غطفان: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای جدید حاوی '{{مدخل دائرة المعارف|فرهنگ قرآن}} {{الگو:نیازمند ویرایش فنی}} غطفان، از قبايل ع...' ایجاد کرد)
 
 
(۲ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{مدخل دائرة المعارف|[[فرهنگ قرآن]]}}
 
{{مدخل دائرة المعارف|[[فرهنگ قرآن]]}}
  
{{الگو:نیازمند ویرایش فنی}}
+
'''«قبیله غطفان»'''، از قبايل عرب عدنانی<ref>جمهرة انساب العرب، ص ۴۸۱.</ref> و اهل [[نجد]] بودند،<ref>الجامع لاحكام القرآن، قرطبى، ج۷، جزء ۱۴، ص۸۷.</ref> كه با [[پيامبر اسلام]] صلى الله عليه وآله دشمنی سرسختی داشتند و با آن حضرت بارها از در جنگ درآمدند.<ref>السّيرة النّبويّه، ابن هشام، ج۳، ص۳۳۰؛ المغازى، واقدی، ج۱، ص۱۹۳-۱۹۴.</ref> چنانکه برخی از [[غزوات پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله|غزوات پيامبر اكرم]] با این قبیله بوده است، از جمله: [[غزوه ذی امر|غزوه ذى أمَر]]، [[غزوه ذات الرقاع]]، [[غزوه ذى قرد]] و [[غزوه قرقرة الکدر]].
  
غطفان، از قبايل عرب عدنانی <ref>  جمهرة انساب العرب، ص 481. </ref> و اهل [[نجد]] <ref> الجامع لاحكام القرآن ، قرطبى، ج 7، جزء 14، ص 87 . </ref> و از دشمنان سرسخت پيامبر(صلى الله عليه وآله) بودند كه با آن حضرت از در جنگ درآمدند. <ref> السّيرة النّبويّه، ابن هشام، ج 3، ص 330؛ المغازى، ج 1، ص 193 - 194. </ref>
+
اين قبيله پس از [[رحلت پيامبر اسلام]] صلى الله عليه و آله نیز [[ارتداد|مرتدّ]] شدند و به حالت [[کفر]] پیشین خود بازگشتند.<ref>تاريخ طبرى، ج۲، ص۲۶۲.</ref>  
  
اين قبيله پس از رحلت پيامبر(صلى الله عليه وآله)مرتدّ شدند و به حالت كفر خود بازگشتند. <ref> تاريخ طبرى، ج 2، ص 262. </ref>
+
برخى مفسران، مقصود از {{متن قرآن|«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ هَمَّ قَوْمٌ أَنْ يَبْسُطُوا إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ فَكَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ...»}} در آيه ۱۱ [[سوره مائده]] را قبيله غطفان دانسته اند كه قصد ترور پيامبر صلى الله عليه و آله را داشتند و خداوند اين توطئه را ناكام گذاشت.<ref>تفسير التحريروالتنوير، ابن عاشور، ج۴، جزء ۶، ص۱۳۸؛ الدرالمنثور، سیوطی، ج۳، ص۳۷.</ref>  
برخى مفسّران، مقصود از «إذ همّ قوم...» در آيه 11 سوره مائده (5) را قبيله غطفان دانسته اند كه قصد ترور پيامبر(صلى الله عليه وآله) را داشتند و خداوند اين توطئه را ناكام گذاشت. <ref> تفسير التحريروالتنوير، ج 4، جزء 6 ، ص 138؛ الدرالمنثور، ج 3، ص 37. </ref>  
 
  
نيز مفسّران شأن نزول آيات 9 و 10 احزاب (33) را كه بيانگر هجوم احزاب كفرپيشه به مدينه است، قريش، يهود و غطفان دانسته اند. <ref> جامع البيان، ج 11، جزء 21، ص 153 - 155؛ الكشاف، ج 3، ص 526. </ref>  
+
همچنین برخی مفسران، [[شأن نزول]] آيات ۹ و ۱۰ [[سوره احزاب]] را كه بيانگر هجوم احزاب كفرپيشه به [[مدينه]] است، [[قريش]]، [[يهود]] و غطفان دانسته اند:<ref>جامع البيان، طبری، ج ۱۱، جزء ۲۱، ص ۱۵۳-۱۵۵؛ تفسیر الكشاف، زمخشری، ج۳، ص۵۲۶.</ref> {{متن قرآن|«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جَاءَتْكُمْ جُنُودٌ فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا وَجُنُودًا لَمْ تَرَوْهَا ۚ وَكَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرًا * إِذْ جَاءُوكُمْ مِنْ فَوْقِكُمْ وَمِنْ أَسْفَلَ مِنْكُمْ...»}}.
 
 
همچنين مقصود از «و قال الّذين كفروا...» آيه 11 سوره احقاف (46) را قبايلى از عرب، از جمله غطفان دانسته اند كه معتقد بودند، اگر در اسلام خيرى بود ما هر آينه آن را مى پذيرفتيم. <ref> الجامع لاحكام القرآن ، قرطبى، ج 8 ، جزء 16، ص 126؛ مجمع البيان، ج 9 - 10، ص 129. </ref>
 
 
== پانویس ==
 
  
 +
و نیز مقصود از {{متن قرآن|«وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا لَوْ كانَ خَيْراً ما سَبَقُونا إِلَيْهِ وَ إِذْ لَمْ يَهْتَدُوا بِهِ فَسَيَقُولُونَ هذا إِفْكٌ قَدِيمٌ»}} ([[سوره احقاف]]، آيه ۱۱) را قبايلى از عرب، از جمله غطفان دانسته اند كه معتقد بودند، اگر در [[اسلام]] خيرى بود، ما هر آينه آن را مى پذيرفتيم!<ref>الجامع لاحكام القرآن، قرطبى، ج۸، جزء ۱۶، ص۱۲۶؛ مجمع البيان، ج ۹-۱۰، ص۱۲۹.</ref>
 +
==پانویس==
 
{{پانویس}}
 
{{پانویس}}
 
+
==منابع==
== منابع ==
+
*[[فرهنگ قرآن]]، اکبر هاشمی رفسنجانی، جلد ۲۱، صفحه ۴۲۰.
 
 
فرهنگ قرآن، جلد 21، صفحه 420.
 
 
 
 
[[رده: دشمنان پیامبر]]
 
[[رده: دشمنان پیامبر]]
 
[[رده: شخصیت‌های شان نزول آیات قرآن]]
 
[[رده: شخصیت‌های شان نزول آیات قرآن]]
 
[[رده: قبایل]]
 
[[رده: قبایل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۰۹

Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از فرهنگ قرآن است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)


«قبیله غطفان»، از قبايل عرب عدنانی[۱] و اهل نجد بودند،[۲] كه با پيامبر اسلام صلى الله عليه وآله دشمنی سرسختی داشتند و با آن حضرت بارها از در جنگ درآمدند.[۳] چنانکه برخی از غزوات پيامبر اكرم با این قبیله بوده است، از جمله: غزوه ذى أمَر، غزوه ذات الرقاع، غزوه ذى قرد و غزوه قرقرة الکدر.

اين قبيله پس از رحلت پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله نیز مرتدّ شدند و به حالت کفر پیشین خود بازگشتند.[۴]

برخى مفسران، مقصود از «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ هَمَّ قَوْمٌ أَنْ يَبْسُطُوا إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ فَكَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ...» در آيه ۱۱ سوره مائده را قبيله غطفان دانسته اند كه قصد ترور پيامبر صلى الله عليه و آله را داشتند و خداوند اين توطئه را ناكام گذاشت.[۵]

همچنین برخی مفسران، شأن نزول آيات ۹ و ۱۰ سوره احزاب را كه بيانگر هجوم احزاب كفرپيشه به مدينه است، قريش، يهود و غطفان دانسته اند:[۶] «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جَاءَتْكُمْ جُنُودٌ فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا وَجُنُودًا لَمْ تَرَوْهَا ۚ وَكَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرًا * إِذْ جَاءُوكُمْ مِنْ فَوْقِكُمْ وَمِنْ أَسْفَلَ مِنْكُمْ...».

و نیز مقصود از «وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا لَوْ كانَ خَيْراً ما سَبَقُونا إِلَيْهِ وَ إِذْ لَمْ يَهْتَدُوا بِهِ فَسَيَقُولُونَ هذا إِفْكٌ قَدِيمٌ» (سوره احقاف، آيه ۱۱) را قبايلى از عرب، از جمله غطفان دانسته اند كه معتقد بودند، اگر در اسلام خيرى بود، ما هر آينه آن را مى پذيرفتيم![۷]

پانویس

  1. جمهرة انساب العرب، ص ۴۸۱.
  2. الجامع لاحكام القرآن، قرطبى، ج۷، جزء ۱۴، ص۸۷.
  3. السّيرة النّبويّه، ابن هشام، ج۳، ص۳۳۰؛ المغازى، واقدی، ج۱، ص۱۹۳-۱۹۴.
  4. تاريخ طبرى، ج۲، ص۲۶۲.
  5. تفسير التحريروالتنوير، ابن عاشور، ج۴، جزء ۶، ص۱۳۸؛ الدرالمنثور، سیوطی، ج۳، ص۳۷.
  6. جامع البيان، طبری، ج ۱۱، جزء ۲۱، ص ۱۵۳-۱۵۵؛ تفسیر الكشاف، زمخشری، ج۳، ص۵۲۶.
  7. الجامع لاحكام القرآن، قرطبى، ج۸، جزء ۱۶، ص۱۲۶؛ مجمع البيان، ج ۹-۱۰، ص۱۲۹.

منابع

مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه