ذوالجناح: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
(۴ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{مدخل دائره المعارف|کتاب [[فرهنگ عاشورا(کتاب)|فرهنگ عاشورا]]}}
 
{{مدخل دائره المعارف|کتاب [[فرهنگ عاشورا(کتاب)|فرهنگ عاشورا]]}}
  
بالدار، نام اسب حسين بن على‌ علیه السلام كه روز [[عاشورا]] بر آن نشسته بود. از آن جهت كه ‌اين اسب، رهوار و تندرو بوده است به آن ذوالجناح مى‌گفته‌اند.
+
«ذوالجناح» به معنی بالدار، نام اسب [[امام حسین علیه السلام|حسین بن على‌]] (علیه السلام) که روز [[عاشورا]] بر آن نشسته بود. از آن جهت که ‌این اسب، رهوار و تندرو بوده است به آن ذوالجناح مى‌گفته‌اند.
  
اين اسب، پس از [[شهادت]]آن حضرت، از پيكر وى دفاع مى‌كرد و به سواران دشمن حمله مى‌نمود و به اين طريق، تعدادى را كشت.<ref> مناقب، ابن شهر آشوب، ج ص 58.</ref> [[سیدالشهدا]] تا آخرين حد و لحظه توان خود، سوار بر اين اسب بود و مقاومت و جنگ مى‌كرد. در پايان از روى اين اسب بر زمين كربلا افتاد.
+
این اسب، پس از [[شهادت در راه خدا|شهادت‌]] آن حضرت، از پیکر وى دفاع مى‌کرد و به سواران دشمن حمله مى‌نمود و به این طریق، تعدادى را کشت.<ref> مناقب، ابن شهر آشوب، ج ۴، ص ۵۸.</ref> [[سیدالشهدا]] (علیه السلام) تا آخرین حد و لحظه توان خود، سوار بر این اسب بود و مقاومت و جنگ مى‌کرد. در پایان از روى این اسب بر زمین [[کربلا|کربلا]] افتاد. نه ذوالجناح دگر تاب استقامت داشت نه سیدالشهدا بر قتال طاقت داشت.
 +
{{بیت|بلندمرتبه شاهى ز صدر زین افتاد|اگر غلط نکنم عرش بر زمین افتاد }}
  
نه ذوالجناح دگر تاب استقامت داشت نه سيدالشهدا بر قتال، طاقت داشت بلندمرتبه شاهى ز صدر زين افتاد اگر غلط نكنم عرش بر زمين افتاد پس از شهادت [[امام حسين‌]] علیه السلام، اسب او كاكل خود را به خون امام آغشته كرد و با صيحه و فرياد و گام بر زمين زدن به سوى خيمه‌ها دويد تا شهادت امام را به اهل بيت‌ خبر دهد.
+
پس از شهادت [[امام حسين‌]] علیه السلام، اسب او کاکل خود را به خون امام آغشته کرد و با صیحه و فریاد و گام بر زمین زدن به سوى [[خیمه گاه کربلا|خیمه‌ها]] دوید تا شهادت امام را به اهل بیت‌ خبر دهد.
  
زنان متوجه شهادت امام شدند و شيون آنان برخاست.<ref>[[بحارالانوار]]، ج 45، ص 60.</ref> در برخى منابع نقل شده كه ‌اسب امام، پس از شهادت حضرت، وحشتزده از نزد بانوان گريخت و خود را به آب فرات ‌انداخت و ناپديد شد.<ref>تذكرة الشهدا، ملا حبيب الله كاشى، ص 353.</ref>
+
زنان متوجه شهادت امام شدند و شیون آنان برخاست.<ref>بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۶۰.</ref> در برخى منابع نقل شده که ‌اسب امام، پس از شهادت حضرت، وحشتزده از نزد بانوان گریخت و خود را به آب [[فرات]] ‌انداخت و ناپدید شد.<ref>تذکرة الشهدا، ملا حبیب الله کاشى، ص ۳۵۳.</ref>
  
در [[زيارت]] ناحيه مقدسه از اين اسب، با عنوان‌ «جواد» ياد شده كه بازين و حالت پريشان روى به خيمه‌ها نهاد: «فلما نظرن النساء الى الجواد مخزيا والسرج‌ عليه ملويا خرجن من الخدور ناشرات الشعور، على الخدود لاطمات وللوجوه سافرات وبالعويل داعيات...». <ref>حياة الامام الحسين، ج ص 298.</ref> و روايت است كه پس از شهادت امام،اين اسب با همهمه مى‌گفت: «الظليمة الظليمة لامة قتلت ابن بنت نبيها».<ref>[[بحارالانوار]]، ج 44، ص 266.</ref>  
+
در [[زیارت ناحیه مقدسه]] از این اسب، با عنوان‌ «جواد» یاد شده که با زین و حالت پریشان روى به خیمه‌ها نهاد: «فلما نظرن النساء الى الجواد مخزیا والسرج‌ علیه ملویا خرجن من الخدور ناشرات الشعور، على الخدود لاطمات وللوجوه سافرات وبالعویل داعیات...».<ref>حیاة الامام الحسین، ج ۳، ص ۲۹۸.</ref> و روایت است که پس از شهادت امام، این اسب با همهمه مى‌گفت: «الظلیمة الظلیمة لامة قتلت ابن بنت نبیها».<ref>بحارالانوار، ج ۴۴، ص ۲۶۶.</ref>
 
+
{{بیت|خونى که روى یال تو پیداست، ذوالجناح| خون همیشه جارى مولاست، ذوالجناح}}
خونى كه روى يال تو پيداست، ذوالجناح خون هميشه جارى مولاست، ذوالجناح يك قطره آفتاب به روى تنت نشست بوى خدا ز يال تو برخاست.<ref>از:حسين عبدى.</ref>
+
{{بیت|یک قطره آفتاب به روى تنت نشست|بوى خدا ز یال تو برخاست، ذوالجناح|منبع=<ref>حسین عبدى.</ref>}}
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
  
 
==منابع==
 
==منابع==
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.
+
 
 +
* جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.
  
 
[[رده:واقعه عاشورا]]
 
[[رده:واقعه عاشورا]]
 +
{{الگو:واقعه عاشورا}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۰۶

Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از کتاب فرهنگ عاشورا است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


«ذوالجناح» به معنی بالدار، نام اسب حسین بن على‌ (علیه السلام) که روز عاشورا بر آن نشسته بود. از آن جهت که ‌این اسب، رهوار و تندرو بوده است به آن ذوالجناح مى‌گفته‌اند.

این اسب، پس از شهادت‌ آن حضرت، از پیکر وى دفاع مى‌کرد و به سواران دشمن حمله مى‌نمود و به این طریق، تعدادى را کشت.[۱] سیدالشهدا (علیه السلام) تا آخرین حد و لحظه توان خود، سوار بر این اسب بود و مقاومت و جنگ مى‌کرد. در پایان از روى این اسب بر زمین کربلا افتاد. نه ذوالجناح دگر تاب استقامت داشت نه سیدالشهدا بر قتال طاقت داشت.

بلندمرتبه شاهى ز صدر زین افتاد اگر غلط نکنم عرش بر زمین افتاد

پس از شهادت امام حسين‌ علیه السلام، اسب او کاکل خود را به خون امام آغشته کرد و با صیحه و فریاد و گام بر زمین زدن به سوى خیمه‌ها دوید تا شهادت امام را به اهل بیت‌ خبر دهد.

زنان متوجه شهادت امام شدند و شیون آنان برخاست.[۲] در برخى منابع نقل شده که ‌اسب امام، پس از شهادت حضرت، وحشتزده از نزد بانوان گریخت و خود را به آب فرات ‌انداخت و ناپدید شد.[۳]

در زیارت ناحیه مقدسه از این اسب، با عنوان‌ «جواد» یاد شده که با زین و حالت پریشان روى به خیمه‌ها نهاد: «فلما نظرن النساء الى الجواد مخزیا والسرج‌ علیه ملویا خرجن من الخدور ناشرات الشعور، على الخدود لاطمات وللوجوه سافرات وبالعویل داعیات...».[۴] و روایت است که پس از شهادت امام، این اسب با همهمه مى‌گفت: «الظلیمة الظلیمة لامة قتلت ابن بنت نبیها».[۵]

خونى که روى یال تو پیداست، ذوالجناح خون همیشه جارى مولاست، ذوالجناح

یک قطره آفتاب به روى تنت نشست بوى خدا ز یال تو برخاست، ذوالجناح[۶]

پانویس

  1. مناقب، ابن شهر آشوب، ج ۴، ص ۵۸.
  2. بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۶۰.
  3. تذکرة الشهدا، ملا حبیب الله کاشى، ص ۳۵۳.
  4. حیاة الامام الحسین، ج ۳، ص ۲۹۸.
  5. بحارالانوار، ج ۴۴، ص ۲۶۶.
  6. حسین عبدى.

منابع

  • جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.
11.jpg
واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها