ابن فهد حلی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (صفحه‌ای جدید حاوی ' {{بخشی از یک کتاب}} <keywords content='کلید واژه: احمد بن فهد حلی اسدی، آثار احمد بن فهد ح...' ایجاد کرد)
 
(اضافه کردن رده)
سطر ۸: سطر ۸:
 
'''نویسنده:''' عبدالرحیم عقیقی بخشایشی
 
'''نویسنده:''' عبدالرحیم عقیقی بخشایشی
  
=احمد بن فهد حلى اسدى= (متولد 757 - متوفى 841 هـ.ق)
+
'''احمد بن فهد حلى اسدى''' (متولد 757 - متوفى 841 هـ.ق)
  
 
'''گفتار استاد:'''<ref> منظور استاد [[شهید مرتضی مطهری]] است.</ref>
 
'''گفتار استاد:'''<ref> منظور استاد [[شهید مرتضی مطهری]] است.</ref>
سطر ۱۰۹: سطر ۱۰۹:
  
 
* '''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=38950&scope=95YYli2geUGEhf-Nc6PfqvHv43nuRs99&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%81%D9%87%D8%AF&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true کتاب الرسائل العشر]'''
 
* '''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=38950&scope=95YYli2geUGEhf-Nc6PfqvHv43nuRs99&flowLastAction=view&from=search&query=%D9%81%D9%87%D8%AF&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true کتاب الرسائل العشر]'''
 
+
[[رده:علمای قرن نهم]]
----
 

نسخهٔ ‏۴ اوت ۲۰۱۲، ساعت ۰۶:۲۲

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon book.jpg

محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)



منبع: فقهای نامدار شیعه

نویسنده: عبدالرحیم عقیقی بخشایشی

احمد بن فهد حلى اسدى (متولد 757 - متوفى 841 هـ.ق)

گفتار استاد:[۱]

«جمال السالكين ابوالعباس، احمد بن فهد حلى اسدى در سال 757 متولد شده و در سال 841 وفات يافته است. در طبقه شاگردان شهيد اول و فخرالمحققين است. مشايخ حدیث او فاضل مقداد سابق الذكر و شيخ على بن الخازن فقيه و شيخ بهاءالدين على بن عبدالكريم است.

على الظاهر اساتيد فقهى او نيز همين‌ها هستند. ابن فهد تاليفات فقهى معتبرى دارد، از قبيل: المهذب البارع كه شرح المختصر النافع محقق حلى است و شرح ارشاد علامه به نام المقتصر و شرح الفيه شهيد اول. شهرت بيشتر او در اخلاق، دعا و سير و سلوك است. كتاب مشهور او در اين زمينه، «عدة الداعى» است».[۲]

او از تربيت يافتگان مكتب فقهى شهيد اول و از اكابر فقهاء و علماى اماميه در قرن نهم هجرى است كه در فقه و سير و سلوك و زهد و تقوى و عبادت مقام شامخ و والايى دارد. او حاوى كمالات ظاهرى و باطنى و جامع علم و عمل و حاوى معارف عقلى و نقلى بوده است. بهترين معرف مقامات باطنى او، آثار و تاليفات باقى مانده از اوست كه حكايت از مقامات باطنى و معنوى او مى‌نمايد، كه برخى از آن‌ها به ترتيب زير است:

  • 1- آداب الداعى.
  • 2- الادعية والختوم.
  • 3- استخراج الحوادث و بعض الوقايع المستقبله من كلام امیرالمومنین علیه‌السلام فيما انشاه فيصفين بعد شهادة عمار بن ياسر. در اين كتاب برخى از اسرار علوم غريبه مانند خروج چنگيز و پديد آمدن اسماعيل صفوى را از كلمات معجزه آميز على علیه‌السلام كه در صفين بعد از شهادت عمار فرموده است، استنباط و استخراج نموده است.
  • 4- اسرار الصلوة.
  • 5- تاريخ الائمة علیهم‌السلام.
  • 6- التحرير در فقه.
  • 7- التحصين في صفات العارفين من العزلة والخمول بالاسانيد المتلقاة عن آل الرسول علیه‌السلام.
  • 8- ترجمة الصلوة در بيان معانى، اقوال و افعال و فوائد نماز.
  • 9- تعيين ساعات الليل و تشخيصها بمنازل القمر.
  • 10- جامع الدقائق و كاشف الحقائق.
  • 11- الدر النضيد في فقه الصلوة.
  • 12- عدة الداعى و نجاح الساعى در ايران چاپ شده و سه نسخه خطى آن تحت شماره‌هاى 2137 - 38 - 40 در كتابخانه مدرسه شهيد مطهرى (سپهسالار) موجود است.
  • 13- المسائل الشاميات.
  • 14- مصباح المبتدى و هداية المهتدى.
  • 15- المتقصر في شرح ارشاد الاذهان.
  • 16- الموجز الهادى.
  • 17- المهذب البارع في شرح المختصر النافع.
  • 18- الموجز الحاوى.[۳]

و تعدادى ديگر از رساله‌ها و مجموعه‌ها كه در ريحانة الادب آمده است.

گفتار ديگران درباره او:

صاحب روضات الجنات در شرح زندگى او مى‌نويسد: «عالم عارف پر از اسرار، كاشف اسرار فضائل، جمال الدين ابوالعباس احمد بن شمس الدين محمد بن فهد اسدى حلى، در اثر شهرت و اعتبار، بى‌نياز از توصيف و تعريف مى‌باشد. وى جامع معقول و منقول، فروع و اصول ظاهرى و باطنى و علم و عمل است. او از شاگردان شهيد اول و فخر محققان است و از شيخ مقداد سيورى و على بن خازن حائرى و ابن متوج بحرانى و از سيد جليل نقيب، بهاءالدين ابوالقاسم على بن عبدالحميد نيلى صاحب كتاب «الانوار الالهية» اجازه روايتى دارد و پيش ما اجازه‌نامه‌اى موجود است كه به خط فرزند شهيد ثانى يا پسرش محمد است (و از اين دو كنار نيست) و مضمون آن چنين است:

«احمد بن محمد بن فهد، از رجال متاخر عصر ما و يكى از مدرسين زينبيه در حله سيفيه و يكى از رجال علم، خير، صلاح و بذل و بخشش و جود مى‌باشد. او از من كسب اجازه نمود، پس به او در مورد تاليفات و روايات خويش اجازه دادم. او تعدادى مصنفات و تاليفات دارد كه از آن ميان، «عدة الداعى و نجاح الساعى» است كه داراى فوائد متعددى است و كتاب «كفاية المحتاج الى معرفة مسائل الحاج» و كتاب «الهداية في فقه الصلوة» و كتاب «التحصين في صفات العارفين» و جز اين‌ها تاليفات ديگرى نيز دارد...».[۴]

مناظره و گفتگو با ارباب مذاهب:

او در مناظره و مباحثه، تبحر و توانايى كامل داشته است و با برخى از پيروان فقه اهل سنت، در عصر حكومت ميرزا اسبند تركمان حاكم عراق مباحثاتى داشت، به ويژه در مورد مساله امامت و رهبرى گفتگوهايى انجام داد و بر جمع كثيرى از علماء مذاهب اهل سنت غلبه يافت. ميرزا تحت تاثير آن جلسه قرار گرفت و مذهب خويش را تغيير داد و خطبه‌اى به نام امیرالمومنین علیه‌السلام و اولاد پاك و معصوم او انشاء نمود...».[۵]

شاگردان او:

او شاگردان متعددى را در مكتب تربيتى خويش پرورانده است كه:

  • 1- شيخ على بن هلال جزائرى است كه شرح زندگى او خواهد آمد.
  • 2- شيخ بزرگوار فقيه نامى عزالدين حسن بن احمد بن يوسف، معروف به ابن العشرة الكروانى العاملى.
  • 3- شيخ على بن عبدالعالى كركى.
  • 4- شيخ عبدالسميع بن فياض اسدى حلى صاحب كتاب «تحفة الطالبين في اصول الدين».
  • 5- سيد محمد بن فلاح موسوى از نياكان سيد خلف.
  • 6- شيخ ابوالقاسم على بن جمال الدين محمد بن طى عاملى مؤلف كتاب مسائل ابن طى (متوفى 855 هـ.ق).

و جز اين افراد شاگردان ديگرى نيز داشته است كه در كتاب‌هاى تراجم و رجال، تفصيلاً آمده است.

وفات او:

او پس از يك عمر تلاش و مجاهده در راه فقه و فقاهت و سير و سياحت روحى، به سال 841 در هشتاد و پنج سالگى در کربلا معلى به رحمت ايزدى پيوست و قبر شريفش كنار خيمه‌گاه معروف واقع شده و كراماتى هم از او نقل گرديده است كه هم اكنون نيز مورد تكريم و تجليل و تبرك اهل تقوى و دين قرار دارد. در نخبة المقال در وفات او آمده است: و احمد بن فهد الحلى اجل قبضه «الخير» و عمره «نهل» (احمد بن فهد حلى بزرگوار، هنگام وفاتش كلمه «الخير»(841) و سال‌هاى عمرش كلمه «نهل»(85) مى‌باشد.[۶]

پانویس

  1. منظور استاد شهید مرتضی مطهری است.
  2. آشنايى با علوم اسلامى، ص 301.
  3. ريحانة الادب، ج 8، ص 145 و 146.
  4. روضات الجنات، ج 1، ص 72 و 73.
  5. روضات الجنات، ج 1، ص 73.
  6. ريحانة الادب، ج 8، ص 146.

پیوندها