مهرورزی با مردم

این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

محتوای فعلی مقاله یکی از پایگاه های معتبر متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

دوستی و مهرورزى با مردم نشان دهنده خرد انسان است و اثرات نیکى در اجتماع و زندگى دارد و علاوه بر محبوبیت در میان مردم و افزایش رزق و روزى در دنیا، مایه رضایت خدا و نجات در آخرت است. برخی روایات پیرامون این موضوع در ادامه ذکر می‌شود.

احادیث مهرورزى با مردم

• مُحَمَّدُ بْنُ یحْیى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ عَلِی بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ جَمِیعاً عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ «إِنَّ أَعْرَابِیاً مِنْ بَنِی تَمِیمٍ أَتَى النَّبِی صلى الله علیه وآله فَقَالَ لَهُ أَوْصِنِی فَکانَ مِمَّا أَوْصَاهُ تَحَبَّبْ إِلَى النَّاسِ یحِبُّوک»؛ حضرت باقر علیه السلام فرمود: عربى از بنى تمیم نزد پیغمبر صلى الله علیه وآله آمد عرض کرد: به من سفارش کن، پس از جمله سفارش هایش به او این بود که با مردم دوستى کن تا مردم تو را دوست بدارند.
• عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِیسَى عَنْ سَمَاعَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ علیه السلام قَالَ «مُجَامَلَةُ النَّاسِ ثُلُثُ الْعَقْلِ»؛ حضرت صادق علیه السلام فرمود: خوش رفتارى و مدارا کردن با مردم یک سوم خردمندى است.
• «عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیادٍ عَنْ عَلِی بْنِ حَسَّانَ عَنْ مُوسَى بْنِ بَکرٍ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ علیه السلام قَالَ التَّوَدُّدُ إِلَى النَّاسِ نِصْفُ الْعَقْلِ»؛ موسى بن بکر از حضرت کاظم علیه السلام مانند حدیث گذشته را روایت کرده است.
• «عَلِی بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ النَّوْفَلِی عَنِ السَّکونِی عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله علیه و آله ثَلَاثٌ یصْفِینَ وُدَّ الْمَرْءِ لِأَخِیهِ الْمُسْلِمِ یلْقَاهُ بِالْبُشْرِ إِذَا لَقِیهُ وَ یوَسِّعُ لَهُ فِی الْمَجْلِسِ إِذَا جَلَسَ إِلَیهِ وَ یدْعُوهُ بِأَحَبِّ الْأَسْمَاءِ إِلَیهِ»؛ امام صادق علیه السلام فرمود: که رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: سه چیز است که دوستى انسانی را با برادر مسلمانش صفا دهد: (۱) همیشه با خوشروئى با او برخورد کند. (۲) هرگاه در مجلسى بر او بنشیند برایش جا باز کند (۳) به آن نامى که بیشتر آن را دوست دارد او را بخواند (و صدا کند).
• «مُحَمَّدُ بْنُ یحْیى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ حُذَیفَةَ بْنِ مَنْصُورٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِاللَّهِ علیه السلام یقُولُ مَنْ کفَّ یدَهُ عَنِ النَّاسِ فَإِنَّمَا یکفُّ عَنْهُمْ یداً وَاحِدَةً وَ یکفُّونَ عَنْهُ أَیدِیاً کثِیرَةً»؛ حذیفة بن منصور گوید: شنیدم از حضرت صادق علیه السلام که مى فرمود: هر که دست آزارش را از سر مردم بردارد فقط یک دست از آنها باز داشته ولى (در مقابل) دست هاى بسیارى از آزار او خوددارى کنند.
• عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ صَالِحِ بْنِ عُقْبَةَ عَنْ سُلَیمَانَ بْنِ زِیادٍ التَّمِیمِی عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ علیه السلام قَالَ «قَالَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِی علیه السلام الْقَرِیبُ مَنْ قَرَّبَتْهُ الْمَوَدَّةُ وَ إِنْ بَعُدَ نَسَبُهُ وَ الْبَعِیدُ مَنْ بَعَّدَتْهُ الْمَوَدَّةُ وَ إِنْ قَرُبَ نَسَبُهُ لَا شَیءَ أَقْرَبُ إِلَى شَیءٍ مِنْ یدٍ إِلَى جَسَدٍ وَ إِنَّ الْیدَ تَغُلُّ فَتُقْطَعُ وَ تُقْطَعُ فَتُحْسَمُ»؛ امام صادق علیه السلام می فرماید: که حضرت مجتبى علیه السلام فرمود: خویش نزدیک آن کس است که مودت و دوستى او را نزدیک کرده باشد اگر چه خویشاوندش دور باشد و بیگانه و دور کسى است که دوستى او را دور کرده است (از نظر دوستى بیگانه باشد) اگر چه خویشاوندیش نزدیک باشد و چیزى نزدیک تر از دست به پیکر انسان نیست، و همین دست خیانت کند و بریده مى شود و اثر آن محو گردد.
• عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ أَبِیهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَرَ بْنِ أُذَینَةَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ نَصْرِ بْنِ قَابُوسَ قَالَ قَالَ لِی أَبُو عَبْدِاللَّهِ علیه السلام «إِذَا أَحْبَبْتَ أَحَداً مِنْ إِخْوَانِک فَأَعْلِمْهُ ذَلِک فَإِنَّ إِبْرَاهِیمَ علیه السلام قَالَ رَبِّ أَرِنِی کیفَ تُحْی الْمَوْتى قالَ أَوَ لَمْ تُؤْمِنْ قالَ بَلى وَ لکنْ لِیطْمَئِنَّ قَلْبِی»؛ (سوره بقره، آیه ۲۶۰) نصر بن قابوس گوید: حضرت صادق علیه السلام به من فرمود: هرگاه یکى از برادران (دینى) خود را دوست داشتى به آن آگاهش کن، زیرا ابراهیم علیه السلام عرض کرد: (بار پروردگارا به من بنما که چگونه مرده ها را زنده مى کنى فرمود مگر ایمان نیاورده اى؟ گفت چرا ولیکن براى این که دلم مطمئن شود).
• أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ یحْیى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى جَمِیعاً عَنْ عَلِی بْنِ الْحَکمِ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ علیه السلام قَالَ «إِذَا أَحْبَبْتَ رَجُلًا فَأَخْبِرْهُ بِذَلِک فَإِنَّهُ أَثْبَتُ لِلْمَوَدَّةِ بَینَکمَا»؛ حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرگاه مردى را دوست داشتى او را بدان آگاهش ساز، زیرا که آن دوستى میان شما را پا برجا تر کند.
• «مِن فضل الرجل عند الله محبته لإخوانه و من عرفه الله محبة إخوانه، فقد احبه الله و من أحبه الله أوفاه أجره یوم القیامة؛ امام صادق علیه السلام می فرماید: محبت و علاقه شخص به برادران دینى خود مایه فضیلت و ارزش او نزد خداى متعال است و هرکس وظیفه مهرورزى به برادران دینى را خوب انجام دهد، خدا او را دوست میدارد و هرکه را خدا دوست داشته باشد، پاداش او را کامل و تمام خواهد داد».
• «یا مُعلّى! ... تحبّب الى إخوانک بصلتهم فانّ الله جعل العطاء محبة و المنع مبغضة»؛ امام صادق علیه السلام به معلّى بن خُنیس (یکى از یارانش) می فرماید: اى معلّى! خود را با بذل و بخشش، نزد برادران و دوستانت دوست داشتنى کن و مهر و محبت آنان را به سوى خود جلب کن زیرا خداوند عطا و بخشش را مایه محبت و بخل و تنگ نظرى را مایه عداوت و دشمنى قرار داده است».

منابع

• گروهی از محققان و پژوهشگران، سایت تربیت.
• مجله ‏درسهایى از مکتب اسلام.