فضیل بن یسار

ابوالقاسم فضیل بن یسار البصرى از روات و اصحاب امام باقر و امام صادق علیهماالسلام و از اصحاب اجماع است. او ملقب به لقب فقیه شیعه است.

فضیل در کلام معصومین علیهم السلام

روایت است که حضرت امام صادق علیه السلام هرگاه او را مى‌دید مى‌فرمود: «بَشِّرِ الْمُخبتین؛ هر که دوست دارد که نظر کند به سوى مردى از اهل بهشت پس نظر کند به سوى این مرد.»

در روایت دیگری آمده است که امام صادق علیه السلام هر گاه فضیل به ملاقات او می آمد می فرمود: «به به! مژده بده انسان های فروتن را! درود بر کسی که زمین به او اُنس می گیرد!»

و مى‌فرمود که فضیل از اصحاب پدر من است و من دوست مى‌دارم که آدمى دوست بدارد اصحاب پدرش را.

فضیل در روایتی می گوید: قُلْتُ لاَبى عَبْدِاللّهِ علیه السلام ما یمْنَعْنى مِنْ لِقائِک اِلاّ انّى ما اَدْرى ما یوافقک منْ ذلِک؟ فقالَ علیه السلام: «ذلِک خَیرٌ لَک».

او در زمان حضرت صادق علیه السلام وفات کرد و آن کسى که او را غسل داده بود براى آن حضرت نقل کرده که در وقت غسل فضیل دستش سبقت مى‌کرد بر عورتش؛ حضرت فرمود: خدا رحمت کند فضیل را، او از ما اهل بیت بود.

نظر علماء درباره فضیل

مطابق با منابع، تمامی رجال شناسان شیعه بر وثوق، علم و دانش فضیل تاکید دارند؛ کشّی او را در زمره کسانی قرار می دهد که تمام عالمان و فقیهان شیعه بر عدالت و وثاقتشان اتّفاق دارند و روایاتشان را صحیح می‌دانند و آن‌ها را فقیه ترین اصحاب امام باقر و امام صادق (ع) به شمار آورده‌اند.

شیخ مفید، فضیل را در گروه فقیهان بزرگ شیعه قرار داده است که شیعیان برای فراگرفتن احکام دین به آنان رجوع می کردند و هیچکس آنان را شماتت و مذمت نکرده است.

فرزندان فضیل

فضیل بن یسار دارای دو فرزند به نام های قاسم و علاء بوده که آنان نیز مانند پدرشان از محدّثان برجسته شیعه هستند. علاء بن فضیل نیز فرزندی به نام قاسم دارد که شیخ طوسی و علامه مامقانی به نامش اشاره کرده اند. او مانند پدرش، از راویان شیعه و خوشنام است.

منابع

• فضیل بن یسار، وبلاگ علوم قرآن و حدیث، بازیابی:7 اسفند 1395.
• حاج شیخ عباس قمی، منتهی الآمال، قسمت دوم، باب نهم: در تاريخ حضرت صادق عليه السلام.
• ربانی سبزواری، ابوالحسن؛ فُضَیل بن یَسار، مجله فرهنگ كوثر، پائیز 1383، شماره 58 در دسترس در نور مگز (بازیابی:7 اسفند 1395).