نماز غفیله: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{خوب}}
 
{{خوب}}
 
{{الگو:منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}}
 
{{الگو:منبع الکترونیکی معتبر|ماخذ=پایگاه}}
 +
«نماز غُفیله» از [[نمازهای مستحب|نمازهای مستحبی]] است که بین دو [[نماز مغرب]] و [[نماز عشاء]] خوانده می‌شود و [[ثواب]] زیادی برای آن در روایات بیان شده است.
 +
==فضیلت نماز غفیله==
  
==سند نماز غفیله==
+
«غُفَیلَة» اسم مُصغّر از [[غفلت]] است، یعنی غفلت کوچک؛ و [[امام صادق]] علیه السلام از پدرش [[امام باقر]] علیه السلام و ایشان از [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] صلی الله علیه وآله در خصوص این نماز چنین نقل می کند: «صَلُّوا فی ساعَةِ الْغَفْلَةِ وَلَوْ رَکْعَتَیْنِ فَاِنَّهُما تُورِدانِ دارَ الْکَرامة؛ <ref>[[فلاح السائل]]، سید بن طاووس، چاپ دفتر تبلیغات اسلامی، ص244.</ref> [[نماز]] بخوانید در ساعت غفلت؛ اگرچه دو [[رکعت]] باشد، این دو رکعت نماز [شما را] به [[بهشت]] وارد می کند».
  
غفیله اسم مصغر از غفلت است؛ یعنی غفلت کوچک و [[امام صادق]] علیه السلام از پدرش [[امام باقر]] علیه السلام و امام باقر علیه السلام از [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم]] صلی الله علیه و آله در خصوص این نماز [[استحباب|مستحبی]] چنین نقل می کند: «صَلُّوا فی ساعَةِ الْغَفْلَةِ وَلَوْ رَکْعَتَیْنِ فَاِنَّهُما تُورِدانِ دارَ الْکَرامة؛ <ref>[[فلاح السائل]]، [[سید بن طاووس]]، چاپ دفتر تبلیغات اسلامی، ص244.</ref> [[نماز]] بخوانید در ساعت غفلت؛ اگرچه دو رکعت باشد، این دو رکعت نماز [شما را] به بهشت وارد می کند».
+
در روایتی دیگر چنین می فرماید: «تَنْفِلوُا فِی ساعَةِ الْغَفْلَةِ وَلَوْ رَکْعَتَیْنِ خَفیفَتَیْنِ فَاِنَّهُما تُورِدانِ دارَالْکَرامَةِ قیلَ یا رسُول اللّه وَمَا ساعَةُ الْغَفْلَةِ؟ قالَ: بَیْنَ الْمَغْرِبِ وَالعِشاء؛<ref>همان، ص245.</ref> نماز مستحب به جا آورید در ساعت غفلت. اگرچه این نماز دو رکعتی خفیف [و آسان] باشد؛ چرا که همین دو رکعت نماز [شما را] وارد بهشت می کند. پرسیده شد ای رسول خدا! ساعت غفلت چه هنگامی است؟ فرمود: بین مغرب و عشاء است».
  
در روایتی دیگر چنین می فرماید: «تَنْفِلوُا فِی ساعَةِ الْغَفْلَةِ وَلَوْ رَکْعَتَیْنِ خَفیفَتَیْنِ فَاِنَّهُما تُورِدانِ دارَالْکَرامَةِ قیلَ یا رسُول اللّه وَمَا ساعَةُ الْغَفْلَةِ؟ قالَ: بَیْنَ الْمَغْرِبِ وَالعِشاء؛<ref>همان، ص245.</ref> نماز مستحب به جا آورید در ساعت غفلت. اگرچه این نماز دو رکعتی خفیف [و آسان] باشد؛ چرا که همین دو رکعت نماز [شما را] وارد بهشت می کند. پرسیده شد ای رسول خدا! ساعت غفلت چه هنگامی است؟ فرمود: بین مغرب و عشا است».
+
همچنین امام صادق علیه السلام از قول پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله نقل کرده است که: «لا تَتْرُکُوا رَکْعَتَیِ الْغُفَیْلَةِ وَ هُما بَیْنَ الْعِشائَیْنِ؛<ref>همان، ص246.</ref> دو رکعت نماز غفیله را ـ که بین نماز مغرب و عشاء است ـ ترک نکنید».
  
امام صادق علیه السلام از قول پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل کرده است که: «لا تَتْرُکُوا رَکْعَتَیِ الْغُفَیْلَةِ وَ هُما بَیْنَ الْعِشائَیْنِ؛<ref>همان، ص246.</ref> دو رکعت نماز غفیله را ـ که بین نماز مغرب و عشاء است ـ ترک نکنید».
+
شاید یکی از دلایل توصیه به اقامه نماز غفیله و [[ثواب]] آن، این است که: [[حضرت یونس]] علیه السلام یک لحظه غفلت کرد و از قوم خود جدا شد و سرنوشت او با دریا و ماهی پیوند خورد و در شکم ماهی پس از [[انابه]] به درگاه خدای سبحان نجات پیدا کرد و شاید تأکید [[پیامبر اسلام|رسول اکرم]] صلی الله علیه وآله بر این نماز، به لحاظ غفلت های کوچک و بزرگی باشد که ما هر روز مرتکب می شویم، تا ما هم از ظلمت های ظاهری و باطنی نجات پیدا کنیم.
 +
 
 +
بزرگان گفته اند: بالاترین [[ذکر]] در بین اذکار، ذکر یونسیه {{متن قرآن|«لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمِینَ»}}<ref>[[سوره انبیاء]]/87. </ref> است - که در این نماز خوانده می شود.
  
 
==کیفیت نماز غفیله==
 
==کیفیت نماز غفیله==
  
درباره کیفیت اقامه این نماز مستحبی، امام صادق علیه السلام چنین فرموده است: کسی که می خواهد بین نماز مغرب و عشا دو [[رکعت]] نماز بخواند؛ در رکعت اول بعد از [[سوره حمد]] بگوید: {{متن قرآن|«وَذَاالنُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَیْهِ فَنادی فِی الظُّلُماتِ أَنْ لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمِینَ × فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَنَجَّیْناهُ مِنَ الغَمِّ وَکَذلِکَ نُنْجِی المُؤْمِنِینَ»}}.<ref>[[سوره انبیاء]]/88 و 87. </ref>
+
درباره کیفیت اقامه این نماز مستحبی، [[امام صادق]] علیه السلام چنین فرموده است: کسی که می خواهد بین نماز مغرب و عشاء دو [[رکعت]] نماز بخواند؛ در رکعت اول بعد از [[سوره حمد]] بگوید: {{متن قرآن|«وَذَاالنُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَیْهِ فَنادی فِی الظُّلُماتِ أَنْ لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمِینَ * فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَنَجَّیْناهُ مِنَ الغَمِّ وَکَذلِکَ نُنْجِی المُؤْمِنِینَ»}}.<ref>[[سوره انبیاء]]/88-87. </ref>
  
 
و در رکعت دوم بعد از سوره حمد بگوید: {{متن قرآن|«وَعِنْدَهُ مَفاتِحُ الغَیْبِ لایَعْلَمُها إِلاّ هُوَ وَیَعْلَمُ ما فِی البَرِّ وَالبَحْرِ وَما تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إِلاّ یَعْلَمُها وَلا حَبَّةٍ فِی ظُلُماتِ الأَرْضِ وَلا رَطْبٍ وَلا یابِسٍ إِلاّ فِی کِتابٍ مُبِینٍ»}}.<ref>[[سوره انعام]]/59.</ref>
 
و در رکعت دوم بعد از سوره حمد بگوید: {{متن قرآن|«وَعِنْدَهُ مَفاتِحُ الغَیْبِ لایَعْلَمُها إِلاّ هُوَ وَیَعْلَمُ ما فِی البَرِّ وَالبَحْرِ وَما تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إِلاّ یَعْلَمُها وَلا حَبَّةٍ فِی ظُلُماتِ الأَرْضِ وَلا رَطْبٍ وَلا یابِسٍ إِلاّ فِی کِتابٍ مُبِینٍ»}}.<ref>[[سوره انعام]]/59.</ref>
  
و پس از فراغت از قرائت، دستهایش را بلند کند و بگوید: «اَللّهُمَّ إِنّی اَسْئَلُکَ بِمَفاتِحِ الْغَیْبِ الَّتی لایَعْلَمُها اِلاّ اَنْتَ اَنْ تَصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تَفْعَلَ بی کَذا وَکَذا و به جای کذا و کذا حاجات خود را بگوید و سپس بگوید: «اَللّهُمَّ اَنْتَ وَلِیُّ نِعْمَتی وَالْقادِرُ عَلی طَلَبَتی تَعْلَمُ حاجَتی فَأَسْئَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ لَمّا قَضَیْتَها لی».
+
و پس از فراغت از قرائت، دستهایش را بلند کند و بگوید: «اَللّهُمَّ إِنّی اَسْئَلُکَ بِمَفاتِحِ الْغَیْبِ الَّتی لایَعْلَمُها اِلاّ اَنْتَ اَنْ تَصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تَفْعَلَ بی کَذا وَکَذا (و به جای کذا و کذا حاجات خود را بگوید) و سپس بگوید: «اَللّهُمَّ اَنْتَ وَلِیُّ نِعْمَتی وَالْقادِرُ عَلی طَلَبَتی تَعْلَمُ حاجَتی فَأَسْئَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ لَمّا قَضَیْتَها لی».
 
 
خداوند خواسته های او را [اگر مصلحت باشد] عطا می کند.<ref>فلاح السائل، ص245.</ref>
 
 
 
مراجع تقلید، این نماز را یکی از نمازهای مستحبی معرفی کرده اند و وقت انجام آن را ـ بعد از نماز مغرب تا وقتی که سرخی طرف مغرب از بین برود ـ دانسته اند.<ref>توضیح المسائل شش مرجع، ص292.</ref> و طبق نظر امام صادق علیه السلام فتوا داده اند.
 
 
 
==فلسفه نماز غفیله یا ذکر یونسیه==
 
 
 
شاید یکی از دلایل توصیه به اقامه نماز غفیله و ثواب آن، این است که: [[حضرت یونس]] علیه السلام یک لحظه غفلت کرد و از قوم خود جدا شد و سرنوشت او با دریا و ماهی پیوند خورد و در شکم ماهی پس از انابه به درگاه خدای سبحان نجات پیدا کرد و شاید تأکید [[پیامبر اسلام|رسول اکرم]] صلی الله علیه و آله بر این نماز، به لحاظ غفلت های کوچک و بزرگی باشد که ما هر روز مرتکب می شویم. تا ما هم از ظلمت های ظاهری و باطنی نجات پیدا کنیم.
 
  
بزرگان گفته اند: بالاترین [[ذکر]] در بین اذکار، ذکر یونسیه {{متن قرآن|«لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمِینَ»}} است.
+
پس خداوند خواسته های او را [اگر مصلحت باشد] عطا می کند.<ref>فلاح السائل، ص245.</ref>
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
سطر ۳۳: سطر ۲۹:
 
==منابع==
 
==منابع==
  
*سید عباس رفیعی پور، نماز غفیله، مجله مبلغان، آذر و دی 1383، شماره 61، صفحه 101، در دسترس در [http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/2689/4406/29609 پایگاه اطلاع رسانی حوزه]، بازیابی: 11 آذرماه 1392.
+
*"نماز غفیله"، سید عباس رفیعی‌پور، مجله مبلغان، آذر 1383، شماره 61، در دسترس در [http://www.hawzah.net/fa/Magazine/View/2689/4406/29609 پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه].
  
 
[[رده:نماز]]
 
[[رده:نماز]]
 
[[رده:نمازهای مستحبی]]
 
[[رده:نمازهای مستحبی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۲۰


این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.

Icon-computer.png
محتوای فعلی مقاله یکی از پایگاه های معتبر متناسب با عنوان است.

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

«نماز غُفیله» از نمازهای مستحبی است که بین دو نماز مغرب و نماز عشاء خوانده می‌شود و ثواب زیادی برای آن در روایات بیان شده است.

فضیلت نماز غفیله

«غُفَیلَة» اسم مُصغّر از غفلت است، یعنی غفلت کوچک؛ و امام صادق علیه السلام از پدرش امام باقر علیه السلام و ایشان از پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله در خصوص این نماز چنین نقل می کند: «صَلُّوا فی ساعَةِ الْغَفْلَةِ وَلَوْ رَکْعَتَیْنِ فَاِنَّهُما تُورِدانِ دارَ الْکَرامة؛ [۱] نماز بخوانید در ساعت غفلت؛ اگرچه دو رکعت باشد، این دو رکعت نماز [شما را] به بهشت وارد می کند».

در روایتی دیگر چنین می فرماید: «تَنْفِلوُا فِی ساعَةِ الْغَفْلَةِ وَلَوْ رَکْعَتَیْنِ خَفیفَتَیْنِ فَاِنَّهُما تُورِدانِ دارَالْکَرامَةِ قیلَ یا رسُول اللّه وَمَا ساعَةُ الْغَفْلَةِ؟ قالَ: بَیْنَ الْمَغْرِبِ وَالعِشاء؛[۲] نماز مستحب به جا آورید در ساعت غفلت. اگرچه این نماز دو رکعتی خفیف [و آسان] باشد؛ چرا که همین دو رکعت نماز [شما را] وارد بهشت می کند. پرسیده شد ای رسول خدا! ساعت غفلت چه هنگامی است؟ فرمود: بین مغرب و عشاء است».

همچنین امام صادق علیه السلام از قول پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله نقل کرده است که: «لا تَتْرُکُوا رَکْعَتَیِ الْغُفَیْلَةِ وَ هُما بَیْنَ الْعِشائَیْنِ؛[۳] دو رکعت نماز غفیله را ـ که بین نماز مغرب و عشاء است ـ ترک نکنید».

شاید یکی از دلایل توصیه به اقامه نماز غفیله و ثواب آن، این است که: حضرت یونس علیه السلام یک لحظه غفلت کرد و از قوم خود جدا شد و سرنوشت او با دریا و ماهی پیوند خورد و در شکم ماهی پس از انابه به درگاه خدای سبحان نجات پیدا کرد و شاید تأکید رسول اکرم صلی الله علیه وآله بر این نماز، به لحاظ غفلت های کوچک و بزرگی باشد که ما هر روز مرتکب می شویم، تا ما هم از ظلمت های ظاهری و باطنی نجات پیدا کنیم.

بزرگان گفته اند: بالاترین ذکر در بین اذکار، ذکر یونسیه «لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمِینَ»[۴] است - که در این نماز خوانده می شود.

کیفیت نماز غفیله

درباره کیفیت اقامه این نماز مستحبی، امام صادق علیه السلام چنین فرموده است: کسی که می خواهد بین نماز مغرب و عشاء دو رکعت نماز بخواند؛ در رکعت اول بعد از سوره حمد بگوید: «وَذَاالنُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَیْهِ فَنادی فِی الظُّلُماتِ أَنْ لا إِلهَ إِلاّ أَنْتَ سُبْحانَکَ إِنِّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمِینَ * فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَنَجَّیْناهُ مِنَ الغَمِّ وَکَذلِکَ نُنْجِی المُؤْمِنِینَ».[۵]

و در رکعت دوم بعد از سوره حمد بگوید: «وَعِنْدَهُ مَفاتِحُ الغَیْبِ لایَعْلَمُها إِلاّ هُوَ وَیَعْلَمُ ما فِی البَرِّ وَالبَحْرِ وَما تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إِلاّ یَعْلَمُها وَلا حَبَّةٍ فِی ظُلُماتِ الأَرْضِ وَلا رَطْبٍ وَلا یابِسٍ إِلاّ فِی کِتابٍ مُبِینٍ».[۶]

و پس از فراغت از قرائت، دستهایش را بلند کند و بگوید: «اَللّهُمَّ إِنّی اَسْئَلُکَ بِمَفاتِحِ الْغَیْبِ الَّتی لایَعْلَمُها اِلاّ اَنْتَ اَنْ تَصَلِّیَ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تَفْعَلَ بی کَذا وَکَذا (و به جای کذا و کذا حاجات خود را بگوید) و سپس بگوید: «اَللّهُمَّ اَنْتَ وَلِیُّ نِعْمَتی وَالْقادِرُ عَلی طَلَبَتی تَعْلَمُ حاجَتی فَأَسْئَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ لَمّا قَضَیْتَها لی».

پس خداوند خواسته های او را [اگر مصلحت باشد] عطا می کند.[۷]

پانویس

  1. فلاح السائل، سید بن طاووس، چاپ دفتر تبلیغات اسلامی، ص244.
  2. همان، ص245.
  3. همان، ص246.
  4. سوره انبیاء/87.
  5. سوره انبیاء/88-87.
  6. سوره انعام/59.
  7. فلاح السائل، ص245.

منابع