آیه 41 سوره ق

وَاسْتَمِعْ يَوْمَ يُنَادِ الْمُنَادِ مِنْ مَكَانٍ قَرِيبٍ

[50–41] (مشاهده آیه در سوره)

<<40	آیه 41 سوره ق	42>>
سوره : سوره ق (50) جزء : 26 نزول : مکه

ترجمه های فارسی

و به ندای منادی حق (اسرافیل) روزی که از مکان نزدیک (مردگان را برای زنده شدن) ندا کند گوش فرا دار (که هم اکنون به گوش دلت ندای او را بشنوی).

و گوش فرا ده روزی که ندا دهنده از جایی نزدیک ندا می دهد.

و روزى كه منادى از جايى نزديك ندا درمى‌دهد، به گوش باش.

و آنگاه كه منادى از مكانى نزديك ندا مى‌دهد گوش فرادار.

و گوش فرا ده و منتظر روزی باش که منادی از مکانی نزدیک ندا می‌دهد،

ترجمه های انگلیسی(English translations)

And be on the alert for the day when the caller calls from a close quarter,

And listen on the day when the crier shall cry from a near place

And listen on the day when the crier crieth from a near place,

And listen for the Day when the Caller will call out from a place quiet near,-

معانی کلمات آیه

«إِسْتَمِعْ»: بشنو. گوش فرادار. مفعول آن محذوف است و تقدیر چنین است: إِسْتَمِعْ حَدِیثَ رَبِّکَ گوش فرادار. اخبار روزی را بشنو. مفعول در این صورت (یَوْمَ) است. «الْمُنَادِی»: ندادهنده. مراد اسرافیل است که برای بار دوم در صور می‌دمد که نشانه زنده شدن مردگان و آغاز رستاخیز است. «مَکَانٍ قَرِیبٍ»: اشاره به این است که صدای صور او در فضا پخش می‌شود بگونه‌ای که گوئی بیخ گوش همگان است.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)

---

وَ اسْتَمِعْ يَوْمَ يُنادِ الْمُنادِ مِنْ مَكانٍ قَرِيبٍ «41»

و گوش به (زنگ) روزى باش كه منادى از مكان نزديك ندا مى‌دهد.

يَوْمَ يَسْمَعُونَ الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ ذلِكَ يَوْمُ الْخُرُوجِ «42»

روزى كه آن صيحه حقيقى را (از صور اسرافيل) بشنوند، آن روز، روز خروج (مردم از قبرها) است.

نکته ها

در آيه 11، اصل خروج مردگان از قبرها و در آيه 42 زمان خارج شدن بيان شده است.

تعبير به‌ «مَكانٍ قَرِيبٍ»، اشاره به آن است كه اين صدا آن چنان در فضا پخش مى‌شود كه گويى بيخ گوش همه است و همه آن را به طور يكسان و از نزديك مى‌شنوند. آن روز بدون نياز به وسيله خاصّ، همه‌ى اهل محشر صداى منادى را در نزديك خود مى‌شنوند.

مراد از «صيحه» در اين آيات، صيحه نخستين نيست كه پايان اين جهان را اعلام مى‌دارد، بلكه مراد صيحه دوم كه همان صيحه قيام و حشر مردم است، مى‌باشد.

پیام ها

1- ياد قيامت و كيفر كفّار ياوه‌سرا، به انسان صبر و استقامت مى‌دهد. فَاصْبِرْ عَلى‌ ما يَقُولُونَ‌ ... وَ اسْتَمِعْ يَوْمَ يُنادِ ...

2- صيحه آسمانى (صور اسرافيل) در آستانه قيامت، امرى قطعى و بجاست (نه تشريفاتى). «الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ»

3- معاد، جسمانى است و انسان‌ها از همين خاك سر برخواهند آورد. «يَوْمُ الْخُرُوجِ» چنانكه در آيات بعد نيز مى‌خوانيم: «تَشَقَّقُ الْأَرْضُ عَنْهُمْ»

تفسير نور(10جلدى)، ج‌9، ص: 235

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

---

وَ اسْتَمِعْ يَوْمَ يُنادِ الْمُنادِ مِنْ مَكانٍ قَرِيبٍ (41)

بعد از آن تخويف بندگان فرمايد از روز معاركه:

وَ اسْتَمِعْ يَوْمَ يُنادِ الْمُنادِ: (خطاب به حضرت و مراد امت) يعنى گوش فرا

«1» تفسير برهان ج 5 ص 229.

«2» تفسير برهان ج 5 ص 229.

جلد 12 - صفحه 245

است به آسمان، مراد صخره بيت المقدس است كه از تمام زمين به دوازده ميل، به روايتى هيجده ميل به آسمان نزديكتر است‌ «1». نزد بعضى قرب نسبت به جميع زمين است، زيرا اين موضع وسط زمين باشد، پس صداى اسرافيل بر بالاى آن به همه اقطار زمين خواهد رسيد و از هيچ محل دور نخواهد بود.

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

---

وَ اسْتَمِعْ يَوْمَ يُنادِ الْمُنادِ مِنْ مَكانٍ قَرِيبٍ (41) يَوْمَ يَسْمَعُونَ الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ ذلِكَ يَوْمُ الْخُرُوجِ (42) إِنَّا نَحْنُ نُحْيِي وَ نُمِيتُ وَ إِلَيْنَا الْمَصِيرُ (43) يَوْمَ تَشَقَّقُ الْأَرْضُ عَنْهُمْ سِراعاً ذلِكَ حَشْرٌ عَلَيْنا يَسِيرٌ (44) نَحْنُ أَعْلَمُ بِما يَقُولُونَ وَ ما أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِجَبَّارٍ فَذَكِّرْ بِالْقُرْآنِ مَنْ يَخافُ وَعِيدِ (45)

ترجمه‌

و گوش ده روزى كه ندا كند ندا كننده از جائى نزديك‌

روزى كه ميشنوند صيحه را بدرستى اين روز بيرون آمدن است‌

همانا ما زنده ميكنيم و ميميرانيم و بسوى ما بازگشت است‌

روز كه شكافته شود زمين از آنان با آنكه شتابندگانند اين از هر جانب جمع كردنى است بر ما آسان‌

ما داناتريم بآنچه ميگويند و نيستى تو مر آنها را مجبور كننده پس پند و تذكر ده بقرآن آنرا كه ميترسد از وعيد من.

جلد 5 صفحه 60

تفسير

خداوند متعال براى گوشزد مردم و تذكر آنها ببعث و نشور خطاب به پيغمبر خود فرموده كه گوش فرادار و مترقب روزى باش كه منادى حق كه اسرافيل است ندا ميكند خلق را كه برخيزيد براى حساب از جائيكه نسبت آن بهمه على السّويّه است لذا همه بيك منوال صوت او را ميشنوند مانند صدائى كه از جاى نزديك بيايد و آنروزى است كه تمام خلق نفخه دوم و صوت شديد آنرا ميشنوند و بايد بشنوند چون حق است مانند ساير اوضاع قيامت و احوال آن يا آن صوت بحق تعلق گرفته كه آن بعث و حشر است و آنروز بيرون آمدن اجساد پوسيده از قبور است كه يوم الخروج ناميده شده و خداوند زنده ميكند جماد را و ميميراند و زنده ميكند دوباره و در پيشگاه عدل خود حاضر ميفرمايد براى ثواب و عقاب و آنروزى است كه شكافته و دور شود زمين از مردم و آنها بسرعت داعى حق را اجابت نمايند و بصحراى محشر شتابند و اين جمع‌آورى ذرات اجسام متفرّقه در عالم و بصورت اوّل در آوردن و در پيشگاه خود حاضر نمودن براى خدا آسان است و كار مختصرى است و او اعلم است باقوال و اعمال كفّار و غير آنها و همه را بپاداش و جزاى خود خواهد رسانيد و پيغمبر صلى اللّه عليه و آله و سلّم مأمور به اجبار آنها بر ايمان نميباشد او فقط بايد پند دهد و متذكر فرمايد بمواعظ و نصايح قرآنيّه كسانيرا كه از وعده عذاب خدا ميترسند چون غير آنها موعظه و اندرز بحالشان مفيد نيست و قمّى ره اين آيات را راجع برجعت و ظهور حضرت حجّت دانسته و از امام صادق عليه السّلام نقل نموده كه مراد از يوم الخروج رجعت است و منادى به اسم قائم و اسم پدرش ندا ميكند و صيحه حق همان است و حشر يسير هم همان حشر است در ثواب الاعمال و مجمع از امام باقر عليه السّلام نقل نموده كه هر كه در دنبال نمازهاى واجب و مستحب خود سوره ق را قرائت نمايد خداوند توسعه در رزق باو عطا ميفرمايد و نامه عملش را بدست راستش ميدهد و حسابش را سهل و آسان خواهد فرمود و الحمد للّه رب العالمين و صلّى اللّه على محمد و آله الطاهرين.

جلد 5 صفحه 61

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

---

وَ استَمِع‌ يَوم‌َ يُنادِ المُنادِ مِن‌ مَكان‌ٍ قَرِيب‌ٍ (41)

و استماع‌ كن‌ روزي‌ ‌که‌ منادي‌ ندا ميكند ‌از‌ مكان‌ نزديك‌. بسياري‌ ‌از‌ مفسرين‌ تفسير كردند بنفخه ثانيه‌ ‌که‌ تمام‌ زنده‌ ميشوند و مبعوث‌ مي‌گردند ‌در‌ قيامت‌ ‌براي‌ جزاء لكن‌ ‌در‌ بعضي‌ ‌از‌ اخبار تفسير فرموده‌ بروز ظهور حضرت‌ بقية اللّه‌ و ‌در‌ بعضي‌ بدوره رجعت‌.

وَ استَمِع‌ خطاب‌ و ‌لو‌ بپيغمبر ‌است‌ لكن‌ مقصود جميع‌ مكلفين‌ ‌است‌، و بعضي‌ گفتند: و معني‌ استماع‌ اينكه‌ ‌خود‌ ‌را‌ آماده‌ كن‌ ‌براي‌ همچو روزي‌ و انتظار داشته‌ باش‌.

يَوم‌َ يُنادِ المُنادِ منادي‌ ‌بر‌ معني‌ اول‌ اسرافيل‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌در‌ نفخه ثانيه‌ ميدمد

جلد 16 - صفحه 259

‌در‌ صور و ‌بر‌ معني‌ ثاني‌ جبرئيل‌ ‌است‌ ‌که‌ تعبير بصيحه‌ ‌که‌ يكي‌ ‌از‌ علائم‌ قريبه ظهور ‌است‌ ‌که‌ حضرت‌ مهدي‌ ظاهر ‌شده‌ برويد ‌براي‌ ياري‌ ‌او‌.

مِن‌ مَكان‌ٍ قَرِيب‌ٍ چون‌ تمام‌ اهل‌ عالم‌ بيك‌ ميزان‌ بزبان‌ ‌خود‌ ميشنوند مثل‌ اينكه‌ منادي‌ نزديك‌ آنهاست‌ و ندا ‌از‌ نزديك‌ ميآيد.

برگزیده تفسیر نمونه

---

]

(آیه 41)- با صیحه رستاخیز همه زنده می‌شوند: در این آیه همانند سایر آیات این سوره تکیه بر مسأله معاد و رستاخیز شده و باز گوشه دیگری از آن را

ج4، ص531

مطرح می‌کند، و آن مسأله نفخ صور و خروج مردگان از قبر است.

می‌فرماید: «و گوش فرا ده و منتظر روزی باش که منادی از مکانی نزدیک ندا می‌دهد» (وَ اسْتَمِعْ یَوْمَ یُنادِ الْمُنادِ مِنْ مَکانٍ قَرِیبٍ).

یعنی این صدا آن چنان در فضا پخش می‌شود که گویی بیخ گوش همه است.

سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:

تفسیر های فارسی

ترجمه تفسیر المیزان

تفسیر خسروی

تفسیر عاملی

تفسیر جامع

تفسیر های عربی

تفسیر المیزان

تفسیر مجمع البیان

تفسیر نور الثقلین

تفسیر الصافی

تفسیر الکاشف

منابع

• تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
• اطیب البیان فی تفسیر القرآن‌، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام‌، 1378 ش‌، چاپ دوم‌
• تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
• تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
• برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
• تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش‌، چاپ پنجم‌