مهرورزی با مردم: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
 
(۶ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 +
{{ضعیف}}
 
{{الگو:منبع الکترونیکی پایگاه معتبر}}
 
{{الگو:منبع الکترونیکی پایگاه معتبر}}
  
 +
[[دوستی]] و مهرورزى با مردم نشان دهنده خرد انسان است و اثرات نیکى در اجتماع و زندگى دارد و علاوه بر محبوبیت در میان مردم و افزایش [[رزق]] و روزى در دنیا، مایه رضایت [[خدا]] و نجات در [[آخرت]] است. برخی روایات پیرامون این موضوع در ادامه ذکر می‌شود.
 +
==احادیث مهرورزى با مردم==
  
 +
* مُحَمَّدُ بْنُ یحْیى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ عَلِی بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ جَمِیعاً عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ {{متن حدیث|«إِنَّ أَعْرَابِیاً مِنْ بَنِی تَمِیمٍ أَتَى النَّبِی صلى الله علیه وآله فَقَالَ لَهُ أَوْصِنِی فَکانَ مِمَّا أَوْصَاهُ تَحَبَّبْ إِلَى النَّاسِ یحِبُّوک»}}؛ [[امام باقر علیه السلام|حضرت باقر]] علیه السلام فرمود: عربى از [[بنی تمیم|بنى تمیم]] نزد [[پیامبر اسلام|پیغمبر]] صلى الله علیه وآله آمد عرض کرد: به من سفارش کن، پس از جمله سفارش هایش به او این بود که با مردم دوستى کن تا مردم تو را دوست بدارند.<ref>اصول كافى، جلد ۴ صفحه: ۴۵۷ روایة: ۱.</ref>
 +
* عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِیسَى عَنْ سَمَاعَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ علیه السلام قَالَ {{متن حدیث|«مُجَامَلَةُ النَّاسِ ثُلُثُ الْعَقْلِ»}}؛ [[امام صادق علیه السلام|حضرت صادق]] علیه السلام فرمود: خوش رفتارى و مدارا کردن با مردم یک سوم خردمندى است.<ref>اصول کافى، جلد ۴، صفحه: ۴۵۷، روایة: ۲.</ref>
 +
* «عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیادٍ عَنْ عَلِی بْنِ حَسَّانَ عَنْ مُوسَى بْنِ بَکرٍ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ علیه السلام قَالَ {{متن حدیث|التَّوَدُّدُ إِلَى النَّاسِ نِصْفُ الْعَقْلِ»}}؛ موسى بن بکر از [[امام موسی کاظم علیه السلام|حضرت کاظم]] علیه السلام مانند حدیث گذشته را روایت کرده است.<ref>اصول کافى، جلد ۴، صفحه: ۴۵۷، روایة: ۵.</ref>
 +
* «عَلِی بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ النَّوْفَلِی عَنِ السَّکونِی عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ علیه السلام قَالَ {{متن حدیث|قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله علیه و آله ثَلَاثٌ یصْفِینَ وُدَّ الْمَرْءِ لِأَخِیهِ الْمُسْلِمِ یلْقَاهُ بِالْبُشْرِ إِذَا لَقِیهُ وَ یوَسِّعُ لَهُ فِی الْمَجْلِسِ إِذَا جَلَسَ إِلَیهِ وَ یدْعُوهُ بِأَحَبِّ الْأَسْمَاءِ إِلَیهِ»}}؛ امام صادق علیه السلام فرمود: که [[پیامبر اسلام|رسول خدا]] صلى الله علیه و آله فرمود: سه چیز است که دوستى انسانی را با برادر مسلمانش صفا دهد: (۱) همیشه با خوشروئى با او برخورد کند. (۲) هرگاه در مجلسى بر او بنشیند برایش جا باز کند (۳) به آن نامى که بیشتر آن را دوست دارد او را بخواند (و صدا کند).<ref>اصول کافى، جلد ۴، صفحه: ۴۵۷، روایة: ۳.</ref>
 +
* «مُحَمَّدُ بْنُ یحْیى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ حُذَیفَةَ بْنِ مَنْصُورٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِاللَّهِ علیه السلام یقُولُ {{متن حدیث|مَنْ کفَّ یدَهُ عَنِ النَّاسِ فَإِنَّمَا یکفُّ عَنْهُمْ یداً وَاحِدَةً وَ یکفُّونَ عَنْهُ أَیدِیاً کثِیرَةً»}}؛ حذیفة بن منصور گوید: شنیدم از حضرت صادق علیه السلام که مى فرمود: هر که دست آزارش را از سر مردم بردارد فقط یک دست از آنها باز داشته ولى (در مقابل) دست هاى بسیارى از آزار او خوددارى کنند.<ref>اصول کافى، جلد ۴، صفحه: ۴۵۷، روایة: ۶.</ref>
 +
* عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ سُلَیمَانَ بْنِ زِیادٍ التَّمِیمِی عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ علیه السلام قَالَ {{متن حدیث|«قَالَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِی علیه السلام الْقَرِیبُ مَنْ قَرَّبَتْهُ الْمَوَدَّةُ وَ إِنْ بَعُدَ نَسَبُهُ وَ الْبَعِیدُ مَنْ بَعَّدَتْهُ الْمَوَدَّةُ وَ إِنْ قَرُبَ نَسَبُهُ لَا شَیءَ أَقْرَبُ إِلَى شَیءٍ مِنْ یدٍ إِلَى جَسَدٍ وَ إِنَّ الْیدَ تَغُلُّ فَتُقْطَعُ وَ تُقْطَعُ فَتُحْسَمُ»}}؛ [[امام صادق]] علیه السلام می فرماید: که [[امام حسن علیه السلام|حضرت مجتبى]] علیه السلام فرمود: خویش نزدیک آن کس است که مودت و دوستى او را نزدیک کرده باشد اگر چه خویشاوندش دور باشد و بیگانه و دور کسى است که دوستى او را دور کرده است (از نظر دوستى بیگانه باشد) اگر چه خویشاوندیش نزدیک باشد و چیزى نزدیک تر از دست به پیکر انسان نیست، و همین دست خیانت کند و بریده مى شود و اثر آن محو گردد.<ref>اصول کافى، جلد ۴، صفحه: ۴۵۸، روایة: ۷.</ref>
 +
* عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَرَ بْنِ أُذَینَةَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ نَصْرِ بْنِ قَابُوسَ قَالَ قَالَ لِی أَبُو عَبْدِاللَّهِ علیه السلام {{متن حدیث|«إِذَا أَحْبَبْتَ أَحَداً مِنْ إِخْوَانِک فَأَعْلِمْهُ ذَلِک فَإِنَّ إِبْرَاهِیمَ علیه السلام قَالَ رَبِّ أَرِنِی کیفَ تُحْی الْمَوْتى قالَ أَوَ لَمْ تُؤْمِنْ قالَ بَلى وَ لکنْ لِیطْمَئِنَّ قَلْبِی»}}؛ ([[سوره بقره]]، آیه ۲۶۰) [[نصر بن قابوس]] گوید: حضرت صادق علیه السلام به من فرمود: هرگاه یکى از برادران (دینى) خود را دوست داشتى به آن آگاهش کن، زیرا [[حضرت ابراهیم علیه السلام|ابراهیم]] علیه السلام عرض کرد: (بار پروردگارا به من بنما که چگونه مرده ها را زنده مى کنى فرمود مگر ایمان نیاورده اى؟ گفت چرا ولیکن براى این که دلم مطمئن شود).<ref>اصول کافى، جلد ۴، صفحه: ۴۵۸ روایة: ۱.</ref>
 +
* أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ یحْیى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى جَمِیعاً عَنْ عَلِی بْنِ الْحَکمِ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ علیه السلام قَالَ {{متن حدیث|«إِذَا أَحْبَبْتَ رَجُلًا فَأَخْبِرْهُ بِذَلِک فَإِنَّهُ أَثْبَتُ لِلْمَوَدَّةِ بَینَکمَا»}}؛ حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرگاه مردى را دوست داشتى او را بدان آگاهش ساز، زیرا که آن دوستى میان شما را پا برجا تر کند.<ref>اصول کافى، جلد ۴، صفحه: ۴۵۹، روایة: ۲.</ref>
 +
*«مِن فضل الرجل عند الله محبته لإخوانه و من عرفه الله محبة إخوانه، فقد احبه الله و من أحبه الله أوفاه أجره یوم القیامة؛ امام صادق علیه السلام می فرماید: محبت و علاقه شخص به برادران دینى خود مایه فضیلت و ارزش او نزد خداى متعال است و هرکس وظیفه مهرورزى به برادران دینى را خوب انجام دهد، خدا او را دوست میدارد و هرکه را خدا دوست داشته باشد، پاداش او را کامل و تمام خواهد داد».<ref>ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، صفحه: ۲۲۰.</ref>
 +
*«یا مُعلّى! ... تحبّب الى إخوانک بصلتهم فانّ الله جعل العطاء محبة و المنع مبغضة»؛ امام صادق علیه السلام به [[معلی بن خنیس|معلّى بن خُنیس]] (یکى از یارانش) می فرماید: اى معلّى! خود را با بذل و بخشش، نزد برادران و دوستانت دوست داشتنى کن و مهر و محبت آنان را به سوى خود جلب کن زیرا خداوند عطا و بخشش را مایه محبت و [[بخل]] و تنگ نظرى را مایه عداوت و دشمنى قرار داده است».<ref>امالی شیخ طوسی، جلد ۱ صفحه: ۳۱۰.</ref>
 +
==پانویس==
 +
{{پانویس}}
 +
==منابع==
  
'''منبع:''' سایت تربیت
+
* گروهی از محققان و پژوهشگران، سایت تربیت.
 
+
*مجله ‏درسهایى از مکتب اسلام.
''' نویسنده:''' گروهی از محققان و پژوهشگران
 
 
 
==مهروزى با مردم==
 
 
 
دوستى و مهرورزى با مردم نشان دهنده خرد و داراى اثرات وضعى در اجتماع و زندگى دارد روايات ذيل اشاره به همين نكته دارد.
 
 
 
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ جَمِيعاً عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عليه السلام قَالَ إِنَّ أَعْرَابِيّاً مِنْ بَنِي تَمِيمٍ أَتَى النَّبِيَّ صلى الله عليه و آله فَقَالَ لَهُ أَوْصِنِي فَكَانَ مِمَّا أَوْصَاهُ تَحَبَّبْ إِلَى النَّاسِ يُحِبُّوكَ
 
 
 
حضرت باقر عليه السلام فرمود: عربى از [[بنى تميم]] نزد پيغمبر صلى الله عليه و آله آمد عرض كرد: به من سفارش كن، پس از جمله سفارش هايش به او اين بود كه با مردم دوستى كن تا مردم تو را دوست بدارند.
 
 
 
([[اصول كافى]] جلد 4 صفحه: 457 رواية: 1)
 
 
 
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَى عَنْ سَمَاعَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام قَالَ مُجَامَلَةُ النَّاسِ ثُلُثُ الْعَقْلِ
 
 
 
حضرت صادق عليه السلام فرمود: خوش رفتارى و مدارا كردن با مردم يك سوم خردمندى است.
 
 
 
(اصول كافى جلد 4 صفحه: 457 رواية: 2)
 
 
 
عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه و آله ثَلَاثٌ يُصْفِينَ وُدَّ الْمَرْءِ لِأَخِيهِ الْمُسْلِمِ يَلْقَاهُ بِالْبُشْرِ إِذَا لَقِيَهُ وَ يُوَسِّعُ لَهُ فِي الْمَجْلِسِ إِذَا جَلَسَ إِلَيْهِ وَ يَدْعُوهُ بِأَحَبِّ الْأَسْمَاءِ إِلَيْهِ
 
 
 
و نيز فرمود: كه رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: سه چيز است هك دوستى انساني را با برادر مسلمانش صفا دهد: (1) هميشه با خوشروئى با او برخورد كند، (2) هرگاه در مجلسى بر او بنشيند برايش جا باز كند (3) به آن نامى كه بيشتر آن را دوست دارد او را بخواند ( و صدا كند ).
 
 
 
(اصول كافى جلد 4 صفحه: 457 رواية: 3)
 
 
 
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ حَسَّانَ عَنْ مُوسَى بْنِ بَكْرٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ عليه السلام قَالَ التَّوَدُّدُ إِلَى النَّاسِ نِصْفُ الْعَقْلِ
 
 
 
[[موسى بن بكر]] از حضرت كاظم عليه السلام مانند حديث (4) را روايت كرده است.
 
 
 
(اصول كافى جلد 4 صفحه: 457 رواية: 5)
 
 
 
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ حُذَيْفَةَ بْنِ مَنْصُورٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام يَقُولُ مَنْ كَفَّ يَدَهُ عَنِ النَّاسِ فَإِنَّمَا يَكُفُّ عَنْهُمْ يَداً وَاحِدَةً وَ يَكُفُّونَ عَنْهُ أَيْدِياً كَثِيرَةً
 
 
 
[[حذيفة بن منصور]] گويد: شنيدم از حضرت صادق عليه السلام كه مى فرمود: هر كه دست آزارش را از سر مردم بردارد فقط يك دست از آن ها باز داشته ولى ( در مقابل ) دست هاى بسيارى از آزار او خوددارى كنند.
 
 
 
(اصول كافى جلد 4 صفحه: 457 رواية: 6)
 
 
 
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ سُلَيْمَانَ بْنِ زِيَادٍ التَّمِيمِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام قَالَ قَالَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ عليه السلام الْقَرِيبُ مَنْ قَرَّبَتْهُ الْمَوَدَّةُ وَ إِنْ بَعُدَ نَسَبُهُ وَ الْبَعِيدُ مَنْ بَعَّدَتْهُ الْمَوَدَّةُ وَ إِنْ قَرُبَ نَسَبُهُ لَا شَيْءَ أَقْرَبُ إِلَى شَيْءٍ مِنْ يَدٍ إِلَى جَسَدٍ وَ إِنَّ الْيَدَ تَغُلُّ فَتُقْطَعُ وَ تُقْطَعُ فَتُحْسَمُ
 
 
 
[[امام صادق]] عليه السلام فرمود: كه حضرت مجتبى عليه السلام فرموده: خويش نزديك آن كس است كه مودت و دوستى او را نزديك كرده باشد اگر چه خويشاوندش دور باشد، و بيگانه و دور كسى است كه دوستى او را دور كرده است ( و از نظر دوستى بيگانه باشد ) اگر چه خويشاونديش نزديك باشد، و چيزى نزديك تر از دست به پيكر انسان نيست، و همين دست خيانت كند و بريده مى شود و اثر آن محو گردد.
 
 
 
(اصول كافى جلد 4 صفحه: 458 رواية: 7)
 
 
 
از مجلسى در نهايه گويد: غلول، خيانت در غنيمت و دزدى از غنيمت است، و هر كه نهانى در چيزى خيانت غلول كرده باشد و آن را غلول خوانند چون دست ها را بغل كند. و گويد: حسم، به معنى اين است كه خون او بند رفته است و از اين باب است حديث معروف كه دزدى را آوردند و فرمود: دستش را ببريد و خونش را بند آوريد، انتهى. و شايد مقصود از تشبيه مجرد، تنبيه بر اين است كه اعتمادى به نزديكى خويشاوند نيست زيرا بسا كه دورى گزيند يا از اين راه كه دست دزد دشمن او است و به صاحب خود خيانت ورزد و سبب قطع آن گردد و جاى آن محو شود كه مبادا برگردد.
 
 
 
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَرَ بْنِ أُذَيْنَةَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ نَصْرِ بْنِ قَابُوسَ قَالَ قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام إِذَا أَحْبَبْتَ أَحَداً مِنْ إِخْوَانِكَ فَأَعْلِمْهُ ذَلِكَ فَإِنَّ إِبْرَاهِيمَ عليه السلام قَالَ رَبِّ أَرِنِي كَيْفَ تُحْيِ الْمَوْتى قالَ أَوَ لَمْ تُؤْمِنْ قالَ بَلى وَ لكِنْ لِيَطْمَئِنَّ قَلْبِي
 
 
 
[[نصر بن قابوس]] گويد: حضرت صادق عليه السلام به من فرمود: هرگاه يكى از برادران ( دينى ) خود را دوست داشتى به آن آگاهش كن، زيرا ابراهيم عليه السلام عرض كرد: ( بار پروردگارا به من بنما كه چگونه مرده ها را زنده مى كنى فرمود مگر ايمان نياورده اى گفت چرا وليكن براى اين كه دلم مطمئن شود )
 
 
 
( [[سوره بقره]] آيه 260 ).
 
 
 
(اصول كافى جلد 4 صفحه: 458 رواية: 1)
 
 
 
أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى جَمِيعاً عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام قَالَ إِذَا أَحْبَبْتَ رَجُلًا فَأَخْبِرْهُ بِذَلِكَ فَإِنَّهُ أَثْبَتُ لِلْمَوَدَّةِ بَيْنَكُمَا
 
 
 
حضرت صادق عليه السلام فرمود: هرگاه مردى را دوست داشتى او را بدان آگاهش ساز، زيرا كه آن دوستى ميان شما را پا برجا تر كند.
 
 
 
(اصول كافى جلد 4 صفحه: 459 رواية: 2)
 
 
 
 
[[رده:اخلاق اجتماعی]]
 
[[رده:اخلاق اجتماعی]]
 
[[رده:صفات پسندیده]]
 
[[رده:صفات پسندیده]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ مهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۲:۰۱


این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon-computer.png
محتوای فعلی مقاله یکی از پایگاه های معتبر متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


دوستی و مهرورزى با مردم نشان دهنده خرد انسان است و اثرات نیکى در اجتماع و زندگى دارد و علاوه بر محبوبیت در میان مردم و افزایش رزق و روزى در دنیا، مایه رضایت خدا و نجات در آخرت است. برخی روایات پیرامون این موضوع در ادامه ذکر می‌شود.

احادیث مهرورزى با مردم

  • مُحَمَّدُ بْنُ یحْیى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ عَلِی بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ جَمِیعاً عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ «إِنَّ أَعْرَابِیاً مِنْ بَنِی تَمِیمٍ أَتَى النَّبِی صلى الله علیه وآله فَقَالَ لَهُ أَوْصِنِی فَکانَ مِمَّا أَوْصَاهُ تَحَبَّبْ إِلَى النَّاسِ یحِبُّوک»؛ حضرت باقر علیه السلام فرمود: عربى از بنى تمیم نزد پیغمبر صلى الله علیه وآله آمد عرض کرد: به من سفارش کن، پس از جمله سفارش هایش به او این بود که با مردم دوستى کن تا مردم تو را دوست بدارند.[۱]
  • عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِیسَى عَنْ سَمَاعَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ علیه السلام قَالَ «مُجَامَلَةُ النَّاسِ ثُلُثُ الْعَقْلِ»؛ حضرت صادق علیه السلام فرمود: خوش رفتارى و مدارا کردن با مردم یک سوم خردمندى است.[۲]
  • «عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیادٍ عَنْ عَلِی بْنِ حَسَّانَ عَنْ مُوسَى بْنِ بَکرٍ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ علیه السلام قَالَ التَّوَدُّدُ إِلَى النَّاسِ نِصْفُ الْعَقْلِ»؛ موسى بن بکر از حضرت کاظم علیه السلام مانند حدیث گذشته را روایت کرده است.[۳]
  • «عَلِی بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ النَّوْفَلِی عَنِ السَّکونِی عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله علیه و آله ثَلَاثٌ یصْفِینَ وُدَّ الْمَرْءِ لِأَخِیهِ الْمُسْلِمِ یلْقَاهُ بِالْبُشْرِ إِذَا لَقِیهُ وَ یوَسِّعُ لَهُ فِی الْمَجْلِسِ إِذَا جَلَسَ إِلَیهِ وَ یدْعُوهُ بِأَحَبِّ الْأَسْمَاءِ إِلَیهِ»؛ امام صادق علیه السلام فرمود: که رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: سه چیز است که دوستى انسانی را با برادر مسلمانش صفا دهد: (۱) همیشه با خوشروئى با او برخورد کند. (۲) هرگاه در مجلسى بر او بنشیند برایش جا باز کند (۳) به آن نامى که بیشتر آن را دوست دارد او را بخواند (و صدا کند).[۴]
  • «مُحَمَّدُ بْنُ یحْیى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ حُذَیفَةَ بْنِ مَنْصُورٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِاللَّهِ علیه السلام یقُولُ مَنْ کفَّ یدَهُ عَنِ النَّاسِ فَإِنَّمَا یکفُّ عَنْهُمْ یداً وَاحِدَةً وَ یکفُّونَ عَنْهُ أَیدِیاً کثِیرَةً»؛ حذیفة بن منصور گوید: شنیدم از حضرت صادق علیه السلام که مى فرمود: هر که دست آزارش را از سر مردم بردارد فقط یک دست از آنها باز داشته ولى (در مقابل) دست هاى بسیارى از آزار او خوددارى کنند.[۵]
  • عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ سُلَیمَانَ بْنِ زِیادٍ التَّمِیمِی عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ علیه السلام قَالَ «قَالَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِی علیه السلام الْقَرِیبُ مَنْ قَرَّبَتْهُ الْمَوَدَّةُ وَ إِنْ بَعُدَ نَسَبُهُ وَ الْبَعِیدُ مَنْ بَعَّدَتْهُ الْمَوَدَّةُ وَ إِنْ قَرُبَ نَسَبُهُ لَا شَیءَ أَقْرَبُ إِلَى شَیءٍ مِنْ یدٍ إِلَى جَسَدٍ وَ إِنَّ الْیدَ تَغُلُّ فَتُقْطَعُ وَ تُقْطَعُ فَتُحْسَمُ»؛ امام صادق علیه السلام می فرماید: که حضرت مجتبى علیه السلام فرمود: خویش نزدیک آن کس است که مودت و دوستى او را نزدیک کرده باشد اگر چه خویشاوندش دور باشد و بیگانه و دور کسى است که دوستى او را دور کرده است (از نظر دوستى بیگانه باشد) اگر چه خویشاوندیش نزدیک باشد و چیزى نزدیک تر از دست به پیکر انسان نیست، و همین دست خیانت کند و بریده مى شود و اثر آن محو گردد.[۶]
  • عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَرَ بْنِ أُذَینَةَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ نَصْرِ بْنِ قَابُوسَ قَالَ قَالَ لِی أَبُو عَبْدِاللَّهِ علیه السلام «إِذَا أَحْبَبْتَ أَحَداً مِنْ إِخْوَانِک فَأَعْلِمْهُ ذَلِک فَإِنَّ إِبْرَاهِیمَ علیه السلام قَالَ رَبِّ أَرِنِی کیفَ تُحْی الْمَوْتى قالَ أَوَ لَمْ تُؤْمِنْ قالَ بَلى وَ لکنْ لِیطْمَئِنَّ قَلْبِی»؛ (سوره بقره، آیه ۲۶۰) نصر بن قابوس گوید: حضرت صادق علیه السلام به من فرمود: هرگاه یکى از برادران (دینى) خود را دوست داشتى به آن آگاهش کن، زیرا ابراهیم علیه السلام عرض کرد: (بار پروردگارا به من بنما که چگونه مرده ها را زنده مى کنى فرمود مگر ایمان نیاورده اى؟ گفت چرا ولیکن براى این که دلم مطمئن شود).[۷]
  • أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ یحْیى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى جَمِیعاً عَنْ عَلِی بْنِ الْحَکمِ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ علیه السلام قَالَ «إِذَا أَحْبَبْتَ رَجُلًا فَأَخْبِرْهُ بِذَلِک فَإِنَّهُ أَثْبَتُ لِلْمَوَدَّةِ بَینَکمَا»؛ حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرگاه مردى را دوست داشتى او را بدان آگاهش ساز، زیرا که آن دوستى میان شما را پا برجا تر کند.[۸]
  • «مِن فضل الرجل عند الله محبته لإخوانه و من عرفه الله محبة إخوانه، فقد احبه الله و من أحبه الله أوفاه أجره یوم القیامة؛ امام صادق علیه السلام می فرماید: محبت و علاقه شخص به برادران دینى خود مایه فضیلت و ارزش او نزد خداى متعال است و هرکس وظیفه مهرورزى به برادران دینى را خوب انجام دهد، خدا او را دوست میدارد و هرکه را خدا دوست داشته باشد، پاداش او را کامل و تمام خواهد داد».[۹]
  • «یا مُعلّى! ... تحبّب الى إخوانک بصلتهم فانّ الله جعل العطاء محبة و المنع مبغضة»؛ امام صادق علیه السلام به معلّى بن خُنیس (یکى از یارانش) می فرماید: اى معلّى! خود را با بذل و بخشش، نزد برادران و دوستانت دوست داشتنى کن و مهر و محبت آنان را به سوى خود جلب کن زیرا خداوند عطا و بخشش را مایه محبت و بخل و تنگ نظرى را مایه عداوت و دشمنى قرار داده است».[۱۰]

پانویس

  1. اصول كافى، جلد ۴ صفحه: ۴۵۷ روایة: ۱.
  2. اصول کافى، جلد ۴، صفحه: ۴۵۷، روایة: ۲.
  3. اصول کافى، جلد ۴، صفحه: ۴۵۷، روایة: ۵.
  4. اصول کافى، جلد ۴، صفحه: ۴۵۷، روایة: ۳.
  5. اصول کافى، جلد ۴، صفحه: ۴۵۷، روایة: ۶.
  6. اصول کافى، جلد ۴، صفحه: ۴۵۸، روایة: ۷.
  7. اصول کافى، جلد ۴، صفحه: ۴۵۸ روایة: ۱.
  8. اصول کافى، جلد ۴، صفحه: ۴۵۹، روایة: ۲.
  9. ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، صفحه: ۲۲۰.
  10. امالی شیخ طوسی، جلد ۱ صفحه: ۳۱۰.

منابع

  • گروهی از محققان و پژوهشگران، سایت تربیت.
  • مجله ‏درسهایى از مکتب اسلام.
مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه