عبد الله بن مسلم بن عقیل
عبد اللّه ، فرزند مسلم بن عقیل و مادرش رُقَيّه دختر امام على عليه السلام بود . سنّ او هنگام شهادت ، ۲۶ سال ، گزارش شده است.رخى ، وى را نخستين شهيدِ خاندان پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم) دانسته اند و بر پايه گزارش شمارى از منابع ، وى پس از على اكبر عليه السلام به شهادت رسيده است .
محتویات
مادر عبدالله بن مسلم بن عقیل
در نسب قريش ، نام مادر وى ، رُقيّه كبرى دختر امیرالمؤمنین (علیه السلام) است.مادرش امّ حبيب ، صهباى تغلبى نام داشت . او همسر مسلم بن عقيل بود و از وى سه فرزند داشت كه از ميان آنان ، عبد اللّه در كربلا شهيد شد
در تاريخ خليفة بن خيّاط ، رُقَيّه ، دختر محمّد بن سعيد بن عقيل ، آمده است .
عبد الله اولین کشته اهل بیت در کربلا
مقتل الحسين عليه السلام ، خوارزمى :هنگامى كه ياران حسين عليه السلام ، كشته شدند و جز خاندانش ، يعنى فرزندان على عليه السلام ، جعفر ، عقيل و حسن عليه السلام ، و نيز فرزندان خود حسين عليه السلام ، كسى نمانْد ، گِرد هم آمدند و با يكديگر ، خداحافظى كردند و عزم جنگ نمودند . نخستين كس از خاندان حسين عليه السلام كه [ براى نبرد ] بيرون آمد.
البته بنا به نظر مشهور ـ كه نخستين شهيد اهل بيت: را علی اکبر مى دانند ـ ، بايد اين گونه گفت كه احتمالاً اوّلين شهيد بعد از على اكبر ، عبد اللّه بن مسلم بوده است.
رجز عبدالله بن مسلم بن عقیل
در مقتل خوارزرمی آمده است عبد اللّه بن مسلم بن عقيل كه به ميدان آمد ،چنين مى خواند :اليَومَ ألقى مُسلِماً وَهوَ أبي وَ فِتيَةً بادوا عَلى دينِ النَّبِيّ لَيسَ كَقَومٍ عُرِفوا بِالكَذِبِلكِن خِيارٌ وكِرامُ النَّسَبِ
امروز ، مسلم را مى بينم كه پدرم استو جوان مردانى را كه بر دين پيامبر صلى الله عليه و آله در گذشتند . آنان ، مانند كسانى نيستند كه به دروغ ، شناخته شده اندبلكه برگزيده و داراى نَسَبى بزرگوارند .
لأمالى ، صدوقـ به نقل از عبد اللّه بن منصور ، از امام جعفر صادق ، از پدرش امام باقر ، از جدّش امام زين العابدين عليهم السلام ـ: پس از هِلال بن حَجّاج ، عبد اللّه بن مُسلم بن عقيل بن ابى طالب ، به ميدان آمد ، در حالى كه چنين مى خواند : أقسَمتُ لا اُقتَلُ إلّا حُرّاوقَد وَجَدتُ المَوتَ شَيئاً مُرّا أكرَهُ أن اُدعى جَباناً فَرّاإنَّ الجَبانَ مَن عَصى وفَرّا
سوگند خورده ام كه جز به آزادگى ، كشته نشومگر چه مرگ را تلخ يافته ام . ناپسند مى دارم كه ترسو و گريزان ، خوانده شومترسو ، كسى است كه سر پيچيد و گريخت .
مقتل عبدالله بن مسلم بن عقیل
در الإرشاد آمده است:آن گاه ، مردى از ياران عمر بن سعد ، به نام عمرو بن صَبيح ، تيرى به سوى عبد اللّه بن مسلم بن عقيل ـ كه خدايش بيامرزد ـ ، انداخت عبد اللّه ، دست بر پيشانى اش نهاد تا آن را از تير ، حفظ كند كه تير آمد و كف دستش را به پيشانى اش دوخت و ديگر نتوانست آن را حركت دهد . سپس مردى ديگر ، نيزه اى به او زد كه قلبش را شكافت و او را كُشت .
در تاريخ الطبرى آمده است ـ به نقل از حُمَيد بن مُسلم اَزْدى ـ: عمرو بن صَبيح صُدايى ، تيرى به سوى عبد اللّه بن مسلم بن عقيل انداخت . او كفِ دستش را [ براى محفاظت ] بر پيشانى اش نهاد امّا تير ، دستش را به پيشانى اش دوخت و نتوانست آن را حركت دهد . سپس تيرى ديگر آمد و قلبش را شكافت .
سلام بر عبدلله بن مسلم بن عقیل در زیارت ناحیه
السَّلامُ عَلَى القَتيلِ ابنِ القَتيلِ ، عَبدِ اللّهِ بنِ مُسلِمِ بنِ عَقيلٍ ، ولَعَنَ اللّهُ قاتِلَهُ عامِرَ بنَ صَعصَعَةَ . (وقيلَ : أسَدَ بنَ مالِكٍ ).
سلام بر كُشته شده ، پسر كُشته شده ، عبد اللّه بن مسلم بن عقيل ! لعنت خدا بر قاتل او عامِر بن صَعصَعه (و گفته شده : اسد بن مالك) !
پانویس
منابع
- جواد محدثی، فرهنگ عاشورا.
قبل از واقعه | |||
شرح واقعه |
| ||
پس از واقعه | |||
بازتاب واقعه | |||
وابسته ها |