آیه 176 سوره آل عمران
| <<175 | آیه 176 سوره آل عمران | 177>> | |||||||||||||
| |||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
(ای پیغمبر) تو اندوهناک مباش که گروهی به راه کفر می‌شتابند، آنها هرگز زیانی به خدا نرسانند و خدا می‌خواهد آنها را در آخرت هیچ نصیبی ندهد، و نصیبشان عذاب بزرگ و سخت دوزخ خواهد بود.
و مبادا آنان که در کفر می شتابند، تو را اندوهگین کنند، آنان هرگز به خدا هیچ زیانی نمی رسانند، خدا می خواهد [به سزای کفرشان] هیچ بهره ای در آخرت برای آنان قرار ندهد، و برای آنان عذابی بزرگ است.
و كسانى كه در كفر مى‌كوشند، تو را اندوهگين نسازند؛ كه آنان هرگز به خدا هيچ زيانى نمى‌رسانند. خداوند مى‌خواهد در آخرت براى آنان بهره‌اى قرار ندهد، و براى ايشان عذابى بزرگ است.
آنان كه به كفر مى‌شتابند تو را غمگين نسازند. اينان هيچ زيانى به خدا نمى‌رسانند. خدا مى‌خواهد آنها را در آخرت بى‌بهره گرداند، و برايشان عذابى است بزرگ.
کسانی که در راه کفر، شتاب میکنند، تو را غمگین نسازند! به یقین، آنها هرگز زیانی به خداوند نمی‌رسانند. (بعلاوه) خدا می‌خواهد (آنها را به حال خودشان واگذارد؛ و در نتیجه،) بهره‌ای برای آنها در آخرت قرار ندهد. و برای آنها مجازات بزرگی است!
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
يسارعون: مسارعه در اينجا به معنى مبالغه است يعنى: سخت شتاب و تلاش مى كنند.
حظا: حظ به معنى نصيب و بهره است.[۱]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
«176» وَ لا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً يُرِيدُ اللَّهُ أَلَّا يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ
و (اى پيامبر!) كسانى كه در كفر مى‌شتابند، ترا اندوهگين نكنند. آنان هرگز به خداوند ضررى نمى‌زنند. خداوند خواسته است كه براى آنها هيچ بهره‌اى در قيامت قرار ندهد و براى آنان عذابى بزرگ است.
نکته ها
گويا شركت كنندگان در جنگ احد، از همديگر مى‌پرسيدند: حال كه ما شكست خورديم و
جلد 1 - صفحه 656
كفّار پيروزمندانه به مكّه برگشتند، چه خواهد شد؟
آيه در پاسخ به آنان مى‌فرمايد: ناراحت نباشيد، اين مهلت الهى است تا پيمانه كفرشان پر شود و ديگر حظّى در آخرت نداشته باشند.
پیام ها
1- آرامش خود را حفظ كنيد كه تلاش‌هاى كفّار در محو اسلام بى‌اثر است.
«لا يَحْزُنْكَ ... إِنَّهُمْ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ»
2- كفر انسان‌ها، اندك ضررى به ساحت قدس خدا نمى‌زند. «لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً»
3- كفر، انسان را از قابليّت توبه و دريافت رحمت الهى محروم مى‌كند. «أَلَّا يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ»
4- مهلت دادن به كفّار، سنّت الهى است، نه آنكه نشانه‌ى ناآگاهى و يا ناتوانى خداوند باشد. «يُرِيدُ اللَّهُ أَلَّا يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ»
5- محروميّت انسان در آخرت، ناشى از عملكرد او در دنياست. «يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ ... أَلَّا يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ»
6- هم فضل الهى بزرگ است و هم قهر او. (در دو آيه‌ى قبل، نسبت به مجروحانى كه به فرمان رسول خدا صلى الله عليه و آله به جبهه رفتند، از فضل عظيم الهى بشارت داد و در اين آيه نسبت به كفّار سرسخت، عذاب عظيم را يادآور مى‌شود). «لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ لا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً يُرِيدُ اللَّهُ أَلاَّ يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ (176)
بعد از آن در بيان تسليت خاطر حضرت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم از مسارعين به كفر فرمايد:
وَ لا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ: و بايد اندوهناك نسازد تو را اى پيغمبر، آنانكه مى‌شتابند در كفر و نصرت كفر، حريصند و در صدد آزار تو باشند، إِنَّهُمْ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً: بدرستى كه ايشان هرگز ضرر نرسانند دوستان خدا را. حاصل آنكه: اهل كفر و ارتداد و نفاق، هيچ ضررى به دوستان خدا نتوانند رسانيد. يُرِيدُ اللَّهُ أَلَّا يَجْعَلَ لَهُمْ: مى‌خواهد خدا، به سوء اختيار آنان كفر را، اينكه قرار ندهد براى آنها، حَظًّا فِي الْآخِرَةِ: نصيب و بهره‌اى از ثواب در آخرت، يعنى هيچ چيز از نعم و مثوبات اخرويه به آنها عنايت نفرمايد، وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ: و براى ايشان است عذابى بزرگ به حسب كميت و كيفيت.
بيان: طبرسى رحمه اللّه در «مجمع» فرمايد: چون اراده متعلق است به آنچه صحيح باشد حدوث آن، پس تقدير كلام آنكه: زود باشد خداى تعالى حكم فرمايد به محروم بودن مسارعين در كفر، از ثواب ايمانى كه مكلف شدند به آن و اعراض نمودند، لذا معاقب فرمايد آنها را در آخرت به جزاى كفر آنان.
تفسير اثنا عشرى، ج2، ص: 308
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ لا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً يُرِيدُ اللَّهُ أَلاَّ يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ (176)
ترجمه
و اندوهگين نسازند ترا آنانكه ميشتابند بكفر همانا ايشان ضرر نمى- رسانند خدا را بچيزى ميخواهد خدا كه قرار ندهد براى آنها بهره‌اى در آخرت و از براى ايشان است عذابى بزرگ.
تفسير
پس از ظهور نفاق منافقين و ارتداد بعضى از ضعفاء الايمان بواسطه تخويف شياطين انسى آنانرا از قريش و امتناع از حضور در معركه جهاد گرد ملال بر خاطر سيد كائنات نشست كه مبادا از مخالفت آنها ضررى بر مسلمين وارد شود و موجب شوكت و قوت كفار گردد لذا خداوند باين آيه تسليت آميز آن غبار را از خاطر مبارك شست و شو فرمود و اطمينان داد كه سبقت و سرعت و حرص آنها بكفر مضر بحال اولياء خدا نيست بلكه مضر بحال خودشان است و بس خداوند اراده فرموده است كه بآنها كمكى نكند و آنها را بحال خودشان واگذارد تا بسوء اعمال خودشان مستحق عذاب عظيم شوند چون قابليت تأييد را ندارند و لياقت بهره‌بردارى از اعمال دنيوى در آخرت براى آنها نيست و در اين آيه دلالت است كه شقاوت آنها بدرجه كمال رسيده بود كه از رحمت ارحم الراحمين محروم شدند و به حال كفر از دنيا رهسپار گشتند.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ لا يَحزُنك‌َ الَّذِينَ يُسارِعُونَ فِي الكُفرِ إِنَّهُم لَن يَضُرُّوا اللّه‌َ شَيئاً يُرِيدُ اللّه‌ُ أَلاّ يَجعَل‌َ لَهُم حَظًّا فِي الآخِرَةِ وَ لَهُم عَذابٌ عَظِيمٌ (176)
و محزون نكند تو را كساني که بسرعت رو بكفر ميروند اينها هيچگونه ضرري بدستگاه الهي نميتوانند وارد كنند مشيّت اينکه نحو تعلق گرفته که اينها از فيوضات اخروي که براي اهل ايمان مهيّا شده بي‌نصيب شوند و دچار عذاب عظيمي که براي كفار است شوند.
از اينکه آيه استفاده ميشود که دسته‌اي از كساني که ايمان آورده بودند برگشت كردند بكفر و با سرعت هر چه تمامتر رو بكفر رفتند و اينها غير از منافقين هستند زيرا آنها از كفر خارج نشده بودند تا رو بكفر روند، و همچنين كفار نيستند بلكه مرتدين هستند و اينکه باعث حزن پيغمبر شد زيرا ميديد که چقدر زحمت و رنج و خون دل خورده تا اينها را هدايت كرده و زحماتش از بين رفته خداوند
جلد 4 - صفحه 435
براي تسليت خاطر مباركش در اينکه آيه ميفرمايد:
وَ لا يَحزُنك‌َ الَّذِينَ يُسارِعُونَ فِي الكُفرِ زيرا بر پيغمبر جز ابلاغ و هدايت چيزي نيست وَ ما عَلَي الرَّسُول‌ِ إِلَّا البَلاغ‌ُ المُبِين‌ُ عنكبوت آيه 18، هر كس توفيق شامل حالش شد و بشرف اسلام مشرف شد بنفع خودش ميشود و هر که قبول نكرد بر ضرر خودش تمام ميشود.
گر جمله كائنات كافر گردند
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 176))- تسلیت به پیامبر صلّی اللّه علیه و آله در این آیه روی سخن به پیامبر است و به دنبال حادثه دردناک احد خداوند او را تسلیت داده، می‌گوید: «ای پیامبر! از این که می‌بینی جمعی در راه کفر بر یکدیگر پیشی می‌گیرند، و گویا با هم مسابقه گذاشته‌اند، هیچ گاه غمگین مباش» (وَ لا یَحْزُنْکَ الَّذِینَ یُسارِعُونَ فِی الْکُفْرِ).
«زیرا، آنها هرگز هیچ گونه زیانی به خداوند نمی‌رسانند» (إِنَّهُمْ لَنْ یَضُرُّوا اللَّهَ شَیْئاً).
اصولا نفع و ضرر برای موجوداتی است که وجودشان از خودشان نیست اما خداوند ازلی و ابدی که از هر جهت بی‌نیاز است کفر و ایمان مردم کوششها و تلاشهای آنها در این راه چه اثری برای خداوند می‌تواند داشته باشد؟
و اگر می‌بینی آنها به اراده خود راه کفر را در پیش می‌گیرند «خدا می‌خواهد
ج1، ص352
(آنها را در این راه، آزاد بگذارد و چنان به سرعت راه کفر را بپویند) که کمترین بهره‌ای در آخرت نداشته باشند، بلکه عذاب عظیم در انتظار آنها باشد» (یُرِیدُ اللَّهُ أَلَّا یَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِی الْآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِیمٌ).
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
- ↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
