اخلاقیات الامام علی امیرالمؤمنین علیه‌السلام (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) جز (مهدی موسوی صفحهٔ اخلاقيات الامام علي اميرالمؤمنين(ع) (کتاب) را به اخلاقیات الامام علی امیرالمؤمنین علیه‌السلام (کتاب) منتقل کرد) |
|||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | + | {{مشخصات کتاب | |
| + | |عنوان= | ||
| + | |تصویر= [[پرونده:Ketab12.jpg|240px|وسط]] | ||
| + | |نویسنده= هادی مدرسی | ||
| − | + | |موضوع=اخلاق و فضایل امام علی علیه‌السلام | |
| − | = | + | |زبان= عربی |
| + | |تعداد جلد=۱ | ||
| − | + | |عنوان افزوده1= | |
| − | + | |افزوده1= | |
| − | + | |عنوان افزوده2= | |
| + | |افزوده2= | ||
| − | + | |لینک= | |
| − | + | }} | |
| − | + | '''«أخلاقیات الإمام علی أمیر‌المؤمنین (علیه‌السلام)»'''، اثر هادى مدرسى به زبان عربى است. این کتاب در صدد شرح و توضیح جنبه‌هاى [[اخلاق|اخلاقى]] در زندگى فردى، اجتماعى و سیاسى [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)]] و بیان تعاملات و برخوردهاى مختلف آن حضرت به‌عنوان الگویى شایسته است. | |
| − | |||
| − | |||
| − | + | ==محتوای کتاب== | |
| − | + | کتاب «أخلاقیات الإمام علی أمیر‌المؤمنین (علیه‌السلام)»، در سه جلد تنظیم شده و مشتمل بر یک مقدمه از مؤلف و متن در سه بخش است. مؤلف، در بیان و شرح مطالب و مباحث، از آیات [[قرآن|قرآنى]] و اشعار عربى استفاده نموده و براى برخى از آیات، [[تفسیر قرآن|تفسیر]] کوتاهى بیان نموده است.این کتاب، در صدد شرح و توضیح جنبه‌هاى [[اخلاق|اخلاقى]] در زندگى فردى، اجتماعى و سیاسى [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)]] و بیان تعاملات و برخوردهاى مختلف آن حضرت به‌عنوان الگویى شایسته براى عبدمؤمن، حاکم عادل و معارض حکیم است. به این ترتیب مطالب کتاب، در سه محور اساسى بیان شده است: اخلاقیات مؤمن؛ اخلاقیات معارض؛ اخلاقیات حاکم. | |
| − | + | در بخش اول، مؤلف، صفاتى را که یک فرد مؤمن باید داشته باشد، بیان نموده و کلمات و جملات امام على(ع) را پیرامون این صفات ذکر کرده و شرح داده است. اولین موردى که وى بیان نموده «[[تقوا]] و [[اخلاص]]» است و در آغاز آن چنین نوشته است: «حیات و زندگى مردم، بر گرد سه محور مى‌گردد: اول، محور ایمان به خدا و آنچه به آن مربوط است، از قبیل قضیه عبادت، اخلاق و التزام به احکام؛ دوم، محور قضیه‌اى معین که به ارزشى از ارزش‌ها یا مصلحتى از مصالح عمومى مربوط است؛ سوم، محور ذات و آنچه مربوط به آن است، از قبیل شهوات، لذت‌ها و مصالح. حیات بیشتر مردم، در اطراف محور سوم مى‌چرخد... و گروه اندکى، قضیه‌اى معین مثل آزاد کردن سرزمین‌هایشان یا محقق نمودن عدالت در آنها یا... را برمى‌تابند و به خاطر آن مى‌جنگند و گروه اندک‌ترى، مؤمنان هستند که حیاتشان بر محور ایمان به خدا مى‌گردد...». | |
| − | + | برخى از صفات و اخلاقیاتى که مؤلف در این قسمت ذکر مى‌کند و در مورد آنها جملات [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] را شاهد مى‌آورد، عبارت است از: یقین، زهد، تواضع، مبادره، وفا، تضحیه (خود را آماده جانبازى کردن)، عطاء، شجاعت، برآوردن نیازهاى مردم، ایثار، حلم، کار با زور بازوى خویش، توازن بین دنیا و آخرت و [[دعابه]] (شوخى و مزاح کردن). | |
| − | + | مؤلف، در قسمت دوم، پیرامون اخلاقیات معارض سخن مى‌گوید و در آغاز چنین مى‌نویسد: «گاهى معارضه، با حکم باطلى است که هیچ حقى با آن نیامیخته و گاهى با حقى است که باطل با آن درآمیخته است. اولى، مانند اینکه بیگانه، جایى را اشغال کند و با زور بر مردم حاکم گردد... در این صورت مى‌بایست معارضه، فراگیر و بى‌حد و مرز باشد، مگر حد و مرزهایى که به ارزش‌هاى انسانى مربوط مى‌شود. دومى، مانند اینکه مردم، خود، حکومتى را انتخاب کنند، ولى آن حکومت از ستم عارى نباشد و حق را به شکل کامل اجرا نکند... در این صورت باید معارضه، محدود به حدود اخلاقى و موازین شرعى ویژه خود باشد». | |
| − | مؤلف، در | + | در ادامه، مؤلف، این مطلب را با توجه به زندگى اجتماعى و سیاسى و فردى امیرالمؤمنین و جایگاه وى، شرح و توضیح مى‌دهد و در این زمینه، قضایاى مختلفى را که در زمان آن حضرت رخ داده و نحوه برخورد او را با مشکلات داخلى و خارجى بیان مى‌کند. |
| − | + | بخش دوم کتاب، مشتمل است بر قسمت سوم؛ یعنى اخلاقیات حاکم که بخش اصلى و مفصل کتاب است و مؤلف در ابتداى آن مى‌نویسد: «جامعه بشرى به‌طور عام، داراى دو گروه است: حاکمان و محکومان... و ارتباط ممکن بین اینها از سه حال خارج نیست: استبدادى، هرج و مرجى و شورایى...». | |
| − | در ادامه، | + | وى در ادامه، با استناد به آیات و روایات، حکومت شورایى را تنها حکومت حق و غیر آن را باطل مى‌داند و از حقوق متقابلى که حاکم و محکوم یا امام و امت بر یکدیگر دارند، سخن مى‌گوید و مقولاتى مانند تأمین آزادى‌هاى گوناگون (همچون آزادى اظهار نظر، آزادى تشکیل اجتماعات و احزاب و آزادى مخالفت)، حاکمیت مردم، قداست قانون، احترام به حقوق انسانى، اعتراف به حق معارضه، التزام به [[عدالت]] در ابعاد مختلف، سخت‌گیرى به خود و به خویشان و به مسئولین و... را مورد بررسى قرار داده و در این باره، از کلمات و سیره [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] استفاده نموده است. |
| − | + | مؤلف، در بخش سوم، به ذکر کلمات و جملاتى که درباره حضرت على(ع) گفته شده، پرداخته است و در این مورد به [[آیه ولایت|آیه ولایت]]، سخنانان [[پیامبر اسلام|پیامبر اسلام]](ص)، سخن خود [[امام على(ع)|حضرت امیر]](ع)، سخنان معاصرین با آن حضرت، سخنان علماء و متفکرین و متأخرین متمسک شده است، سپس نامه امام به [[مالک اشتر نخعی|مالک اشتر]] را تحت عنوان «دستور الامام(ع) لحکام العدل»، در ۱۱۰ بند بیان کرده و در ادامه، دعا و مناجات حضرت، وصایاى حضرت رسول(ص) به آن حضرت و آخرین وصیت حضرت را ذکر نموده است. | |
| − | + | ==وضعیت کتاب== | |
| − | + | در ابتداى هر جلد، [[سوره حمد]] و در پایان هرکدام، فهرست مطالب و موضوعات آن ذکر شده است و در پایان جلد سوم، علاوه بر آن، فهرست آیات قرآنى و فهارس کتاب، شامل انبیاء و رسل، کتب و مصاحف، اعلام، نساء، قبائل و اقوام و احزاب، القاب، مدن و بقاع و اماکن، معاهدات و اتفاقیات، معارک و حروب، اسماء آلت و مصادر و مراجع نیز درج گردیده است. برخى از توضیحات و منابع در پاورقى‌ها بیان شده است. | |
| − | == | + | ==منابع== |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | * ویکی نور | ||
| + | [[رده:امام علی علیه السلام]] | ||
[[رده: منابع تاریخ زندگی ائمه (ع)]] | [[رده: منابع تاریخ زندگی ائمه (ع)]] | ||
| + | [[رده:کتاب‌های اخلاق اسلامی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۴ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۳۷
 | |
| نویسنده | هادی مدرسی |
| موضوع | اخلاق و فضایل امام علی علیه‌السلام |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | ۱ |
|
| |
«أخلاقیات الإمام علی أمیر‌المؤمنین (علیه‌السلام)»، اثر هادى مدرسى به زبان عربى است. این کتاب در صدد شرح و توضیح جنبه‌هاى اخلاقى در زندگى فردى، اجتماعى و سیاسى امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) و بیان تعاملات و برخوردهاى مختلف آن حضرت به‌عنوان الگویى شایسته است.
محتوای کتاب
کتاب «أخلاقیات الإمام علی أمیر‌المؤمنین (علیه‌السلام)»، در سه جلد تنظیم شده و مشتمل بر یک مقدمه از مؤلف و متن در سه بخش است. مؤلف، در بیان و شرح مطالب و مباحث، از آیات قرآنى و اشعار عربى استفاده نموده و براى برخى از آیات، تفسیر کوتاهى بیان نموده است.این کتاب، در صدد شرح و توضیح جنبه‌هاى اخلاقى در زندگى فردى، اجتماعى و سیاسى امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) و بیان تعاملات و برخوردهاى مختلف آن حضرت به‌عنوان الگویى شایسته براى عبدمؤمن، حاکم عادل و معارض حکیم است. به این ترتیب مطالب کتاب، در سه محور اساسى بیان شده است: اخلاقیات مؤمن؛ اخلاقیات معارض؛ اخلاقیات حاکم.
در بخش اول، مؤلف، صفاتى را که یک فرد مؤمن باید داشته باشد، بیان نموده و کلمات و جملات امام على(ع) را پیرامون این صفات ذکر کرده و شرح داده است. اولین موردى که وى بیان نموده «تقوا و اخلاص» است و در آغاز آن چنین نوشته است: «حیات و زندگى مردم، بر گرد سه محور مى‌گردد: اول، محور ایمان به خدا و آنچه به آن مربوط است، از قبیل قضیه عبادت، اخلاق و التزام به احکام؛ دوم، محور قضیه‌اى معین که به ارزشى از ارزش‌ها یا مصلحتى از مصالح عمومى مربوط است؛ سوم، محور ذات و آنچه مربوط به آن است، از قبیل شهوات، لذت‌ها و مصالح. حیات بیشتر مردم، در اطراف محور سوم مى‌چرخد... و گروه اندکى، قضیه‌اى معین مثل آزاد کردن سرزمین‌هایشان یا محقق نمودن عدالت در آنها یا... را برمى‌تابند و به خاطر آن مى‌جنگند و گروه اندک‌ترى، مؤمنان هستند که حیاتشان بر محور ایمان به خدا مى‌گردد...».
برخى از صفات و اخلاقیاتى که مؤلف در این قسمت ذکر مى‌کند و در مورد آنها جملات حضرت على(ع) را شاهد مى‌آورد، عبارت است از: یقین، زهد، تواضع، مبادره، وفا، تضحیه (خود را آماده جانبازى کردن)، عطاء، شجاعت، برآوردن نیازهاى مردم، ایثار، حلم، کار با زور بازوى خویش، توازن بین دنیا و آخرت و دعابه (شوخى و مزاح کردن).
مؤلف، در قسمت دوم، پیرامون اخلاقیات معارض سخن مى‌گوید و در آغاز چنین مى‌نویسد: «گاهى معارضه، با حکم باطلى است که هیچ حقى با آن نیامیخته و گاهى با حقى است که باطل با آن درآمیخته است. اولى، مانند اینکه بیگانه، جایى را اشغال کند و با زور بر مردم حاکم گردد... در این صورت مى‌بایست معارضه، فراگیر و بى‌حد و مرز باشد، مگر حد و مرزهایى که به ارزش‌هاى انسانى مربوط مى‌شود. دومى، مانند اینکه مردم، خود، حکومتى را انتخاب کنند، ولى آن حکومت از ستم عارى نباشد و حق را به شکل کامل اجرا نکند... در این صورت باید معارضه، محدود به حدود اخلاقى و موازین شرعى ویژه خود باشد».
در ادامه، مؤلف، این مطلب را با توجه به زندگى اجتماعى و سیاسى و فردى امیرالمؤمنین و جایگاه وى، شرح و توضیح مى‌دهد و در این زمینه، قضایاى مختلفى را که در زمان آن حضرت رخ داده و نحوه برخورد او را با مشکلات داخلى و خارجى بیان مى‌کند.
بخش دوم کتاب، مشتمل است بر قسمت سوم؛ یعنى اخلاقیات حاکم که بخش اصلى و مفصل کتاب است و مؤلف در ابتداى آن مى‌نویسد: «جامعه بشرى به‌طور عام، داراى دو گروه است: حاکمان و محکومان... و ارتباط ممکن بین اینها از سه حال خارج نیست: استبدادى، هرج و مرجى و شورایى...».
وى در ادامه، با استناد به آیات و روایات، حکومت شورایى را تنها حکومت حق و غیر آن را باطل مى‌داند و از حقوق متقابلى که حاکم و محکوم یا امام و امت بر یکدیگر دارند، سخن مى‌گوید و مقولاتى مانند تأمین آزادى‌هاى گوناگون (همچون آزادى اظهار نظر، آزادى تشکیل اجتماعات و احزاب و آزادى مخالفت)، حاکمیت مردم، قداست قانون، احترام به حقوق انسانى، اعتراف به حق معارضه، التزام به عدالت در ابعاد مختلف، سخت‌گیرى به خود و به خویشان و به مسئولین و... را مورد بررسى قرار داده و در این باره، از کلمات و سیره امیرالمؤمنین(ع) استفاده نموده است.
مؤلف، در بخش سوم، به ذکر کلمات و جملاتى که درباره حضرت على(ع) گفته شده، پرداخته است و در این مورد به آیه ولایت، سخنانان پیامبر اسلام(ص)، سخن خود حضرت امیر(ع)، سخنان معاصرین با آن حضرت، سخنان علماء و متفکرین و متأخرین متمسک شده است، سپس نامه امام به مالک اشتر را تحت عنوان «دستور الامام(ع) لحکام العدل»، در ۱۱۰ بند بیان کرده و در ادامه، دعا و مناجات حضرت، وصایاى حضرت رسول(ص) به آن حضرت و آخرین وصیت حضرت را ذکر نموده است.
وضعیت کتاب
در ابتداى هر جلد، سوره حمد و در پایان هرکدام، فهرست مطالب و موضوعات آن ذکر شده است و در پایان جلد سوم، علاوه بر آن، فهرست آیات قرآنى و فهارس کتاب، شامل انبیاء و رسل، کتب و مصاحف، اعلام، نساء، قبائل و اقوام و احزاب، القاب، مدن و بقاع و اماکن، معاهدات و اتفاقیات، معارک و حروب، اسماء آلت و مصادر و مراجع نیز درج گردیده است. برخى از توضیحات و منابع در پاورقى‌ها بیان شده است.
منابع
- ویکی نور
