نوحه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای جدید حاوی '{{بخشی از یک کتاب}} بيان مصيبت، گريه كردن با آواز، آواز ماتم، شيون و زارى، مويه‏...' ایجاد کرد)
 
 
(۳ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{بخشی از یک کتاب}}
+
{{مدخل دائرة المعارف|کتاب [[فرهنگ عاشورا(کتاب)|فرهنگ عاشورا]]}}
  
بيان مصيبت، گريه كردن با آواز، آواز ماتم، شيون و زارى، مويه‌گرى، زارى بر مرده، شعرى كه در ماتم و سوگوارى با صوت حزين و ناله و زارى خوانند، اعم از سوگوارى ‌براى كسى كه تازه مرده يا براى امامان شيعه.<ref>لغت‌نامه، دهخدا.</ref>
+
بیان مصیبت، گریه کردن با آواز، آواز ماتم، شیون و زارى، مویه‌گرى، زارى بر مرده، شعرى که در ماتم و سوگوارى با صوت حزین و ناله و زارى خوانند، اعم از سوگوارى ‌براى کسى که تازه مرده یا براى [[ائمه اطهار|امامان]] [[شیعه]].<ref>لغت‌نامه، [[علی اکبر دهخدا|دهخدا]].</ref>
  
تركيبات ديگر آن عبارت است از: نوحه‌ آراستن، نوحه ساختن، نوحه سرودن، نوحه‌خوانى. نوحه‌گرى بر مرده، رسم جاهليت ‌بوده است و كارى مكروه است،<ref>بحارالانوار، ج 79، ص 88.</ref> مگر براى معصومين‌ علیهم السلام كه نوحه و گريه بر آنان از شعائر مهم و از عوامل نشر فضيلت ها و احياى ياد اسوه‌هاى كمال است و خود امامان بر [[سیدالشهدا]] علیهم السلام مى‌گريستند و امر به نوحه‌خوانى مى‌كردند.
+
ترکیبات دیگر آن عبارت است از: نوحه‌ آراستن، نوحه ساختن، نوحه سرودن، نوحه‌خوانى. نوحه‌گرى بر مرده، رسم [[جاهلیت]] ‌بوده است و کارى مکروه است،<ref>بحارالانوار، ج 79، ص 88.</ref> مگر براى [[عصمت|معصومین‌]] علیهم السلام که نوحه و گریه بر آنان از شعائر مهم و از عوامل نشر فضیلت ها و احیاى یاد اسوه‌هاى کمال است و خود امامان بر [[سیدالشهدا]] علیه السلام مى‌گریستند و امر به نوحه‌خوانى مى‌کردند.
  
بر جعفر طيار و حمزه‌ سيدالشهدا نوحه‌خوانى شد. آنچه كه از كراهت نوحه و ناپسند بودن شغل نوحه‌گرى و زشت بودن اجرت نوحه‌گر در روايات ياد شده، ناظر به نوحه‌گري هاى جاهلى است كه ‌آميخته به باطل و گاهى حرام بود.<ref>به روايات مربوط به تعزيه و ماتم و نوحه در [[بحارالانوار]]، ج 79، ص 71 تا 113 مراجعه كنيد.</ref>
+
بر [[جعفر طیار]] و [[حضرت حمزه سيد الشهداء علیه السلام|حمزه‌ سیدالشهدا]] نوحه‌خوانى شد. آنچه که از کراهت نوحه و ناپسند بودن شغل نوحه‌گرى و زشت بودن اجرت نوحه‌گر در روایات یاد شده، ناظر به نوحه‌گری هاى جاهلى است که ‌آمیخته به باطل و گاهى [[حرام]] بود.<ref>به روايات مربوط به تعزيه و ماتم و نوحه در [[بحارالانوار]]، ج 79، ص 71 تا 113 مراجعه كنيد.</ref>
  
در فرهنگ عزادارى براى [[امام حسين]] علیه السلام، نوحه به نوعى خاص از شعر مرثيه مى‌گويند كه ‌در مجالس به صورت جمعى اجرا مى‌شود. «اشعار نوحه را براى سينه زدن مى‌ساختند، يكى نوحه مى‌خواند و ديگران به نوا و آهنگ و وزن اشعار نوحه‌خوان سينه مى‌زدند. ولى‌ اشعار مرثيه را با آهنگ در مجالس سوگوارى براى به گريه افكندن و اظهار تاسف‌ شنوندگان بر قتل شهداى كربلا مى‌خواندند و عنوان روضه نداشت».<ref>موسيقى مذهبى ايران، ص 7.</ref>
+
در فرهنگ عزادارى براى [[امام حسين|امام حسین]] علیه السلام، نوحه به نوعى خاص از شعر [[مرثیه]] مى‌گویند که ‌در مجالس به صورت جمعى اجرا مى‌شود. «اشعار نوحه را براى سینه زدن مى‌ساختند، یکى نوحه مى‌خواند و دیگران به نوا و آهنگ و وزن اشعار نوحه‌خوان سینه مى‌زدند. ولى‌ اشعار مرثیه را با آهنگ در مجالس سوگوارى براى به گریه افکندن و اظهار تاسف‌ شنوندگان بر قتل شهداى [[کربلا]] مى‌خواندند و عنوان روضه نداشت».<ref>موسيقى مذهبى ايران، ص 7.</ref>
  
«...از معروفترين‌ شعراى عصر قاجار كه مرثيه و نوحه ساخته‌اند، مى‌توان يغماى جندقى و وصال شيرازى‌ را نام برد».<ref>همان، ص 29.</ref> اين شيوه در بين عرب ها هم متداول است و سبك مرثيه سرايى و نوحه‌خوانى‌ بر سالار شهيدان مخصوص است. با توجه به گستردگى اين مراسم و رواج آن در طول‌ سال، حتى در سوگ امامان ديگر، ضرورت دارد كه سروده‌هاى ناب و نوحه‌هاى صحيح و دور از تحريف ها و دروغ ها پديد آيد و فرهنگ عاشورا در قالب نوحه نيز ترويج گردد و نوحه خوانان نيز، بيش از هدف قرار دادن گريه، نشر فضيلت هاى اهل بيت را هدف قرار دهند.<ref>نگرشى به مرثيه سرايى در ايران، عبدالرضا افسرى، بررسى گسترده‌اى از سابقه اين كار در ايران و انواع مرثيه‌سرايي ها دارد.</ref>  
+
«...از معروفترین‌ شعراى عصر قاجار که مرثیه و نوحه ساخته‌اند، مى‌توان یغماى جندقى و وصال شیرازى‌ را نام برد».<ref>همان، ص 29.</ref> این شیوه در بین عرب ها هم متداول است و سبک مرثیه سرایى و نوحه‌خوانى‌ بر سالار شهیدان مخصوص است. با توجه به گستردگى این مراسم و رواج آن در طول‌ سال، حتى در سوگ امامان دیگر، ضرورت دارد که سروده‌هاى ناب و نوحه‌هاى صحیح و دور از تحریف ها و دروغ ها پدید آید و فرهنگ [[روز عاشورا|عاشورا]] در قالب نوحه نیز ترویج گردد و نوحه خوانان نیز، بیش از هدف قرار دادن گریه، نشر فضیلت هاى [[اهل البیت|اهل بیت]] علیهم السلام را هدف قرار دهند.<ref>نگرشى به مرثيه سرايى در ايران، عبدالرضا افسرى، بررسى گسترده‌اى از سابقه اين كار در ايران و انواع مرثيه‌سرايي ها دارد.</ref>
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
  
 
==منابع==
 
==منابع==
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.
+
جواد محدثی، [[فرهنگ عاشورا(کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، نشر معروف.
 +
 
 +
[[رده:مرثیه عاشورا]]
 +
{{الگو:واقعه عاشورا}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ آوریل ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۱۶

Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از کتاب فرهنگ عاشورا است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


بیان مصیبت، گریه کردن با آواز، آواز ماتم، شیون و زارى، مویه‌گرى، زارى بر مرده، شعرى که در ماتم و سوگوارى با صوت حزین و ناله و زارى خوانند، اعم از سوگوارى ‌براى کسى که تازه مرده یا براى امامان شیعه.[۱]

ترکیبات دیگر آن عبارت است از: نوحه‌ آراستن، نوحه ساختن، نوحه سرودن، نوحه‌خوانى. نوحه‌گرى بر مرده، رسم جاهلیت ‌بوده است و کارى مکروه است،[۲] مگر براى معصومین‌ علیهم السلام که نوحه و گریه بر آنان از شعائر مهم و از عوامل نشر فضیلت ها و احیاى یاد اسوه‌هاى کمال است و خود امامان بر سیدالشهدا علیه السلام مى‌گریستند و امر به نوحه‌خوانى مى‌کردند.

بر جعفر طیار و حمزه‌ سیدالشهدا نوحه‌خوانى شد. آنچه که از کراهت نوحه و ناپسند بودن شغل نوحه‌گرى و زشت بودن اجرت نوحه‌گر در روایات یاد شده، ناظر به نوحه‌گری هاى جاهلى است که ‌آمیخته به باطل و گاهى حرام بود.[۳]

در فرهنگ عزادارى براى امام حسین علیه السلام، نوحه به نوعى خاص از شعر مرثیه مى‌گویند که ‌در مجالس به صورت جمعى اجرا مى‌شود. «اشعار نوحه را براى سینه زدن مى‌ساختند، یکى نوحه مى‌خواند و دیگران به نوا و آهنگ و وزن اشعار نوحه‌خوان سینه مى‌زدند. ولى‌ اشعار مرثیه را با آهنگ در مجالس سوگوارى براى به گریه افکندن و اظهار تاسف‌ شنوندگان بر قتل شهداى کربلا مى‌خواندند و عنوان روضه نداشت».[۴]

«...از معروفترین‌ شعراى عصر قاجار که مرثیه و نوحه ساخته‌اند، مى‌توان یغماى جندقى و وصال شیرازى‌ را نام برد».[۵] این شیوه در بین عرب ها هم متداول است و سبک مرثیه سرایى و نوحه‌خوانى‌ بر سالار شهیدان مخصوص است. با توجه به گستردگى این مراسم و رواج آن در طول‌ سال، حتى در سوگ امامان دیگر، ضرورت دارد که سروده‌هاى ناب و نوحه‌هاى صحیح و دور از تحریف ها و دروغ ها پدید آید و فرهنگ عاشورا در قالب نوحه نیز ترویج گردد و نوحه خوانان نیز، بیش از هدف قرار دادن گریه، نشر فضیلت هاى اهل بیت علیهم السلام را هدف قرار دهند.[۶]

پانویس

  1. لغت‌نامه، دهخدا.
  2. بحارالانوار، ج 79، ص 88.
  3. به روايات مربوط به تعزيه و ماتم و نوحه در بحارالانوار، ج 79، ص 71 تا 113 مراجعه كنيد.
  4. موسيقى مذهبى ايران، ص 7.
  5. همان، ص 29.
  6. نگرشى به مرثيه سرايى در ايران، عبدالرضا افسرى، بررسى گسترده‌اى از سابقه اين كار در ايران و انواع مرثيه‌سرايي ها دارد.

منابع

جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.

11.jpg
واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها