منابع و پی نوشتهای متوسط
جامعیت مقاله متوسط
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

غسل جمعه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
 
(۴ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{خوب}}
 
{{خوب}}
«[[جمعه]]» روز پایانی هفته، مورد احترام مسلمانان و یکی از اعیاد مهم است. اهمیت شب و روز جمعه در [[حدیث|احادیث]] بسیاری بیان شده و اعمال و [[دعا|دعاهای]] فراوانی برای آن مقرر گشته است.
+
'''«غُسل جمعه»''' از مهمترین [[غسل|غسل‌ها]] و اعمال [[مستحب|مستحبی]] است که در روز [[جمعه]] به‌جا آورده می‌شود. وقت انجام آن از [[اذان]] صبح جمعه تا ظهر است و البته می‌توان قضای آن را بعد از ظهر جمعه یا شنبه نیز انجام داد.
  
 
==اهمیت غسل جمعه ==
 
==اهمیت غسل جمعه ==
  
[[امام باقر]] علیه السلام فرموده اند: ولا تدع الغسل یوم الجمعة، فانه من السنة، ولیکن غسلک قبل الزوال<ref>دعائم الاسلام، ج۱، ص۱۸۱.</ref>؛ غسل روز جمعه را فراموش مکن که از [[سنت]] است و باید که پیش از زوال غسل کنی.
+
[[امام باقر]] علیه السلام فرموده اند: {{متن حدیث|«ولا تَدَع الغسلَ یوم الجمعة، فانّه من السنّة، ولیکن غسلُک قبل الزوال}}<ref>دعائم الاسلام، ج۱، ص۱۸۱.</ref>؛ غسل روز جمعه را فراموش مکن که از [[سنت]] است و باید که پیش از زوال غسل کنی».
  
نیز [[امام صادق]] علیه السلام می فرمایند: غسل یوم الجمعه سنة واجبة علی الرجال و النّساء فی السّفر والحضر<ref>المحاسن ، ص۶۰.</ref>؛ غسل روز جمعه بر مردان و زنان در سفر و حضر، سنّتی [[واجب]]<ref>ظاهرا منظور از واجب در این حدیث، بیان لزوم و اهمیت غسل جمعه است نه وجوب شرعی.</ref> است.
+
نیز [[امام صادق]] علیه السلام می فرمایند: {{متن حدیث|«غسلُ یوم الجمعه سنّة واجبة علی الرجال و النّساء فی السّفر والحضر}}<ref>المحاسن، برقی، ص۶۰.</ref>؛ غسل روز جمعه بر مردان و زنان در سفر و حضر، سنّتی [[واجب]] است. ظاهرا منظور از واجب در این [[حدیث]]، بیان لزوم و اهمیت غسل جمعه است نه وجوب شرعی».
  
 +
و روايت شده كه [[رسول خدا]] صلى الله عليه وآله به [[حضرت علی]] عليه السلام فرمود: «يا على در هر جمعه غسل كن، اگر چه بايد كه قوت روز خود را بفروشى و آب بخرى و غسل كنى و گرسنه بمانى، زيرا كه هيچ سنتى بزرگتر از اين نيست».
 
==وقت غسل جمعه==
 
==وقت غسل جمعه==
  
وقت غسل جمعه از [[اذان]] صبح روز [[جمعه‌‌‌‌|جمعه]] تا ظهر روز جمعه است و بهتر است نزدیک ظهر به جا آورده شود. اگر تا ظهر انجام ندهد بهتر است که بدون [[نیت|نیت]] ادا و قضا تا غروب جمعه به جا آورد. اگر در روز جمعه غسل نکند، [[مستحب]] است از صبح شنبه تا غروب، قضای آن را به جا آورد. کسی که می‌ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند، می‌تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد، بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امید آن که مطلوب خداوند عالم است به جا آورد، صحیح است.
+
وقت غسل جمعه از [[اذان]] صبح روز [[جمعه‌‌‌‌|جمعه]] تا ظهر روز جمعه است و بهتر است نزدیک ظهر به جا آورده شود.<ref>جواهر الکلام، ج۵، ص۱۳.</ref> اگر تا ظهر انجام ندهد، بهتر است که بدون [[نیت|نیت]] ادا و قضا تا غروب جمعه به جا آورد.<ref>العروة الوثقی، ج۲، ص۱۴۳.</ref> و اگر در روز جمعه غسل نکند، [[مستحب]] است از صبح شنبه تا غروب، قضای آن را به جا آورد.<ref>جواهر الکلام، ج۵، ص۱۹.</ref>
  
مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: أشْهَدُ أنْ لا إِلهَ إلّا اللهُ وَحْدَهُ لا شَریک لَهُ وَأنَّ مُحَمَّداً عَبْدُه وَ رَسوُلُه. اَلّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَاجْعَلْنی مِنَ التَّوَّابینَ وَاجْعلْنی مِنَ الْمُتَطَهِّرین.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل، مسئله ۶۴۴.</ref>
+
کسی که می‌ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند، می‌تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد،<ref>جواهر الکلام، ج۵، ص۱۵.</ref> بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امید آن که مطلوب خداوند عالم است به جا آورد، صحیح است.
  
غسل جمعه از مستحبات مؤکد است و به همین خاطر بعضی از علما حکم به وجوب آن داده‌اند.
+
==احکام غسل جمعه==
 +
غسل جمعه از [[مستحب|مستحبات]] مؤکد است<ref>مختلف الشیعة، علامه حلی، ج۱، ص۳۱۸-۳۱۹؛ تذکرة الفقهاء، ج۲، ص۱۳۷-۱۳۸.</ref> و به همین خاطر، بعضی از علما حکم به [[واجب|وجوب]] آن داده‌اند.<ref>المقنع، شیخ مفید، ص۱۴۴؛ الهدایة، شیخ صدوق، ص۱۰۲.</ref>
 +
 
 +
به قول مشهور، غسل جمعه از [[وضو]] کفایت نمی‌کند و برای [[نماز]] باید وضو گرفته شود.<ref>مختلف الشیعة، ج۱، ص۳۳۹.</ref> و چنانچه پس از غسل جمعه، حَدَثی<ref>چیزهایی که وضو یا غسل را باطل می کند.</ref> -اعم از اصغر یا اکبر- عارض شود، نیازی به اعاده غسل نیست و اعاده حتی مستحب نمی‌باشد.<ref>العروة الوثقی، ج۲، ص۱۴۷؛ موسوعة الخوئی، ج۱۰، ص۳۴.</ref>   
 +
 
 +
مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: {{متن حدیث|«أشْهَدُ أنْ لا إِلهَ إلّا اللهُ وَحْدَهُ لا شَریک لَهُ وَأنَّ مُحَمَّداً عَبْدُه وَ رَسوُلُه. اَلّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَاجْعَلْنی مِنَ التَّوَّابینَ وَاجْعلْنی مِنَ الْمُتَطَهِّرین»}}؛<ref>امام خمینی، توضیح المسائل، مسئله ۶۴۴.</ref> گواهى مى‏ دهم كه خدايى جز ذات يگانه پروردگار بى ‏انباز نيست و گواهى مى‏ دهم كه محمد بنده (خاص) او و پيغامبر اوست. خدايا درود فرست بر محمد (ص) و آل محمد و مرا از توبه كنندگان و پاكان قرار ده.
 +
 
 +
از [[امام صادق]] عليه السلام نقل شده است كه هر كه در روز [[جمعه]] غسل كند و اين دعا را بخواند، براى او [[طهارت|طهارتى]] باشد تا جمعه آينده، يعنى از [[گناهان]] پاک شود، یا اعمال او با طهارت معنوى و مقبول واقع شود.
 
==پانویس==
 
==پانویس==
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
 
==منابع==
 
==منابع==
*کتاب حکمت های درخشان، علیرضا صابری یزدی.
+
*"غسل جمعه"، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام]]، ج۵، ص۵۵۷.   
 +
*کتاب حکمت‌های درخشان، علیرضا صابری یزدی.
 +
*"دعای هنگام غسل روز جمعه"، [[مفاتیح الجنان]]، شیخ عباس قمی.
 +
{{خوب}}
 
[[رده:جمعه]]
 
[[رده:جمعه]]
{{خوب}}
+
[[رده: طهارت]]
[[رده: مقاله های مهم]]
 
 
{{سنجش کیفی
 
{{سنجش کیفی
 
|سنجش=شده
 
|سنجش=شده

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۳ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۲۰:۰۷

«غُسل جمعه» از مهمترین غسل‌ها و اعمال مستحبی است که در روز جمعه به‌جا آورده می‌شود. وقت انجام آن از اذان صبح جمعه تا ظهر است و البته می‌توان قضای آن را بعد از ظهر جمعه یا شنبه نیز انجام داد.

اهمیت غسل جمعه

امام باقر علیه السلام فرموده اند: «ولا تَدَع الغسلَ یوم الجمعة، فانّه من السنّة، ولیکن غسلُک قبل الزوال[۱]؛ غسل روز جمعه را فراموش مکن که از سنت است و باید که پیش از زوال غسل کنی».

نیز امام صادق علیه السلام می فرمایند: «غسلُ یوم الجمعه سنّة واجبة علی الرجال و النّساء فی السّفر والحضر[۲]؛ غسل روز جمعه بر مردان و زنان در سفر و حضر، سنّتی واجب است. ظاهرا منظور از واجب در این حدیث، بیان لزوم و اهمیت غسل جمعه است نه وجوب شرعی».

و روايت شده كه رسول خدا صلى الله عليه وآله به حضرت علی عليه السلام فرمود: «يا على در هر جمعه غسل كن، اگر چه بايد كه قوت روز خود را بفروشى و آب بخرى و غسل كنى و گرسنه بمانى، زيرا كه هيچ سنتى بزرگتر از اين نيست».

وقت غسل جمعه

وقت غسل جمعه از اذان صبح روز جمعه تا ظهر روز جمعه است و بهتر است نزدیک ظهر به جا آورده شود.[۳] اگر تا ظهر انجام ندهد، بهتر است که بدون نیت ادا و قضا تا غروب جمعه به جا آورد.[۴] و اگر در روز جمعه غسل نکند، مستحب است از صبح شنبه تا غروب، قضای آن را به جا آورد.[۵]

کسی که می‌ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند، می‌تواند روز پنجشنبه غسل را انجام دهد،[۶] بلکه اگر در شب جمعه غسل را به امید آن که مطلوب خداوند عالم است به جا آورد، صحیح است.

احکام غسل جمعه

غسل جمعه از مستحبات مؤکد است[۷] و به همین خاطر، بعضی از علما حکم به وجوب آن داده‌اند.[۸]

به قول مشهور، غسل جمعه از وضو کفایت نمی‌کند و برای نماز باید وضو گرفته شود.[۹] و چنانچه پس از غسل جمعه، حَدَثی[۱۰] -اعم از اصغر یا اکبر- عارض شود، نیازی به اعاده غسل نیست و اعاده حتی مستحب نمی‌باشد.[۱۱]

مستحب است انسان در موقع غسل جمعه بگوید: «أشْهَدُ أنْ لا إِلهَ إلّا اللهُ وَحْدَهُ لا شَریک لَهُ وَأنَّ مُحَمَّداً عَبْدُه وَ رَسوُلُه. اَلّلهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَاجْعَلْنی مِنَ التَّوَّابینَ وَاجْعلْنی مِنَ الْمُتَطَهِّرین»؛[۱۲] گواهى مى‏ دهم كه خدايى جز ذات يگانه پروردگار بى ‏انباز نيست و گواهى مى‏ دهم كه محمد بنده (خاص) او و پيغامبر اوست. خدايا درود فرست بر محمد (ص) و آل محمد و مرا از توبه كنندگان و پاكان قرار ده.

از امام صادق عليه السلام نقل شده است كه هر كه در روز جمعه غسل كند و اين دعا را بخواند، براى او طهارتى باشد تا جمعه آينده، يعنى از گناهان پاک شود، یا اعمال او با طهارت معنوى و مقبول واقع شود.

پانویس

  1. دعائم الاسلام، ج۱، ص۱۸۱.
  2. المحاسن، برقی، ص۶۰.
  3. جواهر الکلام، ج۵، ص۱۳.
  4. العروة الوثقی، ج۲، ص۱۴۳.
  5. جواهر الکلام، ج۵، ص۱۹.
  6. جواهر الکلام، ج۵، ص۱۵.
  7. مختلف الشیعة، علامه حلی، ج۱، ص۳۱۸-۳۱۹؛ تذکرة الفقهاء، ج۲، ص۱۳۷-۱۳۸.
  8. المقنع، شیخ مفید، ص۱۴۴؛ الهدایة، شیخ صدوق، ص۱۰۲.
  9. مختلف الشیعة، ج۱، ص۳۳۹.
  10. چیزهایی که وضو یا غسل را باطل می کند.
  11. العروة الوثقی، ج۲، ص۱۴۷؛ موسوعة الخوئی، ج۱۰، ص۳۴.
  12. امام خمینی، توضیح المسائل، مسئله ۶۴۴.

منابع


مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه