عید قربان: تفاوت بین نسخه‌ها
جز |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | روز دهم [[ذی الحجه]] با نام '''عید قربان''' یکی از عیدهای بزرگ مسلمانان است. این روز مطابق است با روزی که [[حضرت ابراهیم | + | روز دهم [[ذی الحجه]] با نام '''عید قربان''' یکی از عیدهای بزرگ مسلمانان است. این روز مطابق است با روزی که [[حضرت ابراهیم]] علیه السلام بعد از اینکه خواب دیده بود فرزندش را قربانی می کند، اسماعيل فرزند خود را به قربانگاه برد اما تیغ چاقو گردن اسماعیل را نبرید و [[جبرئیل|جبرئيل]] همراه با «قوچى» فرود آمده، ابراهيم علیه السلام آن را به جای اسماعیل قربانی كرد. |
| − | قربانی نمودن در این روز بر کسی که [[حج تمتع]] به جا می‌آورد، واجب و بر دیگران مستحب است. مسلمانان در کشورهای اسلامی روز عید قربان را تعطیل نموده جشن می گیرند. | + | قربانی نمودن در این روز بر کسی که [[حج تمتع]] به جا می‌آورد، [[واجب]] و بر دیگران [[مستحب]] است. مسلمانان در کشورهای اسلامی روز عید قربان را تعطیل نموده جشن می گیرند. |
| − | + | ==داستان قربانی حضرت ابراهیم علیه السلام== | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | ==داستان قربانی== | ||
چون شب هشتم [[ذی الحجه]] (شب ترویه) فرارسید، [[حضرت ابراهیم]] بعد از انجام وظائف عبادی، سر بر بالین استراحت نهاد و در خواب به او ندا شد: ای خلیل گر تشنه وصال مائی برخیز و با کارد تیز فرزند دلبند خود را قربانی کن! ابراهیم از هیبت این خطاب بیدار شده و با خود گفت: آیا این امر رحمانی است یا وسوسه شیطانی؟ شب عرفه نیز همان خواب را دید و در شب نحر (عید قربان) نیز همین خواب را دید و یقین او زیاد شد و صبح روز عید قربان ابراهیم خلیل با همسرش هاجر وداع کرده و با اسماعیل از خانه به سوی منی روی نهادند. | چون شب هشتم [[ذی الحجه]] (شب ترویه) فرارسید، [[حضرت ابراهیم]] بعد از انجام وظائف عبادی، سر بر بالین استراحت نهاد و در خواب به او ندا شد: ای خلیل گر تشنه وصال مائی برخیز و با کارد تیز فرزند دلبند خود را قربانی کن! ابراهیم از هیبت این خطاب بیدار شده و با خود گفت: آیا این امر رحمانی است یا وسوسه شیطانی؟ شب عرفه نیز همان خواب را دید و در شب نحر (عید قربان) نیز همین خواب را دید و یقین او زیاد شد و صبح روز عید قربان ابراهیم خلیل با همسرش هاجر وداع کرده و با اسماعیل از خانه به سوی منی روی نهادند. | ||
| سطر ۳۱: | سطر ۱۹: | ||
از واجبات شب عيد بر حاجى بيتوته در مشعر الحرام است.<ref>[http://lib.eshia.ir/23017/5/524 فرهنگ فقه، موسسه دائره المعارف فقه اسلامی]</ref> | از واجبات شب عيد بر حاجى بيتوته در مشعر الحرام است.<ref>[http://lib.eshia.ir/23017/5/524 فرهنگ فقه، موسسه دائره المعارف فقه اسلامی]</ref> | ||
| − | ==اعمال روز عید قربان== | + | ==اعمال حج در روز عید قربان== |
| + | حجاج صبح عید قربان به [[منی]] وارد می‌شوند. اعمال منی عبارت است از: | ||
| + | |||
| + | # رمی جمره | ||
| + | # قربانی | ||
| + | # حلق و تقصیر<ref>عطائی اصفهانی، علی؛ اسرار حج، قم، مهر، 1364، ص123.</ref> | ||
| + | |||
| + | ==اعمال روز عید قربان برای غیر حاجیان== | ||
اعمال روز عید قربان چند چیز است: | اعمال روز عید قربان چند چیز است: | ||
* غسل | * غسل | ||
| سطر ۳۸: | سطر ۳۳: | ||
*قربانی (که سنت مؤکد می‌باشد.)<ref>قمی، عباس؛ مفاتیح الجنان، ترجمه هادی شرفی تبریزی، بی جا، آیین دانش، یازدهم، ص 481.</ref> | *قربانی (که سنت مؤکد می‌باشد.)<ref>قمی، عباس؛ مفاتیح الجنان، ترجمه هادی شرفی تبریزی، بی جا، آیین دانش، یازدهم، ص 481.</ref> | ||
| − | + | ==قربانی== | |
| − | + | در در روز عید قربان واجب است بر کسی که [[حج تمتع]] به جا می‌آورد، ذبح یک هدی یعنی یک شتر یا یک گاو و یا یک گوسفند.<ref>امام خمینی، مناسک حج، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، پنجم، 1370، ص207.</ref> قربانی پس از رمی جمره عقبه انجام می گیرد. | |
| − | == | ||
| − | |||
| − | واجب است بر کسی که [[حج تمتع]] به جا می‌آورد، ذبح یک هدی یعنی یک شتر یا یک گاو و یا یک | ||
| − | + | خداوند در قرآن مجید راجع به قربانی چنین می‌فرماید: {{متن قرآن|«وَالبُدنَ جَعَلناها لَکُم مِن شَعائِر الله»}}. بُدن و بَدَنة به منزله شتران قربانی است.<ref>همان، ص126.</ref> یعنی این قربانیان را قرار دادیم، چون جزو شعائر الهی (شعارهای دینی) می‌باشد. | |
| − | حجاج در روز [[عید قربان]] اولین چیزی که می‌خورند، | + | مستحب موکد است که حجاج در روز [[عید قربان]] اولین چیزی که می‌خورند، از گوشت قربانی باشد. <ref>امام خمینی، مناسک حج، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، پنجم، 1370، ص213.</ref> |
| − | + | قربانی برای غیر حاجیان سنت موکد است. در مورد گوشت قربانی در احادیث آمده است امامان معصوم علیهم السلام یک سوم قربانی را به همسایگان و یک سوم آن را به نیازمندانی که درخواست داشتند، می دادند و یک سوم باقی مانده را برای خانواده خود نگه می داشتند.<ref>من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۴۹۳</ref> | |
| − | + | از این رو مستحب است که قربانى سه قسمت شود: یک سوم آن را خودش بخورد و یک سوم را صدقه دهد و یک سوم را هدیه نماید؛ و احتیاط آن است که چیزى از آن بخورد اگر چه واجب نیست. <ref>ترجمه تحریرالوسیلة، ج۲، ص۲۵۹</ref> | |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
نسخهٔ ۱۸ اوت ۲۰۱۸، ساعت ۰۵:۵۲
روز دهم ذی الحجه با نام عید قربان یکی از عیدهای بزرگ مسلمانان است. این روز مطابق است با روزی که حضرت ابراهیم علیه السلام بعد از اینکه خواب دیده بود فرزندش را قربانی می کند، اسماعيل فرزند خود را به قربانگاه برد اما تیغ چاقو گردن اسماعیل را نبرید و جبرئيل همراه با «قوچى» فرود آمده، ابراهيم علیه السلام آن را به جای اسماعیل قربانی كرد.
قربانی نمودن در این روز بر کسی که حج تمتع به جا می‌آورد، واجب و بر دیگران مستحب است. مسلمانان در کشورهای اسلامی روز عید قربان را تعطیل نموده جشن می گیرند.
محتویات
داستان قربانی حضرت ابراهیم علیه السلام
چون شب هشتم ذی الحجه (شب ترویه) فرارسید، حضرت ابراهیم بعد از انجام وظائف عبادی، سر بر بالین استراحت نهاد و در خواب به او ندا شد: ای خلیل گر تشنه وصال مائی برخیز و با کارد تیز فرزند دلبند خود را قربانی کن! ابراهیم از هیبت این خطاب بیدار شده و با خود گفت: آیا این امر رحمانی است یا وسوسه شیطانی؟ شب عرفه نیز همان خواب را دید و در شب نحر (عید قربان) نیز همین خواب را دید و یقین او زیاد شد و صبح روز عید قربان ابراهیم خلیل با همسرش هاجر وداع کرده و با اسماعیل از خانه به سوی منی روی نهادند.
وقتی به منی رسیدند، جریان خواب خود را به فرزندش بازگو کرد و اسماعیل در واکنش به این سخن پدر چنین گفت: ای پدر بزرگوار من اگر هزار جان داشتم، همه را به فرمان الهی قربان می‌کردم و تسلیم امر الهی می‌شدم.
ابراهیم چون در منی به جمره اول رسید، شیطان آمد که او را تعرض کند، هفت سنگ به سوی او انداخت و در جمره دوم و سوم هم هفت سنگ پرتاب کرد. این رمی جمرات ثلث از جمله مناسک حج شد. پس هنگامی که پدر و پسر حکم خدا را گردن نهادند، ابراهیم پیشانی پسر را بر زمین نهاد و تیغ تیز بر حلق او گذارد اما ذره‌ای از پوست و گوشت و رگ او بریده نشد و سرانجام از طرف حق سبحانه و تعالی ندا آمد که عمل ابراهیم مقبول درگاه ما شد و آن را پسندیدیم.[۱]
اعمال شب عید قربان
از امام صادق علیه السلام روایت شده که از پدرانش چنین نقل فرمودند:[۲] «امام علی علیه السلام دوست داشت چهار شب از سال، خود را فارغ نماید؛ شب اول رجب، شب نیمه شعبان، شب عید فطر و شب عید قربان».
ممکن است منظور از فراغت، فراغت برای عبادت در آن با زنده نگهداشتن آن باشد. بلکه به قرینه احادیث مشابه ظاهراً منظور همین است. زنده نگهداشتن آن عبارت از فارغ ساختن نفس، قلب و اعضای بدن در خدمت به خداوند متعال است، به این صورت که دل او در یاد خدا بوده، بدنش مشغول فرمانبرداری و عبادت خدا بوده و در طول شب هیچ چیزی حتی مناجات، او را از خداوند غافل ننماید؛ مگر این که مشغول شدن به این مناجات نیز برای خدا و به خاطر او باشد که این مطلب اولین درجه مراقبت می‌باشد. در شب و روز عید زیارت امام حسین علیه‌السلام مستحب است.
از واجبات شب عيد بر حاجى بيتوته در مشعر الحرام است.[۳]
اعمال حج در روز عید قربان
حجاج صبح عید قربان به منی وارد می‌شوند. اعمال منی عبارت است از:
- رمی جمره
- قربانی
- حلق و تقصیر[۴]
اعمال روز عید قربان برای غیر حاجیان
اعمال روز عید قربان چند چیز است:
- غسل
- خواندن نماز عید
- افطار بعد از نماز از گوشت قربانی
- قربانی (که سنت مؤکد می‌باشد.)[۵]
قربانی
در در روز عید قربان واجب است بر کسی که حج تمتع به جا می‌آورد، ذبح یک هدی یعنی یک شتر یا یک گاو و یا یک گوسفند.[۶] قربانی پس از رمی جمره عقبه انجام می گیرد.
خداوند در قرآن مجید راجع به قربانی چنین می‌فرماید: «وَالبُدنَ جَعَلناها لَکُم مِن شَعائِر الله». بُدن و بَدَنة به منزله شتران قربانی است.[۷] یعنی این قربانیان را قرار دادیم، چون جزو شعائر الهی (شعارهای دینی) می‌باشد.
مستحب موکد است که حجاج در روز عید قربان اولین چیزی که می‌خورند، از گوشت قربانی باشد. [۸]
قربانی برای غیر حاجیان سنت موکد است. در مورد گوشت قربانی در احادیث آمده است امامان معصوم علیهم السلام یک سوم قربانی را به همسایگان و یک سوم آن را به نیازمندانی که درخواست داشتند، می دادند و یک سوم باقی مانده را برای خانواده خود نگه می داشتند.[۹]
از این رو مستحب است که قربانى سه قسمت شود: یک سوم آن را خودش بخورد و یک سوم را صدقه دهد و یک سوم را هدیه نماید؛ و احتیاط آن است که چیزى از آن بخورد اگر چه واجب نیست. [۱۰]
پانویس
- ↑ مضمون آیات 105-104 سوره صافات.
- ↑ ملکی تبریزی، میرزا جواد؛ المراقبات، بی جا، اخلاق، اول، 1375، ص454.
- ↑ فرهنگ فقه، موسسه دائره المعارف فقه اسلامی
- ↑ عطائی اصفهانی، علی؛ اسرار حج، قم، مهر، 1364، ص123.
- ↑ قمی، عباس؛ مفاتیح الجنان، ترجمه هادی شرفی تبریزی، بی جا، آیین دانش، یازدهم، ص 481.
- ↑ امام خمینی، مناسک حج، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، پنجم، 1370، ص207.
- ↑ همان، ص126.
- ↑ امام خمینی، مناسک حج، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، پنجم، 1370، ص213.
- ↑ من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۴۹۳
- ↑ ترجمه تحریرالوسیلة، ج۲، ص۲۵۹
منابع
- عید قربان، طیبه عطایی، سایت پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام (بخش فرهنگ علوم انسانی و اسلامی) تاریخ بازیابی: 21 مهر 1392.
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، موسسه دائره المعارف فقه اسلامی
