غزوه بنی لحیان: تفاوت بین نسخهها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) جز (مهدی موسوی صفحهٔ غزوه بنى لحيان را به غزوه بنی لحیان منتقل کرد) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | غزوه | + | '''«غزوه بنیلحیان»''' [[غزوه|غزوهای]] است که در سال ششم هجری -برای تلافی [[فاجعه رجیع]] و انتقام گرفتن خون شهدای آن- بر علیه قبیله بنیلحیان انجام شد. |
| − | = | + | {{شناسنامه غزوات |
| − | [[ | + | |تصویر=[[پرونده:غزوه بنی لحیان.jpg|250px|center]] |
| + | |زمان = اول [[ماه ربیع الاول|ربیع الاول]] سال ششم هجری | ||
| + | |مکان = غُران؛ هشتاد کیلومتری شمال [[مکه]] | ||
| + | |غزوه قبلی = [[غزوه بنی قریظه]] | ||
| + | |غزوه بعدی = | ||
| + | |علت غزوه = انتقام و خونخواهى شهداى [[فاجعه رجیع|واقعه رجیع]] | ||
| + | |نتیجه = فرار قبیله بنیلحیان | ||
| + | |مسلمانان = مسلمانان | ||
| + | |دشمنان = قبیله بنیلحیان | ||
| + | |فرماندهان مسلمانان = [[پیامبر اسلام|رسول خدا]](ص) | ||
| + | |فرماندهان دشمنان = ــــ | ||
| + | |پرجم داران مسلمانان= | ||
| + | |پرچم داران دشمنان = ــــ | ||
| + | |تلفات مسلمانان = ـــ | ||
| + | |تلفات دشمنان = ــــ | ||
| + | |توضیحات = | ||
| + | }} | ||
| − | + | ==تاریخ غزوه بنیلحیان== | |
| − | + | [[ابن هشام حمیری]] مى گوید: [[پیامبر اسلام|رسول خدا]] (صلی الله علیه وآله)، [[ماه ذی الحجه|ذى حجّه]] (سال پنجم) و [[ماه محرم|محرّم]] و [[ماه صفر|صفر]] و [[ربیع الاول]] و [[ربیع الثانی]] را در [[مدینه|مدینه]] اقامت گزید، و در [[ماه جمادی الاول|جمادى الأولى]] (شش ماه پس از [[غزوه بنی قریظه|جنگ بنى قریظه]]) به خونخواهى شهداى [[فاجعه رجیع|واقعه رجیع]] یعنی حبیب بن عدىّ و همراهانش بر سر «بنى لحیان» رفت.<ref> سیره ابن هشام، ج ۳، ص ۲۹۲. </ref> | |
| − | [[ | ||
| − | + | اما [[محمد بن عمر واقدی]] می گوید: «پیامبر (ص) روز اول [[ماه ربیع الاول|ربیع الاول]] سال ششم هجری از مدینه بیرون آمدند و تا غُران و عسفان رفتند و مدت غیبت ایشان از مدینه چهارده شب بود.»<ref>المغازى/ترجمه، ص:۴۰۵ </ref> | |
| − | + | ==علت غزوه بنیلحیان== | |
| + | در علت وقوع این [[غزوه]] گفته شده، قبیله «بنیلحیان بن هذیل» -که در ناحیهی عسفان زندگی میکردند-، از گروهی از قبیلههای «عضل» و «قاره» خواستند تا نزد [[رسول خدا]](ص) رفته و از آن حضرت بخواهند تا برخی از یاران خود را برای هدایت آنها بفرستد. | ||
| − | + | در پی آن بود که پیامبر(ص)، حبیب بن عدی به همراه عاصم بن ثابت و زید بن دثنه و برخی دیگر از یاران خود را به آن منطقه فرستاد. آنها ملاقاتی با افراد قبیلهی «عضل» و «قاره» در منطقهی رجیع داشتند؛ اما آنان نیرنگ کرده و از قبیله هذیل (که بنیلحیان یکی از شاخههای آن بود) کمک خواستند و زمینههای نبرد میان آنان و مسلمانان فراهم شد. البته آنان ابتدا به مسلمانان گفتند که ما قصد کشتن شما را نداریم، بلکه میخواهیم با نبرد شما را به [[قریش]] تحویل داده و جایزهای از آنان دریافت کنیم؛ اما مسلمانان نپذیرفتند. در این هنگام بود که جنگی بین آنها اتفاق افتاد و بسیاری از مسلمانان به شهادت رسیدند و خبیب بن عدی و زید بن دثنه به اسارت درآمدند.<ref>مطهر بن طاهر مقدسی، البدء و التاریخ، ج ۴، ص ۲۱۰</ref> | |
| + | |||
| + | ==وقایع غزوه بنیلحیان== | ||
| + | [[پیامبر اسلام|پیامبر]] (ص)، از کشته شدن عاصم بن ثابت و یاران او سخت ناراحت شدند و برای تنبیه قبیله «بنیلحیان»، [[ابن ام مکتوم|عبدالله بن امّ مکتوم]] را در مدینه جانشین خود قرار داده و همراه دویست نفر -که بیست اسب همراه داشتند- از مدینه بیرون آمدند و در محل گنبدى که در ناحیه جرف بود فرود آمدند و بامداد روز بعد حرکت کردند و وانمود مى کردند که آهنگ [[شام]] دارند. پیامبر (ص) هنگام تخفیف گرماى روز حرکت مى کرد، و از غرابات و بین عبور فرمود تا به بلندی هاى ثمام رسیدند. از آنجا در راه شتابان حرکت فرموده تا به وادى غران رسیدند که عاصم بن ثابت و همراهانش آنجا کشته شده بودند. | ||
| + | |||
| + | پیامبر (ص) بر آنها رحمت فرستاد و فرمود: [[شهادت در راه خدا|شهادت]] بر شما گوارا و فرخنده باد. قبیله لحیان که از آمدن پیامبر (ص) مطلع شده بودند، به قله هاى کوهها گریختند و مسلمانان به هیچ کس از ایشان دست نیافتند. پیامبر (ص) یکى دو روز آنجا اقامت کردند و گروههایى را از هر سو به جستجو اعزام داشتند،؛ اما آنها به کسى دست نیافتند. آنگاه پیامبر (ص) حرکت فرموده و به عسفان رسیدند.<ref>المغازى/ترجمه، ص:۴۰۶ </ref> | ||
| + | |||
| + | [[جابر بن عبدالله انصاری]] مى گوید: از رسول خدا شنیدم که چون آهنگ بازگشتن به مدینه را کرد، چنین مىگفت: «آئبون تائبون إن شاءاللّه، لِربّنا حامدون، أعوذ باللّه مِن وَعثاء السفر و کَآبة المنقلَب و سوء المنظر فى الأهل و المال»؛ یعنى به خواست خدا برمىگردیم، به جانب خدا بازگشت مىکنیم، او را ستایش مىکنیم، پناه بر خدا از مشقت سفر و اندوه بازگشت و دید بد در اهل و مال.<ref> سیره ابن هشام، ج ۳، ص ۲۹۲-۲۹۳ </ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| سطر ۱۶: | سطر ۳۹: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | * | + | *مغازى؛ تاریخ جنگهاى پیامبر(ص)، محمد بن عمر واقدى، ترجمه محمود مهدوى دامغانى، تهران، مرکز نشر دانشگاهى، ۱۳۶۹ش. |
| − | * | + | *برگزیده تاریخ پیامبر صلی الله علیه وآله، محمدابراهیم آیتی. |
| − | *زندگانى محمد(ص) پیامبر اسلام، ابن | + | *زندگانى محمد(ص) پیامبر اسلام، ابن هشام، ترجمه سید هاشم رسولى، تهران، انتشارات کتابچى، ۱۳۷۵ش. |
| + | *[https://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa114425 "غزوه بنیلحیان در چه سالی و به چه دلیل رخ داد؟"، پایگاه اسلام کوئست]. | ||
{{غزوات پیامبر اکرم}} | {{غزوات پیامبر اکرم}} | ||
| + | [[رده:غزوات پیامبر اکرم]] | ||
[[رده:جنگ های صدر اسلام]] | [[رده:جنگ های صدر اسلام]] | ||
| − | [[رده: | + | [[رده: تاریخ صدر اسلام]] |
| − | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۰۵
«غزوه بنیلحیان» غزوهای است که در سال ششم هجری -برای تلافی فاجعه رجیع و انتقام گرفتن خون شهدای آن- بر علیه قبیله بنیلحیان انجام شد.
| غزوه بنی لحیان | |
 | |
| زمان | اول ربیع الاول سال ششم هجری |
| مکان | غُران؛ هشتاد کیلومتری شمال مکه |
| غزوه قبلی | غزوه بنی قریظه |
| غزوه بعدی | |
| علت غزوه | انتقام و خونخواهى شهداى واقعه رجیع |
| نتیجه | فرار قبیله بنیلحیان |
| دوطرف درگیری و تعداد آنها | |
| مسلمانان | قبیله بنیلحیان |
| فرماندهان | |
| رسول خدا(ص) | ــــ |
| پرچم داران | |
| ــــ | |
| تلفات | |
| ـــ | ــــ |
تاریخ غزوه بنیلحیان
ابن هشام حمیری مى گوید: رسول خدا (صلی الله علیه وآله)، ذى حجّه (سال پنجم) و محرّم و صفر و ربیع الاول و ربیع الثانی را در مدینه اقامت گزید، و در جمادى الأولى (شش ماه پس از جنگ بنى قریظه) به خونخواهى شهداى واقعه رجیع یعنی حبیب بن عدىّ و همراهانش بر سر «بنى لحیان» رفت.[۱]
اما محمد بن عمر واقدی می گوید: «پیامبر (ص) روز اول ربیع الاول سال ششم هجری از مدینه بیرون آمدند و تا غُران و عسفان رفتند و مدت غیبت ایشان از مدینه چهارده شب بود.»[۲]
علت غزوه بنیلحیان
در علت وقوع این غزوه گفته شده، قبیله «بنیلحیان بن هذیل» -که در ناحیهی عسفان زندگی میکردند-، از گروهی از قبیلههای «عضل» و «قاره» خواستند تا نزد رسول خدا(ص) رفته و از آن حضرت بخواهند تا برخی از یاران خود را برای هدایت آنها بفرستد.
در پی آن بود که پیامبر(ص)، حبیب بن عدی به همراه عاصم بن ثابت و زید بن دثنه و برخی دیگر از یاران خود را به آن منطقه فرستاد. آنها ملاقاتی با افراد قبیلهی «عضل» و «قاره» در منطقهی رجیع داشتند؛ اما آنان نیرنگ کرده و از قبیله هذیل (که بنیلحیان یکی از شاخههای آن بود) کمک خواستند و زمینههای نبرد میان آنان و مسلمانان فراهم شد. البته آنان ابتدا به مسلمانان گفتند که ما قصد کشتن شما را نداریم، بلکه میخواهیم با نبرد شما را به قریش تحویل داده و جایزهای از آنان دریافت کنیم؛ اما مسلمانان نپذیرفتند. در این هنگام بود که جنگی بین آنها اتفاق افتاد و بسیاری از مسلمانان به شهادت رسیدند و خبیب بن عدی و زید بن دثنه به اسارت درآمدند.[۳]
وقایع غزوه بنیلحیان
پیامبر (ص)، از کشته شدن عاصم بن ثابت و یاران او سخت ناراحت شدند و برای تنبیه قبیله «بنیلحیان»، عبدالله بن امّ مکتوم را در مدینه جانشین خود قرار داده و همراه دویست نفر -که بیست اسب همراه داشتند- از مدینه بیرون آمدند و در محل گنبدى که در ناحیه جرف بود فرود آمدند و بامداد روز بعد حرکت کردند و وانمود مى کردند که آهنگ شام دارند. پیامبر (ص) هنگام تخفیف گرماى روز حرکت مى کرد، و از غرابات و بین عبور فرمود تا به بلندی هاى ثمام رسیدند. از آنجا در راه شتابان حرکت فرموده تا به وادى غران رسیدند که عاصم بن ثابت و همراهانش آنجا کشته شده بودند.
پیامبر (ص) بر آنها رحمت فرستاد و فرمود: شهادت بر شما گوارا و فرخنده باد. قبیله لحیان که از آمدن پیامبر (ص) مطلع شده بودند، به قله هاى کوهها گریختند و مسلمانان به هیچ کس از ایشان دست نیافتند. پیامبر (ص) یکى دو روز آنجا اقامت کردند و گروههایى را از هر سو به جستجو اعزام داشتند،؛ اما آنها به کسى دست نیافتند. آنگاه پیامبر (ص) حرکت فرموده و به عسفان رسیدند.[۴]
جابر بن عبدالله انصاری مى گوید: از رسول خدا شنیدم که چون آهنگ بازگشتن به مدینه را کرد، چنین مىگفت: «آئبون تائبون إن شاءاللّه، لِربّنا حامدون، أعوذ باللّه مِن وَعثاء السفر و کَآبة المنقلَب و سوء المنظر فى الأهل و المال»؛ یعنى به خواست خدا برمىگردیم، به جانب خدا بازگشت مىکنیم، او را ستایش مىکنیم، پناه بر خدا از مشقت سفر و اندوه بازگشت و دید بد در اهل و مال.[۵]
پانویس
منابع
- مغازى؛ تاریخ جنگهاى پیامبر(ص)، محمد بن عمر واقدى، ترجمه محمود مهدوى دامغانى، تهران، مرکز نشر دانشگاهى، ۱۳۶۹ش.
- برگزیده تاریخ پیامبر صلی الله علیه وآله، محمدابراهیم آیتی.
- زندگانى محمد(ص) پیامبر اسلام، ابن هشام، ترجمه سید هاشم رسولى، تهران، انتشارات کتابچى، ۱۳۷۵ش.
- "غزوه بنیلحیان در چه سالی و به چه دلیل رخ داد؟"، پایگاه اسلام کوئست.
| غزوات پیامبر اکرم (ص) | ||||||
| 2 هجری | غزوه ودّان * غزوه بواط * غزوه عشيره * غزوه كدر * غزوه بنى قينقاع * غزوه سويق | |||||
| 3 هجری | غزوه بدر * غزوه غطفان * غزوه احد * غزوه حمراء الأسد | |||||
| 4 هجری | غزوه بنى نضير * غزوه ذات الرقاع * غزوه بدر الموعد | |||||
| 5 هجری | غزوه دومة الجندل * غزوه خندق یا احزاب * غزوه بنى قريظه | |||||
| 6 هجری | غزوه بنى لحيان * غزوه ذى قرد * غزوه بنى مصطلق * غزوه حديبيه | |||||
| 7 هجری | غزوه خيبر | |||||
| 8 هجری | غزوه فتح مكه * غزوه حنين * غزوه طائف | |||||
| 9 هجری | غزوه تبوك | |||||
