زیارت امام حسین علیه السلام در شب قدر
یکی از اعمال مستحب در شب قدر، زیارت امام حسین (علیه السلام) است، چنانکه احادیث بسیاری در فضیلت آن وارد شده است.
فضیلت زیارت امام حسین
شیخ عباس قمی (ره) می‌نویسد: بدان که احادیث در فضیلت زیارت امام حسین علیه السلام در ماه رمضان بخصوص شب اول و نیمه و آخر آن و بخصوص شب قدر بسیار است.
از حضرت امام هادی علیه السلام منقول است که هر که زیارت کند امام حسین علیه السلام را در شب بیست و سوم ماه رمضان -و آن شبى است که امید هست شب قدر باشد و در آن شب هر امر محکمى جدا و مقدر مى شود- مصافحه کنند با او روح بیست و چهار هزار ملک و پیغمبر که همه رخصت مى طلبند از خدا در زیارت آن حضرت در این شب.
و در حدیث معتبر دیگر از امام صادق علیه السلام مروى است: که چون شب قدر مى شود منادى از آسمان هفتم از بطنان عرش ندا مى کند که حق تعالى آمرزید هر که را که به زیارت قبر حسین علیه السلام آمده.
در روایت است که هر که شب قدر نزد قبر آن حضرت باشد و دو رکعت نماز گزارد نزد آن حضرت، یا آن چه که میسر شود و از حق تعالى سؤال کند بهشت را و پناه برد از آتش، حق تعالى به او عطا فرماید سؤال او را و پناه دهد او را از آتش.
و ابن قولویه از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده: که هر که زیارت کند قبر امام حسین علیه السلام را در ماه رمضان و بمیرد در راه زیارت از براى او عرض و حسابى نخواهد بود و به او بگویند که داخل بهشت شو بدون خوف و بیم.
نحوه زیارت امام حسین
و اما الفاظى که زیارت کرده مى شود حضرت امام حسین علیه السلام به آن در لیله قدر، پس چنان است که شیخ مفید و محمد بن المشهدى و ابن طاووس و شهید اول رحمهم الله در کتب مزار ذکر نموده‌اند.
و آن زیارت را مختص به این شب و عیدین یعنى روز عید فطر و عید قربان قرار داده‌اند و شیخ محمد بن المشهدى به اسناد معتبر خود آن را از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده و گفته که آن حضرت فرمودند: وقتى که اراده کردى زیارت کنى ابى عبدالله الحسین علیه السلام را پس برو به مشهد آن حضرت بعد از آن که غسل کرده باشى و پوشیده باشى پاکیزه ترین جامه هاى خود را، پس چون ایستادى نزد قبر آن حضرت پس روى خود را به جانب آن حضرت کن و قبله را میان دو کتف خود قرار ده و بگو:
السَّلاَمُ عَلَیک یا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ السَّلاَمُ عَلَیک یا ابْنَ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ
سلام بر تو اى فرزند رسول خدا سلام بر تو اى فرزند امیرالمؤمنین
السَّلاَمُ عَلَیک یا ابْنَ الصِّدِّیقَةِ الطَّاهِرَةِ فَاطِمَةَ سَیدَةِ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ
سلام بر تو اى پسر صدیقه طاهره فاطمه زهرا بزرگ زنان اهل عالم
السَّلاَمُ عَلَیک یا مَوْلاَی یا أَبَا عَبْدِاللَّهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ
سلام بر تو اى آقاى من اى ابا عبدالله سلام و رحمت و برکات خدا بر تو باد
أَشْهَدُ أَنَّک قَدْ أَقَمْتَ الصَّلاَةَ وَ آتَیتَ الزَّکاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَیتَ عَنِ الْمُنْکرِ
گواهى مى دهم که تو نماز را بپا داشتى و زکات به مستحقان دادى و امت را امر به معروف و نهى از منکر کردى
وَ تَلَوْتَ الْکتَابَ حَقَّ تِلاَوَتِهِ وَ جَاهَدْتَ فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ وَ صَبَرْتَ عَلَى الْأَذَى فِی جَنْبِهِ مُحْتَسِباً حَتَّى أَتَاک الْیقِینُ
و کتاب خدا را به حق و حقیقت تلاوت فرمودى و در راه دین خدا حق جهاد و کوشش را به حد کمال فرمودى و بر اذیت و آزار امت صبر کردى و خالص براى طرف دارى دین خدا مراقبت کامل تمام عمر تا هنگام رحلت و شهادت فرمودى
أَشْهَدُ أَنَّ الَّذِینَ خَالَفُوک وَ حَارَبُوک وَ الَّذِینَ خَذَلُوک وَ الَّذِینَ قَتَلُوک مَلْعُونُونَ عَلَى لِسَانِ النَّبِی الْأُمِّی
گواهى مى دهم که آنان که با تو به مخالفت و جنگ برخاستند و آنان که تو را یارى نکردند و آنان که تو را شهید کردند همه به زبان پیغمبر امى لعن شدند
وَ قَدْ خَابَ مَنِ افْتَرَى لَعَنَ اللَّهُ الظَّالِمِینَ لَکمْ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَالْآخِرِینَ وَ ضَاعَفَ عَلَیهِمُ الْعَذَابَ الْأَلِیمَ
و زیان و خوارى بر کسانى که به شما افتراء بستند خدا لعنت کند آنان که در حق شما ظلم و ستم کردند از خلق اولین و آخرین بر همه لعنت ابد و عذابشان مضاعف شدید و دردناک باد
أَتَیتُک یا مَوْلاَی یا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ زَائِراً عَارِفاً بِحَقِّک مُوَالِیاً لِأَوْلِیائِک
اى آقاى من اى فرزند رسول خدا با معرفت به حق امامتت و خلافتت بدین درگاه به زیارت حضرتت آمده ام و دوست با دوستانت
مُعَادِیاً لِأَعْدَائِک مُسْتَبْصِراً بِالْهُدَى الَّذِی أَنْتَ عَلَیهِ عَارِفاً بِضَلاَلَةِ مَنْ خَالَفَک فَاشْفَعْ لِی عِنْدَ رَبِّک
و دشمن با دشمنان توام و بدان راه هدایت و ایمان که تو بر آن بودى بصیر و معتقدم و عارف و واقفم به گمراهى مخالفانت پس مرا نزد خدا شفاعت فرما.
- پس بچسبان خود را بر قبر و روى خود را بر آن گذار پس مى روى به جانب سر مقدس و مى گویى:
السَّلاَمُ عَلَیک یا حُجَّةَ اللَّهِ فِی أَرْضِهِ وَ سَمَائِهِ
سلام بر تو اى حجت خدا در همه زمین و آسمان
صَلَّى اللَّهُ عَلَى رُوحِک الطَّیبِ وَ جَسَدِک الطَّاهِرِ وَ عَلَیک السَّلاَمُ یا مَوْلاَی وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ
درود خدا بر روح پاک و جسم مطهرت باد و بر تو سلام باد اى آقاى من و درود و رحمت و برکات خداى بر تو باد
- پس بچسبان خود را به قبر و ببوس آن را و بگذار صورت خود را بر آن و بگرد به جانب سر، پس دو رکعت نماز زیارت گزار و نماز کن بعد از آن دو رکعت آن چه میسر شود تو را، پس از آن برو به سمت پا و زیارت کن على بن الحسین علیهما السلام را و بگو:
السَّلاَمُ عَلَیک یا مَوْلاَی وَ ابْنَ مَوْلاَی وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ
سلام بر تو اى آقاى من فرزند آقاى من (اى على بن الحسین) رحمت و برکات خدا بر تو باد
لَعَنَ اللَّهُ مَنْ ظَلَمَک وَ لَعَنَ اللَّهُ مَنْ قَتَلَک وَ ضَاعَفَ عَلَیهِمُ الْعَذَابَ الْأَلِیمَ
خدا لعنت کند آن کس را که در حق تو ظلم و ستم کرد و خدا لعنت کند آن کس که تو را به قتل رسانید خدا عذاب دردناک او را مضاعف و شدید گرداند
- و دعا کن به آن چه مى خواهى؛ پس زیارت کن شهدا را در حالى که میل کنى از سمت پا به طرف قبله پس بگو:
السَّلاَمُ عَلَیکمْ أَیهَا الصِّدِّیقُونَ السَّلاَمُ عَلَیکمْ أَیهَا الشُّهَدَاءُ الصَّابِرُونَ
سلام بر شما اى راستگویان با ایمان کامل سلام بر شما اى شهیدان راه خدا که صبر و شکیبایى کردید
أَشْهَدُ أَنَّکمْ جَاهَدْتُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ صَبَرْتُمْ عَلَى الْأَذَى فِی جَنْبِ اللَّهِ
گواهى مى دهم که شما در راه خدا جهاد کردید و بر هر رنج و بلا صبر و تحمل نمودید
وَ نَصَحْتُمْ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ حَتَّى أَتَاکمُ الْیقِینُ أَشْهَدُ أَنَّکمْ أَحْیاءٌ عِنْدَ رَبِّکمْ تُرْزَقُونَ
در طرفدارى دین خدا و در راه رضاى خدا و رسولش همیشه نصیحت و خیرخواهى کردید تا هنگام شهادت و رحلت از دنیا گواهى می دهم که شما زنده ابدید نزد خدا و به رزق آسمانى متنعم شدید
فَجَزَاکمُ اللَّهُ عَنِ الْإِسْلاَمِ وَ أَهْلِهِ أَفْضَلَ جَزَاءِ الْمُحْسِنِینَ وَ جَمَعَ بَینَنَا وَ بَینَکمْ فِی مَحَلِّ النَّعِیمِ
پس خدا از اسلام و اهل اسلام به شما پاداش بهترین نیکوکاران عالم را عطا فرماید و بین ما و شما در محل نعمت ابد جمع گرداند
- پس مى روى به زیارت عباس بن امیرالمؤمنین علیه السلام همین که رسیدى آن جا و ایستادى نزد آن جناب بگو:
السَّلاَمُ عَلَیک یا ابْنَ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ السَّلاَمُ عَلَیک أَیهَا الْعَبْدُ الصَّالِحُ الْمُطِیعُ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ
سلام بر تو اى پسر امیرالمؤمنین سلام بر تو اى بنده شایسته مطیع فرمان خدا و رسول خدا
أَشْهَدُ أَنَّک قَدْ (جَاهَدْتَ وَ) نَصَحْتَ وَ صَبَرْتَ حَتَّى أَتَاک الْیقِینُ
گواهى مى دهم که تو در راه خدا جهاد کردى و نصیحت و خیرخواهى در همه عمر تا هنگام رحلت و شهادتت فرمودى و صبر ورزیدى
لَعَنَ اللَّهُ الظَّالِمِینَ لَکمْ مِنَ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ وَ أَلْحَقَهُمْ بِدَرْک الْجَحِیمِ
خدا ظالمان در حق شما را از خلق اولین و آخرین لعنت کند و آن ها را به قعر دوزخ درافکند.
- پس نماز تطوّع کند در مسجد آن جناب هر چه خواهد و بیرون رود.
منابع
- مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، انتشارات گلگشت، چاپ سوم، تهران ۱۳۸۷، ص ۸۵۱.
