سید جواد خامنه ای: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «ولادت و خانواده آیت الله سید جواد حسینی خامنه ای در جمادی الاخر سال ۱۳۱۳ قمر...» ایجاد کرد)
 
سطر ۱: سطر ۱:
ولادت و خانواده
+
'''«آیت‌الله سید جواد حسینی خامنه‌ای»''' (۱۳۶۵-۱۲۷۴ ش)، پدر بزرگوار مقام معظم رهبری آیت‌الله [[سید علی حسینی خامنه ای|سید علی خامنه‌ای]]، عالم زاهد و فقیه مجتهد [[شیعه]] معاصر و از شاگردان [[میرزا محمدحسین نائینی|میرزای نائینی]] بود. ایشان ضمن تدریس فقه و اصول، [[امام جماعت‌|امامت جماعت]] مسجد صدیقی‌های بازار [[مشهد]] و همچنین [[مسجد گوهرشاد]] را برعهده‌ داشت.
  
آیت الله سید جواد حسینی خامنه ای در جمادی الاخر سال ۱۳۱۳ قمری برابر با سال ۱۲۷۴ شمسی در نجف اشرف و در خانواده ای روحانی دیده به جهان گشود.
+
== ولادت و خاندان ==
 +
سید جواد حسینی خامنه ای فرزند سید حسین در [[ماه جمادی الثانی|جمادی الآخر]] سال ۱۳۱۳ قمری برابر با سال ۱۲۷۴ شمسی در [[نجف]] اشرف و در خانواده ای روحانی دیده به جهان گشود و در کودکی به همراه خانواده به [[تبریز]] مهاجرت کرد. سید جواد خامنه‌ای از [[سادات]] حسینی است و نسبش به [[امام سجاد]] علیه السلام می‌رسد.
  
نسب سیدجواد خامنه‌ای به حضرت سلطان سید محمد که از سادات حسینی است و با چهار واسطه فرزند امام سجاد می‌شود، می‌رسد.
+
پدر ایشان مرحوم آیت الله حاج سید حسین خامنه ای (م، ۱۳۲۵ ق) عالم بزرگ [[تبریز]] و [[امام جماعت‌|امام جماعت]] مسجد جامع این شهر بود.
  
پدر ایشان مرحوم آیت الله حاج سید حسین خامنه ای عالم بزرگ تبریز و امام جماعت مسجد جامع این شهر بود که در سال ۱۳۲۵ قمری  رحلت نمود.
+
سید جواد حسینی در حدود سال ۱۳۱۱ شمسی در [[مشهد]] مقدس با دختر آیت الله [[سید هاشم میردامادی نجف آبادی|سید هاشم میردامادی]] معروف به «نجف آبادی» [[ازدواج]] کرد که رهبر فرزانه انقلاب آیت الله [[سید علی حسینی خامنه ای|سید علی خامنه ای]] ثمره این وصلت مبارک می باشد.
  
وی درکودکی وهمراه خانواده به تبریز مهاجرت کرد و در سنین نوجوانی که مقارن با آغاز نهضت مشروطیت بود، به فراگیری مقدمات حوزوی پرداخت و شاهد بسیاری از رویدادهای مهم آن زمان، از قبیل مصلوب کردن بزرگان تبریز در روز عاشورا به وسیله روسها بود.
+
== تحصیل و استادان ==
 +
سید جواد خامنه ای و در سنین نوجوانی که مقارن با آغاز نهضت [[مشروطیت]] بود، به فراگیری مقدمات حوزوی پرداخت و شاهد بسیاری از رویدادهای مهم آن زمان، از قبیل مصلوب کردن بزرگان تبریز در روز [[عاشورا]] به وسیله روسها بود.
  
آیت الله حاج سید جواد خامنه ای در جوانی سفری به عتبات و سفر دیگری به مشهد داشت و در همین سفرآخر، جذب معنویت و صفای علمای مشهد و هم جواری  با امام همام حضرت علی رضا علیه السلام گردید و تصمیم به اقامت و ادامه تحصیلات در مشهد مقدس گرفت.
+
ایشان در سال ۱۳۳۶ قمری برای ادامه تحصیلات به [[مشهد]] مقدس مهاجرت کرده و در آنجا به مدت ۹ سال از محضر برجستگانی چون آیات عظام میرزا محمد آقازاده خراسانی، [[سید حسین طباطبائی قمی|حاج‌آقا حسین قمی]]، حاج فاضل خراسانی، حاج [[میرزا مهدی اصفهانی]] استفاده نمود.  [[فلسفه]] را هم پیش آقابزرگ حکیم شهیدی و شیخ اسدالله یزدی خواند.
  
تحصیلات و اساتید
+
آیت الله سید جواد خامنه ای در سال ۱۳۴۵ قمری برای تکمیل تحصیلات رهسپار [[نجف]] اشرف شد و به مدت ۶ سال از حوزه علم و معرفت آیات عظام [[میرزا محمدحسین نائینی|میرزای نائینی]]، [[آقا ضیاءالدین عراقی]] و [[سید ابوالحسن اصفهانی]] کسب فیض نمود و از سه عالم یاد شده و همچنین [[محمدحسین غروی اصفهانی|شیخ محمدحسین غروی اصفهانی]] به کسب اجازه [[اجتهاد]] مفتخر گردید. او در ایام تحصیل در نجف، با [[سید محمدهادی میلانی|آیت الله میلانی]] و [[علامه طباطبايى|علامه طباطبایی]] دوست و معاشر بودند.
  
ایشان در سال ۱۳۳۶ قمری برای ادامه تحصیلات به مشهد مقدس مهاجرت کرده و در آنجا  به مدت ۹ سال از محضر برجستگانی چون آیات عظام میرزا محمد آقازاده خراسانی، حاج‌آقا حسین قمی، حاج فاضل خراسانی، حاج میرزا مهدی اصفهانی، آقا بزرگ حکیم و حاج شیخ اسدالله یزدی استفاده نمود.
+
== فعالیت‌های علمی و اجتماعی ==
 +
آیت الله سیدجواد خامنه ‎ای سال ها در [[مشهد]] مقدس به تدریس [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] مشغول بود. ایشان درس عمومی نداشت و بیشتر به صورت خصوصی درس می‎ گفت. از جمله شاگردان ایشان را می ‎توان به فرزندانشان سید محمد و [[سید علی حسینی خامنه ای|سید علی]] و میرزا حسین عبایی و حاج شیخ نصرالله شبستری اشاره کرد.  
  
آیت الله سید جواد خامنه ای در سال ۱۳۴۵ قمری برای تکمیل تحصیلات رهسپار نجف اشرف شد و به مدت ۶ سال از خرمن علم و معرفت آیات  عظام میرزای نائینی، آقا ضیاء عراقی و حاج سید ابوالحسن اصفهانی کسب فیض نمود و از سه عالم یاد شده و همچنین مرحوم حاج شیخ محمدحسین غروی اصفهانی به کسب اجازه اجتهاد مفتخر گردید. او پس از اتمام تحصیلات در حدود سال ۱۳۱۱ شمسی به مشهد مقدس بازگشت و با دختر مرحوم آیت الله حاج سید هاشم میردامادی معروف به «نجف آبادی» ازدواج کرد که رهبر فرزانه انقلاب حضرت آیت الله سید علی خامنه ای ایران ثمره این وصلت مبارک می باشد.
+
از ایشان آثاری مانند حاشیه استدلالی بر [[شرایع الاسلام (کتاب)|شرایع الاسلام]]، حواشی بر [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]] و [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] و تقریرات دروس استادش [[میرزا محمدحسین نائینی|میرزای نائینی]] باقی مانده که البته هیچ یک چاپ نشده است.
  
ایشان سال ها در مشهد مقدس به تدریس فقه و اصول و اقامه جماعت در مسجد جامع گوهرشاد و مسجد صدیقی های بازار بزرگ مشغول بود و در دوران مبارزات فرزندانشان، از رژیم ستمشاهی آزار و اذیت بسیاری متحمل شد.
+
آیت الله سید جواد خامنه ‎ای ضمن تدریس، [[امام جماعت‌|امامت جماعت]] مسجد صدیقی‌های بازار مشهد (مسجد آذربایجانی‌ها) و همچنین [[مسجد گوهرشاد]] را عهده‌دار بود.
  
ویژگی های اخلاقی
+
حاج سید جواد خامنه ای علاقه زیادی به مطالعه داشت و بسیار مطالعه می کرد و حتی در دوران نابینایی اش، این برنامه توسط فرزندانش ادامه یافت، به‌طوری‌که رهبر معظم انقلاب در بسیاری از شب ها برای پدرش کتاب «[[جواهر الکلام]]» می خواند.
  
مرحوم حاج سید جواد خامنه ای بسیار مطالعه می کرد و حتی در دوران نابینایی اش، این برنامه توسط فرزندانش ادامه یافت، به‌طوری‌که رهبر معظم انقلاب در بسیاری از شب ها برای پدرش کتاب «جواهر الکلام» می خواند.
+
وی هر هفته پنج شنبه ها جلسه ای را که معروف به جلسات کمپانی بود، در خانه خود برگزار می کرد و با برخی از دوستان خود و علمای مشهد از جمله آیات شیخ غلامحسین تبریزی، سید علی علم الهدی، میرزا حبیب الله ملکی تبریزی، [[سید علی اکبر خویی|سید علی اکبر خوئی]] پدر [[سید ابوالقاسم خویی|آیت الله خویی]]، سید جلیل حسینی، شیخ غلام حسین بادکوبه ای و همچنین [[سید محمدهادی میلانی|آیت الله میلانی]] به بحث و گفتگو می پرداخت.
  
ایشان در بعد معنوی، اهل تهجد بود و ساعاتی از شب را به راز و نیاز با پروردگار مشغول بود و نسبت به زیارت حضرت رضا علیه السلام تقید و مداومت داشت.
+
آیت الله سید جواد خامنه ای همواره با رژیم های سلطه ستمشاهی مخالف بود و هرگز حاضر نشد تا قدمی در موافقت و تایید آن‌ها بردارد. مقام معظم رهبری در توصیف این ویژگی پدر خود می فرماید: «پدرم با هر کاری که رضاخان پهلوی کرده بود، مخالف بود- از جمله اتحاد و شکل از لحاظ لباس- و دوست نمی‌داشت همان لباسی را که رضاخان به زور می گوید، بپوشد.»
  
وی هر هفته پنج شنبه ها جلسه ای را که معروف به جلسات کمپانی بود، در خانه خود برگزار میکرد و با برخی از دوستان خود و علمای مشهد از جمله آیات شیخ غلامحسین تبریزی، سید علی علم الهدی، میرزا حبیب الله ملکی تبریزی، سید علی اکبر خوئی، سید جلیل حسینی، شیخ غلام حسین بادکوبه ای و همچنین آیت الله میلانی به بحث و گفتگو می پرداخت.
+
ایشان [[امام خمینی]] را از نزدیک دیده و با ایشان آشنا بود؛ بلکه می توان گفت او با حاج‌آقا روح الله رفاقت داشت. آشنایی آن‌ها احتمالاً به اوایل دهه چهل قمری، یعنی پیش از سفر علمی وی به نجف می رسد؛ آنجا که مرحوم امام در یکی از سفرهای زیارتی خود به مشهد، میهمان آیت الله [[میرزا علی اکبر نوقانی|شیخ علی اکبر نوقانی]] بود و آقای نوقانی مقدمات دیدار آنها را فراهم کرد و حاج سید جواد به همراه [[سید هاشم میردامادی نجف آبادی|سید هاشم میردامادی]] پدر زن خود به دیدار امام خمینی رفتند.
  
بینش سیاسی و اجتماعی
+
== وفات ==
 +
مرحوم آیت الله حاج سید جواد خامنه ای سرانجام پس از چند ماه نقاهت و ضعف در سن ۹۳ سالگی در چهارده تیر سال ۱۳۶۵ شمسی (۲۷ [[شوال]] ۱۴۰۶ ق) در [[مشهد]] دار فانی را وداع گفت و پیکرش پس از [[تشییع جنازه|تشییع]] با شکوه مردمی در [[حرم امام رضا علیه السلام|حرم امام رضا]] علیه السلام در توحید خانه (رواق پشت سر حضرت) به خاک سپرده شد.
  
آیت الله حاج سید جواد خامنه ای همواره با رژیم های سلطه ستم شاهی مخالف بود و هرگز حاضر نشد تا قدمی در موافقت و تایید آن‌ها بردارد.
+
[[امام خمینی]] پیام تسلیتی را به شرح زیر منتشر کردند: «جناب حجت‌الاسلام آقای حاج [[سید علی حسینی خامنه ای|سید علی خامنه‌ای]] رییس‌جمهور محترم دامت افاضاته؛ رحلت والد معظم جنابعالی که عمری با علم و تعهد و تقوا به سر بردند، موجب تأسف گردید. این مصیبت را به جنابعالی و اخوان محترم و خاندان جلیل تسلی گفته، سلامت و موفقیت آن جناب را از خدای تعالی مسئلت دارم.»
  
مقام معظم رهبری در توصیف  این ویژگی پدر خود می فرماید:« پدرم با هر کاری که رضاخان پهلوی کرده بود، مخالف بود- از جمله اتحاد و شکل از لحاظ لباس- و دوست نمی‌داشت همان لباسی را که رضاخان به زور می گوید، بپوشد.»
+
== منابع ==
  
ایشان امام خمینی را از نزدیک دیده و با ایشان آشنا بود؛ بلکه می توان گفت او با حاج‌آقا روح الله رفاقت داشت.آشنایی آن‌ها احتمالاً به اوایل دهه چهل قمری، یعنی پیش از سفر علمی وی به نجف می رسد؛ آنجا که مرحوم امام در یکی از سفرهای زیارتی خود به مشهد، میهمان آیت الله حاج شیخ علی اکبر نوقانی بود و آقای نوقانی مقدمات دیدار آنها را فراهم کرد و حاج سید جواد به همراه حاج سید هاشم میردامادی پدر زن خود به دیدار امام خمینی رفتند.
+
* [http://www.shorakh.com/pim/personel/373 "سید جواد خامنه‌ای"، شورای عالی حوزه علمیه خراسان].
 
+
* [https://psri.ir/?id=d1hgfp4j مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی].
+
* [https://www.farsnews.ir/news/14020413000609/%D8%A2%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%D9%85%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%B9%D8%B4%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%BE%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D سایت خبرگزاری فارس].
 
 
ارتحال
 
 
 
آیت الله حاج سید جواد خامنه ای سرانجام پس از چند ماه نقاهت و ضعف در سن ۹۳ سالگی در چهارده تیر سال ۱۳۶۵ شمسی مصادف با ۲۷ شوال ۱۴۰۶ قمری در مشهد دار فانی را وداع گفت و پیکرش پس از تشییع با شکوه مردمی در جوار حضرت امام رضا علیه السلام در توحید خانه (رواق پشت سر حضرت) به خاک سپرده شد.
 
 
 
از ایشان آثاری مانند حاشیه استدلالی بر شرایع السلام، حواشی بر رسائل و مکاسب و تقریرات دروس استادش میرزای نائینی باقی مانده که هیچ یک چاپ نشده است.
 
=
 
سید جواد خامنه‌ای علوم مقدماتی را در مدارس تبریز خواند. حدود ۹ ماه در مشهد اقامت کرد و سپس به تبریز بازگشت. گفته می‌شود در این زمان جاده تهران-مشهد نا امن بود. سید جواد به بادکوبه رفت و از طریق دریای خزر راهی عشق‌آباد شد و سپس به خراسان رسید.[۱] در مشهد تحصیلات خود را ادامه داد و در ۱۳۴۵ ق به نجف رفت.
 
 
 
اساتید
 
سید جواد خامنه‌ای در مشهد از آقا حسین قمی، میرزا محمد آقازاده خراسانی (کفائی)، میرزا مهدی اصفهانی و فاضل خراسانی فقه و اصول آموخت. و در فلسفه نیز نزد آقا بزرگ حکیم شهیدی و اسدالله یزدی شاگردی کرد.[۲]
 
 
 
وی در نجف نزد محمد حسین نائینی، سید ابوالحسن اصفهانی و آقا ضیاء عراقی شاگردی کرد و از آنان اجازه اجتهاد گرفت.[۳]
 
 
 
اقامت در مشهد
 
 
 
آیت الله سید علی خامنه‌ای در کنار پدر
 
پس از تحصیلات در نجف و کسب اجتهاد به ایران بازگشته و راهی مشهد شد و ضمن تدریس، امامت مسجد صدیقی‌های بازار مشهد (مسجد آذربایجانی‌ها) را عهده‌دار گردید.[۴] او همچنین از امامان جماعت مسجد جامع گوهرشاد نیز بود.]
 
 
 
وی علاقه زیادی به مطالعه داشت. مباحثات علمی روزانه وی با هم ردیفان از جمله میرزا حسین عبایی، سید علی اکبر خویی پدر آیت الله خویی، میرزا حبیب ملکی و... ده‌ها سال ادامه داشت.
 
 
 
 
 
منابع
 
 
 
سید جواد خامنه ای، شورای عالی حوزه علمیه خراسان
 

نسخهٔ ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۳۲

«آیت‌الله سید جواد حسینی خامنه‌ای» (۱۳۶۵-۱۲۷۴ ش)، پدر بزرگوار مقام معظم رهبری آیت‌الله سید علی خامنه‌ای، عالم زاهد و فقیه مجتهد شیعه معاصر و از شاگردان میرزای نائینی بود. ایشان ضمن تدریس فقه و اصول، امامت جماعت مسجد صدیقی‌های بازار مشهد و همچنین مسجد گوهرشاد را برعهده‌ داشت.

ولادت و خاندان

سید جواد حسینی خامنه ای فرزند سید حسین در جمادی الآخر سال ۱۳۱۳ قمری برابر با سال ۱۲۷۴ شمسی در نجف اشرف و در خانواده ای روحانی دیده به جهان گشود و در کودکی به همراه خانواده به تبریز مهاجرت کرد. سید جواد خامنه‌ای از سادات حسینی است و نسبش به امام سجاد علیه السلام می‌رسد.

پدر ایشان مرحوم آیت الله حاج سید حسین خامنه ای (م، ۱۳۲۵ ق) عالم بزرگ تبریز و امام جماعت مسجد جامع این شهر بود.

سید جواد حسینی در حدود سال ۱۳۱۱ شمسی در مشهد مقدس با دختر آیت الله سید هاشم میردامادی معروف به «نجف آبادی» ازدواج کرد که رهبر فرزانه انقلاب آیت الله سید علی خامنه ای ثمره این وصلت مبارک می باشد.

تحصیل و استادان

سید جواد خامنه ای و در سنین نوجوانی که مقارن با آغاز نهضت مشروطیت بود، به فراگیری مقدمات حوزوی پرداخت و شاهد بسیاری از رویدادهای مهم آن زمان، از قبیل مصلوب کردن بزرگان تبریز در روز عاشورا به وسیله روسها بود.

ایشان در سال ۱۳۳۶ قمری برای ادامه تحصیلات به مشهد مقدس مهاجرت کرده و در آنجا به مدت ۹ سال از محضر برجستگانی چون آیات عظام میرزا محمد آقازاده خراسانی، حاج‌آقا حسین قمی، حاج فاضل خراسانی، حاج میرزا مهدی اصفهانی استفاده نمود. فلسفه را هم پیش آقابزرگ حکیم شهیدی و شیخ اسدالله یزدی خواند.

آیت الله سید جواد خامنه ای در سال ۱۳۴۵ قمری برای تکمیل تحصیلات رهسپار نجف اشرف شد و به مدت ۶ سال از حوزه علم و معرفت آیات عظام میرزای نائینی، آقا ضیاءالدین عراقی و سید ابوالحسن اصفهانی کسب فیض نمود و از سه عالم یاد شده و همچنین شیخ محمدحسین غروی اصفهانی به کسب اجازه اجتهاد مفتخر گردید. او در ایام تحصیل در نجف، با آیت الله میلانی و علامه طباطبایی دوست و معاشر بودند.

فعالیت‌های علمی و اجتماعی

آیت الله سیدجواد خامنه ‎ای سال ها در مشهد مقدس به تدریس فقه و اصول مشغول بود. ایشان درس عمومی نداشت و بیشتر به صورت خصوصی درس می‎ گفت. از جمله شاگردان ایشان را می ‎توان به فرزندانشان سید محمد و سید علی و میرزا حسین عبایی و حاج شیخ نصرالله شبستری اشاره کرد.

از ایشان آثاری مانند حاشیه استدلالی بر شرایع الاسلام، حواشی بر رسائل و مکاسب و تقریرات دروس استادش میرزای نائینی باقی مانده که البته هیچ یک چاپ نشده است.

آیت الله سید جواد خامنه ‎ای ضمن تدریس، امامت جماعت مسجد صدیقی‌های بازار مشهد (مسجد آذربایجانی‌ها) و همچنین مسجد گوهرشاد را عهده‌دار بود.

حاج سید جواد خامنه ای علاقه زیادی به مطالعه داشت و بسیار مطالعه می کرد و حتی در دوران نابینایی اش، این برنامه توسط فرزندانش ادامه یافت، به‌طوری‌که رهبر معظم انقلاب در بسیاری از شب ها برای پدرش کتاب «جواهر الکلام» می خواند.

وی هر هفته پنج شنبه ها جلسه ای را که معروف به جلسات کمپانی بود، در خانه خود برگزار می کرد و با برخی از دوستان خود و علمای مشهد از جمله آیات شیخ غلامحسین تبریزی، سید علی علم الهدی، میرزا حبیب الله ملکی تبریزی، سید علی اکبر خوئی پدر آیت الله خویی، سید جلیل حسینی، شیخ غلام حسین بادکوبه ای و همچنین آیت الله میلانی به بحث و گفتگو می پرداخت.

آیت الله سید جواد خامنه ای همواره با رژیم های سلطه ستمشاهی مخالف بود و هرگز حاضر نشد تا قدمی در موافقت و تایید آن‌ها بردارد. مقام معظم رهبری در توصیف این ویژگی پدر خود می فرماید: «پدرم با هر کاری که رضاخان پهلوی کرده بود، مخالف بود- از جمله اتحاد و شکل از لحاظ لباس- و دوست نمی‌داشت همان لباسی را که رضاخان به زور می گوید، بپوشد.»

ایشان امام خمینی را از نزدیک دیده و با ایشان آشنا بود؛ بلکه می توان گفت او با حاج‌آقا روح الله رفاقت داشت. آشنایی آن‌ها احتمالاً به اوایل دهه چهل قمری، یعنی پیش از سفر علمی وی به نجف می رسد؛ آنجا که مرحوم امام در یکی از سفرهای زیارتی خود به مشهد، میهمان آیت الله شیخ علی اکبر نوقانی بود و آقای نوقانی مقدمات دیدار آنها را فراهم کرد و حاج سید جواد به همراه سید هاشم میردامادی پدر زن خود به دیدار امام خمینی رفتند.

وفات

مرحوم آیت الله حاج سید جواد خامنه ای سرانجام پس از چند ماه نقاهت و ضعف در سن ۹۳ سالگی در چهارده تیر سال ۱۳۶۵ شمسی (۲۷ شوال ۱۴۰۶ ق) در مشهد دار فانی را وداع گفت و پیکرش پس از تشییع با شکوه مردمی در حرم امام رضا علیه السلام در توحید خانه (رواق پشت سر حضرت) به خاک سپرده شد.

امام خمینی پیام تسلیتی را به شرح زیر منتشر کردند: «جناب حجت‌الاسلام آقای حاج سید علی خامنه‌ای رییس‌جمهور محترم دامت افاضاته؛ رحلت والد معظم جنابعالی که عمری با علم و تعهد و تقوا به سر بردند، موجب تأسف گردید. این مصیبت را به جنابعالی و اخوان محترم و خاندان جلیل تسلی گفته، سلامت و موفقیت آن جناب را از خدای تعالی مسئلت دارم.»

منابع