | 1336- 1432 | 737 - 835 ه.ق | شیخ حسن بزرگ | بغداد، تبریز و بصره | |
سربداران | 1337 - 1376 | 738 - 778 ه.ق | عبدالرزاق باشتینی | سبزوار | |
آل کرت | 1244 - 1383 | 643 - 783 ه.ق | شمس الدین محمد بن ابی بکر | هرات | |
تیموریان | 1370 - 1507 | 772 - 912 ه.ق | تیمور لنگ | هرات و سمرقند | |
قراقویونلو | 1406 - 1468 | 809 - 873 ه.ق | قرامحمد | تبریز | |
آق قویونلو | 1468 - 1582 | 873 - 990 ه.ق | قره عثمان | تبریز و دیاربکر | |
مرعشیان | 1359 - 1582 | 798 - 990 ه.ق | قوام الدین بن عبدالله | ساری و آمل | |
مشعشعیان | 1411 - 1538 | 814 - 945 ه.ق | سید محمد فلاح | هویزه | |
صفویان | 1501 - 1721 | 907 - 1134 ه.ق | شاه اسماعیل اول | تبریز، قزوین و اصفهان | |
هوتکیان | 1709 - 1738 | 1119 - 1150 ه.ق | مرویس خان هوتک | اصفهان و قندهار | |
افشاریان | 1738 - 1796 | 1150 - 1210 ه.ق | نادرشاه | مشهد | |
زندیان | 1750 - 1794 | 1164 - 1198 ه.ق | کریم خان زند | َشیراز | |
قاجار | 1796- 1925 | 1150 - 1343 ه.ق | آقامحمد خان | تهران |
فهرست حکومت های اسلامی در آسیای میانه و ماوراءالنهر
نام حکومت | مدت زمان حکومت (میلادی) | مدت زمان حکومت (قمری) | بنیان گذار | پایتخت | محدوده حکومت |
آل افراسیاب یا قراخانیان | 840-1211 | 225 - 607 ه.ق | ـــــــــ | کاشغر | |
آل فریغون | 892-1010 | 279 - 401 ه.ق | ـــــــــ | جوزجان | ـــــــــــــــ |
قراختاییان | 1124-1218 | 517 - 614 ه.ق | ـــــــــ | بلاسغون | |
شیبانیان | 1500-1599 | 906 - 1005 ه.ق | شیبک خان ازبک | سمرقند | |
خانات خیوه | 1515-1920 | 921 - 1338 ه.ق | ایلبارس اول | شهر خیوه (در ازبکستان) | |
پادشاهی مستقل دروازه | 1526-1878 | 932 - 1295 ه.ق | اسکندر بیگ فرزند میرزا سبحان قلی خان | قلعه خمب | ـــــــــــــــ |
جانیان یا اشترخانیان | 1598-1758 | 1007 - 1199 ه.ق | باقی محمدخان | بخارا | ـــــــــــــــ |
خانات خوقند | 1709-1876 | 1120 - 1293 ه.ق | شاهرخ بای | خوقند | |
خانات بخارا | 1785-1924 | 1199 - 1342 ه.ق | باقی محمدخان | بخارا |