شیطان: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(اصلاح الگو) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{مدخل دائرة المعارف|[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام]]}} | {{مدخل دائرة المعارف|[[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام]]}} | ||
| − | هر موجود سرکش و متمرد از فرمان خداوند متعال از جن و انس که دور از رحمت | + | هر موجود سرکش و متمرد از فرمان [[الله|خداوند]] متعال از [[جن]] و [[انسان|انس]] که دور از رحمت خداست و کارش [[وسوسه]] خلق است را «شیطان» می‌گویند. عنوان یاد شده به مناسبت در بسیاری از باب های [[فقه|فقهی]] همچون [[طهارت]]، [[نماز|صلات]] و [[حج]] آمده است. |
==تعریف شیطان== | ==تعریف شیطان== | ||
| − | شیطان به هر موجود طغیانگر و دور از رحمت خداوند متعال که کارش وسوسه خلق و دعوت آنان به بدی ها است، اطلاق می‌گردد؛ چنان که بر موجود سرکش و متمرد معروف؛ یعنی ابلیس که از [[سجده]] بر [[حضرت آدم]] علیه السلام سر باز زد و نیز بر فرزندان او که از جنس جن می‌باشند، اطلاق می‌شود.<ref>المیزان ج۲، ص۴۱۲ | + | شیطان به هر موجود طغیانگر و دور از رحمت خداوند متعال که کارش وسوسه خلق و دعوت آنان به بدی ها است، اطلاق می‌گردد؛ چنان که بر موجود سرکش و متمرد معروف؛ یعنی [[ابلیس]] که از [[سجده]] بر [[حضرت آدم]] علیه السلام سر باز زد و نیز بر فرزندان او که از جنس [[جن]] می‌باشند، اطلاق می‌شود.<ref>لسان العرب ج۱۳، ص۲۳۷؛ المیزان ج۲، ص۴۱۲.</ref> |
==موارد استحباب استعاذه== | ==موارد استحباب استعاذه== | ||
| − | پناه بردن به خداوند متعال از شر شیطان با گفتن «أعُوذُ باللَّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَجیم» و مانند | + | «[[استعاذه]]» به معنی پناه بردن به خداوند متعال از شر شیطان با گفتن «أعُوذُ باللَّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَجیم» و مانند آن، در همه حال به ویژه اوقات زیر [[مستحب]] است: |
| + | |||
| + | هنگام [[تلاوت قرآن|تلاوت قرآن کریم]]؛<ref>[[سوره نحل]]/سوره۱۵، آیه۹۸.</ref> پیش از قرائت در [[نماز]]؛<ref>جواهر الکلام، ج۹، ص۴۲۰.</ref> هنگام آمیزش جنسی؛<ref>العروة الوثقی، ج۵، ص۴۸۲.</ref> و زمان ورود به مستراح.<ref>جواهرالکلام، ج۲، ص۵۶.</ref><ref>وسائل الشیعة ج۱، ص۳۰۶.</ref> | ||
==حالات حضور شیطان== | ==حالات حضور شیطان== | ||
| − | برخی افعال و حالات در [[انسان]]، بستر و زمینه‌ساز حضور شیطان و نزدیک شدن او به انسان می‌گردد؛ از این رو در روایات از چنین افعال و حالاتی نهی شده است و فقها به کراهت آنها حکم کرده‌اند، مانند: خضاب کردن در حال جنابت<ref>الحدائق الناضرة ج۳، | + | برخی افعال و حالات در [[انسان]]، بستر و زمینه‌ساز حضور شیطان و نزدیک شدن او به انسان می‌گردد؛ از این رو در روایات از چنین افعال و حالاتی نهی شده است و [[فقها]] به [[مکروه|کراهت]] آنها حکم کرده‌اند، مانند: |
| + | |||
| + | [[خضاب]] کردن در حال [[جنابت|جنابت]]<ref>الحدائق الناضرة ج۳، ص۱۴۸؛ وسائل الشیعة ج۲، ص۲۲۳.</ref> و حیض؛<ref>الحدائق الناضرة ج۳، ص۲۷۴؛ وسائل الشیعة ج۲، ص۳۵۳. </ref> تخلی بر روی [[قبر]]؛<ref>وسائل الشیعة ج۱، ص۳۲۹؛ جواهر الکلام ج۲، ص۷۵.</ref> ایستاده ادرار کردن در آب؛<ref>وسائل الشیعة، ج۱، ص۳۲۹.</ref> تنها بودن در خانه؛<ref>وسائل الشیعة ج۵، ص۳۳۴.</ref> به تنهایی مسافرت کردن؛<ref>وسائل الشیعة، ج۱۱، ص۴۱۰؛ جواهرالکلام، ج۱۸، ص۱۶۶.</ref> خلوت کردن زن و مرد اجنبی در یک مکان؛<ref>جواهرالکلام، ج۳۲، ص۳۴۳.</ref> نگهداری زباله در منزل<ref>وسائل الشیعة، ج۵، ص۳۱۸. </ref> و راه رفتن در یک کفش.<ref>وسائل الشیعة ج۵، ص۷۵.</ref> | ||
==عوامل دوری شیطان== | ==عوامل دوری شیطان== | ||
| − | برخی اعمال موجب دور شدن و فاصله گرفتن شیطان از انسان می‌شود، مانند: | + | برخی اعمال موجب دور شدن و فاصله گرفتن شیطان از انسان می‌شود، مانند: |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | ناخن گرفتن؛<ref>وسائل الشیعة ج۲، ص۱۳۲؛ الحدائق الناضرة ج۵، ص۵۷۰.</ref> [[اذان]] گفتن در منزل؛<ref>وسائل الشیعة، ج۵، ص۴۱۳؛ جواهرالکلام، ج۹، ص۱۴۹.</ref> محافظت بر [[نماز]] و اوقات آن؛<ref>وسائل الشیعة، ج۴، ص۲۸-۳۰. </ref> نگهداری کبوتر در منزل؛<ref>وسائل الشیعة ج۱۱، ص۵۱۵. </ref> [[انگشتر به دست کردن|انگشتر]] جذع یمانی بدست کردن<ref>وسائل الشیعة ج۵، ص۹۶.</ref> و خوردن انار.<ref>وسائل الشیعة ج۲۵، ص۱۵۳. </ref> | |
| − | |||
| − | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| سطر ۳۱: | سطر ۲۹: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | [http://lib.eshia.ir/23017/4/779/%D8%B3%D8%B1%DA%A9%D8%B4 فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۷۸۰-۷۸۱.] تاریخ بازیابی: | + | |
| + | * [http://lib.eshia.ir/23017/4/779/%D8%B3%D8%B1%DA%A9%D8%B4 فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۷۸۰-۷۸۱.] تاریخ بازیابی: ۲ بهمن ۱۳۹۱. | ||
[[رده:واژگان قرآنی]] | [[رده:واژگان قرآنی]] | ||
[[رده:شخصیت‌های منفی در قرآن]] | [[رده:شخصیت‌های منفی در قرآن]] | ||
نسخهٔ ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۵:۳۷
هر موجود سرکش و متمرد از فرمان خداوند متعال از جن و انس که دور از رحمت خداست و کارش وسوسه خلق است را «شیطان» می‌گویند. عنوان یاد شده به مناسبت در بسیاری از باب های فقهی همچون طهارت، صلات و حج آمده است.
محتویات
تعریف شیطان
شیطان به هر موجود طغیانگر و دور از رحمت خداوند متعال که کارش وسوسه خلق و دعوت آنان به بدی ها است، اطلاق می‌گردد؛ چنان که بر موجود سرکش و متمرد معروف؛ یعنی ابلیس که از سجده بر حضرت آدم علیه السلام سر باز زد و نیز بر فرزندان او که از جنس جن می‌باشند، اطلاق می‌شود.[۱]
موارد استحباب استعاذه
«استعاذه» به معنی پناه بردن به خداوند متعال از شر شیطان با گفتن «أعُوذُ باللَّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَجیم» و مانند آن، در همه حال به ویژه اوقات زیر مستحب است:
هنگام تلاوت قرآن کریم؛[۲] پیش از قرائت در نماز؛[۳] هنگام آمیزش جنسی؛[۴] و زمان ورود به مستراح.[۵][۶]
حالات حضور شیطان
برخی افعال و حالات در انسان، بستر و زمینه‌ساز حضور شیطان و نزدیک شدن او به انسان می‌گردد؛ از این رو در روایات از چنین افعال و حالاتی نهی شده است و فقها به کراهت آنها حکم کرده‌اند، مانند:
خضاب کردن در حال جنابت[۷] و حیض؛[۸] تخلی بر روی قبر؛[۹] ایستاده ادرار کردن در آب؛[۱۰] تنها بودن در خانه؛[۱۱] به تنهایی مسافرت کردن؛[۱۲] خلوت کردن زن و مرد اجنبی در یک مکان؛[۱۳] نگهداری زباله در منزل[۱۴] و راه رفتن در یک کفش.[۱۵]
عوامل دوری شیطان
برخی اعمال موجب دور شدن و فاصله گرفتن شیطان از انسان می‌شود، مانند:
ناخن گرفتن؛[۱۶] اذان گفتن در منزل؛[۱۷] محافظت بر نماز و اوقات آن؛[۱۸] نگهداری کبوتر در منزل؛[۱۹] انگشتر جذع یمانی بدست کردن[۲۰] و خوردن انار.[۲۱]
پانویس
- ↑ لسان العرب ج۱۳، ص۲۳۷؛ المیزان ج۲، ص۴۱۲.
- ↑ سوره نحل/سوره۱۵، آیه۹۸.
- ↑ جواهر الکلام، ج۹، ص۴۲۰.
- ↑ العروة الوثقی، ج۵، ص۴۸۲.
- ↑ جواهرالکلام، ج۲، ص۵۶.
- ↑ وسائل الشیعة ج۱، ص۳۰۶.
- ↑ الحدائق الناضرة ج۳، ص۱۴۸؛ وسائل الشیعة ج۲، ص۲۲۳.
- ↑ الحدائق الناضرة ج۳، ص۲۷۴؛ وسائل الشیعة ج۲، ص۳۵۳.
- ↑ وسائل الشیعة ج۱، ص۳۲۹؛ جواهر الکلام ج۲، ص۷۵.
- ↑ وسائل الشیعة، ج۱، ص۳۲۹.
- ↑ وسائل الشیعة ج۵، ص۳۳۴.
- ↑ وسائل الشیعة، ج۱۱، ص۴۱۰؛ جواهرالکلام، ج۱۸، ص۱۶۶.
- ↑ جواهرالکلام، ج۳۲، ص۳۴۳.
- ↑ وسائل الشیعة، ج۵، ص۳۱۸.
- ↑ وسائل الشیعة ج۵، ص۷۵.
- ↑ وسائل الشیعة ج۲، ص۱۳۲؛ الحدائق الناضرة ج۵، ص۵۷۰.
- ↑ وسائل الشیعة، ج۵، ص۴۱۳؛ جواهرالکلام، ج۹، ص۱۴۹.
- ↑ وسائل الشیعة، ج۴، ص۲۸-۳۰.
- ↑ وسائل الشیعة ج۱۱، ص۵۱۵.
- ↑ وسائل الشیعة ج۵، ص۹۶.
- ↑ وسائل الشیعة ج۲۵، ص۱۵۳.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۷۸۰-۷۸۱. تاریخ بازیابی: ۲ بهمن ۱۳۹۱.
