البیعة لله

از برخی روایات اسلامی - اعم از روایات شیعه و اهل سنت - استفاده می‌شود که شعار پرچم حضرت مهدی ‌علیه السلام هنگام ظهور، جمله «البَیعَةُ لله» است. شیخ صدوق ‌در کتاب «کمال الدین» نقل می کند: «وَ رُوِی‏ اِنَّهُ یکُونُ فِی رایةِ المَهدِی البَیعَةُ لِلّهِ عَزَّوَجَلَّ»؛ همانا بر پرچم مهدی ‌علیه السلام جمله «البَیعَةُ لِلّهِ» است.

البته مرحوم صدوق، هیچ سندی برای این عبارات ذکر نکرده است و فقط می‌گوید (رُوِیَ: روایت شده). بنابراین حدیث از حیث سندی ضعیف می‌باشد. همچنین علامه مجلسی و شیخ حر عاملی همین حدیث را از کتاب «کمال الدین» شیخ صدوق با عبارت دیگری نقل می‌کنند: «وَ رُوِی‏ أَنَّهُ یکونُ فِی رَایةِ الْمَهْدِی الرِّفْعَةُ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَل‏». پس معلوم می‌گردد که در نزد این دو بزرگوار، نسخه دیگری از کتاب «کمال الدین» بوده که در آن عبارت «الرفعة لله» وجود داشته است، نه عبارت «البیعة لله».

اما در برخی روایات دیگر گفته شده است: «البَیعَةُ لِلّه» ندایی است که از سوی جبرئیل فرشته مقرب الهی در هنگام ظهور به گوش جهانیان می‌رسد. شیخ مفید رحمه الله از امام صادق‌ علیه السلام نقل کرده است: «...جَبْرَئیلُ عَنْ یدِهِ الیمْنی ینادِی البَیعَةُ لِلّهِ فَتَصِیرُ اِلَیهِ شِیعَتُهُ مِنْ اَطْرَافِ الاَرضِ تُطْوی لَهُمْ طَیاً حَتّی یبایعُوهُ فَیمْلَأُ اللّهُ بِهِ الاَرْضَ عَدْلاً کَمَا مُلِئتْ ظُلْماً وَ جَوراً»؛ جبرئیل از کنار دست راست او ندا سر می‌دهد «البَیعَةُ للّه»، پس در آن هنگام پیروان او از اقصی نقاط گیتی به سوی او می‌شتابند تا این که با آن حضرت بیعت کنند. پس خداوند به وسیله او زمین را پر از عدل و داد می‌سازد، آن‌سان که پر از ظلم و جور شده است.

بنابراین، یافته های نو در این بررسی، نشان می دهد که شعار «البیعة لله» به عنوان نگاشته پرچم امام مهدی علیه السلام، در هیچ سخنی از معصومین نقل نشده، بلکه فقط به عنوان ندای جبرئیل در برخی روایات آمده است.

منابع

• فرهنگنامه مهدویت، خدامراد سلیمیان، بنیاد فرهنگی مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف، ص۸۵.
• "آیا نوشته روی پرچم قائم البیعة لله است؟"، سایت دارالهدایه.
• تبارشناسی شعار «البیعة لله» در روایات و منابع اسلامی، خدامراد سلیمیان، مشرق موعود، شماره ۴۸، ۱۳۹۷.