مقتل: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(تعیین رده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{مدخل دائره المعارف|کتاب [[فرهنگ عاشورا(کتاب)|فرهنگ عاشورا]]}}
+
{{مدخل دائرة المعارف|کتاب [[فرهنگ عاشورا(کتاب)|فرهنگ عاشورا]]}}
  
هم به معناى محل قتل است، هم كتابى كه درباره شرح قتل حسين بن على‌ علیه السلام و واقعه‌ [[كربلا]] نوشته شده باشد. به نقل دهخدا: جايى و زمينى كه كسى در آنجا كشته شده باشد. البته به معناى جايى و عضوى از بدن نيز گفته كه اگر تير يا تيغى بر آنجا وارد آيد، سبب قتل شخص مى‌شود.
+
هم به معناى محل قتل است، هم كتابى كه درباره شرح قتل حسين بن على‌ علیه السلام و واقعه‌ [[كربلا]] نوشته شده باشد. به نقل دهخدا: جايى و زمينى كه كسى در آنجا كشته شده باشد. البته به معناى جايى و عضوى از بدن نيز گفته كه اگر تير يا تيغى بر آنجا وارد آيد، سبب قتل شخص مى‌شود.(لغت‌نامه دهخدا)
  
(لغت‌نامه دهخدا) به انگيزه زنده نگهداشتن ياد حادثه عاشورا و شهداى كربلا، از صدر اسلام تاكنون، همواره كتاب هايى به عنوان ‌«مقتل‌» نوشته شده و مى‌شود. شيخ آقا بزرگ‌ تهرانى بيش از هفتاد كتاب را با همين عنوان نام مى‌برد كه به حادثه [[كربلا]] مربوط مى‌شود <ref>الذريعه، ج 22، ص 21 به بعد. همچنين در كتاب‌ «نگرشى به مرثيه‌سرايى در ايران‌» عبدالرضا افسرى كرمانى، ص 137، بيش از شصت كتاب شعر و به نثر عنوان‌ «مقتل‌» را با نام گردآورندگان آنها آورده است.</ref> و «مقتل‌» اصبغ بن نباته (از ياران على عليه السلام) را اولين مقتلى مى‌داند كه نگاشته شده‌ است.<ref>همان، ص 23، شماره 5838.</ref>
+
به انگيزه زنده نگهداشتن ياد حادثه عاشورا و شهداى كربلا، از صدر اسلام تاكنون، همواره كتاب هايى به عنوان ‌«مقتل‌» نوشته شده و مى‌شود. شيخ آقا بزرگ‌ تهرانى بيش از هفتاد كتاب را با همين عنوان نام مى‌برد كه به حادثه [[كربلا]] مربوط مى‌شود <ref>الذريعه، ج 22، ص 21 به بعد. همچنين در كتاب‌ «نگرشى به مرثيه‌سرايى در ايران‌» عبدالرضا افسرى كرمانى، ص 137، بيش از شصت كتاب شعر و به نثر عنوان‌ «مقتل‌» را با نام گردآورندگان آنها آورده است.</ref> و «مقتل‌» اصبغ بن نباته (از ياران على عليه السلام) را اولين مقتلى مى‌داند كه نگاشته شده‌ است.<ref>همان، ص 23، شماره 5838.</ref>
  
نام برخى از مقتلهاى معروف از اين قرار است (البته آنها كه عنوان‌ «مقتل‌» دارد): «مقاتل الطالبيين‌»: نوشته ابوالفرج اصفهانى (م 356) كه در شرح حال و ذكر اسامى‌ شهداى فرزندان [[ابوطالب]] است. اين كتاب به فارسى نيز ترجمه شده است: «سرگذشت‌ كشته‌شدگان از فرزندان ابوطالب‌» سيد هاشم رسولى محلاتى‌ «مقتل ابى مخنف‌»: نوشته لوط بن يحيى بن سعيد بن مخنف، معروف به ابومخنف كه ‌درباره حوادث عاشوراست. اين كتاب نيز به فارسى ترجمه شده است. اخيرا با نام‌ «مقتل‌الحسين و مصرع اهل بيته و اصحابه فى كربلا» در 230 صفحه توسط مؤسسة الوفاء چاپ‌ شده است.
+
نام برخى از مقتلهاى معروف از اين قرار است (البته آنها كه عنوان‌ «مقتل‌» دارد): «[[مقاتل الطالبيين]]‌»: نوشته ابوالفرج اصفهانى (م 356) كه در شرح حال و ذكر اسامى‌ شهداى فرزندان [[ابوطالب]] است. اين كتاب به فارسى نيز ترجمه شده است: «سرگذشت‌ كشته‌شدگان از فرزندان ابوطالب‌» سيد هاشم رسولى محلاتى‌ «مقتل ابى مخنف‌»: نوشته لوط بن يحيى بن سعيد بن مخنف، معروف به ابومخنف كه ‌درباره حوادث عاشوراست. اين كتاب نيز به فارسى ترجمه شده است. اخيرا با نام‌ «مقتل‌الحسين و مصرع اهل بيته و اصحابه فى كربلا» در 230 صفحه توسط مؤسسة الوفاء چاپ‌ شده است.
  
«مقتل خوارزمى‌»: متن تاريخى مربوط به حوادث كربلاست، در دو جزء كه توسط موفق بن احمد مكى خوارزمى (م 568) تاليف شده و اغلب مطالبش را از تاريخ‌ ابن اعثم (م 314) نقل كرده است.  
+
«[[مقتل خوارزمى]]‌»: متن تاريخى مربوط به حوادث كربلاست، در دو جزء كه توسط موفق بن احمد مكى خوارزمى (م 568) تاليف شده و اغلب مطالبش را از تاريخ‌ ابن اعثم (م 314) نقل كرده است.  
  
 
«مقتل الحسين‌»: عبدالرزاق المقرم (م 1391 ق در [[نجف]]) كه درباره نهضت‌ حسينى‌ است و وقايع كربلا از خروج [[امام حسين‌]] علیه السلام از مدينه تا حوادث پس از عاشورا را دربردارد. كتاب هاى مقتل ديگرى هم معروف است، همچون: نفس المهموم، لهوف، منهاج الدموع، العيون العبرى، مثير الاحزان، روضة الشهدا، اسرار الشهادة، منتهى الآمال، بحارالانوار، ج 45 و...
 
«مقتل الحسين‌»: عبدالرزاق المقرم (م 1391 ق در [[نجف]]) كه درباره نهضت‌ حسينى‌ است و وقايع كربلا از خروج [[امام حسين‌]] علیه السلام از مدينه تا حوادث پس از عاشورا را دربردارد. كتاب هاى مقتل ديگرى هم معروف است، همچون: نفس المهموم، لهوف، منهاج الدموع، العيون العبرى، مثير الاحزان، روضة الشهدا، اسرار الشهادة، منتهى الآمال، بحارالانوار، ج 45 و...
سطر ۱۶: سطر ۱۶:
 
==منابع==
 
==منابع==
 
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.
 
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.
 +
 +
[[رده:منابع تاریخ زندگی امام حسین(ع)]]
 +
 +
[[رده:واقعه عاشورا]]

نسخهٔ ‏۲۷ نوامبر ۲۰۱۲، ساعت ۱۲:۱۱

Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از کتاب فرهنگ عاشورا است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


هم به معناى محل قتل است، هم كتابى كه درباره شرح قتل حسين بن على‌ علیه السلام و واقعه‌ كربلا نوشته شده باشد. به نقل دهخدا: جايى و زمينى كه كسى در آنجا كشته شده باشد. البته به معناى جايى و عضوى از بدن نيز گفته كه اگر تير يا تيغى بر آنجا وارد آيد، سبب قتل شخص مى‌شود.(لغت‌نامه دهخدا)

به انگيزه زنده نگهداشتن ياد حادثه عاشورا و شهداى كربلا، از صدر اسلام تاكنون، همواره كتاب هايى به عنوان ‌«مقتل‌» نوشته شده و مى‌شود. شيخ آقا بزرگ‌ تهرانى بيش از هفتاد كتاب را با همين عنوان نام مى‌برد كه به حادثه كربلا مربوط مى‌شود [۱] و «مقتل‌» اصبغ بن نباته (از ياران على عليه السلام) را اولين مقتلى مى‌داند كه نگاشته شده‌ است.[۲]

نام برخى از مقتلهاى معروف از اين قرار است (البته آنها كه عنوان‌ «مقتل‌» دارد): «مقاتل الطالبيين‌»: نوشته ابوالفرج اصفهانى (م 356) كه در شرح حال و ذكر اسامى‌ شهداى فرزندان ابوطالب است. اين كتاب به فارسى نيز ترجمه شده است: «سرگذشت‌ كشته‌شدگان از فرزندان ابوطالب‌» سيد هاشم رسولى محلاتى‌ «مقتل ابى مخنف‌»: نوشته لوط بن يحيى بن سعيد بن مخنف، معروف به ابومخنف كه ‌درباره حوادث عاشوراست. اين كتاب نيز به فارسى ترجمه شده است. اخيرا با نام‌ «مقتل‌الحسين و مصرع اهل بيته و اصحابه فى كربلا» در 230 صفحه توسط مؤسسة الوفاء چاپ‌ شده است.

«مقتل خوارزمى‌»: متن تاريخى مربوط به حوادث كربلاست، در دو جزء كه توسط موفق بن احمد مكى خوارزمى (م 568) تاليف شده و اغلب مطالبش را از تاريخ‌ ابن اعثم (م 314) نقل كرده است.

«مقتل الحسين‌»: عبدالرزاق المقرم (م 1391 ق در نجف) كه درباره نهضت‌ حسينى‌ است و وقايع كربلا از خروج امام حسين‌ علیه السلام از مدينه تا حوادث پس از عاشورا را دربردارد. كتاب هاى مقتل ديگرى هم معروف است، همچون: نفس المهموم، لهوف، منهاج الدموع، العيون العبرى، مثير الاحزان، روضة الشهدا، اسرار الشهادة، منتهى الآمال، بحارالانوار، ج 45 و...

پانویس

  1. الذريعه، ج 22، ص 21 به بعد. همچنين در كتاب‌ «نگرشى به مرثيه‌سرايى در ايران‌» عبدالرضا افسرى كرمانى، ص 137، بيش از شصت كتاب شعر و به نثر عنوان‌ «مقتل‌» را با نام گردآورندگان آنها آورده است.
  2. همان، ص 23، شماره 5838.

منابع

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.