مختلف الشیعه (کتاب): تفاوت بین نسخهها
جز (Aghajani صفحهٔ مختلف الشيعة را به مختلف الشيعة (کتاب) منتقل کرد) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) (ویرایش) |
||
سطر ۲۶: | سطر ۲۶: | ||
==مؤلف مختلف الشیعه== | ==مؤلف مختلف الشیعه== | ||
− | ابومنصور حسن بن سدید یوسف بن زین الدین على بن مطهر حلى (آیت الله جمال الدین فاضل) رئیس علماى [[شیعه]] (م | + | مؤلف کتاب ابومنصور حسن بن سدید یوسف بن زین الدین على بن مطهر حلى (آیت الله جمال الدین فاضل) رئیس علماى [[شیعه]] (م ۷۲۶ ق) معروف به [[علامه حلی]] است. |
− | == | + | ==جایگاه علمی علامه== |
− | وى عالم در [[فقه]]، [[اصول]]، | + | وى عالم در [[فقه]]، [[اصول فقه|اصول]]، [[تفسیر قرآن|تفسیر]]، [[علم نحو|نحو]]، [[منطق]]، [[علم رجال|رجال]] و منسوب به شهر [[حله]] در [[عراق]] است. حکمت و معقول را از [[خواجه نصیرالدین طوسی|خواجه نصیرالدین طوسى]] و کاتبى قزوینى، [[علم کلام|کلام]] و فقه و دیگر علوم متداول را از پدرش [[محقق حلى]]، احمد بن طاووس، [[ابن میثم بحرانی|ابن میثم]]، [[سید بن طاووس|على بن طاووس]]، شیخ نجیب الدین یحیى و دیگر فقهاى [[امامیه]] فراگرفت. |
− | شاه خدابنده، سلطان مغول تحت تأثیر وى مذهب تشیع را پذیرفت و دستور داد به نام دوازده امام علیهم السلام خطبه خوانده شود و | + | شاه خدابنده، سلطان مغول تحت تأثیر وى مذهب [[شیعه|تشیع]] را پذیرفت و دستور داد به نام [[ائمه اطهار|دوازده امام]] علیهم السلام خطبه خوانده شود و سکه بزنند و علامه نیز کتاب الفین و کتاب منهاج الکرامه را به نام وى تألیف کرد. علامه نزد سلطان بسیار گرامى بود و به امر سلطان مدرسه اى سیار به وجود آورده بود و در کنار اردوى شاه، مجلس تدریس علامه هم منعقد مى شد که این خود باعث رواج تشیع در آن زمان بود. |
− | ==استادان | + | ==استادان و شاگردان == |
− | + | برخی از اساتید علامه حلی عبارتند از: | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | + | ۱. کمال الدین بن میثم بحرانى | |
+ | ۲. على بن موسى بن طاووس حسنى | ||
+ | ۳. احمد بن موسى نجیب الدین یحیى بن احمد بن یحیى بن حسن بن سعید هذلى | ||
+ | ۴. مفیدالدین محمد بن على بن جهیم اسدى | ||
+ | ۵. حسن بن على بن سلیمان بحرانى | ||
+ | ۶. [[ابن نما|نجم الدین جعفر بن نجیب الدین محمد بن جعفر بن نما حلى]] و... . | ||
− | + | استادان علامه از علماى [[اهل سنت]] نیز از این قرارند: | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | + | ۱. نجم الدین عمر بن على کاتبى قزوینى شافعى، ۲. محمد بن محمد بن احمد کشى، ۳. جمال الدین حسین بن ابان نحوى، ۴. عزالدین فاروقى واسطى، ۵. تقى الدین عبدالله بن جعفر بن على صباغ حنفى کوفى. | |
− | + | و از جمله شاگردان ایشان می توان به این افراد اشاره نمود: | |
− | + | ||
− | + | ۱. محمد معروف به فخرالمحققین فرزند علامه | |
− | + | ۲. مجدالدین ابوالفوارس محمد بن على بن اعرج حسینى | |
− | + | ۳. عمیدالدین عبدالمطلب | |
− | + | ۴. ضیاءالدین عبدالله | |
− | + | ۵. مهنا بن سنان بن عبدالوهاب حسینى | |
+ | ۶. مدنى | ||
+ | ۷. تاج الدین محمد بن قاسم بن معیه حسنى. | ||
==تألیفات دیگر علامه== | ==تألیفات دیگر علامه== | ||
− | * | + | *تذکرة الفقهاء |
− | *ارشاد الأذهان إلى | + | *ارشاد الأذهان إلى أحکام الایمان |
− | *نهایة | + | *نهایة الاحکام فى معرفة الاحکام |
− | *مختلف الشیعة فى | + | *مختلف الشیعة فى احکام الشریعه |
− | *مبادى | + | *[[مبادی الوصول الی علم الاصول (کتاب)|مبادى الوصول إلى علم الاصول]] |
− | * | + | *کشف الیقین فى فضائل امیرالمؤمنین |
− | *نهج الایمان فى تفسیر القرآن | + | *نهج الایمان فى تفسیر القرآن |
− | *نهایة المرام فى علم | + | *نهایة المرام فى علم الکلام |
− | *خلاصة الاقوال فى معرفة الرجال و... | + | *[[خلاصة الاقوال (کتاب)|خلاصة الاقوال فى معرفة الرجال]] و... |
− | ==معرفى اجمالى | + | ==معرفى اجمالى کتاب مختلف الشیعه== |
− | این | + | این کتاب از کتب مطول علامه مى باشد که در آن، علامه موارد اختلاف بین اقوال علماى [[شیعه]] و ادله هر کدام را بیان داشته است. علامه در این باره مى گوید: «مختلف الشیعة فى الاحکام الشریعة، ذکرنا فیه خلاف علمائنا خاصة و حجة کل شخص و الترجیح لما نصیر الیه».<ref> خلاصه، ص ۴۵ به نقل از مقدمه مختلف الشیعة.</ref> |
− | + | کتاب مختلف داراى چند ویژگى است: | |
− | * | + | *۱. این کتاب یک دوره [[فقه]] کامل از طهارت تا دیات مى باشد؛ زیرا بسیارى از کتب مطول علامه در فقه کامل نیست و تمام ابواب فقهى ذکر نشده است. |
− | * | + | *۲. این کتاب حاوى فتاوى [[ابن جنید اسکافی|ابن جنید]] و [[ابن ابی عقیل عمانی|ابن ابی عقیل]] با ذکر ادله آنها است. این فتاوى فقط در این کتاب ذکر شده اند و کسانى که بعد از علامه فتاوى آن دو را بیان داشتند، از مختلف نقل کرده اند و همچنین فتاوى بعد از [[شیخ صدوق|صدوق]] و فتاوى برخى از علماى شیعه منحصر در این کتاب است. |
− | * | + | *۳. ویژگى دیگر این کتاب این است که علامه آن را بعد از فراغ از تألیف کتب دیگر نوشته است. |
==وضعیت نشر مختلف الشیعه== | ==وضعیت نشر مختلف الشیعه== | ||
− | این | + | این کتاب به وسیله انتشارات مؤسسة نشر الاسلامى در قم به سال ۱۴۱۷ ق چاپ و منتشر شده است. |
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references /> | <references /> | ||
− | ==متن کتاب | + | ==متن کتاب== |
− | [http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/39520/مختلف-الشيعة-في-أحكام-الشريعة | + | [http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/39520/مختلف-الشيعة-في-أحكام-الشريعة مختلف الشيعة فى الاحكام الشریعة] |
[[رده:منابع فقهی]] | [[رده:منابع فقهی]] | ||
− | == | + | ==منبع== |
− | کتابشناسی تفصیلی مذاهب | + | کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، نویسنده: محمدرضا ضمیری |
نسخهٔ ۲۳ مهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۷:۱۵
نویسنده | علامه حلي |
موضوع | فقه شيعه |
زبان | عربی |
تعداد جلد | 9 |
|
محتویات
مؤلف مختلف الشیعه
مؤلف کتاب ابومنصور حسن بن سدید یوسف بن زین الدین على بن مطهر حلى (آیت الله جمال الدین فاضل) رئیس علماى شیعه (م ۷۲۶ ق) معروف به علامه حلی است.
جایگاه علمی علامه
وى عالم در فقه، اصول، تفسیر، نحو، منطق، رجال و منسوب به شهر حله در عراق است. حکمت و معقول را از خواجه نصیرالدین طوسى و کاتبى قزوینى، کلام و فقه و دیگر علوم متداول را از پدرش محقق حلى، احمد بن طاووس، ابن میثم، على بن طاووس، شیخ نجیب الدین یحیى و دیگر فقهاى امامیه فراگرفت.
شاه خدابنده، سلطان مغول تحت تأثیر وى مذهب تشیع را پذیرفت و دستور داد به نام دوازده امام علیهم السلام خطبه خوانده شود و سکه بزنند و علامه نیز کتاب الفین و کتاب منهاج الکرامه را به نام وى تألیف کرد. علامه نزد سلطان بسیار گرامى بود و به امر سلطان مدرسه اى سیار به وجود آورده بود و در کنار اردوى شاه، مجلس تدریس علامه هم منعقد مى شد که این خود باعث رواج تشیع در آن زمان بود.
استادان و شاگردان
برخی از اساتید علامه حلی عبارتند از:
۱. کمال الدین بن میثم بحرانى ۲. على بن موسى بن طاووس حسنى ۳. احمد بن موسى نجیب الدین یحیى بن احمد بن یحیى بن حسن بن سعید هذلى ۴. مفیدالدین محمد بن على بن جهیم اسدى ۵. حسن بن على بن سلیمان بحرانى ۶. نجم الدین جعفر بن نجیب الدین محمد بن جعفر بن نما حلى و... .
استادان علامه از علماى اهل سنت نیز از این قرارند:
۱. نجم الدین عمر بن على کاتبى قزوینى شافعى، ۲. محمد بن محمد بن احمد کشى، ۳. جمال الدین حسین بن ابان نحوى، ۴. عزالدین فاروقى واسطى، ۵. تقى الدین عبدالله بن جعفر بن على صباغ حنفى کوفى.
و از جمله شاگردان ایشان می توان به این افراد اشاره نمود:
۱. محمد معروف به فخرالمحققین فرزند علامه ۲. مجدالدین ابوالفوارس محمد بن على بن اعرج حسینى ۳. عمیدالدین عبدالمطلب ۴. ضیاءالدین عبدالله ۵. مهنا بن سنان بن عبدالوهاب حسینى ۶. مدنى ۷. تاج الدین محمد بن قاسم بن معیه حسنى.
تألیفات دیگر علامه
- تذکرة الفقهاء
- ارشاد الأذهان إلى أحکام الایمان
- نهایة الاحکام فى معرفة الاحکام
- مختلف الشیعة فى احکام الشریعه
- مبادى الوصول إلى علم الاصول
- کشف الیقین فى فضائل امیرالمؤمنین
- نهج الایمان فى تفسیر القرآن
- نهایة المرام فى علم الکلام
- خلاصة الاقوال فى معرفة الرجال و...
معرفى اجمالى کتاب مختلف الشیعه
این کتاب از کتب مطول علامه مى باشد که در آن، علامه موارد اختلاف بین اقوال علماى شیعه و ادله هر کدام را بیان داشته است. علامه در این باره مى گوید: «مختلف الشیعة فى الاحکام الشریعة، ذکرنا فیه خلاف علمائنا خاصة و حجة کل شخص و الترجیح لما نصیر الیه».[۱]
کتاب مختلف داراى چند ویژگى است:
- ۱. این کتاب یک دوره فقه کامل از طهارت تا دیات مى باشد؛ زیرا بسیارى از کتب مطول علامه در فقه کامل نیست و تمام ابواب فقهى ذکر نشده است.
- ۲. این کتاب حاوى فتاوى ابن جنید و ابن ابی عقیل با ذکر ادله آنها است. این فتاوى فقط در این کتاب ذکر شده اند و کسانى که بعد از علامه فتاوى آن دو را بیان داشتند، از مختلف نقل کرده اند و همچنین فتاوى بعد از صدوق و فتاوى برخى از علماى شیعه منحصر در این کتاب است.
- ۳. ویژگى دیگر این کتاب این است که علامه آن را بعد از فراغ از تألیف کتب دیگر نوشته است.
وضعیت نشر مختلف الشیعه
این کتاب به وسیله انتشارات مؤسسة نشر الاسلامى در قم به سال ۱۴۱۷ ق چاپ و منتشر شده است.
پانویس
- ↑ خلاصه، ص ۴۵ به نقل از مقدمه مختلف الشیعة.
متن کتاب
مختلف الشيعة فى الاحكام الشریعة
منبع
کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی، نویسنده: محمدرضا ضمیری