آیه 105 سوره یونس: تفاوت بین نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{قرآن در قاب|وَأَنْ أَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا وَلَا تَكُونَنَّ مِ...» ایجاد کرد) |
(←معانی کلمات آیه) |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۴۱: | سطر ۴۱: | ||
</tabber> | </tabber> | ||
==معانی کلمات آیه== | ==معانی کلمات آیه== | ||
| − | + | اقم: أَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ اقامه به معنى برپا كردن و ادامه دادن آيد . يعنى توجهات را به دين پيوسته و دائمى كن . | |
| + | وجه ، به معنى قصد و نيت و مصدر آمده است. | ||
| + | |||
| + | حنيفا: حنيف: مايل به حق. جنيف: مايل به باطل . آن در آيه به معنى موحد و يكتاپرستى است . | ||
| + | راغب گويد حنف ميل از ضلال به استقامت و جنف ميل از استقامت به ضلال است.<ref>تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی</ref> | ||
== تفسیر آیه == | == تفسیر آیه == | ||
| سطر ۵۳: | سطر ۵۷: | ||
و (به من فرمان داده شده كه) به آئينى خالى از هرگونه شرك، روى‌آور و هرگز از مشركان مباش. | و (به من فرمان داده شده كه) به آئينى خالى از هرگونه شرك، روى‌آور و هرگز از مشركان مباش. | ||
| + | |||
| + | وَ لا تَدْعُ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَنْفَعُكَ وَ لا يَضُرُّكَ فَإِنْ فَعَلْتَ فَإِنَّكَ إِذاً مِنَ الظَّالِمِينَ «106» | ||
| + | |||
| + | و غير از خداوند، چيزى را كه نه سودى براى تو دارد، نه زيانى، نخوان. | ||
| + | |||
| + | پس اگر چنين كنى، همانا تو از ستمگران (مشرك) خواهى بود. | ||
| + | |||
| + | ===نکته ها=== | ||
| + | |||
| + | «حَنيف»، به معناى راست ومستقيم است كه در او هيچ‌گونه انحرافى به چپ و راست وجود ندارد. | ||
| + | |||
| + | ===پیام ها=== | ||
| + | |||
| + | 1- ديندارى، تصميم و همّت و عشق مى‌طلبد. «أَقِمْ وَجْهَكَ» | ||
| + | |||
| + | 2- دين اسلام، آئينى بى‌انحراف است. «حَنِيفاً» | ||
| + | |||
| + | 3- مسلمانِ راستين، پس از پذيرش اسلام به هيچ شركى آلوده نمى‌شود و به طاغوت‌ها نمى‌گرايد. «وَ لا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ» | ||
| + | |||
| + | 4- عاقلان، يا براى سود كار مى‌كنند، يا براى رفع خطر ودفع ضرر. بت‌ها نه نفعى دارند و نه قدرت دفع ضرر. پس شرك، نوعى حماقت است. لا تَدْعُ ... ما لا يَنْفَعُكَ وَ لا يَضُرُّكَ | ||
| + | |||
| + | 5- شرك، ظلم و مشرك، ظالم است. «فَإِنَّكَ إِذاً مِنَ الظَّالِمِينَ» | ||
| + | |||
| + | تفسير نور(10جلدى)، ج3، ص: 630 | ||
}} | }} | ||
| + | |||
|-| | |-| | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۴۸
| <<104 | آیه 105 سوره یونس | 106>> | |||||||||||||
| |||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
و (خدا مرا امر کرده به) این که روی به جانب دین حنیف (اسلام و آیین پاک توحید) آور و هرگز هم آیین مشرکان مباش.
و [دستور یافته ام] که [حق گرایانه و بدون انحراف با همه وجود] به سوی [این] دین درست واستوار روی آور، و از مشرکان مباش.
و [به من دستور داده شده است] كه به دين حنيف روى آور، و زنهار از مشركان مباش.
و به دين حنيف روى آور و از مشركان مباش.
و (به من دستور داده شده که:) روی خود را به آیینی متوجه ساز که از هر گونه شرک، خالی است؛ و از مشرکان مباش!
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
اقم: أَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ اقامه به معنى برپا كردن و ادامه دادن آيد . يعنى توجهات را به دين پيوسته و دائمى كن . وجه ، به معنى قصد و نيت و مصدر آمده است.
حنيفا: حنيف: مايل به حق. جنيف: مايل به باطل . آن در آيه به معنى موحد و يكتاپرستى است . راغب گويد حنف ميل از ضلال به استقامت و جنف ميل از استقامت به ضلال است.[۱]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ أَنْ أَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفاً وَ لا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ «105»
و (به من فرمان داده شده كه) به آئينى خالى از هرگونه شرك، روى‌آور و هرگز از مشركان مباش.
وَ لا تَدْعُ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَنْفَعُكَ وَ لا يَضُرُّكَ فَإِنْ فَعَلْتَ فَإِنَّكَ إِذاً مِنَ الظَّالِمِينَ «106»
و غير از خداوند، چيزى را كه نه سودى براى تو دارد، نه زيانى، نخوان.
پس اگر چنين كنى، همانا تو از ستمگران (مشرك) خواهى بود.
نکته ها
«حَنيف»، به معناى راست ومستقيم است كه در او هيچ‌گونه انحرافى به چپ و راست وجود ندارد.
پیام ها
1- ديندارى، تصميم و همّت و عشق مى‌طلبد. «أَقِمْ وَجْهَكَ»
2- دين اسلام، آئينى بى‌انحراف است. «حَنِيفاً»
3- مسلمانِ راستين، پس از پذيرش اسلام به هيچ شركى آلوده نمى‌شود و به طاغوت‌ها نمى‌گرايد. «وَ لا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ»
4- عاقلان، يا براى سود كار مى‌كنند، يا براى رفع خطر ودفع ضرر. بت‌ها نه نفعى دارند و نه قدرت دفع ضرر. پس شرك، نوعى حماقت است. لا تَدْعُ ... ما لا يَنْفَعُكَ وَ لا يَضُرُّكَ
5- شرك، ظلم و مشرك، ظالم است. «فَإِنَّكَ إِذاً مِنَ الظَّالِمِينَ»
تفسير نور(10جلدى)، ج3، ص: 630
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ أَنْ أَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفاً وَ لا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ (105)
وَ أَنْ أَقِمْ وَجْهَكَ: و امر شده‌ام كه: مستقيم و ثابت بدار توجه خود را، يا توجه كن در نماز به سمت كعبه معظمه. لِلدِّينِ حَنِيفاً: به دين مسلمانى بدون انحراف به طرف راست و چپ، يعنى ثابت باش در جاده مستقيم شريعت حقه بدون افراط و تفريط. وَ لا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ: و مباش البته البته از شرك آرندگان به خداى تعالى در عبادت. حاصل آيه شريفه آن كه: من مأمورم به استقامت و ثبات در دين به اداء واجبات و احتراز از محرمات و تحمل امر شريعت و پرهيز از رويه مشركين در اعتقاد و عمل. گرچه خطاب به پيغمبر است، لكن شامل حال تمام امت باشد تا قيامت.
تبصره- اقامه وجه كنايه از توجه تامه عقل است به طلب دين، زيرا كسى كه اراده كند نظر استقصاء به چيزى را، هر آينه روى خود را مقابل آن نمايد به حيثيتى كه كم و زياد در تقابل نداشته باشد؛ چه اگر اندكى پس و پيش شود تقابل باطل و اختلال ابصار حاصل آيد، لذا اقامه وجه براى دين كنايه است از صرف عقلى بالكليه به طلب دين و قوله «حنيفا» يعنى مايل باشد به آن به ميل كلى معرض از غير آن و مستغرق در نور ايمان به اخلاص تام و ترك التفات و توجه به غير اسلام و مستعد براى قبول احكام، و لذا در حديث قدسى (مجمع البحرين) «1» خداى تعالى فرمايد: (خلقت عبادى حنفاء) يعنى خلق فرمودم بندگان خود را مستعد براى قبول حق. پس محقق شود كه ميل به غير حق به اختيار خود شخص باشد.
«1» ج 5 ص 41 مادّه حنف.
ج5، ص 409
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
قُلْ يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنْ كُنْتُمْ فِي شَكٍّ مِنْ دِينِي فَلا أَعْبُدُ الَّذِينَ تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ لكِنْ أَعْبُدُ اللَّهَ الَّذِي يَتَوَفَّاكُمْ وَ أُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ (104) وَ أَنْ أَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفاً وَ لا تَكُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِينَ (105) وَ لا تَدْعُ مِنْ دُونِ اللَّهِ ما لا يَنْفَعُكَ وَ لا يَضُرُّكَ فَإِنْ فَعَلْتَ فَإِنَّكَ إِذاً مِنَ الظَّالِمِينَ (106) وَ إِنْ يَمْسَسْكَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلا كاشِفَ لَهُ إِلاَّ هُوَ وَ إِنْ يُرِدْكَ بِخَيْرٍ فَلا رَادَّ لِفَضْلِهِ يُصِيبُ بِهِ مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ (107)
ترجمه
بگو اى مردمان اگر باشيد در شكّ از دين من پس نمى‌پرستم آنانرا كه مى‌پرستيد از غير خدا ولى مى‌پرستم خدائيرا كه ميميراند شما را و مأمور شدم كه باشم از گروندگان
و آنكه مستقيم كن توجّهت را بدين كه ثابت باشى بحقّ و مباش البتّه از مشركان
و مخوان از غير خدا آنچه نفع نمى‌بخشد تو را و ضرر نميرساند تو را پس اگر بجا آوردى همانا تو در آنهنگام باشى از ستمكاران
و اگر برساند تو را خدا ضررى پس نيست دفع كننده‌اى مر آنرا مگر او و اگر بخواهد براى تو خيرى را پس نباشد منع كننده‌اى مر فضل او را ميرساند آنرا بهر كس ميخواهد از بندگانش و او است آمرزنده مهربان.
تفسير
پيغمبر اكرم پس از ارشاد و انذار كفّار كه مستفاد از آيات سابقه بود مأمور شد از جانب خداوند كه دين خود و آباء گرامش را بعالميان اظهار فرمايد تا اگر شكّى در اعتقاد آنحضرت و حقّيّت دين او داشته باشند رفع شود چون حقّ به اظهار و بيان واضح و آشكار ميشود لذا صريحا نفى شرك و اقرار بتوحيد فرمود با اشاره بآنكه اختيار حيات در كف قدرت الهى است اگر خواسته باشد تمام مردم را در يك آن ميميراند و آنكه از طرف خداوند مأمور شده است به اختيار دين حق و استقامت در آن و توجّه تام و تمام بآن بدون ميل بباطل و شرك بنابراين آيه دوم عطف است بر ما سبق نهايت آنكه تصريح شده است در آن بلفظ امر براى افاده تاكيد و رفع شبهه دلالت
جلد 3 صفحه 55
آن بر وجوب تا كفار بدانند مأموريّت حضرت نسبت به استقامت و جدّيّت تام در ترويج دين حق حتمى است گويا فرموده و گفته شد بمن كه استقامت كن بتمام همّت و توجّه قلب براى رواج دين حقّ و محو باطل و نفى شرك و در آيه سوم اشاره شده است بعلّت نهى از شرك كه بى‌فائده بودن است در دنيا براى عجز خدايان باطل از كمك نمودن نسبت به پرستش كنندگان خودشان خواه ايصال نفع باشد خواه دفع ضرر و استحقاق عقوبت است در آخرت براى آنكه شرك ظلم بزرگى است و معلوم است كه خطاب اگر چه در ظاهر متوجّه به پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم است ولى مقصود مردمند چنانچه قمّى ره فرموده و در آيه چهارم تصريح شده است بآنكه در ملك وجود مؤثرى جز اراده الهى نيست و رادع و مانعى ندارد پس بايد با او ساخت و از غير او به او پرداخت و اينكه در ضرر تصريح به اراده نشده است با آنكه ايصال و مس ملازم با اراده است براى اشاره بآنستكه اراده الهى اوّلا و بالذّات بخير تعلّق دارد و اينكه احيانا بمقابل آن متعلّق ميشود باقتضاء عمل و كسب بندگان است و اينكه از ضمير راجع به خير عدول به اسم ظاهر كه فضل است شده براى اشاره بآنستكه هر خيرى كه از خداوند به خلق عائد شود فضل است چون بنده بواسطه عمل حقّى بر خدا پيدا نميكند و معناى استحقاق بعمل قابليّت براى تفضّل است چنانچه قبلا بيان و تحقيق شده و اراده الهى بهيچ وجه تخلّف از مراد پيدا نميكند و ردّ آن ممكن نيست و دائما فيض از مبدء فيّاض بر وفق حكمت و مشيّت بموادّ قابله ميرسد و متعقّب برحمت در نتيجه طاعت و مغفرت در صورت معصيت است اگر مقرون بتوبه و انابه شود انشاء اللّه تعالى.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ أَن أَقِم وَجهَك‌َ لِلدِّينِ حَنِيفاً وَ لا تَكُونَنَّ مِنَ المُشرِكِين‌َ (105)
و اينكه بايد برپاي داري روي خود را از براي ديني که از هر جهت شايسته است و البته نبايد باشي از زمره مشركين.
وَ أَن أَقِم گفتند عطف است بقوله و بذلك امرت يعني قيل لي، و آمر و قائل خداوند تعالي است، و اقامه برپا داشتن است چنانچه مي‌گويي قد قامت الصلاة و در آيه شريفه ميفرمايد أَقِم‌ِ الصَّلاةَ لِذِكرِي طه آيه 14 و اقامه صلوة اتيان بنماز است تام الاجزاء و الشرائط و حفظ نماز است که متروك نشود و باقي ماند چنانچه در زيارت مي‌گويي
(اشهد انّك قد اقمت الصلاة)
در جامعه
(اقمتم الصلاة)
و مراد از وجه در اينکه آيه قصد است يعني تمام همتت و قصدت وجهك مصروف دين باشد للدين از تبليغ رسالت و ارشاد و هدايت و بيان احكام و انذار و بشارت حنيفا آنهم دين مقدسي که چيزي در او فرو گذار نشده و خالي از هر عيب و نقص است و از حيث عقائد ديني و اخلاقي و احكامي تماما
جلد 10 - صفحه 470
موافق حكمت و مصلحت است خدا لعنت كند كساني را که نگذاشتند ائمه طاهرين عليهم السلام بيان تمام آنچه در دين است فرمايند و درب خانه آنها را بستند و مثل ابي حنيفه و مالك و شافعي و احمد حنبل و هزارها ديگر که بعقل ناقص خود در تمام موارد تصرف كردند و بقياس و استحسانات و اولوية ظنيه حكم تراشيدند و چه بدعتها در دين گذاردند و آيات شريفه قرآن را برأي خود تفسير كردند و زيان خارجه را بروي مسلمين باز كردند نگاه كنيد در جميع احكام تصرف كردند در نماز، در حج، در صوم، در وضوء، غسل، تيمم، در باب طهارت و نجاست، در معاملات حتي عدل الهي را منكر شدند حتي بعض آنها قائل بتجسم شدند، بعضي جبريه، بعضي مفوضه الي غير ذلک که ديگر قابل اصلاح نيست مگر بظهور موفور السرور حضرت بقية اللّه (فاظهر اللهم لنا وليّك و إبن بنت نبيّك المسمّي باسم رسولك حتي لا يظفر بشي‌ء من الباطل الّا مزّقه و يحق الحق و يحققه و اجعل اللهم مفزعا لمظلوم عبادك و ناصرا لمن لا يجد له ناصرا غيرك و مجددا لما عطّل من احكام كتابك و مشيّدا لما ورد من اعلام دينك و سنن نبيك صلّي اللّه عليه و آله) وَ لا تَكُونَنَّ مِنَ المُشرِكِين‌َ البته پيغمبر معصوم افضل تمام انبياء که پايه ايمانش و توحيدش و معرفتش بجايي رسيد که:
همه شاگرد و او مدرّسشان
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 105)- پس از آن که اعتقاد خود را در باره نفی شرک و بت پرستی با قاطعیت بیان کرده به بیان دلیل آن می‌پردازد، دلیلی از فطرت، و دلیلی از عقل و خرد.
بگو: به من دستور داده شده که «روی خود را به آیین مستقیمی بدار که از
ج2، ص319
هر نظر خالص و پاک است» (وَ أَنْ أَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفاً).
در اینجا نیز تنها به جنبه اثبات قناعت نکرده بلکه برای تأکید، طرف مقابل آن را نفی کرده، می‌گوید: «و هرگز و بطور قطع از مشرکان نباش»! (وَ لا تَکُونَنَّ مِنَ الْمُشْرِکِینَ).
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
- ↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
