حسن صافی اصفهانی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(←‏اساتید)
(←‏آرشیو عکس و تصویر)
 
(۳۱ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 +
'''آیت‌الله حسن صافی اصفهانی''' (۱۲۹۸-۱۳۷۴ ش)، از اساتید اخلاق و علمای معاصر [[شیعه]] و از شاگردان [[آیت الله خویی]] بود. ایشان  ریاست حوزه علمیه [[اصفهان]] و امامت جماعت [[مسجد جامع اصفهان]] را به عهده داشت. از جمله اقدامات فرهنگی شیخ حسن صافی، تأسیس مؤسسه تحقیقاتی «صاحب الامر» و احداث خیریه «دارالشفاء فاطمیه» می باشد. کتاب «شوق وصال»، سلسله درسهای [[اخلاق]] و معارف آیت‌الله حسن صافی است.
 +
 
{{شناسنامه عالم
 
{{شناسنامه عالم
 
|نام کامل = حسن صافی اصفهانی
 
|نام کامل = حسن صافی اصفهانی
−
|تصویر=[[پرونده:Safee.jpg|220px|center]]
+
|تصویر=[[پرونده:Safee.jpg|۲۲۰px|center]]
−
|زادروز =  1298 شمسی
+
|زادروز =  ۱۲۹۸ شمسی
 
|زادگاه =  [[اصفهان]]
 
|زادگاه =  [[اصفهان]]
−
|وفات =  هفتم مهر 1374
+
|وفات =  ۱۳۷۴ شمسی
−
|مدفن =  اصفهان- مقبره علامه مجلسی
+
|مدفن =  اصفهان، مقبره علامه مجلسی
−
|اساتید =  [[آیت الله خویی]]، [[سید محسن حکیم|آیت الله حکیم]]، آیت الله کاظمینی، ملاصدرا بادکوبه ای
+
|اساتید =  [[سید جمال الدین گلپایگانی|سید جمال الدین گلپایگانی]]، [[امام خمینی]]، [[سید ابوالقاسم خویی]]، [[سید محسن حکیم|سید محسن حکیم]]،...
 
|شاگردان =  
 
|شاگردان =  
−
|آثار = الهدایه فی الاصول، ترجمه و نقد فلسفه داروین و درس های اخلاق
+
|آثار = الهدایة فی الاصول، شوق وصال، اقتصاد ساده برای دانشجویان، ترجمه و نقد فلسفه داروین، مکاسب محرمه و بیع، طهارت،...
 
}}
 
}}
  
−
آیت‌الله حسن صافی اصفهانی (1298 تا 1374 ش) از شاگردان ممتاز [[آیت الله خویی]] بود. بعد از رحلت [[سید حسین خادمی|آیت الله خادمی]] و آیت الله مهدوی ریاست و زعامت حوزه علمیه اصفهان بعهده ایشان افتاد. از سال 1359 تا پایان عمر امام جماعت [[مسجد جامع اصفهان]] را به عهده داشتند.
+
==ولادت==
 +
حسن صافی اصفهانی در سال ۱۲۹۸ شمسی در [[اصفهان]] دیده به جهان گشود. نسب شریفش به عالم جلیل القدر [[شیعه|تشیع]]، [[ملا صالح مازندرانی]]، داماد [[محمدتقی مجلسی|مجلسی اول]] می رسد.  
  
−
==ولادت==
+
پدر ایشان حاج نصرالله صافی در سلک روحانیت بود و در [[نجف اشرف]] نزد [[علامه امینی]] مشغول [[صحافی]] کتاب های دینی بود. در احوال او نوشته اند که مردی بسیار پرهیزکار، اهل ذکر و کرامت و مقید به آداب و سنن از جمله [[زیارت عاشورا]] بود. مراسم [[تشییع جنازه|تشییع]] و ختم ایشان در نجف با حضور علما و مراجع باشکوه بالایی برگزار شد. [[آیت الله خویی]] بر پیکرش نماز خواند و در [[وادی السلام]] کنار [[مرقد هود و صالح علیهما السلام|مرقد مطهر حضرت هود و صالح]] علیهماالسلام به خاک سپرده شد.
−
آیت الله حسن صافی اصفهانی از فرزانگان [[اصفهان]] است که نسب شریفش به عالم جلیل القدر تشیع [[ملا صالح مازندرانی]]، از نواده های دختری [[مجلسی اول]] (قدس الله سره ) می رسد. او در سال 1298 ش در خانواده ای منسوب به علم و تقوا دیده به جهان گشود. پدر ایشان حاج نصرالله در سلک روحانیت بود که در [[نجف اشرف]] نزد [[علامه امینی]] مشغول صحافی کتاب های دینی بود. در احوال او نوشته اند که مردی بسیار پرهیزکار، اهل ذکر و کرامت و مقید به آداب و سنن از جمله [[زیارت عاشورا]] بود. مراسم تشییع و ختم ایشان در نجف با حضور علما فضلاء و مراجع تقلید و سایر اقشار باشکوه و عظمت بالایی برگزار شد. [[آیت الله خویی]] بر جنازه اش نماز خواند و در [[وادی السلام]] کنار [[مرقد هود و صالح علیهما السلام|مرقد مطهر حضرت هود و صالح علیهماالسلام]] به خاک سپرد شد.
+
 
 +
==تحصیل و استادان==
 +
آیت الله صافی اصفهانی دوران تحصیلات ابتدایی خود را با ورود به «دبستان قدسیه» آغاز کرد و این دوران تحصیلی تا سال دوم یا سوم دبیرستان ادامه یافت. مدت کوتاهی پدر را در کسب و کار خود یاری نمود. در همین ایام با تشویق و راهنمایی شیخ احمد حججی نجف آبادی در مدرسه نوریه [[اصفهان]] مشغول فراگیری [[علوم اسلامی]] شد. مقدمات و [[ادبیات عرب|ادبیات]] را در آنجا تمام کرد و پس از آن آهنگ [[حوزه علمیه قم |حوزه علمیه قم]] نمود. در سال ۱۳۲۰ در اتاقی محقر و در مدرسه حاج ملا صادق ساکن و به دروس سطح و نیز [[تهذیب نفس|تهذیب اخلاق]] نزد استادانی وارسته مشغول شد.
 +
 
 +
شیخ حسن در [[قم]] برای کسب فیوضات اخلاقی به حضور [[سید محمدتقی خوانساری|آیت الله سید محمدتقی خوانساری]] می رسید و مورد لطف و نظر خاص آن بزرگوار قرار داشت. همچنین با همراهی [[شهید مطهری]] از محضر [[امام خمینی]] و [[آیت الله سید احمد خوانساری]] به صورت خصوصی درس [[تفسیر]] و علوم دیگر می آموخت. مقدار زیادی از [[شرح لمعه]] را نزد [[مرعشی، شهاب‌الدین|آیت الله مرعشی نجفی]] و زیادی از [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]] و [[مکاسب]] را نزد آیة الله شیخ عبدالرزاق نائینی خواندند. این عالم ربانی پس از ۴ سال اقامت در قم، در سال ۱۳۲۲ به مقصد اصلی اش [[نجف اشرف]] سفر کرد. با ورود به [[حوزه علمیه|حوزه علمیه]] نجف اشرف دومین حجره از سمت راست در [[مدرسه صدر نجف|مدرسه علمیه صدر]] و کنار مقبره مرحوم صدر، و زمانی مدرسه بادکوبه ای ماوای ایشان می گردد و این دوره طولانی تا ۲۸ سال ادامه می یابد.
 +
 
 +
برخی اساتید آیت الله صافی در نجف اشرف عبارتند از:
  
−
==تحصیلات==
+
*[[آیت الله خوئی|آیت الله سید ابوالقاسم خوئی]] در [[فقه]]، [[اصول فقه‌‌‌‌|اصول]] و [[تفسیر قرآن|تفسیر]]
−
آیت الله صافی اصفهانی دوران تحصیلات ابتدایی خود را با ورود به «دبستان قدسیه» آغاز کرد و این دوران تحصیلی تا سال دوم یا سوم دبیرستان ادامه یافت. مدت کوتاهی پدر را در کسب و کار خود یاری نمود. در همین ایام با تشویق و راهنمایی شیخ احمد حججی نجف آبادی در زمره شاگردان مکتب [[امام صادق علیه السلام]] قرار گرفت و در مدرسه نوریه [[اصفهان]] مشغول فراگیری علوم اسلامی شد. مقدمات و ادبیات را در آنجا تمام کرد و پس از آن آهنگ [[حوزه علميه قم |حوزه قم]] نمود. در سال 1320 در اتاقی محقر و در مدرسه حاج ملا صادق ساکن و به دروس سطح و نیز تهذیب اخلاق نزد استادانی وارسته مشغول شد.
+
*آیت الله شیخ عبدالحسین رشتی در [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه]]
−
شیخ حسن در [[قم]] برای کسب فیوضات اخلاقی به حضور [[سید محمدتقی خوانساری|آیت الله سید محمدتقی خوانساری]] می رسید و مورد لطف و نظر خاص آن بزرگوار قرار داشت. همچنین با همراهی [[شهید مطهری]] از محضر [[امام خمینی]] و [[آیت الله سید احمد خوانساری]] به صورت خصوصی درس [[تفسیر]] و علوم دیگر می آموخت. مقدار زیادی از [[شرح لمعه]] را نزد [[مرعشی، شهاب‌الدین|آیت الله العظمی مرعشی نجفی]] و زیادی از رسائل و [[مکاسب]] را نزد آیة الله شیخ عبدالرزاق نائینی خواندند. این عالم ربانی پس از 4 سال اقامت در قم، در سال 1322 به مقصد اصلی اش [[نجف اشرف]] سفر کرد . با ورود به حوزه علمیه نجف اشرف دومین حجره از سمت راست در مدرسه علمیه صدر و کنار مقبره مرحوم صدر، و زمانی مدرسه بادکوبه ای ماوای ایشان می گردد و این دوره طولانی تا 28 سال ادامه می یابد.
+
*آیت الله شیخ صدرا بادکوبه‌ای در علم معقول
 +
*[[سید جمال الدین گلپایگانی|آیت الله سید جمال الدین گلپایگانی]] در [[اخلاق]]
 +
*[[سید محسن حکیم|آیت الله سید محسن حکیم]] (خارج فقه)
 +
*[[محمدعلی کاظمینی بروجردی|آیت الله محمدعلی کاظمینی]]
 +
*[[شیخ محمدکاظم شیرازی|آیت الله محمدکاظم شیرازی]] (خارج [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]])
 +
*[[سید عبدالهادی شیرازی|آیت الله سید عبدالهادی شیرازی]] (خارج بحث طهارت)
  
−
==اساتید==
+
==آثار و تألیفات==
−
* [[آیت الله خوئی|آیت الله العظمی خوئی]] در فقه، اصول و تفسیر
+
[[پرونده:Alhedayat.jpg|thumb|left|الهدایة فی الاصول - یکی از آثار آیت الله صافی اصفهانی]]
−
* آیت الله شیخ عبدالحسین رشتی در کفایه
 
−
* آیت الله شیخ صدرا بادکوبه ای در معقول
 
−
* [[سيدجمال الدين گلپايگانی|آیت الله العظمی سید جمال الدین گلپایگانی]] در اخلاق
 
−
* [[سید محسن حکیم|آیت الله حکیم]] (خارج فقه)
 
−
* [[محمدعلی کاظمینی بروجردی|آیت الله محمدعلی کاظمینی]]
 
−
* [[شیخ محمدکاظم شیرازی|آیت الله محمدکاظم شیرازی]] (خارج مکاسب)
 
−
* آیت الله سید عبدالهادی شیرازی (خارج بحث طهارت)
 
  
−
==روش سلوکی==
+
*الهدایة فی الاصول (در ۴ جلد)، یک دوره اصول تقریرات بحث [[سید ابوالقاسم خویی|آیت الله خوئی]] (ره)
−
آیت الله صافی(ره) هیچگونه استاد سلوکی نداشته اند ، تنها در محضر همین سه شخصیت مذکور استفاده های اخلاقی کرده اند.
+
*شوق وصال (در ۲ جلد)، سلسله درسهای اخلاق و معارف آیت‌الله حسن صافی
−
روش ایشان در تهذیب نفس پیرامون 4 محور دور می زد : 1- عمل به دستورات شرع مقدس تا آخرین نفس (بر خلاف دیگران که عبادات را از واصل ساقط می دانند ) .2- محبت به خدا و اولیاء معصومین علیهم السلام  .3- توسل به ذوات مقدسه معصومین علیهم السلام . 4 - تسلیم مطلق و بی قید و شرط در برابر معصوم علیه السلام و لا غیر (به خلاف دیگران که به استاد و پیر و مرشد سر می سپارند و تسلیم مطلق آنها می شوند ).
+
*مکاسب محرمه و بیع
 +
*ترجمه نقد فلسفه داروین، تألیف [[محمدرضا نجفی اصفهانی|شیخ محمدرضا نجفی]]
 +
*یک دوره اقتصاد استدلالی بر اساس مبانی فقهی
 +
*اقتصاد ساده برای دانشجویان
 +
*طهارت
 +
*صلاة
 +
*تقریرات خارج اصول یک دوره
 +
*تقریرات خارج طهارت
 +
*تقریرات خارج خمس
 +
*تقریرات خارج قضا و شهادات
 +
*تقریرات خارج حج
 +
*تقریرات درس رجال
 +
*متفرقاتی در تفسیر و حدیث و شعر و علوم قرآن و اسرار حج
  
−
مرحوم آیت الله صافی اصفهانی در نوشتجات شان آورده اند ؛ در نجف اشرف که بودم یک برنامه سلوکی خاص برای خودم داشتم که به آن عمل می کردم اما برای اینکه به سیر خودم ادامه دهم شخصی عالم و بزرگوار را به عنوان استاد انتخاب کردم و تصمیم گرفتم طبق نظر او عمل کنم. یک جلسه هم نزد ایشان رفتم و دستور هم گرفتم اما همان شب در عالم رویا دیدم که داشتم از شارع الرسول نجف اشرف که یک مسیر صاف و آسفالت و روشن و خیلی نزدیک بود به طرف حرم مطهر حضرت امیر(ع) می رفتم. یک وقت همان آقایی که از او دستور گرفته بودم دست مرا گرفت و مرا از مسیر دیگری برد، اما راهی بود بسیار تاریک، خطرناک و با پستی و بلندی های سخت و دره های وحشتناک و هر چه می رفتیم به حرم نمی رسیدیم. در عالم خواب از بس که از آن راه خسته و ترسیده بودم از خواب پریدم و متوجه شدم که همان راه صحیح بوده و این راهی که جدید انتخاب کردم صحیح نیست.
+
==فعالیتهای علمی و فرهنگی==
 +
در سال ۱۳۵۰ پس از فوت مرحوم آیت الله طبیب زاده که [[امام جماعت‌|امام جماعت]] مسجد کمرزرین و مرد پارسا و زاهد زمان در [[اصفهان]] بود، بنا به دعوت علماء و مردم اصفهان به اصفهان بازگشت و در همان [[مسجد]] شروع به تدریس [[تفسیر قرآن|تفسیر]] و [[علوم قرآنی]] پرداخت. ایشان در جریان مبارزات مردم علیه رژیم پهلوی نیز همراه و همگام انقلابیون بود در صدور اعلامیه و انجام راهپیمائی شرکت داشت.  
  
−
==تالیفات==
+
در سال حدود ۱۳۵۹ بنا به دعوت بازاریان و اهالی محل ودرخواست [[سید حسین خادمی|آیت الله خادمی]] و سایر علمای اصفهان طی دو طومار جداگانه به [[مسجد جامع اصفهان]] منتقل شد و آنجا را پایگاهی برای زنده کردن دین خدا قرار داد و کلاسهای اقتصاد، اعتقادات، [[نهج البلاغة|نهج البلاغه]] و تفسیر تشکیل دادند. از این رو [[آیت الله ناصری]] پس از ایشان امامت مسجد کمر زرین را قبول کردند. <br>آیت الله صافی (قدس سره) پس از مراجعت به اصفهان در [[مدرسه صدر بازار]] شروع به تدریس سطح [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه]] کردند اما پس از چندی [[سید ابوالقاسم خویی|آیت الله خوئی]] (ره) در نامه ای به مردم نوشتند: آقای صافی باید درس خارج شروع کنند وگرنه برگردند به [[نجف]] که ما اینجا بیشتر به ایشان نیاز داریم. لذا از آن به بعد ایشان درس خارج را بنا به درخواست چند تن از فضلای نخبه اصفهان شروع کردند، تا بعد از فوت آیت الله خادمی و آیت الله مهدوی، ریاست و زعامت [[حوزه علمیه|حوزه علمیه]] اصفهان بعهده ایشان افتاد.
−
* یک دوره اصول ، تقریرات بحث آیت الله العظمی خوئی(ره)
 
−
* مکاسب محرمه و بیع
 
−
* طهارت
 
−
* صلاه
 
−
* ترجمه نقد فلسفه داروین تالیف حاج شیخ محمدرضا نجفی
 
−
* درسهای اخلاق در 3جلد
 
−
* یک دوره اقتصاد استدلالی بر اساس مبانی فقهی
 
−
* اقتصاد ساده برای دانشجویان
 
−
* تقریرات خارج اصول یکدوره
 
−
* تقریرات خارج طهارت
 
−
* تقریرات خارج خمس
 
−
* تقریرات خارج قضا و شهادات
 
−
* تقریرات خارج حج
 
−
* تقریرات درس رجال
 
−
* متفرقاتی در تفسیر و حدیث و شعر و علوم قرآن و اسرار حج
 
  
−
==برگشت به اصفهان==
+
از اقدامات [[فرهنگ|فرهنگی]] شیخ حسن صافی، احداث مجموعه فرهنگی و علمی می باشد که شامل مدرسه علمیه و موسسه فرهنگی و تحقیقاتی صاحب الامر (عجل الله تعالی فرجه) در [[قم]] است. این مدرسه، محلی برای سکونت طلاب و فضلای کشور و مکانی برای نشر معارف دینی می باشد. همچنین از دیگر آثار خیریه ایشان، تأسیس دارالشّفاء فاطمیّه در اصفهان می باشد.
−
در سال 1350 پس از فوت مرحوم آیت الله طبیب زاده که امام جماعت مسجد کمرزرین و مرد پارسا و زاهد زمان در اصفهان بود بنا به دعوت علماء و مردم اصفهان و فرمان استادش مرحوم آیت الله العظمی خوئی(ره) به اصفهان بازگشت و در همان مسجد شروع به تدریس تفسیر و علوم قرآنی پرداخت.
 
−
در سال حدود 1359 بنا به دعوت بازاریان و اهالی محل ودرخواست آیت الله خادمی و سایر علمای اصفهان طی دو طومار جداگانه به مسجد جامع اصفهان منتقل شد و آنجا را پایگاهی برای زنده کردن دین خدا قرار داد و کلاسهای اقتصاد ، اعتقادات ، نهج البلاغه و تفسیر تشکیل دادند. ایشان قبل از اینکه مسجد کمر زرین را ترک کنند از آیت الله ناصری که آن زمان در دولت آباد اصفهان زندگی می کرد خواستند تا امامت مسجد کمر زرین را قبول کنند و با پذیرفتن پیشنهاد استاد از سوی آیت الله ناصری مسجد جامع آماده پذیرایی از آیت الله صافی شد ، آنگاه ایشان اقامه جماعت در آن مسجد را آغاز کردند . <br>
 
−
علمائی که از آیت الله صافی درخواست کردند تا ایشان از مسجد کمر زرین به مسجد جامع منتقل شوند عبارتند از :1- آیت الله خادمی . 2- آیت الله مهدوی. 3- آیت الله صادقی. 4- آیت الله حاج آقا احمد امامی. 5- آیت الله حاج آقا حسن امامی. 6- آیت الله ادیب. 7- آیت الله سید محمد علی موحد ابطحی. 8- آیت الله حاج آقا باقر رجائی. 9- آیت الله حاج آقا مهدی فقیه ایمانی. 10- آیت الله سید علی صادقی. 11- حاج آقا مهدی مظاهری. 12- حاج آقا کمال فقیه ایمانی. 13- آیت الله حاج آقا ضیا علامه. 14- شیخ محمد حسین رشتی. 15- صدیقین. 16- میر سید علی امامی زاده . 17- سید اسماعیل هاشمی.  در کنار این برنامه ها نیز شبهای جمعه در منزل درس اخلاق و توسل برقرار بود.
 
  
−
مرحوم آیت الله صافی (قدس سره) پس از مراجعت به اصفهان در مدرسه صدر بازار شروع به تدریس سطح کفایه کردند اما پس از چندی آیت الله العظمی خوئی (ره) در نامه ای به مردم نوشتند آقای صافی باید درس خارج شروع کنند وگرنه برگردند به نجف که ما اینجا بیشتر به ایشان نیاز داریم . لذا از آن به بعد ایشان درس خارج را بنا به درخواست چند تن از فضلای نخبه اصفهان شروع کردند ، تا بعد از فوت آیت الله خادمی و مهدوی عملاً‌ریاست و زعامت حوزه علمیه اصفهان بعهده ایشان افتاد .<br>
+
جلسات هفتگی ایشان در بیان [[اخلاق]] و [[تهذیب نفس|تهذیب نفوس]] شیفتگان را پروانه وار به دور شمع وجود این عارف عامل و سالک واصل جمع می کند. این بیانات اخلاقی و سلوکی، پس از رحلت معظم له، در دو جلد با نام «شوق وصال» به چاپ رسیده است. مطابق نقلی که از ایشان شده، روش ایشان در سلوک چنین بوده است: عمل به دستورات [[شریعت|شرع]] مقدس، محبت به خدا و اولیاء او، [[توسل به اهل بیت علیهم السلام|توسل]] به ذوات مقدسه [[امامان معصوم|معصومین]] علیهم السلام، تسلیم بی قید و شرط در برابر معصوم علیه السلام و لا غیر.
−
علمائی که به آیت الله العظمی خوئی نامه نوشتند و از ایشان درخواست کردند تا آیت الله صافی را به اصفهان بفرستند عبارتند از : 1- آیت الله شمس آبادی. 2- آیت الله خادمی. 3- آیت الله رجائی. 4- آیت الله حاج آقا احمد امامی. 5- فقیه عظیم الشان آیت الله حاج آقا حسن امامی.
 
  
 
==وفات==
 
==وفات==
−
بالاخره روح بلند این فقیه کبیر و عارف کامل و استاد اخلاق در نزدیکیهای اذان صبح روز جمعه 7/7/1374 مطابق با 3/جمادی الاولی/1416 ه.ق، در سن 76 سالگی به ملکوت اعلی پیوست و استان اصفهان و حوزه های علمیه شیعه را عزادار کرد و با تشییعی بی نظیر بعد از شهید آیت الله شمس آبادی با حضور هیئتهای اعزامی به نمایندگی از مراجع تقلید شیعه و رئیس جمهوری و نمایندگان مجلس و مقامات کشوری و لشکری جنازه پاک او را طبق وصیت آن مرحوم کنار مقبرة علامة مجلسی به خاک سپردند و از طرف استاندار دو روز عزای عمومی در استان اصفهان اعلام شد و در حوزه علمیّه اصفهان یک هفته تعطیل اعلام شد و بازار اصفهان نیز سه روز تعطیل و سیاهپوش شد.
+
مرحوم آیت الله صافی اصفهانی در هفتم مهر سال ۱۳۷۴ شمسی (۱۴۱۶ ه.ق)، در [[اصفهان]] دار فانی را وداع گفت و پیکر مطهرش پس از [[تشییع جنازه|تشییعی]] باشکوه، طبق وصیت آن مرحوم کنار مقبره [[علامه مجلسى|علامه مجلسی]] در [[مسجد جامع اصفهان]] به خاک سپرده شد.
  
−
==باقیات و صالحات==
+
در فرازهایی از [[وصیت|وصیت نامه]] ایشان آمده است: «خداوندا تو را شاهد می گیرم که زندگی را با نام تو شروع کردم و عمری میل من این بود که در راه تو و برای تو و به سوی تو قدم بردارم. ای طلاب عزیز؛ عزت و سربلندی در دنیا و آخرت در درجه اول در گرو [[تقوا]] و [[تهذیب نفس]] و ساختن روحی سرشار از محبت و در درجه دوم سعی و کوشش در تحصیل علم و رسیدن به مراتب بلند علمی است. نیروی جوانی خود را هدر ندهید و جهاد کنید در تهذیب اخلاق و تحصیل علم که امروز بیش از هر زمان دیگر به سلاح علم و علمای خودساخته نیاز است».
−
از اقدامات فرهنگی شیخ اصفهان احداث مجموعه فرهنگی و علمی می باشد که شامل حوزه علمیه و موسسه فرهنگی و خیریه صاحب الامر(ع) است. این مدرسه ،محلی برای سکونت طلاب، فضلای کشور و مکانی برای نشر معارف دینی می باشد از جمله کتاب هایی که در این موسسه به زیور طبع آراسته شده الملاحم و الفتن، کشف الالتباس عن موجر ابی العباس، اجود التقریرات، مناقب عرشیان، مدارک العروه الوثقی می باشد.
 
  
−
==فرازهایی از وصیت نامه==
+
==منابع==
−
خداوندا تو را شاهد می گیرم که زندگی را با نام تو شروع کردم و عمری میل من این بود که در راه تو و برای تو و به سوی تو قدم بردارم. ای طلاب عزیز؛ عزت و سربلندی در دنیا و آخرت در درجه اول در گرو تقوا و تهذیب نفس و ساختن روحی سرشار از محبت و در درجه دوم سعی و کوشش در تحصیل علم و رسیدن به مراتب بلند علمی است. نیروی جوانی خود را هدر ندهید و جهاد کنید در تهذیب اخلاق و تحصیل علم که امروز بیش از هر زمان دیگر به سلاح علم و علمای خود ساخته نیاز است.
 
  
−
==منابع==
+
*سایت آیت الله العظمی صافی اصفهانی.
−
سایت آیت الله العظمی صافی اصفهانی ، موسسه صاحب الامر
+
*سایت موسسه صاحب الامر عجل الله تعالی فرجه.
 +
*سید مصلح‌الدین مهدوی، اعلام اصفهان، ج۲، ص۵۶۲-۵۶۳.
  
 
==آرشیو عکس و تصویر==
 
==آرشیو عکس و تصویر==
 
<gallery mode="packed" heights="170">
 
<gallery mode="packed" heights="170">
 +
پرونده:ح صافی (20).jpg|از راست: حسن صافی اصفهانی و سید محمدباقر موسوی چهارسوقی خوانساری در نوجوانی
 
پرونده:صافی.jpg|حسن صافی اصفهانی در جوانی
 
پرونده:صافی.jpg|حسن صافی اصفهانی در جوانی
−
 
+
پرونده:ح صافی (21).jpg|حسن صافی اصفهانی
 +
پرونده:ح صافی (16).jpg|از راست: حسن صافی اصفهانی و قاسم اسلامی
 +
پرونده:امامی (11).jpg|از راست: [[سید حجت موحد ابطحی]]، [[سید حسن فقیه امامی]]، حسن صافی اصفهانی، سید ابوتراب مرتضوی درچه ای، سید مصطفی مهدوی هرستانی، سید محمدعلی موحد ابطحی و [[سید احمد فقیه امامی]] در مسجد حاج محمد جعفر آباده ای
 +
پرونده:صافی0.jpg|از راست: [[سید اسماعیل هاشمی]]، ناشناس، ناشناس، ناشناس، حسن صافی اصفهانی و ناشناس
 +
پرونده:ح صافی (18).jpg|از راست: حسن صافی اصفهانی و [[سید عبدالکریم رضوی کشمیری]]
 +
پرونده:امامی (5).jpg|از راست: قمی، [[سید محمدباقر موحد ابطحی]]، سید حسن فقیه امامی، حسن صافی اصفهانی، مهدی مظاهری و سید مجتبی میردامادی
 +
پرونده:ح صافی (19).jpg|از راست: سید محمدعلی موحد ابطحی و حسن صافی اصفهانی
 +
پرونده:ح صافی (26).jpg|حسن صافی اصفهانی و [[آیت الله ناصری|محمدعلی ناصری دولت آبادی]]
 +
پرونده:ح صافی (14).jpg|حسن صافی اصفهانی در مسجد شجره
 +
پرونده:ح صافی (27).jpg|از راست: حسن صافی اصفهانی و جعفر آزادمنش
 +
پرونده:ح صافی (17).jpg|از راست: علی اکبر فقیه و حسن صافی اصفهانی
 +
پرونده:ح صافی (15).jpg|از راست: رضاعماد زاده و حسن صافی اصفهانی
 +
پرونده:ح صافی (25).jpg|از راست: احمد زاهد نجفی و حسن صافی اصفهانی
 +
پرونده:ح صافی (22).jpg|تشییع پیکر حسن صافی اصفهانی
 +
پرونده:ح صافی (24).jpg|مدفن حسن صافی اصفهانی در مقبره علامین مجلسیین
 +
پرونده:ح صافی (23).jpg|سنگ قبر حسن صافی اصفهانی
 
</gallery>
 
</gallery>
  
−
[[رده:علمای قرن چهاردهم]]
+
[[رده:علمای معاصر|صافی اصفهانی،حسن]]
 +
[[رده:مجتهدین]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۱

آیت‌الله حسن صافی اصفهانی (۱۲۹۸-۱۳۷۴ ش)، از اساتید اخلاق و علمای معاصر شیعه و از شاگردان آیت الله خویی بود. ایشان ریاست حوزه علمیه اصفهان و امامت جماعت مسجد جامع اصفهان را به عهده داشت. از جمله اقدامات فرهنگی شیخ حسن صافی، تأسیس مؤسسه تحقیقاتی «صاحب الامر» و احداث خیریه «دارالشفاء فاطمیه» می باشد. کتاب «شوق وصال»، سلسله درسهای اخلاق و معارف آیت‌الله حسن صافی است.

۲۲۰px
نام کامل حسن صافی اصفهانی
زادروز ۱۲۹۸ شمسی
زادگاه اصفهان
وفات ۱۳۷۴ شمسی
مدفن اصفهان، مقبره علامه مجلسی

Line.png

اساتید

سید جمال الدین گلپایگانی، امام خمینی، سید ابوالقاسم خویی، سید محسن حکیم،...


آثار

الهدایة فی الاصول، شوق وصال، اقتصاد ساده برای دانشجویان، ترجمه و نقد فلسفه داروین، مکاسب محرمه و بیع، طهارت،...


ولادت

حسن صافی اصفهانی در سال ۱۲۹۸ شمسی در اصفهان دیده به جهان گشود. نسب شریفش به عالم جلیل القدر تشیع، ملا صالح مازندرانی، داماد مجلسی اول می رسد.

پدر ایشان حاج نصرالله صافی در سلک روحانیت بود و در نجف اشرف نزد علامه امینی مشغول صحافی کتاب های دینی بود. در احوال او نوشته اند که مردی بسیار پرهیزکار، اهل ذکر و کرامت و مقید به آداب و سنن از جمله زیارت عاشورا بود. مراسم تشییع و ختم ایشان در نجف با حضور علما و مراجع باشکوه بالایی برگزار شد. آیت الله خویی بر پیکرش نماز خواند و در وادی السلام کنار مرقد مطهر حضرت هود و صالح علیهماالسلام به خاک سپرده شد.

تحصیل و استادان

آیت الله صافی اصفهانی دوران تحصیلات ابتدایی خود را با ورود به «دبستان قدسیه» آغاز کرد و این دوران تحصیلی تا سال دوم یا سوم دبیرستان ادامه یافت. مدت کوتاهی پدر را در کسب و کار خود یاری نمود. در همین ایام با تشویق و راهنمایی شیخ احمد حججی نجف آبادی در مدرسه نوریه اصفهان مشغول فراگیری علوم اسلامی شد. مقدمات و ادبیات را در آنجا تمام کرد و پس از آن آهنگ حوزه علمیه قم نمود. در سال ۱۳۲۰ در اتاقی محقر و در مدرسه حاج ملا صادق ساکن و به دروس سطح و نیز تهذیب اخلاق نزد استادانی وارسته مشغول شد.

شیخ حسن در قم برای کسب فیوضات اخلاقی به حضور آیت الله سید محمدتقی خوانساری می رسید و مورد لطف و نظر خاص آن بزرگوار قرار داشت. همچنین با همراهی شهید مطهری از محضر امام خمینی و آیت الله سید احمد خوانساری به صورت خصوصی درس تفسیر و علوم دیگر می آموخت. مقدار زیادی از شرح لمعه را نزد آیت الله مرعشی نجفی و زیادی از رسائل و مکاسب را نزد آیة الله شیخ عبدالرزاق نائینی خواندند. این عالم ربانی پس از ۴ سال اقامت در قم، در سال ۱۳۲۲ به مقصد اصلی اش نجف اشرف سفر کرد. با ورود به حوزه علمیه نجف اشرف دومین حجره از سمت راست در مدرسه علمیه صدر و کنار مقبره مرحوم صدر، و زمانی مدرسه بادکوبه ای ماوای ایشان می گردد و این دوره طولانی تا ۲۸ سال ادامه می یابد.

برخی اساتید آیت الله صافی در نجف اشرف عبارتند از:

آثار و تألیفات

الهدایة فی الاصول - یکی از آثار آیت الله صافی اصفهانی
  • الهدایة فی الاصول (در ۴ جلد)، یک دوره اصول تقریرات بحث آیت الله خوئی (ره)
  • شوق وصال (در ۲ جلد)، سلسله درسهای اخلاق و معارف آیت‌الله حسن صافی
  • مکاسب محرمه و بیع
  • ترجمه نقد فلسفه داروین، تألیف شیخ محمدرضا نجفی
  • یک دوره اقتصاد استدلالی بر اساس مبانی فقهی
  • اقتصاد ساده برای دانشجویان
  • طهارت
  • صلاة
  • تقریرات خارج اصول یک دوره
  • تقریرات خارج طهارت
  • تقریرات خارج خمس
  • تقریرات خارج قضا و شهادات
  • تقریرات خارج حج
  • تقریرات درس رجال
  • متفرقاتی در تفسیر و حدیث و شعر و علوم قرآن و اسرار حج

فعالیتهای علمی و فرهنگی

در سال ۱۳۵۰ پس از فوت مرحوم آیت الله طبیب زاده که امام جماعت مسجد کمرزرین و مرد پارسا و زاهد زمان در اصفهان بود، بنا به دعوت علماء و مردم اصفهان به اصفهان بازگشت و در همان مسجد شروع به تدریس تفسیر و علوم قرآنی پرداخت. ایشان در جریان مبارزات مردم علیه رژیم پهلوی نیز همراه و همگام انقلابیون بود در صدور اعلامیه و انجام راهپیمائی شرکت داشت.

در سال حدود ۱۳۵۹ بنا به دعوت بازاریان و اهالی محل ودرخواست آیت الله خادمی و سایر علمای اصفهان طی دو طومار جداگانه به مسجد جامع اصفهان منتقل شد و آنجا را پایگاهی برای زنده کردن دین خدا قرار داد و کلاسهای اقتصاد، اعتقادات، نهج البلاغه و تفسیر تشکیل دادند. از این رو آیت الله ناصری پس از ایشان امامت مسجد کمر زرین را قبول کردند.
آیت الله صافی (قدس سره) پس از مراجعت به اصفهان در مدرسه صدر بازار شروع به تدریس سطح کفایه کردند اما پس از چندی آیت الله خوئی (ره) در نامه ای به مردم نوشتند: آقای صافی باید درس خارج شروع کنند وگرنه برگردند به نجف که ما اینجا بیشتر به ایشان نیاز داریم. لذا از آن به بعد ایشان درس خارج را بنا به درخواست چند تن از فضلای نخبه اصفهان شروع کردند، تا بعد از فوت آیت الله خادمی و آیت الله مهدوی، ریاست و زعامت حوزه علمیه اصفهان بعهده ایشان افتاد.

از اقدامات فرهنگی شیخ حسن صافی، احداث مجموعه فرهنگی و علمی می باشد که شامل مدرسه علمیه و موسسه فرهنگی و تحقیقاتی صاحب الامر (عجل الله تعالی فرجه) در قم است. این مدرسه، محلی برای سکونت طلاب و فضلای کشور و مکانی برای نشر معارف دینی می باشد. همچنین از دیگر آثار خیریه ایشان، تأسیس دارالشّفاء فاطمیّه در اصفهان می باشد.

جلسات هفتگی ایشان در بیان اخلاق و تهذیب نفوس شیفتگان را پروانه وار به دور شمع وجود این عارف عامل و سالک واصل جمع می کند. این بیانات اخلاقی و سلوکی، پس از رحلت معظم له، در دو جلد با نام «شوق وصال» به چاپ رسیده است. مطابق نقلی که از ایشان شده، روش ایشان در سلوک چنین بوده است: عمل به دستورات شرع مقدس، محبت به خدا و اولیاء او، توسل به ذوات مقدسه معصومین علیهم السلام، تسلیم بی قید و شرط در برابر معصوم علیه السلام و لا غیر.

وفات

مرحوم آیت الله صافی اصفهانی در هفتم مهر سال ۱۳۷۴ شمسی (۱۴۱۶ ه.ق)، در اصفهان دار فانی را وداع گفت و پیکر مطهرش پس از تشییعی باشکوه، طبق وصیت آن مرحوم کنار مقبره علامه مجلسی در مسجد جامع اصفهان به خاک سپرده شد.

در فرازهایی از وصیت نامه ایشان آمده است: «خداوندا تو را شاهد می گیرم که زندگی را با نام تو شروع کردم و عمری میل من این بود که در راه تو و برای تو و به سوی تو قدم بردارم. ای طلاب عزیز؛ عزت و سربلندی در دنیا و آخرت در درجه اول در گرو تقوا و تهذیب نفس و ساختن روحی سرشار از محبت و در درجه دوم سعی و کوشش در تحصیل علم و رسیدن به مراتب بلند علمی است. نیروی جوانی خود را هدر ندهید و جهاد کنید در تهذیب اخلاق و تحصیل علم که امروز بیش از هر زمان دیگر به سلاح علم و علمای خودساخته نیاز است».

منابع

  • سایت آیت الله العظمی صافی اصفهانی.
  • سایت موسسه صاحب الامر عجل الله تعالی فرجه.
  • سید مصلح‌الدین مهدوی، اعلام اصفهان، ج۲، ص۵۶۲-۵۶۳.

آرشیو عکس و تصویر

  • از راست: حسن صافی اصفهانی و سید محمدباقر موسوی چهارسوقی خوانساری در نوجوانی

  • حسن صافی اصفهانی در جوانی

  • حسن صافی اصفهانی

  • از راست: حسن صافی اصفهانی و قاسم اسلامی

  • از راست: سید حجت موحد ابطحی، سید حسن فقیه امامی، حسن صافی اصفهانی، سید ابوتراب مرتضوی درچه ای، سید مصطفی مهدوی هرستانی، سید محمدعلی موحد ابطحی و سید احمد فقیه امامی در مسجد حاج محمد جعفر آباده ای

  • از راست: سید اسماعیل هاشمی، ناشناس، ناشناس، ناشناس، حسن صافی اصفهانی و ناشناس

  • از راست: حسن صافی اصفهانی و سید عبدالکریم رضوی کشمیری

  • از راست: قمی، سید محمدباقر موحد ابطحی، سید حسن فقیه امامی، حسن صافی اصفهانی، مهدی مظاهری و سید مجتبی میردامادی

  • از راست: سید محمدعلی موحد ابطحی و حسن صافی اصفهانی

  • حسن صافی اصفهانی و محمدعلی ناصری دولت آبادی

  • حسن صافی اصفهانی در مسجد شجره

  • از راست: حسن صافی اصفهانی و جعفر آزادمنش

  • از راست: علی اکبر فقیه و حسن صافی اصفهانی

  • از راست: رضاعماد زاده و حسن صافی اصفهانی

  • از راست: احمد زاهد نجفی و حسن صافی اصفهانی

  • تشییع پیکر حسن صافی اصفهانی

  • مدفن حسن صافی اصفهانی در مقبره علامین مجلسیین

  • سنگ قبر حسن صافی اصفهانی

برگرفته از «https://wiki.ahlolbait.com/index.php?title=حسن_صافی_اصفهانی&oldid=143249»
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام تلگرام قرآن و حدیث کانال قرآن و حدیث در ایتا