مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

سنن ابی داوود (کتاب)

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۲ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۳۱ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکت‌ها) (ویرایش)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
۲۴۰px
نویسنده ابوداود سجستانی
موضوع احادیث اهل سنت
زبان عربی
تعداد جلد ۴
تحقیق محمد محیی الدین عبدالحمید

سنن ابی داوود یکی از منابع ششگانه اولیه حدیث اهل سنت یعنی «صحاح سته» است. نویسنده این کتاب ابوداود سجستانی (۲۰۲-۲۷۶ ق) است. بر سنن ابی داوود شرح ها و حواشی بسیاری توسط عالمان اهل سنت نوشته شده است.

مؤلف

ابو داود، سلیمان بن اشعث اَزدی سجستانی در سال ۲۰۲ هجری به دنیا آمد و در سال ۲۷۵ هجری در بصره وفات یافت. او برای فراگیری حدیث به شهرهای خراسان، شام، مصر و حجاز مسافرت کرد و در نهایت تا پایان عمر در بصره رحل اقامت افکند. او فقه و حدیث را نزد احمد بن حنبل و صفوان بن صالح، قتیبه بن سعید و اسحاق بن راهویه فرا گرفت. و گفته اند که ترمذی، نسایی، صاحبان سنن و ابوعوانه اسفرائینی از او حدیث سماع کرده اند. او را امام محدثان در عصر خود دانسته اند.[۱]

معرفی کتاب

کتاب سنن ابی داوود از لحاظ اهمیت در بین «صحاح شش گانه» اهل سنت، رتبه سوم را داشته و پس از دو کتاب صحیح بخاری و صحیح مسلم قرار دارد.[۲] دربارۀ این کتاب گفته شده: کسى که قصد حصر سنن را داشته باشد، به سنن ابى داوود مراجعه کند.[۳]

سنن ابى داوود شامل ۴۸۰۰ حدیث است[۴] و مطابق با اظهار مولف آن، فقط شامل روایات مربوط به احکام است و روایات اخلاقی و فضائل اعمال و غیره را در بر نمی‌گیرد.[۵] همه این روایات، به صورت مسند، نقل شده‌اند و در برخی موارد، فقه الحدیث و اطّلاعات رجالی را نیز بدانها افزوده است.[۶]

مشهورترین راویان سنن ابی داوود عبارتند از: ابوسعید بن اعرابی، ابو علی لؤلؤی، ابوبکر بن داسه، و کتاب سنن بنا به روایت ابو علی لؤلؤی انتشار یافته است.[۷]

شروح‌ سنن ابی داوود

سنن ابى داوود، توسط جمعى، اختصار شده و گروهى نیز بر اصل سنن یا بر اختصارات مزبور، شروح و حواشى نوشته‌اند. از جمله:

  • معالم السنن، از ابو سلیمان احمد بن محمّد بن ابراهیم خطّابی (م ۳۸۸ ق)
  • المجتبی، از زکی الدین عبد العظیم بن عبد القوی مندری (م ۶۵۴ ق)
  • شرح سنن أبی داوود، از سراج الدین عمر بن علی ملقّن شافعی (م ۸۰۴ ق)
  • مرقاة الصعود إلی سنن أبی داوود، از جلال الدین سیوطی (م ۹۱۱ ق)
  • عون المعبود فی شرح سنن أبی داوود، از سیوطی.[۸]

پانویس

  1. علی نصیری، آشنایی با علوم حدیث، ص ۱۵۰
  2. عبدالوهاب اوزون، زیاد، «سنن ابی داود؛ مکانتها، شرطها، روایاتها و شروحها»، معهد المخطوطات العربیة، ۱۴۳۲، ش۱۱۷، ص۱۰۴
  3. علم الحدیث، کاظم مدیرشانچی، ص۷۰
  4. تدریب الراوى، ص ۵۶
  5. عبدالوهاب اوزون، زیاد، «سنن ابی داود؛ مکانتها، شرطها، روایاتها و شروحها»، معهد المخطوطات العربیة، ۱۴۳۲، ش۱۱۷، ص۹۷
  6. محمدی ری شهری، شناخت نامه حدیث، ج۳، ص۱۹۰
  7. معارف، مجید، تاریخ عمومی حدیث، ص ۱۴۸
  8. محمدی ری شهری، شناخت نامه حدیث، ج۳، ص۱۹۰

منابع

  • علم الحدیث، کاظم مدیرشانچی.
  • آشنایی با علوم حدیث، علی نصیری.
  • معارف، مجید، تاریخ عمومی حدیث، تهران، کویر، چاپ اول، ۱۳۷۷ش.
  • «سنن ابی داود؛ مکانتها، شرطها، روایاتها و شرحها»، زیاد عبدالوهاب اوزون، معهد المخطوطات العربیة، ذوالحجة ۱۴۳۲، ش۱۱۷.
  • محمدی ری شهری، محمد، شناخت نامه حدیث، قم، دارالحدیث، چاپ اول، ۱۳۹۷ش.