یونس بن یعقوب

یونس بن یعقوب البجلى الدهنى پسر خواهر معاویة بن عمار است. کلمات علما در حق او مختلف است. شیخ طوسی رحمة‌الله فرموده او ثقه است و در چند موضع او را تعدیل کرده و شیخ مفید او را از فقهاء اصحاب شمرده و شیخ نجاشى فرموده که او از خواص حضرت صادق و کاظم علیهماالسلام بوده و وکالت داشته از جانب حضرت موسى کاظم علیه‌السلام.

و یونس صاحب منزلت بود نزد ایشان و موثق بود و قائل به امامت عبدالله افطح بود، سپس رجوع کرد به حق و ابوجعفر بن بابویه فرموده که او فطحى است و شیخ کشى نیز از بعضى روایت کرده فطحى بودن او را، و ظاهر آن است که رجوع به حق نموده چنانکه شیخ نجاشى فرموده.

وبالجمله: روایاتى در مدح او وارد شده و در ایام حضرت رضا علیه‌السلام در مدینه وفات کرد. آن حضرت امر فرمود به حنوط و کفن و جمیع مایحتاج او و امر فرمود: موالى خود و موالى پدر و جد خود را که در جنازه او حاضر شوند و فرمود: به ایشان که این میت مولى حضرت صادق علیه‌السلام است که در عراق ساکن بوده از براى او در بقیع قبر بکنید و اگر اهل مدینه گفتند: که این مرد عراقى است و ما نمى‌گذاریم در بقیع دفن شود، بگویید این مولى حضرت صادق علیه‌السلام است و در عراق ساکن بوده، اگر شما نگذارید ما او را در بقیع دفن نماییم ما هم نخواهیم گذاشت که موالى خود را در بقیع دفن نمایید، پس او را در بقیع دفن نمودند.

و روایت است از محمد بن ولید که گفت: روزى من بر سر قبر یونس رفته بودم که صاحب مقبره یعنى مباشر قبرستان نزد من آمد و گفت: این شخص کیست که حضرت على بن موسى الرضا علیه‌السلام مرا امر فرموده که آب بپاشم بر قبر او چهل ماه یا چهل روز هر روز یک مرتبه -شک از راوى است-؟ و هم صاحب مقبره گفت: که سریر پیغمبر صلى الله علیه و آله و سلم نزد من است. پس هرگاه مردى از بنى‌هاشم مى‌میرد آن سریر در شبش صدا مى‌کند. من مى‌فهمم که کسى از ایشان مرده و با خود مى‌گویم که کى مرده از ایشان، چون صبح شد آن وقت مى‌فهمم. و در شب وفات این مرد نیز آن سریر صدا کرد. من با خود گفتم: کى از ایشان مرده، کسى از ایشان ناخوش نبود! همین که روز شد، آمدند نزد من و آن سریر را گرفتند و گفتند: مولى ابى عبدالله الصادق علیه‌السلام که در عراق ساکن بوده وفات کرده.

و محمد بن ولید از صفوان بن یحیى نقل کرده که گفت: گفتم به حضرت امام رضا علیه‌السلام که فدایت شوم، خوشحال کرد مرا آن لطف و محبتى که در حق یونس نمودى، فرمود: آیا از لطف خدا و احسان او نیست که او را نقل کرد از عراق به جوار پیغمبر صلى الله علیه و آله و سلم، (وَ رُوِىَ فى حَدیثٍ اُنْظُرُوا اِلى ما خَتَمَ اللّهُ بِهِ لِیونُسَ قَبَضَهُ اللّهُ مجُاوِرا لِرَسُولِهِ صلى اللّه علیه و آله).

منابع

• شیخ عباس قمی، منتهی الآمال قسمت دوم، باب دهم: در تاريخ حضرت موسى بن جعفر عليه‌السلام.