ابوجمعه انصاری: تفاوت بین نسخهها
(صفحهای جدید حاوی '{{مدخل دائرة المعارف|فرهنگ قرآن}} {{الگو:نیازمند ویرایش فنی}} ابوجمعه، حبيب بن ...' ایجاد کرد) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) جز (مهدی موسوی صفحهٔ ابوجمعه را به ابوجمعه انصاری منتقل کرد) |
||
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده) | |||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
− | {{ | + | {{خوب}} |
+ | «ابوجمعه، حبیب بن سباع انصارى» از [[صحابه]] [[پیامبر اکرم]] (صلى الله علیه وآله) و از مؤمنانِ ساکن [[مکه]] در صدر اسلام است،<ref>الجرحوالتعدیل، ج۳، ص۱۰۲؛ الاستیعاب، ج۴، ص۱۸۷.</ref> که گفته شده [[آیه 25 سوره فتح|آیه ۲۵ سوره فتح]] در [[شأن نزول|شأن]] وى و گروهی دیگر از مؤمنان نازل شده است. | ||
− | + | برخى ابوجمعه را از [[انصار]] شمردهاند؛<ref>الاستیعاب، ج۴، ص۱۸۷؛ اسدالغابه، ج۶، ص۵۱.</ref> از شواهد و قراین بر مىآید که وى، پیش از [[صلح حدیبیه]] مسلمان شد و ساکن مکه بود و پس از آن، و حذف مادّه سوم آن قرارداد (بازگرداندن کسانى که از مکه به [[مدینه]] مىگریزند توسط پیامبر) به مدینه آمد و به حضور [[پیامبر اسلام|رسول خدا]] (صلى الله علیه وآله) رسید. | |
− | + | بعضى او را به [[قبیله کنانه|قبیله کنانه]] یا قارَه منسوب مىدانند؛ امّا گویا وى همپیمان عقبة بن حارث قریشى از بنىنوفل بوده و چون پس از [[رحلت پیامبر اسلام|رحلت پیامبر]] (صلى الله علیه وآله) به [[شام]] رفت، از شامیان به شمار مىآید. ابوجمعه، بعدها راهى [[مصر]] شد و گویا در فتح آن شرکت داشت. [[ابن حجر عسقلانی|ابنحجر]] به نقل از [[محمد بن اسماعیل بخاری|بخارى]]، درگذشت او را بین سالهاى ۷۰ تا ۸۰ هجرى دانسته است.<ref>الاصابه، ج۷، ص۵۷.</ref> | |
− | == پانویس == | + | چنانکه گفته شد، برخى مفسران، نزول آیه ۲۵ [[سوره فتح]] را در شأن وى و دیگر مؤمنانِ [[مکه]] دانستهاند که خداوند به سبب ایشان از فرو فرستادن [[عذاب]] بر کافران خوددارى فرمود<ref>تفسیر ابن کثیر، ج۴، ص۲۰۸؛ الدرّالمنثور، ج۷، ص۵۳۴.</ref>: {{متن قرآن|«...لَولا رِجالٌ مُؤمِنون وَ نِساءٌ مُؤمِناتٌ لَم تَعلَموهُم أن تَطَـُوهُم فَتُصیبَکم مِنهُم مَعرّةً بِغَیرِ عِلم لِیدخِلَ اللّهُ فِى رَحمَتِه مَن یشاءُ لَو تَزَیلُوا لَعذَّبنَا الّذینَ کفرُوا مِنهُم عَذاباً ألیماً»}}؛ ... و اگر [در مکه] مردان و زنان باایمانى نبودند که [ممکن بود] بىآنکه آنان را بشناسید، ندانسته پایمالشان کنید و تاوانشان بر شما بماند، [فرمان حمله به مکه مىدادیم] تا خداوند هر که را بخواهد، در جوار رحمت خویش درآورد. اگر [مؤمن و کافر] از هم متمایز مىشدند، به طور قطع کافران را به عذاب دردناکى معذّب مىداشتیم. |
+ | |||
+ | ابوجمعه مىگوید: ما نیمروزى بر ضدّ پیامبر جنگیدیم و نیم دیگر با او همراه شدیم و آیه ۲۵ فتح درباره ما نازل شده است.<ref>ابنکثیر، ج ۴، ص ۲۰۸.</ref> در منابع، به زمان این رویداد که در کدام جنگ بوده، اشارهاى نشده است. | ||
+ | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
+ | ==منابع== | ||
+ | *[https://quran.isca.ac.ir/fa/Article/Detail/4702/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%AC%D9%85%D8%B9%D9%87 "ابوجمعه: حبيب بن سِباع انصارى"، پرتال جامع علوم و معارف قرآن]. | ||
+ | *[[فرهنگ قرآن (کتاب)|فرهنگ قرآن]]، ج ۱۷، ص ۴۴۲. | ||
+ | {{سنجش کیفی | ||
+ | |سنجش=شده | ||
+ | |شناسه= خوب | ||
+ | |عنوان بندی مناسب= خوب | ||
+ | |کفایت منابع و پی نوشت ها= خوب | ||
+ | |رعایت سطح مخاطب عام= خوب | ||
+ | |رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب | ||
+ | |جامعیت= خوب | ||
+ | |رعایت اختصار= خوب | ||
+ | |سیر منطقی= خوب | ||
+ | |کیفیت پژوهش= خوب | ||
+ | |رده= دارد | ||
+ | }} | ||
− | |||
− | |||
− | |||
[[رده:شخصیتهای شان نزول آیات قرآن]] | [[رده:شخصیتهای شان نزول آیات قرآن]] | ||
+ | [[رده: اصحاب پیامبر]] |
نسخهٔ کنونی تا ۱۵ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۲۴
«ابوجمعه، حبیب بن سباع انصارى» از صحابه پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) و از مؤمنانِ ساکن مکه در صدر اسلام است،[۱] که گفته شده آیه ۲۵ سوره فتح در شأن وى و گروهی دیگر از مؤمنان نازل شده است.
برخى ابوجمعه را از انصار شمردهاند؛[۲] از شواهد و قراین بر مىآید که وى، پیش از صلح حدیبیه مسلمان شد و ساکن مکه بود و پس از آن، و حذف مادّه سوم آن قرارداد (بازگرداندن کسانى که از مکه به مدینه مىگریزند توسط پیامبر) به مدینه آمد و به حضور رسول خدا (صلى الله علیه وآله) رسید.
بعضى او را به قبیله کنانه یا قارَه منسوب مىدانند؛ امّا گویا وى همپیمان عقبة بن حارث قریشى از بنىنوفل بوده و چون پس از رحلت پیامبر (صلى الله علیه وآله) به شام رفت، از شامیان به شمار مىآید. ابوجمعه، بعدها راهى مصر شد و گویا در فتح آن شرکت داشت. ابنحجر به نقل از بخارى، درگذشت او را بین سالهاى ۷۰ تا ۸۰ هجرى دانسته است.[۳]
چنانکه گفته شد، برخى مفسران، نزول آیه ۲۵ سوره فتح را در شأن وى و دیگر مؤمنانِ مکه دانستهاند که خداوند به سبب ایشان از فرو فرستادن عذاب بر کافران خوددارى فرمود[۴]: «...لَولا رِجالٌ مُؤمِنون وَ نِساءٌ مُؤمِناتٌ لَم تَعلَموهُم أن تَطَـُوهُم فَتُصیبَکم مِنهُم مَعرّةً بِغَیرِ عِلم لِیدخِلَ اللّهُ فِى رَحمَتِه مَن یشاءُ لَو تَزَیلُوا لَعذَّبنَا الّذینَ کفرُوا مِنهُم عَذاباً ألیماً»؛ ... و اگر [در مکه] مردان و زنان باایمانى نبودند که [ممکن بود] بىآنکه آنان را بشناسید، ندانسته پایمالشان کنید و تاوانشان بر شما بماند، [فرمان حمله به مکه مىدادیم] تا خداوند هر که را بخواهد، در جوار رحمت خویش درآورد. اگر [مؤمن و کافر] از هم متمایز مىشدند، به طور قطع کافران را به عذاب دردناکى معذّب مىداشتیم.
ابوجمعه مىگوید: ما نیمروزى بر ضدّ پیامبر جنگیدیم و نیم دیگر با او همراه شدیم و آیه ۲۵ فتح درباره ما نازل شده است.[۵] در منابع، به زمان این رویداد که در کدام جنگ بوده، اشارهاى نشده است.