غسل جمعه: تفاوت بین نسخهها
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | {{ | + | {{خوب}} |
| − | + | '''«غُسل جمعه»''' از مهمترین [[غسل|غسلها]] و اعمال [[مستحب|مستحبی]] است که در روز [[جمعه]] بهجا آورده میشود. وقت انجام آن از [[اذان]] صبح جمعه تا ظهر است و البته میتوان قضای آن را بعد از ظهر جمعه یا شنبه نیز انجام داد. | |
| − | |||
| − | == | + | ==اهمیت غسل جمعه == |
| − | امام باقر | + | [[امام باقر]] علیه السلام فرموده اند: {{متن حدیث|«ولا تَدَع الغسلَ یوم الجمعة، فانّه من السنّة، ولیکن غسلُک قبل الزوال}}<ref>دعائم الاسلام، ج۱، ص۱۸۱.</ref>؛ غسل روز جمعه را فراموش مکن که از [[سنت]] است و باید که پیش از زوال غسل کنی». |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | نیز [[امام صادق]] علیه السلام می فرمایند: {{متن حدیث|«غسلُ یوم الجمعه سنّة واجبة علی الرجال و النّساء فی السّفر والحضر}}<ref>المحاسن، برقی، ص۶۰.</ref>؛ غسل روز جمعه بر مردان و زنان در سفر و حضر، سنّتی [[واجب]] است. ظاهرا منظور از واجب در این [[حدیث]]، بیان لزوم و اهمیت غسل جمعه است نه وجوب شرعی». | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | و روايت شده كه [[رسول خدا]] صلى الله عليه وآله به [[حضرت علی]] عليه السلام فرمود: «يا على در هر جمعه غسل كن، اگر چه بايد كه قوت روز خود را بفروشى و آب بخرى و غسل كنى و گرسنه بمانى، زيرا كه هيچ سنتى بزرگتر از اين نيست». | |
| + | ==وقت غسل جمعه== | ||
| − | + | وقت غسل جمعه از [[اذان]] صبح روز [[جمعه|جمعه]] تا ظهر روز جمعه است و بهتر است نزدیک ظهر به جا آورده شود.<ref>جواهر الکلام، ج۵، ص۱۳.</ref> اگر تا ظهر انجام ندهد، بهتر است که بدون [[نیت|نیت]] ادا و قضا تا غروب جمعه به جا آورد.<ref>العروة الوثقی، ج۲، ص۱۴۳.</ref> و اگر در روز جمعه غسل نکند، [[مستحب]] است از صبح شنبه تا غروب، قضای آن را به جا آورد.<ref>جواهر الکلام، ج۵، ص۱۹.</ref> | |
| + | کسی که میترسد در روز جمعه آب پیدا نکند، میتواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد،<ref>جواهر الکلام، ج۵، ص۱۵.</ref> بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امید آن که مطلوب خداوند عالم است به جا آورد، صحیح است. | ||
| + | |||
| + | ==احکام غسل جمعه== | ||
| + | غسل جمعه از [[مستحب|مستحبات]] مؤکد است<ref>مختلف الشیعة، علامه حلی، ج۱، ص۳۱۸-۳۱۹؛ تذکرة الفقهاء، ج۲، ص۱۳۷-۱۳۸.</ref> و به همین خاطر، بعضی از علما حکم به [[واجب|وجوب]] آن دادهاند.<ref>المقنع، شیخ مفید، ص۱۴۴؛ الهدایة، شیخ صدوق، ص۱۰۲.</ref> | ||
| + | |||
| + | به قول مشهور، غسل جمعه از [[وضو]] کفایت نمیکند و برای [[نماز]] باید وضو گرفته شود.<ref>مختلف الشیعة، ج۱، ص۳۳۹.</ref> و چنانچه پس از غسل جمعه، حَدَثی<ref>چیزهایی که وضو یا غسل را باطل می کند.</ref> -اعم از اصغر یا اکبر- عارض شود، نیازی به اعاده غسل نیست و اعاده حتی مستحب نمیباشد.<ref>العروة الوثقی، ج۲، ص۱۴۷؛ موسوعة الخوئی، ج۱۰، ص۳۴.</ref> | ||
| + | |||
| + | مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: {{متن حدیث|«أشْهَدُ أنْ لا إِلهَ إلّا اللهُ وَحْدَهُ لا شَریک لَهُ وَأنَّ مُحَمَّداً عَبْدُه وَ رَسوُلُه. اَلّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَاجْعَلْنی مِنَ التَّوَّابینَ وَاجْعلْنی مِنَ الْمُتَطَهِّرین»}}؛<ref>امام خمینی، توضیح المسائل، مسئله ۶۴۴.</ref> گواهى مى دهم كه خدايى جز ذات يگانه پروردگار بى انباز نيست و گواهى مى دهم كه محمد بنده (خاص) او و پيغامبر اوست. خدايا درود فرست بر محمد (ص) و آل محمد و مرا از توبه كنندگان و پاكان قرار ده. | ||
| + | |||
| + | از [[امام صادق]] عليه السلام نقل شده است كه هر كه در روز [[جمعه]] غسل كند و اين دعا را بخواند، براى او [[طهارت|طهارتى]] باشد تا جمعه آينده، يعنى از [[گناهان]] پاک شود، یا اعمال او با طهارت معنوى و مقبول واقع شود. | ||
| + | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| − | + | ==منابع== | |
| − | == منابع == | + | *"غسل جمعه"، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهمالسلام|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهمالسلام]]، ج۵، ص۵۵۷. |
| − | *کتاب | + | *کتاب حکمتهای درخشان، علیرضا صابری یزدی. |
| + | *"دعای هنگام غسل روز جمعه"، [[مفاتیح الجنان]]، شیخ عباس قمی. | ||
| + | {{خوب}} | ||
[[رده:جمعه]] | [[رده:جمعه]] | ||
| + | [[رده: طهارت]] | ||
| + | {{سنجش کیفی | ||
| + | |سنجش=شده | ||
| + | |شناسه= خوب | ||
| + | |عنوان بندی مناسب= خوب | ||
| + | |کفایت منابع و پی نوشت ها= متوسط | ||
| + | |رعایت سطح مخاطب عام= خوب | ||
| + | |رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب | ||
| + | |جامعیت= متوسط | ||
| + | |رعایت اختصار= خوب | ||
| + | |سیر منطقی= خوب | ||
| + | |کیفیت پژوهش= خوب | ||
| + | |رده= دارد | ||
| + | }} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۲۰:۰۷
«غُسل جمعه» از مهمترین غسلها و اعمال مستحبی است که در روز جمعه بهجا آورده میشود. وقت انجام آن از اذان صبح جمعه تا ظهر است و البته میتوان قضای آن را بعد از ظهر جمعه یا شنبه نیز انجام داد.
اهمیت غسل جمعه
امام باقر علیه السلام فرموده اند: «ولا تَدَع الغسلَ یوم الجمعة، فانّه من السنّة، ولیکن غسلُک قبل الزوال[۱]؛ غسل روز جمعه را فراموش مکن که از سنت است و باید که پیش از زوال غسل کنی».
نیز امام صادق علیه السلام می فرمایند: «غسلُ یوم الجمعه سنّة واجبة علی الرجال و النّساء فی السّفر والحضر[۲]؛ غسل روز جمعه بر مردان و زنان در سفر و حضر، سنّتی واجب است. ظاهرا منظور از واجب در این حدیث، بیان لزوم و اهمیت غسل جمعه است نه وجوب شرعی».
و روايت شده كه رسول خدا صلى الله عليه وآله به حضرت علی عليه السلام فرمود: «يا على در هر جمعه غسل كن، اگر چه بايد كه قوت روز خود را بفروشى و آب بخرى و غسل كنى و گرسنه بمانى، زيرا كه هيچ سنتى بزرگتر از اين نيست».
وقت غسل جمعه
وقت غسل جمعه از اذان صبح روز جمعه تا ظهر روز جمعه است و بهتر است نزدیک ظهر به جا آورده شود.[۳] اگر تا ظهر انجام ندهد، بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تا غروب جمعه به جا آورد.[۴] و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تا غروب، قضای آن را به جا آورد.[۵]
کسی که میترسد در روز جمعه آب پیدا نکند، میتواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد،[۶] بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امید آن که مطلوب خداوند عالم است به جا آورد، صحیح است.
احکام غسل جمعه
غسل جمعه از مستحبات مؤکد است[۷] و به همین خاطر، بعضی از علما حکم به وجوب آن دادهاند.[۸]
به قول مشهور، غسل جمعه از وضو کفایت نمیکند و برای نماز باید وضو گرفته شود.[۹] و چنانچه پس از غسل جمعه، حَدَثی[۱۰] -اعم از اصغر یا اکبر- عارض شود، نیازی به اعاده غسل نیست و اعاده حتی مستحب نمیباشد.[۱۱]
مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: «أشْهَدُ أنْ لا إِلهَ إلّا اللهُ وَحْدَهُ لا شَریک لَهُ وَأنَّ مُحَمَّداً عَبْدُه وَ رَسوُلُه. اَلّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَاجْعَلْنی مِنَ التَّوَّابینَ وَاجْعلْنی مِنَ الْمُتَطَهِّرین»؛[۱۲] گواهى مى دهم كه خدايى جز ذات يگانه پروردگار بى انباز نيست و گواهى مى دهم كه محمد بنده (خاص) او و پيغامبر اوست. خدايا درود فرست بر محمد (ص) و آل محمد و مرا از توبه كنندگان و پاكان قرار ده.
از امام صادق عليه السلام نقل شده است كه هر كه در روز جمعه غسل كند و اين دعا را بخواند، براى او طهارتى باشد تا جمعه آينده، يعنى از گناهان پاک شود، یا اعمال او با طهارت معنوى و مقبول واقع شود.
پانویس
- ↑ دعائم الاسلام، ج۱، ص۱۸۱.
- ↑ المحاسن، برقی، ص۶۰.
- ↑ جواهر الکلام، ج۵، ص۱۳.
- ↑ العروة الوثقی، ج۲، ص۱۴۳.
- ↑ جواهر الکلام، ج۵، ص۱۹.
- ↑ جواهر الکلام، ج۵، ص۱۵.
- ↑ مختلف الشیعة، علامه حلی، ج۱، ص۳۱۸-۳۱۹؛ تذکرة الفقهاء، ج۲، ص۱۳۷-۱۳۸.
- ↑ المقنع، شیخ مفید، ص۱۴۴؛ الهدایة، شیخ صدوق، ص۱۰۲.
- ↑ مختلف الشیعة، ج۱، ص۳۳۹.
- ↑ چیزهایی که وضو یا غسل را باطل می کند.
- ↑ العروة الوثقی، ج۲، ص۱۴۷؛ موسوعة الخوئی، ج۱۰، ص۳۴.
- ↑ امام خمینی، توضیح المسائل، مسئله ۶۴۴.
منابع
- "غسل جمعه"، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهمالسلام، ج۵، ص۵۵۷.
- کتاب حکمتهای درخشان، علیرضا صابری یزدی.
- "دعای هنگام غسل روز جمعه"، مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی.
