آیه 71 سوره انبیاء
| <<70 | آیه 71 سوره انبیاء | 72>> | |||||||||||||
| |||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
و ما ابراهیم را با (برادرزاده‌اش) لوط (از شر نمرودیان) برهانیدیم و به (شام) سرزمینی که مایه برکت جهانیان قرار دادیم آنها را بفرستادیم.
و او و لوط را [از آن سرزمین پر از شرک و فساد] نجات داده و به سوی سرزمینی که در آن برای جهانیان برکت نهاده ایم، بردیم.
و او و لوط را [براى رفتن] به سوى آن سرزمينى كه براى جهانيان در آن بركت نهاده بوديم، رهانيديم.
او و لوط را رهانيديم و به سرزمينى كه آن را بركت جهانيان قرار داده‌ايم، برديم.
و او و لوط را به سرزمین (شام) -که آن را برای همه جهانیان پربرکت ساختیم- نجات دادیم!
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
«لُوطاً»: لوط، برادرزاده یا عموزاده ابراهیم بود. «الأرْض»: مراد سرزمین شام است که سرزمین حاصلخیز و محلّ زندگی بسیاری از انبیاء بوده است (نگا: إسراء / و ابراهیم بعد از بابلِ عراِ، در آنجا زیسته است (نگا: المصحف المیسّر).
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ نَجَّيْناهُ وَ لُوطاً إِلَى الْأَرْضِ الَّتِي بارَكْنا فِيها لِلْعالَمِينَ «71»
و ما، او (ابراهيم) ولوط را (از شرّ كافران) به سرزمينى كه در آنجا براى همه جهانيان بركت نهاديم، نجات داديم.
وَ وَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ نافِلَةً وَ كُلًّا جَعَلْنا صالِحِينَ «72»
وبه او (ابراهيم) اسحاق و يعقوب را به عنوان نعمتى افزون بخشيديم و همه را از صالحان قرار داديم.
جلد 5 - صفحه 473
نکته ها
دشمن مى‌خواست ابراهيم را نابود كند «أَرادُوا بِهِ كَيْداً» امّا ما نه تنها او را نجات داديم «نَجَّيْناهُ» بلكه به او نسل با بركتى بخشيده «وَ وَهَبْنا لَهُ» و همه آنها را نيز از صالحان و شايستگان قرار داديم. «وَ كُلًّا جَعَلْنا صالِحِينَ»
اينكه نام اسحاق عليه السلام دراين آيه ذكر شد، ولى از اسماعيل عليه السلام كه فرزنداوّل حضرت ابراهيم است، نامى به ميان نيامد، شايد بخاطر توجّه دادن به تولّد عجيب و فوق العاده‌ى اسحاق باشد كه با اراده‌ى الهى از مادرى نازا يعنى ساره، آن هم در سن پيرى بدنيا آمده است.
پیام ها
1- خداوند، اولياى خود را رها نمى‌كند. «وَ نَجَّيْناهُ وَ لُوطاً»
2- كسى كه از كوه آتش و درياى دشمن نترسد، به منطقه مبارك خواهد رسيد. «إِلَى الْأَرْضِ الَّتِي بارَكْنا»
3- نجات الهى در گرو تلاش و هجرت انسان است. نَجَّيْناهُ ... إِلَى الْأَرْضِ
4- نوادگان، عطيّه الهى هستند. (يعقوب نوه ابراهيم است) «وَهَبْنا لَهُ»
5- زمين‌ها يكسان نيستند. «الْأَرْضِ الَّتِي بارَكْنا» گاهى قطعه زمينى براى همه جهانيان بركت دارد. «لِلْعالَمِينَ» (بعضى مبارك بودن زمين‌ها را بخاطر سكونت اولياى خدا در آنها مى‌دانند، ولى اين آيه، بركت را به خود زمين نسبت داده است.)
6- بركت بدست خداست. «بارَكْنا»
7- ايمان و عمل صالح، علاوه بر خود شخص، در نسل او نيز بازتاب و اثر دارد. وَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ ... كُلًّا جَعَلْنا صالِحِينَ
8- افراد و نسل مبارك مى‌بايست در سرزمين مبارك باشند. «إِلَى الْأَرْضِ الَّتِي بارَكْنا- كُلًّا جَعَلْنا صالِحِينَ»
9- فرزند، عطيه‌ى الهى است «وَهَبْنا» ولى آنچه از وجود فرزند مهم‌تر است، صالح بودن اوست. «كُلًّا جَعَلْنا صالِحِينَ»
جلد 5 - صفحه 474
10- صالح بودن، شرط اساسى در رهبرى و نبوت است. «كُلًّا جَعَلْنا صالِحِينَ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ نَجَّيْناهُ وَ لُوطاً إِلَى الْأَرْضِ الَّتِي بارَكْنا فِيها لِلْعالَمِينَ (71)
وَ نَجَّيْناهُ وَ لُوطاً: و نجات داديم ابراهيم و لوط عليهما السلام را. إِلَى الْأَرْضِ الَّتِي بارَكْنا فِيها لِلْعالَمِينَ: به سوى زمينى كه بركت داديم آن را براى جهانيان، يعنى شام كه بلادى است پر نعمت و فراوان. نزد بعضى مراد بيت المقدس باشد، زيرا مقام انبياء است. نزد بعضى مراد مكه است، چنانچه فرموده «إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبارَكاً» «1» اين قول ابن عباس است.
«1» سوره آل عمران، آيه 96.
جلد 8 - صفحه 415
برهان قاطع: يكى از آيات باهره قدرت الهيه، انقلاب آتش نمروديه است.
بدين تقرير مسلم است بر هر شخص عاقلى كه تصور نمايد طبايع اجسام را، درك كند كه تمامى آنها مجبورند در تأثير اثرات خود. و اين اجبار هر آينه عجز و اضطرار عالم طبيعت را مبرهن مى‌سازد كه طبيعت، مغلوب و مقهور غالب قاهرى خواهد بود؛ زيرا عادت طبيعى را قدرتى نيست كه بر خلاف طبيعت خود اقتضائى كند و بر ضد اثر خود تأثيرى بخشد، چنانچه دانه را چاره‌اى نيست كه نرويد، و خاك را اختيارى نيست كه نروياند، و هوا را هويتى نيست كه نپروراند، و آتش را قدرتى نيست كه نسوزاند مگر به اراده مؤثر قاهرى، و آن جز ذات خداوند متعال نيست كه به اراده «يا نارُ كُونِي بَرْداً» آتش متأثر مى‌شود، و طبيعت او منقلب گردد، يعنى حرارت و احراق از آن زائل و خرق عادت شود به قدرت كامله حق جل جلاله.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ نَجَّيْناهُ وَ لُوطاً إِلَى الْأَرْضِ الَّتِي بارَكْنا فِيها لِلْعالَمِينَ (71) وَ وَهَبْنا لَهُ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ نافِلَةً وَ كُلاًّ جَعَلْنا صالِحِينَ (72) وَ جَعَلْناهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنا وَ أَوْحَيْنا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إِيتاءَ الزَّكاةِ وَ كانُوا لَنا عابِدِينَ (73) وَ لُوطاً آتَيْناهُ حُكْماً وَ عِلْماً وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْقَرْيَةِ الَّتِي كانَتْ تَعْمَلُ الْخَبائِثَ إِنَّهُمْ كانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فاسِقِينَ (74) وَ أَدْخَلْناهُ فِي رَحْمَتِنا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ (75)
ترجمه
و نجات داديم او و لوط را بسوى زمينى كه بركت داديم ما در آن از براى جهانيان
و بخشيديم باو اسحق و يعقوب را كه نواده بود و همه را گردانديم شايستگان
و گردانديم ايشانرا پيشوايانى كه هدايت كنند بفرمان ما و وحى نموديم بايشان بجا آوردن كارهاى خوب را و بپا داشتن نماز و دادن زكوة را و بودند مر ما را عبادت كنندگان
و لوط را داديمش فرمان و دانش و نجات داديم او را از بلدى كه بودند اهلش كه بجا ميآوردند پليديها را همانا آنها بودند گروه
جلد 3 صفحه 564
بدكار متمرّدان
و داخل نموديم او را در رحمت خود همانا او بود از شايستگان.
تفسير
در آيات سابقه بيان شد كه نمرود حضرت ابراهيم و لوط را بشام تبعيد نمود و آن دو پسر خاله يكديگر بودند و ساره زوجه حضرت ابراهيم خواهر لوط بود و اين هر سه وارد شام شدند و آنجا بلادى است كه نوعا وفور نعمت و بيشتر اراضى آن سبز و خرّم و محصولات آن ببلاد ديگر حمل و نقل ميشود و بيشتر انبياء از آنجا مبعوث شدند و خيرات و بركات دينيّه و دنيويّه از آنجا بمردم عالم رسيده و پس از آنكه سالهاى متمادى بر آنحضرت گذشت و از ساره اولادى نداشت خداوند فرزندى مانند اسحق پيغمبر و نواده‌ئى مانند حضرت يعقوب باو عطا فرمود و هر سه را خداوند توفيق داد كه بوظائف دينى و دنيوى خود كاملا عمل نمودند و از صلحا و شايستگان خلعت رسالت شدند و قرار داد ايشانرا پيشوا و مقتداى خلق كه بدستور الهى مردم را بحقّ و حقيقت دعوت كنند و كردند و مردم مهتدى بهدايت حقّ بوسيله ايشان شدند و بمراتب كمال دينى و دنيوى رسيدند در كافى از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه پيشوايان در كتاب خدا دو دسته‌اند يكدسته هدايت ميكنند خلق را بامر خدا نه بامر مردم و مقدّم ميدارند حكم او را بر حكم مردم و يكدسته دعوت ميكنند مردم را بآتش و مقدّم ميدارند حكم مردم را بر حكم خدا و بهواى نفس برخلاف ما انزل اللّه حكم ميكنند و خداوند بطريق وحى اعلام فرمود بايشان كارهاى خوب را كه از آن جمله بپاداشتن نماز و دادن زكوة است و براى اهميّت اين دو عمل خير از ساير اعمال نيك مخصوص بذكر گشت و با كمال اخلاص عبادت خدا را ميكردند و چيزيرا با او در عبادت شريك نمينمودند و خداوند حضرت لوط را هم بخلعت نبوّت و زيور علم آراسته و پيراسته كرد و نجات داد او را از بلدى كه مشغول بودند اهلش بعمل كثيف لواط آنهم با مهمان و غيره كه شرح احوالشان در سوره‌هاى گذشته مفصّلا ذكر شد كه مردم بد متمرّدى بودند و بعذاب الهى گرفتار شدند بعد از بيرون رفتن آنحضرت از ميان آنها بدستور خدا و داخل شدن او در رحمت حقّ براى آن كه از صلحا و شايستگان رحمت بود و نافله در لغت بمعناى زياده و عطيّه و نواده آمده و اينجا بعضى بمعناى اوّل و راجع بحضرت يعقوب و بعضى بمعناى دوم و راجع باو و حضرت اسحق دانسته‌اند ولى آنچه ذكر شد
جلد 3 صفحه 565
اظهر و مطابق با روايت معانى و قمّى ره از امام صادق عليه السّلام است و حكم را بعضى بمعناى حكمت و بعضى بمعناى حكومت و قضاوت گرفته‌اند و آنچه ذكر شد كه فرمان نبوّت باشد بنظر حقير اكمل و انسب است ..
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ نَجَّيناه‌ُ وَ لُوطاً إِلَي الأَرض‌ِ الَّتِي بارَكنا فِيها لِلعالَمِين‌َ (71)
و نجات داديم ابراهيم و لوط را به طرف زميني که بركت داديم در آن زمين از براي تمام اهل عالم.
اينکه ايران ما در آن زمان مركز مشركين بود سپس در زمان كياسره آتش پرست شدند که هنوز آثار آتشكده‌ها و مناره‌ها که بر سر آنها آتش مي‌افروختند باقي است. تا زمان خلفاء و بني اميه و بني عباس سني خانه شد، و بحمد اللّه و المنّه از زمان هلاكو و خواجه نصير الدين طوسي مملكت شيعه اثني عشري شد پس از زوال دولت بني عباس.
خداوند امر فرمود ابراهيم را که خارج شود از ميانه آنها و نجات پيدا كند.
(وَ نَجَّيناه‌ُ وَ لُوطاً): حضرت لوط سه نسبت داشت با ابراهيم.
1- پسر برادر ابراهيم بود پدرش هاران برادر ابراهيم هر دو پسر تارخ بودند چنانچه قبلا گفتيم آزر پدر ابراهيم نبود بلكه عم ابراهيم بود.
2- پسر خاله ابراهيم که مادر ابراهيم خواهرش عيال هاران بود که دو برادر دو خواهر را ازدواج كردند.
3- ساره عيال ابراهيم خواهر لوط بود لوط برادر زن ابراهيم بود و قبل از ابراهيم بر دين حقه نوح بود و به مجرد بعثت ابراهيم به او ايمان آورد: «فَآمَن‌َ لَهُ لُوطٌ وَ قال‌َ إِنِّي مُهاجِرٌ إِلي رَبِّي إِنَّهُ هُوَ العَزِيزُ الحَكِيم‌ُ» عنكبوت آيه 25.
(إِلَي الأَرض‌ِ الَّتِي بارَكنا فِيها لِلعالَمِين‌َ): بعضي گفتند: ارض شام بوده که بركات زميني و هوايي بسيار دارد. بعضي گفتند: مكه بوده به دليل قوله تعالي: «بِبَكَّةَ مُبارَكاً وَ هُدي‌ً لِلعالَمِين‌َ» آل عمران آيه 90. و لكن ظاهر اينکه است که بيت المقدس بوده که مركز انبياء بني اسرائيل بوده و قبله بوده که مورد توجه بوده حتي در
جلد 13 - صفحه 211
اوائل بعثت قبله مسلمين بوده تا زماني که تحويل قبله شد که مي‌فرمايد: «قَد نَري تَقَلُّب‌َ وَجهِك‌َ فِي السَّماءِ فَلَنُوَلِّيَنَّك‌َ قِبلَةً تَرضاها فَوَل‌ِّ وَجهَك‌َ شَطرَ المَسجِدِ الحَرام‌ِ ...
الايه» بقره آيه 139.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 71)- هجرت ابراهیم از سرزمین بت پرستان: داستان آتش سوزی ابراهیم و نجات اعجاز آمیزش از این مرحله خطرناک، لرزه بر ارکان حکومت نمرود افکند او اگر با این حال در آن شهر و کشور باقی می‌ماند، با آن زبان گویا و منطق نیرومند و شهامت بی‌نظیرش مسلما کانون خطری برای آن حکومت جبار و خودکامه بود.
از سوی دیگر ابراهیم در واقع رسالت خود را در آن سر زمین انجام داده، و بذر ایمان و آگاهی را در آن سر زمین پاشیده بود.
او باید از اینجا به سر زمین دیگری برود و رسالت خود را در آنجا نیز پیاده کند، لذا تصمیم گرفت تا به اتفاق «لوط»- برادر زاده‌اش- و همسرش «ساره» و احتمالا گروه اندکی از مؤمنان از آن سر زمین به سوی شام هجرت کند.
آنچنانکه قرآن می‌گوید: «و ما ابراهیم و لوط را به سوی سر زمینی که برای جهانیان پر برکت ساخته بودیم نجات و رهایی بخشیدیم» (وَ نَجَّیْناهُ وَ لُوطاً إِلَی الْأَرْضِ الَّتِی بارَکْنا فِیها لِلْعالَمِینَ).
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
