لطف الله صافی گلپایگانی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(افزودن رده های جدید)
(آرشیو عکس و تصویر)
 
(۲۲ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{مقاله از یک نشریه}}
+
'''آیت الله العظمی لطف الله صافى گلپایگانی''' (۱۲۹۷-۱۴۰۰ ش) فرزند [[محمدجواد صافی گلپایگانی|آیت الله محمدجواد صافى]]، از فقها و مراجع تقلید [[شیعه]] معاصر بود. ایشان از شاگردان برجسته [[آیت الله بروجردی]] و عضو شورای استفتای وی بود و کتاب «[[منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر (کتاب)|منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر]]» درباره [[مهدویت]] را به توصیه استاد خود نوشت. عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی و عضویت در شورای نگهبان و دبیری آن، از جمله فعالیتهای سیاسی آیت‌الله صافی بوده است.
'''منبع:''' سایت حضرت آيت الله العظمى آقاى حاج شيخ لطف  الله صافى مدظله العالى
 
  
==لطف الله صافی گلپایگانی==
+
{{مقاله از یک نشریه}}{{شناسنامه عالم
 +
|نام کامل = لطف الله صافی گلپایگانی
 +
|تصویر=[[پرونده:Safi.jpg|220px|center]]
 +
|زادروز =  ۱۲۹۷ شمسی
 +
|زادگاه =  گلپایگان
 +
|وفات =  ۱۴۰۰ شمسی
 +
|مدفن =  [[کربلا]]، حرم امام حسین علیه‌السلام
 +
|اساتید =  [[آیت الله بروجردی]]، [[سید محمدتقی خوانساری|سید محمدتقى خوانسارى]]، [[سید محمد حجت کوه کمره ای|سید محمد حجت]]، [[شیخ محمدکاظم شیرازی|شیخ محمدکاظم شیرازى]]، [[سید جمال الدین گلپایگانی|سید جمال الدین گلپایگانى]]،...
 +
|شاگردان =  
 +
|آثار = [[منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر (کتاب)|منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر]]، ثلاث رسائل فقهیة، بیان الاصول، معارف دین، [[حسین عليه‌السلام شهید آگاه و رهبر نجات‌بخش اسلام (کتاب)|حسین عليه‌السلام شهید آگاه]]، زن در پرتو اسلام،...
 +
}}
  
حضرت آيت الله العظمى آقاى حاج شيخ لطف الله صافى مدظله العالى فقيه، [[اسلام]] شناس و انديشمند بزرگ معاصر، در سال 1337 هـ.ق، در شهر گلپايگان، قدم به صحنه هستى نهاد.
+
==ولادت و خاندان==
 +
آیت الله شیخ لطف الله صافى، در سال ۱۳۳۷ هـ.ق (۱۲۹۷ شمسی)، در شهر گلپایگان، قدم به صحنه هستى نهاد. پدر ایشان عالم عارف، مرحوم آیت الله [[محمدجواد صافی گلپایگانی|ملا محمدجواد صافى]]، (م، ۱۳۷۸ هـ.ق) بود که علاوه بر تخصص، تحقیق، تألیف و تدریس در گرایش هاى مختلف [[علوم اسلامی|علوم اسلامى]] مانند [[فقه]]، [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]]، [[کلام]]، [[اخلاق]]، [[حدیث]] و...، در [[شعر]] و خوشنویسى نیز سرآمد بود. و مادر ایشان بانوى فاضله، شاعره و دختر آیت الله آخوند ملا محمدعلى بود.  
  
'''والدين '''
+
[[علی صافی گلپایگانی|شیخ على صافى گلپایگانی]] (۱۲۹۱- ۱۳۸۸ش) نویسنده «ذخیرة العقبى فى شرح العروة الوثقى» برادر بزرگتر آیت الله لطف الله صافى است و همچنین آیت الله [[سید محمدرضا موسوی گلپایگانی|سید محمدرضا گلپایگانى]] پدر همسر ایشان می باشد.
  
پدر او عالم عارف، مرحوم آيت الله آخوند ملا محمدجواد صافى، (متولد 1287 هـ.ق) بود كه علاوه بر تخصص، تحقيق، تأليف و تدريس در گرايش  هاى مختلف علوم اسلامى مانند [[فقه]]، [[اصول]]، [[كلام]]، [[اخلاق]]، [[حديث]] و..در زمينه هنرهاى ارزشمندى چون شعر و خوشنويسى نيز سرآمد بود. زهد، تقوى، عشق به ولايت و فضيلت هاى علمى اخلاقى آن بزرگ مرد، از يك سو و مواضع قدرتمندانه او در سنگر [[امر به معروف و نهى از منكر]] و جبهه‌گيرى هاى صريحش در برابر افكار انحرافى، غيرمتدينان، ظالمان و جابران آن روزگار از سويى ديگر، هر قدر كه مردم گلپايگان را شيفته و مطيع محض او مى نمود، هيأت حاكمه، خوانين و زورگويان را در برابرش شكننده تر مى كرد؛ چنان كه آن‌ها هميشه او را سد راه اعمال خلاف شرع و بدعت گذارى هاى خود ديده و تا زنده بود از غيرت دينى و خشم الهى او مى ترسيدند.
+
==تحصیلات و استادان==
 +
آیت الله العظمى صافى، در نوجوانى قدم به وادى علم و معنویت، حوزه، نهاد و میهمان صفاى حلقه هاى صمیمى درس و بحث حوزه شد. ابتدا در گلپایگان، کتب پایه [[ادبیات عرب|ادبیات عرب]] را نزد عالم جلیل القدر، مرحوم آخوند ملا ابوالقاسم مشهور به «قطب» آغاز کرد و ادامه مباحث ادبیات، [[علم کلام|کلام]]، [[تفسیر قرآن|تفسیر]]، [[حدیث]]، [[فقه]] و [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] را تا پایان سطح در همان جا پى گرفت و در این مدت حجم وسیع کتب مهم رشته هاى مذکور را نزد پدر بزرگوارش، آیت الله [[محمدجواد صافی گلپایگانی|محمدجواد صافى]] آموخت. در سال ۱۳۶۰ هـ.ق، گلپایگان را با دنیایى از خاطره هاى شیرین دوران کودکى و نوجوانى و لذت حضور در کنار پدر و مادرى مهربان و دلسوز، که اکنون از حسرت فراق او پریشان بودند، ترک کرد و رنج مشکلات هجرت به [[قم]] را پذیرا شد، تا با حضور در مجلس درس و بحث اساتید بزرگ [[حوزه علمیه قم]] به تکمیل تحصیلات و تحقیقات خود بپردازد. ایشان چند سال بعد به [[نجف]] اشرف مشرف شد و در آن جا نیز از محضر مراجع عالیقدر آن حوزه، براى یک سال بهره مند گشت.
  
آفتاب عمر آن عالم جليل القدر در افق عصر 27 [[رجب]] سال 1378 هـ.ق، مصادف با شب شهادت حضرت امام موسى كاظم، عليه السلام، غروب كرد. مادر او بانوى فاضله، شاعره و عاشق [[اهل بيت]] عليهم‌ السلام فاطمه خانم، دختر حضرت آيت الله آخوند ملا محمدعلى بود. از ويژگى هاى بزرگ معنوى، اخلاقى، كه در وجود آن مرحومه متبلور بود، مى توان به تعبد، [[اخلاص]]، تقوى، معرفت به حضرت حق، شجاعت، صراحت لهجه، شوهردارى كم نظير و اهتمام در تربيت كودكان، راز و نياز خاشعانه و ذكر و [[دعا]] و [[نماز شب]] اشاره كرد.
+
هوش و استعداد فوق العاده و تلاش و جدیت در امر تحصیل او را مورد علاقه خاص اساتید بزرگ قم و نجف قرار داد. حضرت آیت الله صافى پس از آن مجدداً به قم بازگشتند و بیش از پانزده سال حلقه نشین مجلس درس و بحث و [[اخلاق]] و [[عرفان]] آیت الله [[آیت الله بروجردی|بروجردى]] و نیز یکى از مشاورین ویژه و برجسته و از اصحاب خاص استفتاء آن بزرگوار گشت و آن مرحوم، نظر به توانایى والاى علمى آیت الله العظمى صافى، پاسخگویى به سوالات مهم و حساسى از فقه و کلام شیعى و نیز نگارش کتاب ارزشمندى درباره [[مهدویت]] را که [[منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر (کتاب)|منتخب الاثر]] نام گرفت، به ایشان واگذار کردند.
  
'''تحصيلات '''
+
از اساتید مهم آن بزرگوار در قم، آیات عظام: [[سید محمدتقی خوانساری|سید محمدتقى خوانسارى]]، [[سید محمد حجت کوه کمره ای|سید محمد حجت]]، [[سید صدرالدین صدر]]، [[آیت الله بروجردی|سید حسین بروجردى]] و در نجف، آیات عظام: [[شیخ محمدکاظم شیرازی|شیخ محمدکاظم شیرازى]]، [[سید جمال الدین گلپایگانی|سید جمال الدین گلپایگانى]] و شیخ محمدعلى کاظمى را مى توان نام برد.
  
آيت الله العظمى صافى، در نوجوانى قدم به وادى علم و معنويت، حوزه، نهاد و ميهمان صفاى حلقه هاى صميمى درس و بحث و محرم شور وصف ناپذير مناجات نيمه شب پاكباختگان حوزه شد. ابتدا در گلپايگان، كتب پايه ادبيات عرب را نزد عالم جليل القدر، مرحوم آخوند ملا ابوالقاسم مشهور به «قطب» آغاز كرد و ادامه مباحث ادبيات، كلام، تفسير، [[حديث]]، [[فقه]] و [[اصول]] را تا پايان سطح در همان جا پى گرفت و در اين مدت حجم وسيع كتب مهم رشته هاى مذكور را نزد پدر بزرگوارش، حضرت آيت الله آخوند ملا محمدجواد صافى آموخت. در سال 1360 هـ.ق، گلپايگان را با دنيايى از خاطره هاى شيرين دوران كودكى و نوجوانى و لذت حضور در كنار پدر و مادرى مهربان و دلسوز، كه اكنون از حسرت فراق او پريشان بودند، ترك كرد و رنج مشكلات هجرت به [[قم]] را پذيرا شد، تا با حضور در مجلس درس و بحث اساتيد بزرگ حوزه علميه قم به تكميل تحصيلات و تحقيقات خود بپردازد. ايشان چند سال بعد به [[نجف]] اشرف مشرف شد و در آن جا نيز از محضر مراجع عاليقدر آن حوزه، براى يك سال بهره مند گشت.
+
آیت الله صافى در [[حوزه علمیه قم]]، از موقعیت والاى علمى برخوردار بود و در ردیف ممتازین قرار داشت و بزرگانى چون  آیت الله بروجردى، امام خمینى و سید محمدرضا گلپایگانى، مقام بلند علمى-معنوى او را ارج نهادند؛ و آیت  الله سید جمال الدین گلپایگانى، [[اجتهاد]] متین و اوج مقام فقهى آیت الله صافى را طى مکتوبى مهم، اعلام کرد.
 +
==آثار و تألیفات==
 +
آیت‌الله صافی گلپایگانی، بیش از هشتاد عنوان کتاب به زبان‌های فارسی و عربی نوشته است. برخی از آثار او به زبان‌های انگلیسی و اردو نیز ترجمه شده و برخی از آنها برنده جایزه کتاب سال [[ولايت|ولایت]] و کتاب سال [[مهدویت]] شده‌اند. مقالات و اشعاری نیز از او در مجلات و رسانه‌های مختلف منتشر شده است.
 +
برخی از آثار آیت‌الله صافی گلپایگانی عبارتند از:
  
هوش و استعداد فوق العاده و تلاش و جديت در امر تحصيل او را مورد علاقه خاص اساتيد بزرگ قم و نجف قرار داد. حضرت آيت الله العظمى صافى پس از آن مجدداً به قم بازگشتند و بيش از پانزده سال حلقه نشين مجلس درس و بحث و اخلاق و عرفان مرجع پرافتخار شيعه، حضرت آيت الله العظمى بروجردى و نيز يكى از مشاورين ويژه و برجسته و از اصحاب خاص استفتاء آن بزرگوار گشت و آن مرحوم، نظر به توانايى والاى علمى آيت الله العظمى صافى، پاسخگويى به سوالات مهم و حساسى از فقه و كلام شيعى و نيز نگارش كتاب ارزشمندى درباره مهدويت را كه منتخب  الاثر نام گرفت، به ايشان واگذار كردند.
+
[[پرونده:Elahiiat.jpg|thumb|left|الهیات در نهج البلاغه - یکی از آثار آیت الله العظمی صافی گلپایگانی]]
 +
#[[منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر (کتاب)|منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر]]، درباره [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|امام مهدی]] (علیه السلام) و در ده فصل است. این کتاب در سال ۱۳۸۰ش، در سه جلد و ۱۴۰۰ صفحه چاپ شده است. منتخب الاثر، در اولین دوره کتاب سال ولایت، اثر برگزیده شد.
 +
#«الاحکام الشرعیة ثابتة لا تتغیر»، رساله‌ای عربی در پاسخ به مقاله‌ عبدالمنعم النمر است که در صدد اثبات عدم ثبات احکام مهم اسلامی بود.
 +
#«التعزیر، احکامه و ملحقاته»: پژوهشی فقهی در مسائل و فروعات [[تعزیر]] و نظام مجازات اسلامی و ارتباط آن با حکومت و اختیارات ولی‌فقیه است.
 +
#«اوقات الصلوات»، این کتاب برای مشخص کردن اوقات [[نماز]] در نقاط مختلف جهان، به زبان عربی نوشته شده است.
 +
#«بیان الاصول»، تقریرات درس [[آیت الله بروجردی|سید حسین بروجردی]] که به زبان عربی و در سه جلد در سال ۱۴۲۸ق منتشر شده است.
 +
#«ثلاث رسائل فقهیة»، سه رساله فقهی در باب قضا به زبان عربی که در سال ۱۴۱۶ق چاپ شده است.
 +
#«ضرورة وجود الحکومة أو ولایة الفقهاء فی عصر الغیبة»، با استفاده از دلایل عقلی و نقلی، بر ضرورت اعمال ولایت توسط فقیه در عصر [[غیبت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه)|غیبت]]، برای تعطیل نشدن [[احکام شرعی|احکام]] فقهی و اجتماعی، تاکید می‌کند.
 +
#«فروغ زیارت»، حاوی سروده‌های آیت‌الله صافی گلپایگانی در مدح [[ائمه اطهار|ائمه]] و بزرگان شیعه است. بخشی از اشعار او درباره [[حضرت فاطمه معصومه علیها السلام|حضرت معصومه]](س)، در [[ضریح]] آن حضرت حکاکی شده است.
 +
#سفرنامه حج: این کتاب داستان سفر دوم [[حج]] آیت‌الله صافی گلپایگانی بوده که مطالبی از سفر اول حج نیز به آن ضمیمه شده است.
 +
#[[حسین عليه‌السلام شهید آگاه و رهبر نجات‌بخش اسلام (کتاب)|حسین عليه‌السلام شهید آگاه و رهبر نجات‌بخش اسلام]].
 +
#نیایش در عرفات.
 +
#راه اصلاح یا امر به معروف و نهی از منکر.
 +
#سیر حوزه‌های علمی شیعه.
 +
#عالی‌ترین مکتب تربیت و اخلاق یا ماه مبارک رمضان.
 +
#تجلّی توحید در نظام امامت.
 +
#پیرامون معرفت امام.
 +
#ندای اسلام از اروپا.
 +
#انتظار، عامل مقاومت و حرکت.
 +
#وابستگی جهان به امام زمان.
 +
#معرفت حجّت خدا.
 +
#پیرامون روز تاریخی غدیر.
 +
#رمضان در تاریخ (حوادث تاریخی).
 +
#نگرشی بر فلسفه و عرفان.
 +
#معارف دین (سه جلد).
 +
#حاشیه بر [[عروة الوثقى (کتاب)|عروة الوثقی]].
 +
#حدیث بیداری (مجموعه پیام‌ها).
 +
#زن در پرتو اسلام.
 +
#ولایت تکوینی و ولایت تشریعی.
 +
#پرتوی از عظمت امام حسین.
 +
#الهیات در نهج‌البلاغه.
  
از اساتيد مهم آن بزرگوار در قم، مراجع تقليد، آيات عظام: سيد محمدتقى خوانسارى، حجت، صدر، بروجردى و در نجف، آيات عظام: شيخ محمدكاظم شيرازى، سيد جمال الدين گلپايگانى و شيخ محمدعلى كاظمى را مى توان نام برد.
+
==فعالیت‌های علمی و اجتماعی==
 +
تدریس، تحقیق و تسلط در زمینه علوم متنوع اسلامى همچون [[فقه]]، [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]]، [[کلام]]، [[حدیث]]، [[رجال]] و...، تألیف حدود هشتاد اثر ارزشمند و محققانه به زبان هاى فارسى و عربى که بعضى از آن‌ها به چند زبان دیگر نیز ترجمه شده، از ویژگى هاى علمى آیت الله صافى است.  
  
'''ويژگي‌هاى آيت الله العظمى صافى '''
+
ایشان، سال‌ها از طرف مرحوم آیت الله بروجردى و پس از ارتحال آن بزرگوار، از معدود کسانى بود که مسئولیت امتحان فضلاى حوزه در سطح عالى و درس خارج را داشته و شمارى از مجتهدان کنونى و مدرسین حوزه علمیه قم، نزد معظم له امتحان داده اند. این فقیه گرانقدر، علاوه بر موارد مذکور، مطالعات گسترده اى در زمینه ادبیات و [[تاریخ اسلام]] و [[ایران]] داشته و ضمن آشنایى با قالب هاى گوناگون شعرى، در سرودن [[شعر]] نیز مهارت کامل داشتند.
  
زهد، تقوى، [[اخلاص]]، قناعت، توكل، سعه صدر، صراحت لهجه و امر به معروف و نهى از منكر، از ويژگى هاى مهم روحى-اخلاقى اين فقيه وارسته است. وجودش، درياى بى كرانه عشق به انوار مقدس ائمه معصومين عليهم السلام، است و هر پگاه بعد از نماز، در [[دعاى عهد]]، مى توان ترنم تمناى دل شيداييش را در نغمه «العجل العجل يا مولاى يا صاحب الزمان» شنيد و او را عصرهاى جمعه، ميان خيل عاشقان مهدى عجل الله تعالی فرجه شریف، ميهمان لحظه هاى پرمعنويت مسجد جمكران، ديد.
+
قبل از پیروزى انقلاب اسلامى، حضور در صحنه هاى مختلف مبارزه با رژیم ستمشاهى باعث حساسیت [[ساواک]]، نسبت به این فقیه آگاه گشت و بالاخره به توقیف یکى از کتب ایشان که حاوى مطالبى در نقد فساد رژیم شاه بود، منجر شد. در همین حال نشر بعضى کتب مهم آیت الله صافى که در دفاع از [[تشیع]] نگاشته بود نیز، در بعضى از کشورهاى عربى ممنوع شد و بدین صورت دولتمردان این کشورها همسو با برخى مزدوران قلم بدست استعمار، نتوانستند خشم خود را از نوشته هاى آگاهى بخش و بیدارکننده اش، پنهان نمایند.
  
تدريس، تحقيق و تسلط در زمينه علوم متنوع اسلامى همچون [[فقه]]، [[اصول]]، [[كلام]]، [[حديث]]، [[رجال]] و...، تأليف حدود هشتاد اثر ارزشمند و محققانه به زبان هاى فارسى و عربى كه بعضى از آن‌ها به چند زبان ديگر نيز ترجمه شده، از ويژگى هاى علمى ايشان است.
+
با پیروزى انقلاب اسلامى ایران، ایشان در سال ۱۳۵۸ هـ.ش، به عنوان عضو مجلس خبرگان اول، انتخاب و در سال ۱۳۵۹ هـ.ش، از سوى [[امام خمینى]] قدس سره به عضویت شوراى نگهبان منصوب شد و هشت سال به عنوان دبیر شوراى نگهبان، منشأ خدمات ارزنده ‌اى به نظام گشت، و در پاسدارى از حریم [[اسلام]] و [[قرآن]]، لحظه‌ اى تردید به خود راه نداد.
  
برخوردارى از چنين موقعيت هاى والاى علمى، ايشان را در [[حوزه علميه]] قم، در رديف ممتازين قرار داد و بزرگانى چون آيات عظام: سيد جمال الدين گلپايگانى، بروجردى، [[امام خمينى]] و سيد محمدرضا گلپايگانى و بعضى ديگر، مقام بلند علمى-معنوى او را ارج نهادند؛ و آيت  الله العظمى سيد جمال  الدين گلپايگانى در حدود 60 سال پيش، اجتهاد متين و اوج مقام فقهى آيت الله العظمى صافى را طى مكتوبى مهم، اعلام كرد.
+
حضرت آیت الله العظمى صافى، بعد از ارتحال حضرت آیت الله [[سید محمدرضا موسوی گلپایگانی|گلپایگانى]] قدس سره، در آذر ماه ۱۳۷۲ هـ.ش، تصدى مقام [[مرجعیت]] را پذیرفت و به عنوان یکى از مراجع عمده و ارکان اصلى [[حوزه علميه قم|حوزه علمیه قم]] بشمار رفت.
  
ايشان، سال‌ها از طرف مرحوم آيت الله العظمى بروجردى و پس از ارتحال آن بزرگوار، از معدود كسانى بود كه مسئوليت امتحان فضلاى حوزه در سطح عالى و درس خارج را داشته و شمارى از مجتهدان كنونى و مدرسين حوزه علميه قم، نزد معظم له امتحان داده اند. اين فقيه گرانقدر، علاوه بر موارد مذكور، مطالعات گسترده اى در زمينه ادبيات و [[تاريخ اسلام]] و ايران داشته و ضمن آشنايى با قالب هاى گوناگون شعرى، در سرودن شعر نيز مهارت كامل دارند.
+
مرکز تحقیقات اسلامی دارالزهراء در [[تهران]]، که با هدف پاسخگویی به سؤالات شرعی و مشاوره دینی و خانوادگی در سال ۱۳۸۹ شمسی تأسیس شد، تحت اشراف دفتر آیت‌الله صافی فعالیت می‌کند.
  
اين مرجع فرزانه، حتى اكنون نيز با تمامى مشغله هاى موجود، اخبار و مسائل دنيا و بالخصوص جهان اسلام را هر روز با دقت تمام از طريق رسانه هاى گروهى دنبال كرده و بنا به اطلاعات وسيع تاريخى-سياسى، از قدرت تحليل بالايى در زمينه رويدادهاى منطقه اى، جهانى و دنياى اسلام برخوردار است و مصداق واقعى «عالِم به زمان» مى باشد.
+
==وفات==
 +
مرحوم آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی سرانجام در روز سه‌شنبه ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ در [[قم]] دار فانی را وداع گفت. پیکر پاک آن مرحوم بنا به وصیت ایشان، در حرم مطهر سالار شهیدان [[امام حسین علیه السلام|حضرت اباعبدالله الحسین]] علیه السلام به خاک سپرده شد.
  
قبل از پيروزى انقلاب اسلامى، حضور در صحنه هاى مختلف مبارزه با رژيم ستم شاهى باعث حساسيت ساواك، نسبت به اين فقيه آگاه گشت و بالاخره به توقيف يكى از كتب ايشان كه حاوى مطالبى در نقد فساد رژيم شاه بود، منجر شد. در همين حال نشر بعضى كتب مهم حضرت آيت الله العظمى صافى كه در دفاع از تشيع نگاشته بود نيز، در بعضى از كشورهاى عربى ممنوع شد و بدين صورت دولتمردان اين كشورها همسو با برخى مزدوران قلم بدست استعمار، نتوانستند خشم خود را از نوشته هاى آگاهى بخش و بيداركننده اش، پنهان نمايند.
+
==پیوندها==
  
با پيروزى انقلاب اسلامى ايران، ايشان در سال 1358 هـ.ش، به عنوان عضو مجلس خبرگان اول، انتخاب و در سال 1359 هـ.ش، از سوى حضرت [[امام خمينى]] قدس سره به عضويت شوراى نگهبان منصوب شد و هشت سال به عنوان دبير شوراى نگهبان، منشأ خدمات ارزنده ‌اى به نظام مقدس و مردم عزيز گشت، و در پاسدارى از حريم اسلام و [[قرآن]]، لحظه‌ اى ترديد به خود راه نداد.
+
*'''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=60123&scope=nBIWgj8XfbrgcCKy7XTMY4GDKKPhv7Vg&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true توضیح المسائل (لطف‌ الله صافی گلپایگانی)]'''
  
حضرت آيت الله العظمى صافى، كه حداقل از دو دهه قبل، با وجود داشتن تمامى شرايط مرجعيت، كريمانه از آن گذشته بود، با ارتحال حضرت آيت الله العظمى گلپايگانى قدس سره، در آذر ماه 1372 هـ.ش، بنا به تقاضاهاى مكرر و اصرار پى در پى علما و مردم، بالاخره تصدى مرجعيت را پذيرفت و اكنون به عنوان يكى از مراجع عمده و اركان اصلى حوزه علميه قم بشمار مى رود.
+
==منابع==
  
'''پيوندها'''
+
*سایت آيت الله العظمى شيخ لطف الله صافى گلپایگانی.
  
* '''[http://lib.ahlolbait.ir/parvan/resource.do?action=resource&id=60123&scope=nBIWgj8XfbrgcCKy7XTMY4GDKKPhv7Vg&flowLastAction=view&from=search&query=%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87&field=&collectionPID=0&lang=&count=20&execute=true توضيح المسائل (لطف‌ الله صافي‌ گلپايگاني)]'''
+
==آرشیو عکس و تصویر==
[[رده: علمای معاصر]]
+
<gallery mode="packed" heights="170">
 +
پرونده:صافی1.jpg|لطف الله صافی گلپایگانی در جوانی
 +
پرونده:ع صافی (1).jpg|از راست: لطف الله صافی گلپایگانی و [[علی صافی گلپایگانی]]
 +
پرونده:سید محمدرضا گلپایگانی (88).jpg|از راست: لطف‌ الله صافی گلپایگانی، [[سید محمدرضا موسوی گلپایگانی]]  و سید مهدی موسوی گلپایگانی
 +
پرونده:ابوالقاسم خزعلی (8).jpg|نشسته از راست: محمد محمدی دعوی سرایی (محمدی گیلانی)، محمد دانش زاده قمی (مومن)، لطف الله صافی گلپایگانی، [[ابوالقاسم خزعلی]]، [[احمد جنتی]] و محمدآقا امامی (امامی کاشانی)
 +
پرونده:صدوقی (4).jpg|alt=شهید صدوقی و آیت الله صافی در مجلس خبرگان قانون اساسی|از راست: [[شهید صدوقی|شهید محمد صدوقی]]، لطف الله صافی گلپایگانی و محمد کرمی
 +
پرونده:جعفر سبحانی (7).jpg|از راست: سید مرتضی علوی فریدونی، لطف الله صافی گلپایگانی و [[جعفر سبحانی]]
 +
پرونده:سید محمدرضا گلپایگانی (29).jpg|اقامه نماز بر پیکر سید محمدرضا موسوی گلپایگانی توسط لطف الله صافی گلپایگانی
 +
پرونده:صافی (3).jpg|از راست: لطف الله صافی گلپایگانی و  سید محمدجواد علوی طباطبایی بروجردی
 +
پرونده:حسین نوری همدانی (10).jpg|از راست: ناصر مکارم شیرازی، [[حسین نوری همدانی]] و لطف الله صافی گلپایگانی
 +
پرونده:سید صادق (5).jpg|از راست: [[ناصر مکارم شیرازی]]، لطف الله صافی گلپایگانی، محمدجواد موحدی (فاضل لنکرانی) و سید صادق حسینی شیرازی
 +
پرونده:صافی0 (3).jpg|تشییع پیکر لطف‌ الله صافی گلپایگانی در [[نجف|نجف اشرف]]
 +
پرونده:صافی0 (2).jpg|تشییع پیکر لطف‌ الله صافی گلپایگانی در [[کربلا|کربلای معلی]]
 +
پرونده:صافی00.jpg|قبر لطف‌ الله صافی گلپایگانی در کربلای معلی
 +
</gallery>
 +
 
 +
[[رده:علمای معاصر|صافى گلپایگانی،لطف  الله]]
 
[[رده:مراجع تقلید]]
 
[[رده:مراجع تقلید]]
[[رده:مبارزان علیه پهلوی]]
 
 
[[رده:فقیهان]]
 
[[رده:فقیهان]]
 +
[[رده:مدفونین در حرم امام حسین علیه السلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۰۱

آیت الله العظمی لطف الله صافى گلپایگانی (۱۲۹۷-۱۴۰۰ ش) فرزند آیت الله محمدجواد صافى، از فقها و مراجع تقلید شیعه معاصر بود. ایشان از شاگردان برجسته آیت الله بروجردی و عضو شورای استفتای وی بود و کتاب «منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر» درباره مهدویت را به توصیه استاد خود نوشت. عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی و عضویت در شورای نگهبان و دبیری آن، از جمله فعالیتهای سیاسی آیت‌الله صافی بوده است.


مقاله‌ی مربوط به این عنوان از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon article.jpg
محتوای فعلی "مقاله‌ یک نشریه" متناسب با این عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
Safi.jpg
نام کامل لطف الله صافی گلپایگانی
زادروز ۱۲۹۷ شمسی
زادگاه گلپایگان
وفات ۱۴۰۰ شمسی
مدفن کربلا، حرم امام حسین علیه‌السلام

Line.png

اساتید

آیت الله بروجردی، سید محمدتقى خوانسارى، سید محمد حجت، شیخ محمدکاظم شیرازى، سید جمال الدین گلپایگانى،...


آثار

منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر، ثلاث رسائل فقهیة، بیان الاصول، معارف دین، حسین عليه‌السلام شهید آگاه، زن در پرتو اسلام،...


ولادت و خاندان

آیت الله شیخ لطف الله صافى، در سال ۱۳۳۷ هـ.ق (۱۲۹۷ شمسی)، در شهر گلپایگان، قدم به صحنه هستى نهاد. پدر ایشان عالم عارف، مرحوم آیت الله ملا محمدجواد صافى، (م، ۱۳۷۸ هـ.ق) بود که علاوه بر تخصص، تحقیق، تألیف و تدریس در گرایش هاى مختلف علوم اسلامى مانند فقه، اصول، کلام، اخلاق، حدیث و...، در شعر و خوشنویسى نیز سرآمد بود. و مادر ایشان بانوى فاضله، شاعره و دختر آیت الله آخوند ملا محمدعلى بود.

شیخ على صافى گلپایگانی (۱۲۹۱- ۱۳۸۸ش) نویسنده «ذخیرة العقبى فى شرح العروة الوثقى» برادر بزرگتر آیت الله لطف الله صافى است و همچنین آیت الله سید محمدرضا گلپایگانى پدر همسر ایشان می باشد.

تحصیلات و استادان

آیت الله العظمى صافى، در نوجوانى قدم به وادى علم و معنویت، حوزه، نهاد و میهمان صفاى حلقه هاى صمیمى درس و بحث حوزه شد. ابتدا در گلپایگان، کتب پایه ادبیات عرب را نزد عالم جلیل القدر، مرحوم آخوند ملا ابوالقاسم مشهور به «قطب» آغاز کرد و ادامه مباحث ادبیات، کلام، تفسیر، حدیث، فقه و اصول را تا پایان سطح در همان جا پى گرفت و در این مدت حجم وسیع کتب مهم رشته هاى مذکور را نزد پدر بزرگوارش، آیت الله محمدجواد صافى آموخت. در سال ۱۳۶۰ هـ.ق، گلپایگان را با دنیایى از خاطره هاى شیرین دوران کودکى و نوجوانى و لذت حضور در کنار پدر و مادرى مهربان و دلسوز، که اکنون از حسرت فراق او پریشان بودند، ترک کرد و رنج مشکلات هجرت به قم را پذیرا شد، تا با حضور در مجلس درس و بحث اساتید بزرگ حوزه علمیه قم به تکمیل تحصیلات و تحقیقات خود بپردازد. ایشان چند سال بعد به نجف اشرف مشرف شد و در آن جا نیز از محضر مراجع عالیقدر آن حوزه، براى یک سال بهره مند گشت.

هوش و استعداد فوق العاده و تلاش و جدیت در امر تحصیل او را مورد علاقه خاص اساتید بزرگ قم و نجف قرار داد. حضرت آیت الله صافى پس از آن مجدداً به قم بازگشتند و بیش از پانزده سال حلقه نشین مجلس درس و بحث و اخلاق و عرفان آیت الله بروجردى و نیز یکى از مشاورین ویژه و برجسته و از اصحاب خاص استفتاء آن بزرگوار گشت و آن مرحوم، نظر به توانایى والاى علمى آیت الله العظمى صافى، پاسخگویى به سوالات مهم و حساسى از فقه و کلام شیعى و نیز نگارش کتاب ارزشمندى درباره مهدویت را که منتخب الاثر نام گرفت، به ایشان واگذار کردند.

از اساتید مهم آن بزرگوار در قم، آیات عظام: سید محمدتقى خوانسارى، سید محمد حجت، سید صدرالدین صدر، سید حسین بروجردى و در نجف، آیات عظام: شیخ محمدکاظم شیرازى، سید جمال الدین گلپایگانى و شیخ محمدعلى کاظمى را مى توان نام برد.

آیت الله صافى در حوزه علمیه قم، از موقعیت والاى علمى برخوردار بود و در ردیف ممتازین قرار داشت و بزرگانى چون آیت الله بروجردى، امام خمینى و سید محمدرضا گلپایگانى، مقام بلند علمى-معنوى او را ارج نهادند؛ و آیت الله سید جمال الدین گلپایگانى، اجتهاد متین و اوج مقام فقهى آیت الله صافى را طى مکتوبى مهم، اعلام کرد.

آثار و تألیفات

آیت‌الله صافی گلپایگانی، بیش از هشتاد عنوان کتاب به زبان‌های فارسی و عربی نوشته است. برخی از آثار او به زبان‌های انگلیسی و اردو نیز ترجمه شده و برخی از آنها برنده جایزه کتاب سال ولایت و کتاب سال مهدویت شده‌اند. مقالات و اشعاری نیز از او در مجلات و رسانه‌های مختلف منتشر شده است. برخی از آثار آیت‌الله صافی گلپایگانی عبارتند از:

الهیات در نهج البلاغه - یکی از آثار آیت الله العظمی صافی گلپایگانی
  1. منتخب الاثر فی الامام الثانی عشر، درباره امام مهدی (علیه السلام) و در ده فصل است. این کتاب در سال ۱۳۸۰ش، در سه جلد و ۱۴۰۰ صفحه چاپ شده است. منتخب الاثر، در اولین دوره کتاب سال ولایت، اثر برگزیده شد.
  2. «الاحکام الشرعیة ثابتة لا تتغیر»، رساله‌ای عربی در پاسخ به مقاله‌ عبدالمنعم النمر است که در صدد اثبات عدم ثبات احکام مهم اسلامی بود.
  3. «التعزیر، احکامه و ملحقاته»: پژوهشی فقهی در مسائل و فروعات تعزیر و نظام مجازات اسلامی و ارتباط آن با حکومت و اختیارات ولی‌فقیه است.
  4. «اوقات الصلوات»، این کتاب برای مشخص کردن اوقات نماز در نقاط مختلف جهان، به زبان عربی نوشته شده است.
  5. «بیان الاصول»، تقریرات درس سید حسین بروجردی که به زبان عربی و در سه جلد در سال ۱۴۲۸ق منتشر شده است.
  6. «ثلاث رسائل فقهیة»، سه رساله فقهی در باب قضا به زبان عربی که در سال ۱۴۱۶ق چاپ شده است.
  7. «ضرورة وجود الحکومة أو ولایة الفقهاء فی عصر الغیبة»، با استفاده از دلایل عقلی و نقلی، بر ضرورت اعمال ولایت توسط فقیه در عصر غیبت، برای تعطیل نشدن احکام فقهی و اجتماعی، تاکید می‌کند.
  8. «فروغ زیارت»، حاوی سروده‌های آیت‌الله صافی گلپایگانی در مدح ائمه و بزرگان شیعه است. بخشی از اشعار او درباره حضرت معصومه(س)، در ضریح آن حضرت حکاکی شده است.
  9. سفرنامه حج: این کتاب داستان سفر دوم حج آیت‌الله صافی گلپایگانی بوده که مطالبی از سفر اول حج نیز به آن ضمیمه شده است.
  10. حسین عليه‌السلام شهید آگاه و رهبر نجات‌بخش اسلام.
  11. نیایش در عرفات.
  12. راه اصلاح یا امر به معروف و نهی از منکر.
  13. سیر حوزه‌های علمی شیعه.
  14. عالی‌ترین مکتب تربیت و اخلاق یا ماه مبارک رمضان.
  15. تجلّی توحید در نظام امامت.
  16. پیرامون معرفت امام.
  17. ندای اسلام از اروپا.
  18. انتظار، عامل مقاومت و حرکت.
  19. وابستگی جهان به امام زمان.
  20. معرفت حجّت خدا.
  21. پیرامون روز تاریخی غدیر.
  22. رمضان در تاریخ (حوادث تاریخی).
  23. نگرشی بر فلسفه و عرفان.
  24. معارف دین (سه جلد).
  25. حاشیه بر عروة الوثقی.
  26. حدیث بیداری (مجموعه پیام‌ها).
  27. زن در پرتو اسلام.
  28. ولایت تکوینی و ولایت تشریعی.
  29. پرتوی از عظمت امام حسین.
  30. الهیات در نهج‌البلاغه.

فعالیت‌های علمی و اجتماعی

تدریس، تحقیق و تسلط در زمینه علوم متنوع اسلامى همچون فقه، اصول، کلام، حدیث، رجال و...، تألیف حدود هشتاد اثر ارزشمند و محققانه به زبان هاى فارسى و عربى که بعضى از آن‌ها به چند زبان دیگر نیز ترجمه شده، از ویژگى هاى علمى آیت الله صافى است.

ایشان، سال‌ها از طرف مرحوم آیت الله بروجردى و پس از ارتحال آن بزرگوار، از معدود کسانى بود که مسئولیت امتحان فضلاى حوزه در سطح عالى و درس خارج را داشته و شمارى از مجتهدان کنونى و مدرسین حوزه علمیه قم، نزد معظم له امتحان داده اند. این فقیه گرانقدر، علاوه بر موارد مذکور، مطالعات گسترده اى در زمینه ادبیات و تاریخ اسلام و ایران داشته و ضمن آشنایى با قالب هاى گوناگون شعرى، در سرودن شعر نیز مهارت کامل داشتند.

قبل از پیروزى انقلاب اسلامى، حضور در صحنه هاى مختلف مبارزه با رژیم ستمشاهى باعث حساسیت ساواک، نسبت به این فقیه آگاه گشت و بالاخره به توقیف یکى از کتب ایشان که حاوى مطالبى در نقد فساد رژیم شاه بود، منجر شد. در همین حال نشر بعضى کتب مهم آیت الله صافى که در دفاع از تشیع نگاشته بود نیز، در بعضى از کشورهاى عربى ممنوع شد و بدین صورت دولتمردان این کشورها همسو با برخى مزدوران قلم بدست استعمار، نتوانستند خشم خود را از نوشته هاى آگاهى بخش و بیدارکننده اش، پنهان نمایند.

با پیروزى انقلاب اسلامى ایران، ایشان در سال ۱۳۵۸ هـ.ش، به عنوان عضو مجلس خبرگان اول، انتخاب و در سال ۱۳۵۹ هـ.ش، از سوى امام خمینى قدس سره به عضویت شوراى نگهبان منصوب شد و هشت سال به عنوان دبیر شوراى نگهبان، منشأ خدمات ارزنده ‌اى به نظام گشت، و در پاسدارى از حریم اسلام و قرآن، لحظه‌ اى تردید به خود راه نداد.

حضرت آیت الله العظمى صافى، بعد از ارتحال حضرت آیت الله گلپایگانى قدس سره، در آذر ماه ۱۳۷۲ هـ.ش، تصدى مقام مرجعیت را پذیرفت و به عنوان یکى از مراجع عمده و ارکان اصلى حوزه علمیه قم بشمار رفت.

مرکز تحقیقات اسلامی دارالزهراء در تهران، که با هدف پاسخگویی به سؤالات شرعی و مشاوره دینی و خانوادگی در سال ۱۳۸۹ شمسی تأسیس شد، تحت اشراف دفتر آیت‌الله صافی فعالیت می‌کند.

وفات

مرحوم آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی سرانجام در روز سه‌شنبه ۱۲ بهمن ۱۴۰۰ در قم دار فانی را وداع گفت. پیکر پاک آن مرحوم بنا به وصیت ایشان، در حرم مطهر سالار شهیدان حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام به خاک سپرده شد.

پیوندها

منابع

  • سایت آيت الله العظمى شيخ لطف الله صافى گلپایگانی.

آرشیو عکس و تصویر