شیخ عبدالعالی کرکی عاملی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای جدید حاوی '{<I>منبع اين نوشتار يک سايت است. آن را با نوشته خودتان جايگزين کنيد.</I>} عبدالعـال...' ایجاد کرد)
 
جز (مهدی موسوی صفحهٔ عبد العالی را به شیخ عبدالعالی کرکی عاملی منتقل کرد)
 
(۷ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{<I>منبع اين نوشتار يک سايت است. آن را با نوشته خودتان جايگزين کنيد.</I>}
+
'''«شیخ عبدالعالی کَرَکی عاملی»''' (۹۹۳-۹۲۶ ق)، متکلم، محدث و فقیه بزرگ [[شیعه]] در قرن دهم هجری و فرزند [[محقق ثانی]] است. وی در [[فقه]] و [[حدیث]] و [[کلام]] متبحر بود و مخصوصا در مبحث [[امامت]] تحقیقاتی داشته است. [[میرداماد]] خواهرزاده عبدالعالی و از شاگردان مبرّز اوست.
 +
{{شناسنامه عالم
 +
||نام کامل = '''عبدالعالی بن علی عاملی'''
 +
||تصویر=
 +
||زادروز = 
 +
|زادگاه = کرک، [[لبنان]]
 +
|وفات =  ۹۳۸ قمری
 +
|مدفن = [[مشهد]]
 +
|اساتید =  [[محقق ثانی]]،...
 +
|شاگردان = [[میرداماد]]، [[شیخ بهائی]]، قاضی حبیب‌اللّه طوسی، محمد نسّابه اصفهانی، محمد بن احمد اردکانی، ابوالحسن شریف قائنی،...
 +
|آثار = اللّمعة فی عدم عینیة الجمعه، حاشیه [[ارشاد الاذهان الی احکام الایمان (کتاب)|ارشاد الاذهان]]، البلوغ و بیان حدّه، القبلة، مناظرات مع مخدوم الشّریفی، شرح الفیه، رساله العلمیه فی فقه الصلوة الیومیة، تعلیقه [[المختصر النافع فی فقه الامامیه (کتاب)|المختصر النافع]]،...
 +
}}
 +
==زندگی‌نامه==
 +
شیخ عبدالعالی کرکی عاملی -فرزند علامه شیخ نورالدّین علی بن حسین بن علی بن محمّد بن عبدالعالی معروف به [[محقق ثانی]]-، در شب جمعه ۱۹ [[ذی القعده]] سال ۹۲۶ ق. در کَرَک -قریه‌ای در جبل عامل [[لبنان]]- متولد شد.
  
عبدالعـالی
+
شیخ عبدالعالی که همنام پدربزرگ خود می باشد، مانند پدرش با شاه طهماسب [[صفوی]]، معاصر بوده است. عبدالعالی بعد از اینکه پدرش به [[عراق]] آمد، او به [[ایران]] آمد و در شهر کاشان ساکن شد و آنجا به علوم معقول و منقول و درس و بحث مشغول شد. بیشتر عمرش را در آنجا بود، ولی در اواخر عمرش به شهر [[اصفهان]] رفت. وی بسیار مورد تکریم بود و شاه در تعظیم و توقیر آن بزرگوار، نهایت مبالغه می کرد.
  
عبدالعالی فرزند علی نورالدين یکی از علمای بزرگ شيعه در قرن دهم هجری است. از اوايل کودکی نزد پدر بزرگوارش محقق ثانی و ديگر فضلا به تحصيلات دينی و علوم مختلف اسلامی اشتغال داشت و ضمن بحث و تدريس خود در تحقيقات فقهی و مباحث اعتقادی کوشش می نمود و مخصوصا در مبحث امامت مطالعات و بحثهای گوناگون نموده و اثری در اين خصوص به نام کتاب مناظرات در اثبات امامت به رشته تحرير برد.
+
شیخ عبدالعالی مجتهد بزرگ زمان بود و در کاشان و یا شهرهای دیگر، همیشه مرجع علماء و دانشمندان آن زمان بود و اکثر بزرگان در اصول و فروع به قول او عمل می کردند. بیشتر [[فقها]] و علما اجازه [[اجتهاد]] از او داشتند. عبدالعالی بعضی از افراد را به عنوان قاضی در بین مردم منصوب کرد و خودش نیز برای آنان [[قضاوت]] می کرد.  
  
کتاب امامت او در رد نوافض الرافض ميرزا مخدوم شريفی یکی از علمای اهل تسنن است که با استفاده از طريق حديث فريقين (و احاديث نبوی) نگاشته شد. فرزند محقق ارشاد علامه الفيه شهيد و رساله علی بن هلال را نيز شرح نموده که دلالت بر احاطه فقهی او دارد در تاريخ عالم آرای عباسی شرحی مبسوط از فضائل علمی و مراتب فقهی مرحوم عبد العالی بيان شده و صاحب ترجمه را محتوای جامع علوم عقلی و نقلی معرفی ساخته است بيشتر سنوات عمر او در ايران (کاشان) سپری شد معظم له با مرحوم اردبيلی زعيم حوزه نجف معاصر بود صاحب روضات می نويسد: عبد العالی در اصفهان در سال 993 وفات نمود و جنازه او و شيخ جزائری (علی بن هلال) را در مشهد مقدس (دار السيادة) به خاک سپردند.
+
'''وفات:'''
  
منبع:پایگاه شعائر
+
شیخ عبدالعالی کرکی عاملی سرانجام در سال ۹۹۳ ق. در [[اصفهان]] رحلت نمود و پیکرش ابتدا در مزار متبرک درب امام اصفهان دفن شد و پس از گذشت سی سال، جسد او به [[مشهد]] مقدّس رضوی منتقل و در دارالسیاده مبارکه مدفون شد. مادّه تاریخ وفاتش عبارت «ابن مقتدای شیعه» است.
 +
 
 +
صاحب «[[روضات الجنات (کتاب)|روضات الجنات]]» می نویسد: عبدالعالی در اصفهان در سال ۹۹۳ هجری وفات نمود و جنازه او و شیخ جزائری ([[علی بن هلال جزائری]]) را در مشهد مقدس (دار السیادة) به خاک سپردند.
 +
 
 +
==استادان و شاگردان==
 +
عبدالعالی از اوایل کودکی نزد پدر بزرگوارش [[محقق ثانی]] و دیگر فضلا به تحصیلات دینی و علوم مختلف اسلامی اشتغال داشت و ضمن بحث و تدریس، خود در تحقیقات [[فقه|فقهی]] و مباحث [[عقاید|اعتقادی]] کوشش می نمود و مخصوصا در مبحث [[امامت]] مطالعات و بحثهای گوناگون نموده و اثری در این خصوص به نام کتاب «مناظرات» در اثبات امامت به رشته تحریر برد.
 +
 
 +
همچنین جمعی از فضلاء همچون: [[شیخ بهائی]]، [[میرداماد]] (خواهرزاده عبدالعالی)، معانی تبریزی، قاضی حبیب‌اللّه بن علی طوسی، نورالدّین محمّد نسّابه اصفهانی، محمّد بن احمد اردکانی، ابوالحسن شریف قائنی، حسین بن حیدر بن قمر کرکی، یونس جزایری و قاضی معزالدّین حسین اصفهانی از او روایت کرده‌اند.
 +
 
 +
==آثار و تألیفات==
 +
برخی کتاب‌ها و رساله‌های شیخ عبدالعالی عبارتند از:
 +
 
 +
* اللّمعة فی عدم عینیة الجمعه؛
 +
* حاشیه «[[ارشاد الاذهان الی احکام الایمان (کتاب)|ارشاد الاذهان]]» [[علامه حلی]] که در کتابخانه مدرسه مروی تهران [[نسخه خطی]] آن وجود دارد؛
 +
* رساله فی البلوغ و بیان حدّه؛
 +
* النّظامیّه؛
 +
* رساله فی القبله، خصوصا [[قبله]] [[خراسان]]؛
 +
* مناظرات مع مخدوم الشّریفی السُّنّی؛ کتابی در موضوع [[امامت]] در رد «نواقض الروافض» شیخ مخدوم شریفی یکی از [[اهل سنت|اهل تسنن]] ناصبی است که با استفاده از [[احادیث]] فریقین (و احادیث نبوی) نگاشته شد.
 +
* شرح «الفیه» [[شهید اول]].
 +
*رساله العلمیه فی فقه الصلوة الیومیة
 +
*تعلیقات بر رساله [[علی بن هلال جزائری]] (استاد روایی پدرش)
 +
*تعلیقات بر «[[المختصر النافع فی فقه الامامیه (کتاب)|المختصر النافع]]» [[محقق حلی]].
 +
 
 +
==عبدالعالی در نظر عالمان==
 +
 
 +
* مؤلف «[[روضات الجنات (کتاب)|روضات الجنات]]»، شیخ عبدالعالی را با عنوان [[فقیه]] محقق، محدث، متکلم پارسا، استادی بزرگ، نام برده و می گوید: شیخ از پدرش و علمای معاصر روایت می کرد و [[میرداماد]] هم از شاگردان اوست.
 +
* [[سید مصطفی تفرشی]] در «[[نقد الرجال]]» از او نام می برد و می گوید: دانشمندی جلیل القدر و عظیم المنزله و رفیع الشأن و خوش سخن بود و دانش بسیاری از حفظ داشت. او از شاگردان پدرش (محقق ثانی) بود و من خدمت او رسیده ام.
 +
* سید حسین عاملی، در ذیل اجازه ای به یکی از شاگردانش داده، از استادش شیخ عبدالعالی چنین یاد می کند: استاد ما، امام علامه، قدوة المحقین، حجت المتأخرین، شیخ ما، شیخ عبدالعالی اعلم اهل زمان، دارای هوش سرشار و نفس قدسی و سرعت انتقال بود. من شرح کبیر او بر رساله «الفیه» [[شهید اول]]، و رساله «العلمیه فی فقه الصلوة الیومیه»» را نزد او خواندم.
 +
* اسکندر بیک ترکمان، که معاصر او بوده چنین می گوید: سرآغاز جریده فضل و دانش از آن طبقه علیه مجتهد الثانی، فریدالعصر والزمانی، شیخ عبدالعالی است که خلف صدق... شیخ علی عبدالعالی (محقق ثانی) است.
 +
* در «تاریخ عالم آرای عباسی» شرحی مبسوط از فضائل علمی و مراتب فقهی شیخ عبدالعالی بیان شده و صاحب ترجمه را محتوای جامع علوم عقلی و نقلی معرفی ساخته است.
 +
 
 +
==منابع==
 +
*اَعلام اصفهان، سید مصلح‌الدین مهدوی، ج۴، ص۲۴۹.
 +
*[https://tahoor.com/fa/Article/View/26823 "شیخ عبدالعالی کرکی"، دائرةالمعارف طهور].
 +
*"عبدالعالی"، پایگاه شعائر.
 +
 
 +
[[رده:علمای قرن دهم]][[رده:علماء شیعه]]
 +
[[رده:محدثان]]
 +
[[رده:متکلمان]]
 +
[[رده:فقیهان]]
 +
[[رده:مدفونین در حرم امام رضا علیه السلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۵۶

«شیخ عبدالعالی کَرَکی عاملی» (۹۹۳-۹۲۶ ق)، متکلم، محدث و فقیه بزرگ شیعه در قرن دهم هجری و فرزند محقق ثانی است. وی در فقه و حدیث و کلام متبحر بود و مخصوصا در مبحث امامت تحقیقاتی داشته است. میرداماد خواهرزاده عبدالعالی و از شاگردان مبرّز اوست.

نام کامل عبدالعالی بن علی عاملی
زادگاه کرک، لبنان
وفات ۹۳۸ قمری
مدفن مشهد

Line.png

اساتید

محقق ثانی،...

شاگردان

میرداماد، شیخ بهائی، قاضی حبیب‌اللّه طوسی، محمد نسّابه اصفهانی، محمد بن احمد اردکانی، ابوالحسن شریف قائنی،...

آثار

اللّمعة فی عدم عینیة الجمعه، حاشیه ارشاد الاذهان، البلوغ و بیان حدّه، القبلة، مناظرات مع مخدوم الشّریفی، شرح الفیه، رساله العلمیه فی فقه الصلوة الیومیة، تعلیقه المختصر النافع،...

زندگی‌نامه

شیخ عبدالعالی کرکی عاملی -فرزند علامه شیخ نورالدّین علی بن حسین بن علی بن محمّد بن عبدالعالی معروف به محقق ثانی-، در شب جمعه ۱۹ ذی القعده سال ۹۲۶ ق. در کَرَک -قریه‌ای در جبل عامل لبنان- متولد شد.

شیخ عبدالعالی که همنام پدربزرگ خود می باشد، مانند پدرش با شاه طهماسب صفوی، معاصر بوده است. عبدالعالی بعد از اینکه پدرش به عراق آمد، او به ایران آمد و در شهر کاشان ساکن شد و آنجا به علوم معقول و منقول و درس و بحث مشغول شد. بیشتر عمرش را در آنجا بود، ولی در اواخر عمرش به شهر اصفهان رفت. وی بسیار مورد تکریم بود و شاه در تعظیم و توقیر آن بزرگوار، نهایت مبالغه می کرد.

شیخ عبدالعالی مجتهد بزرگ زمان بود و در کاشان و یا شهرهای دیگر، همیشه مرجع علماء و دانشمندان آن زمان بود و اکثر بزرگان در اصول و فروع به قول او عمل می کردند. بیشتر فقها و علما اجازه اجتهاد از او داشتند. عبدالعالی بعضی از افراد را به عنوان قاضی در بین مردم منصوب کرد و خودش نیز برای آنان قضاوت می کرد.

وفات:

شیخ عبدالعالی کرکی عاملی سرانجام در سال ۹۹۳ ق. در اصفهان رحلت نمود و پیکرش ابتدا در مزار متبرک درب امام اصفهان دفن شد و پس از گذشت سی سال، جسد او به مشهد مقدّس رضوی منتقل و در دارالسیاده مبارکه مدفون شد. مادّه تاریخ وفاتش عبارت «ابن مقتدای شیعه» است.

صاحب «روضات الجنات» می نویسد: عبدالعالی در اصفهان در سال ۹۹۳ هجری وفات نمود و جنازه او و شیخ جزائری (علی بن هلال جزائری) را در مشهد مقدس (دار السیادة) به خاک سپردند.

استادان و شاگردان

عبدالعالی از اوایل کودکی نزد پدر بزرگوارش محقق ثانی و دیگر فضلا به تحصیلات دینی و علوم مختلف اسلامی اشتغال داشت و ضمن بحث و تدریس، خود در تحقیقات فقهی و مباحث اعتقادی کوشش می نمود و مخصوصا در مبحث امامت مطالعات و بحثهای گوناگون نموده و اثری در این خصوص به نام کتاب «مناظرات» در اثبات امامت به رشته تحریر برد.

همچنین جمعی از فضلاء همچون: شیخ بهائی، میرداماد (خواهرزاده عبدالعالی)، معانی تبریزی، قاضی حبیب‌اللّه بن علی طوسی، نورالدّین محمّد نسّابه اصفهانی، محمّد بن احمد اردکانی، ابوالحسن شریف قائنی، حسین بن حیدر بن قمر کرکی، یونس جزایری و قاضی معزالدّین حسین اصفهانی از او روایت کرده‌اند.

آثار و تألیفات

برخی کتاب‌ها و رساله‌های شیخ عبدالعالی عبارتند از:

عبدالعالی در نظر عالمان

  • مؤلف «روضات الجنات»، شیخ عبدالعالی را با عنوان فقیه محقق، محدث، متکلم پارسا، استادی بزرگ، نام برده و می گوید: شیخ از پدرش و علمای معاصر روایت می کرد و میرداماد هم از شاگردان اوست.
  • سید مصطفی تفرشی در «نقد الرجال» از او نام می برد و می گوید: دانشمندی جلیل القدر و عظیم المنزله و رفیع الشأن و خوش سخن بود و دانش بسیاری از حفظ داشت. او از شاگردان پدرش (محقق ثانی) بود و من خدمت او رسیده ام.
  • سید حسین عاملی، در ذیل اجازه ای به یکی از شاگردانش داده، از استادش شیخ عبدالعالی چنین یاد می کند: استاد ما، امام علامه، قدوة المحقین، حجت المتأخرین، شیخ ما، شیخ عبدالعالی اعلم اهل زمان، دارای هوش سرشار و نفس قدسی و سرعت انتقال بود. من شرح کبیر او بر رساله «الفیه» شهید اول، و رساله «العلمیه فی فقه الصلوة الیومیه»» را نزد او خواندم.
  • اسکندر بیک ترکمان، که معاصر او بوده چنین می گوید: سرآغاز جریده فضل و دانش از آن طبقه علیه مجتهد الثانی، فریدالعصر والزمانی، شیخ عبدالعالی است که خلف صدق... شیخ علی عبدالعالی (محقق ثانی) است.
  • در «تاریخ عالم آرای عباسی» شرحی مبسوط از فضائل علمی و مراتب فقهی شیخ عبدالعالی بیان شده و صاحب ترجمه را محتوای جامع علوم عقلی و نقلی معرفی ساخته است.

منابع

مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه