شیطان

این صفحه مدخلی از فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

هر موجود سرکش و متمرد از فرمان خداوند متعال از جن و انس که دور از رحمت خداست و کارش وسوسه خلق است را «شیطان» می‌گویند. عنوان یاد شده به مناسبت در بسیاری از باب های فقهی همچون طهارت، صلات و حج آمده است.

تعریف شیطان

شیطان به هر موجود طغیانگر و دور از رحمت خداوند متعال که کارش وسوسه خلق و دعوت آنان به بدی ها است، اطلاق می‌گردد؛ چنان که بر موجود سرکش و متمرد معروف؛ یعنی ابلیس که از سجده بر حضرت آدم علیه السلام سر باز زد و نیز بر فرزندان او که از جنس جن می‌باشند، اطلاق می‌شود.

موارد استحباب استعاذه

«استعاذه» به معنی پناه بردن به خداوند متعال از شر شیطان با گفتن «أعُوذُ باللَّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَجیم» و مانند آن، در همه حال به ویژه اوقات زیر مستحب است:

هنگام تلاوت قرآن کریم؛ پیش از قرائت در نماز؛ هنگام آمیزش جنسی؛ و زمان ورود به مستراح.

حالات حضور شیطان

برخی افعال و حالات در انسان، بستر و زمینه‌ساز حضور شیطان و نزدیک شدن او به انسان می‌گردد؛ از این رو در روایات از چنین افعال و حالاتی نهی شده است و فقها به کراهت آنها حکم کرده‌اند، مانند:

خضاب کردن در حال جنابت و حیض؛ تخلی بر روی قبر؛ ایستاده ادرار کردن در آب؛ تنها بودن در خانه؛ به تنهایی مسافرت کردن؛ خلوت کردن زن و مرد اجنبی در یک مکان؛ نگهداری زباله در منزل و راه رفتن در یک کفش.

عوامل دوری شیطان

برخی اعمال موجب دور شدن و فاصله گرفتن شیطان از انسان می‌شود، مانند:

ناخن گرفتن؛ اذان گفتن در منزل؛ محافظت بر نماز و اوقات آن؛ نگهداری کبوتر در منزل؛ انگشتر جذع یمانی بدست کردن و خوردن انار.

منابع

• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۷۸۰-۷۸۱. تاریخ بازیابی: ۲ بهمن ۱۳۹۱.